Yeni
Ana Sayfa » Hukuk tarihi » Ali Fuat Başgil 
Ord. Prof. Dr. Ali Fuat Başgil

Ali Fuat Başgil 

Ord. Prof. Dr. Ali Fuat Başgil, 1893 yılında Samsun’un Çarşamba ilçesinde doğmuş ve 17 Nisan 1967 tarihinde yaşama veda etmiştir. İlkokulu Çarşamba’da, ortaokulu İstanbul’da okumuş, Birinci Dünya Savaşı sebebiyle lise eğitimini yarıda bırakarak askerlik görevine başlamış, dört yıl Kafkas cephesinde savaşmış ve ardından 1918’de Fransa’ya giderek lise eğitimini tamamlamıştır.

Başgil, 1921 yılında Paris’te hukuk fakültesinde üniversiteye başlamış, Boğazlar Meselesi konulu teziyle doktorasını tamamlamıştır.

Paris Siyasi Bilimler Yüksekokulu ile Sorbonne Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe bölümünü bitirerek Lahey Devletler Hukuku Akademisinin kurslarına katılmış ve sertifikasını alarak Türkiye’ye dönmüştür.

Ali Fuat Başgil’in Akademik Yaşamı

Paris’ten Türkiye’ye döndükten sonra Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Öğretim Kurumu Genel Müdür Yardımcısı olmuştur.

1930 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinde  doçent ve bir yıl sonra profesör olmuş, İstanbul Üniversitesinin kurulması üzerine Anayasa Hukuku öğretim üyesi olarak görevlendirilmiştir. Buradaki görevi sırasında Mülkiye Mektebinde hocalık, İstanbul Yüksek İktisat ve Ticaret Mektebinde de müdürlük yapmıştır.

Ali Fuat Başgil, 1937’de Hatay Cumhuriyeti Anayasası‘nı hazırlayan kişidir.

1939 yılında “ordinaryüs profesör” olmuş, Türkiye’de iş hukuku derslerini üniversite eğitimine dahil etmiş ve müfredatını hazırlamıştır.

1938 – 1942 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi dekanlığını yapmış, 1947 yılında Hür Fikirleri Yayma Cemiyetini kurmuştur. 1952’de Pakistan’da, 1959’da Ürdün’de toplanan İslam kongrelerinde ve 1959’da Almanya’da yapılan Hukuk kongresinde Türkiye’yi temsil etmiştir.

 27 Mayıs 1960 ihtilalinden sonra Milli Birlik Komitesi tarafından 147 öğretim üyesi ile birlikte üniversiteden uzaklaştırılmıştır. Daha sonra 147’lerin özel bir af kanunu ile üniversiteye dönmeleri sağlansa da Başgil, bu konuyu onur meselesi yaparak dönüş hakkını kullanmamıştır.

Ali Fuat Başgil Hukuk Fakültesi
Ali Fuat Başgil’in Siyasi Yaşamı

10 Nisan 1961 tarihinde emekliliğini isteyerek siyasete girmiş, 15 Ekim 1961 tarihinde Adalet Partisi adına Samsun’dan Cumhuriyet Senatosu üyesi seçilmiş ve Cumhurbaşkanlığına da aday olmuştur. Baskılardan dolayı adaylıktan çekilmiş ve Cumhuriyet Senatosu üyeliğinden istifa etmiş ve yurt dışına giderek Cenevre Üniversitesinde Türk Tarihi ve Türk Dili Kürsülerinde başkan olarak görev yapmıştır. Başgil, 1965 yılında yaş haddinden emekliye ayrılarak Türkiye’ye dönmüş, 17 Nisan 1967 tarihinde eşi Fatma Nüvide Hanım ile birlikte ikamet ettiği Kadıköy’de yaşama veda etmiştir.

Hukukun üstünlüğü prensibinden hayatı boyunca vazgeçmemiş, siyasi, sosyal ve hukuki konularda birçok eser kaleme almıştır.

Ali Fuat Başgil’in Eserleri

1-      La Question des Droits (1928)

2-      Esas Teşkilât Hukuku Dersleri (1934)

3-      Klasik Ferdî Hak ve Hürriyetler Nazariyesi ve Muasır Devletçilik Sistemi 1938)

4-      La Vie Juridique des Peuples (Türkiye Anayasası ve Siyasî Rejimi, Belçika-1939)

5-      Esas Teşkilat Hukuku Dersleri (3 cilt, 1940)

6-      Türkiye İş Hukuku (1940)

7-      Vatandaşın Büyük Millet Meclisine Müracaat Hakkı (1944)

8-      Hukukun Ana Meseleleri ve Müesseseleri (1946)

9-      Türkçe Meselesi (1948)

10-  Vatandaş Hürriyeti ve Bunun Teminatı (1948)

11-  Demokrasi ve Hürriyet (1949)

12-  Gençlerle Başbaşa (1949)

13-  Din Nedir? Din Hürriyeti ve Lâiklik Ne Demektir? (1954, 1962)

14-  Türkiye Siyasî Rejimi ve Anayasa Prensipleri (1957)

15-  Dinde Reformcular (Eşref Edip, N. Topçu, İ.H.Danişmend ve M.R.Ogan’la birlikte, 1959)

16-  Esas Teşkilât Hukuku (1960)

17-  İlmin Işığında Günün Meseleleri (1960)

18-  Vatandaş Hak ve Hürriyetlerinin Korunması ve Anayasamızın Eksiklikleri (2 cilt, 1960)

19-  Demokrasi Yolunda/Siyasî Hukuk Etüdleri (1961)

20-  Gençlerle Başbaşa (1961)

21-  27 Mayıs İhtilâli ve Sebepleri (1963)

22-  Cihan Sulhu ve İnsan Hakları

23-  Vatandaş Hakları ve Bunun Teminatı

24-  Seçim Sistemimizin Kıymeti ve Eksiklikleri

Bunu okudunuz mu?

25 Ocak – Hukuk Takvimi

25 Ocak – Hukuk Takvimi 1579 Fransa, İspanya, Büyük Britanya, Savoya Dükalığı ve Hollanda arasında …

Bir Cevap Yazın

Hukuk Ansiklopedisi sitesinden daha fazla şey keşfedin

Okumaya devam etmek ve tüm arşive erişim kazanmak için hemen abone olun.

Okumaya Devam Edin