Hukuk Ansiklopedisi
15 Aralık – Hukuk Takvimi
37 |
 Julio-Claudian Hanedanı’nın beşinci ve son Roma İmparatoru Neron doğdu. (Ölümü: 9 Haziran 68)Alt sınıfların haklarını korumak için çalıştı. Bu sınıfın muhatap olduğu kefalet ve cezalar için sınırlamalar getirdi. Senato’nun, bir kölenin işlediği suçtan ötürü aynı evdeki tüm kölelerin sorumlu tutulmasına ilişkin kanun tasarısını veto etti. Yolsuzlukları önlemek için tedbirler aldı. Magistra ya da vekillerin, rüşvet almasını önlemek için halka açık eğlencelere gitmesini yasakladı. Haraç ve rüşvete karışan devlet görevlilerini görevden uzaklaştırıldı. Üst düzey memurların vergi toplarken fakirlere haksızlık yaptıkları yönündeki suçlamalar üzerine, vergi toplama işini daha düşük seviyede memurlara verdi, eleştiriler devam edince tüm dolaylı vergileri yürürlükten kaldırmaya teşebbüs etti ancak Senatonun itirazı ile sadece oranlar düşürüldü. Devletin gizli vergi kayıtları halka açık hale getirildi. |
| 1791 | Amerikan Haklar Bildirgesi kabul edildi. Haklar Bildirisi’nin esin kaynakları Magna Carta, İngiliz Haklar Bildirisi, kolonilerin krala ve parlamentoya karşı yürüttüğü mücadele ve Amerikan halkı arasında gitgide yaygınlaşan eşitlik düşüncesiydi. |
| 1861 | Finlandiyalı hukukçu ve devlet başkanı Pehr Evind Svinhufvud doğdu. (Ölümü: 29 Şubat 1944) Helsinki Üniversitesi’nde hukuk eğitimi aldı. Bölge mahkemelerinde ve Turku Temyiz Mahkemesi’nde yargıç yardımcısı olarak görev yaptı. 1892’de, Senato’da kanun hazırlama komitesinde üye olarak çalışmaya başladı ve altı yıl komitede çalıştı, vergi kanunlarını yeniden kaleme aldı. Avukat olarak çalışmak üzere Helsinki’ye taşındı ve hem Diyet’in hem de gizli bir topluluk olan Kagal’ın siyasi faaliyetlerine katıldı. 1905’te yeni bir parlamenter sistemin doğuşunda kilit bir rol oynadı ve 1906’da yeni Parlamento’ya Genç Fin Partisi üyesi olarak girdi. 1907’de Parlamento Başkanı seçildi. Çoğunluk olan Sosyal Demokratlar onu “yasadışılığın en iyi bilinen muhalifi” olarak gördü. Rusya’daki Çarlık rejimine karşı çıkması nedeniyle 1914 yılında Sibirya’ya sürüldü. Finlandiya’nın bağımsızlığını kazanmasından sonra 4 Temmuz 1930 – 18 Şubat 1931 arasında ilk başbakan olarak görev aldı. Akabinde Cumhurbaşkanı seçildi ve 2 Mart 1931 – 1 Mart 1937 arasında görev yaptı.
 |
| 1925 | Şah Rıza Pehlevi krallık yeminini etti ve Kaçar Hanedanı’nı sonlandırarak, Pehlevi Hanedanı’nı kurdu. |
| 1927 | Medeni Hukuk alanında duayen akademisyenlerden olan Prof. Dr. Kemal Oğuzman Gümüşhacıköy’de doğdu. (Ölümü: Ölümü: 30 Haziran 1995) |
| 1934 | Somalili hukukçu politikacı Abdullahi Yusuf Ahmed doğdu. (Ölümü: 23 Mart 2012) Somali Ulusal Üniversitesi’nde Hukuk okudu. Askeri çalışmalar için yurtdışına taşındı. Eski Sovyetler Birliği’nde Frunze Harp Okulu’nda Askeri Topoğrafya dalında derece elde etti ve İtalya’da ek askeri eğitim aldı. 1997’de kurulan Somali Ulusal Kurtuluş Konseyi’nin eş başkanı olarak görev yaptı. 23 Temmuz 1998’de, tek kamaralı Yaşlılar Konseyi tarafından Puntland’ın ilk Başkanı olarak atandı. 2011’de, anılarını anlatan, Mücadele ve Komplo başlıklı kitabını yayınladı. |
| 1948 | TBMM’de Sivas Kongresi’ne seçilen Temsil Heyeti üyeleriyle, TBMM’nin birinci döneminde bulunan üyelere, vatan-ı hizmet tertibinden aylık bağlanması hakkında kanun kabul edildi. |
| 1949 | Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO)’nun İstanbul Bürosu açıldı. |
| 1958 | Adalet Bakanı Esat Budakoğlu, 4 yıl içinde basın suçundan 238 gazetecinin mahkûm olduğunu açıkladı. |
| 1970 | İsmail Hakkı Ketenoğlu, Anayasa mahkemesi başkanlığına seçildi. Görev süresi 13 Temmuz 1971’de son buldu. Ketenoğlu, 1906 yılında Kastamonu’da doğdu, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘ni 1928 yılında bitirdi. Aynı yıl Gaziantep Savcı Yardımcılığına atandıktan sonra değişik il ve ilçelerde savcılık ve hâkimlik yaptı. İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı görevinde bulunduktan sonra 1952 yılında Yargıtay Üyeliğine, 1956 yılında da Yargıtay İkinci Başkanlığına seçildi. 1956-1958 arasında Yargıtay 5. Ceza Daire Başkanlığı görevinde bulundu. 3 Ağustos 1959’da Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na atandı ve 14 Haziran 1960 tarihinde emekliye ayrıldı. TBMM Genel Kurulunun 28 Mayıs 1962 tarihli toplantısında Anayasa Mahkemesi Asil Üyeliğine atandı ve 15 Aralık 1970 tarihinde Anayasa Mahkemesi Başkanlığına seçildi, 13 Temmuz 1971 tarihinde bu mahkemeden de emekliye ayrıldı. 1973 genel seçimlerinde Adalet Partisi’nden Ankara milletvekili olarak parlamentoya girdi. 1977’de yaşama veda etti.
 |
| 1985 | Mauritiuslu siyasetçi Seewoosagur Ramgoolam yaşamını yitirdi. (Doğumu: 18 Eylül 1900)Ülke genelinde onun döneminde bağımsızlığın elde edilmesi nedeniyle Ulusun Atası olarak adlandırıldı. 150 yıllık Britanya hakimiyetinin ardından gelen bağımsızlık sonrası ilk başbakan oldu. 1973 yılında Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Ödülüne layık görüldü. Mauritius’ta bulunan bir botanik bahçesi ile uluslararası havaalanına adı verildi. |
| 1989 | Avrupa Topluluğu Topluluk Patentine İlişkin Lüksemburg Antlaşmaları kabul edildi. |
| 1992 | Hukukçu ve bürokrat Adnan Öztrak yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1915) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘ni bitirdi. İçişleri Bakanlığı Vekalet Maiyet Memurluğu, Yenice, Elmadağ ve Keçiören Nahiye Müdürlüğü yaptı. Şarkikaraağaç ile Kızılcahamam’da Kaymakamlık, Çalışma Bakanlığı Genel Müdürlüğü ve Başbakanlık Genel Teftiş Başmüşavirliği görevlerini yerine getirdi. Basın Yayın Umum Müdürlüğü Fen. Hey. Reisliği, Teknik Malzeme Tedariki Büro Müdürlüğü, Serbest avukatlık ile TRT Genel Müdürlüğü görevlerinde bulundu.
 |
| 1997 | Türkiye ile Rusya arasında Mavi Akım olarak bilinen projeyi içeren anlaşma imzalandı. |
| 1999 | Avukatlara, Avrupa Birliği üyesi bir başka devlette o devletin kendi avukatlarıyla aynı şartlarda, orijinal mesleki unvanlarını kullanarak, sürekli ve kısıtlamaya tabi olmadan mesleklerini icra etme imkanını veren 16 Şubat 1998 tarihli 98/5/CE sayılı Direktif 15 Aralık 1999’da uygulamaya konuldu. |
| 2002 | Adli Tıp Uzmanları Derneği (ATUD), adli tıp uzmanı görev tanımı, çekirdek müfredat ve meslekte yeterlilik kurulu yapılanmalarını oluşturarak ECLM (Avrupa Adli Tıp Komitesi)’ye gözlemci üye olarak kabul edildi. |
| 2017 | Kişisel Verileri Koruma Kurulu başkanı Prof. Dr. Faruk BİLİR, Cumhurbaşkanının 15 Aralık 2016 tarihli kararıyla Kişisel Verileri Koruma Kurulu üyesi olarak atandı. Bilir, 30 Ocak 2017 tarihinde Kişisel Verileri Koruma Kurumu Başkanı olarak seçildi |
| 2021 | Hatay Barosuna kayıtlı Avukat Ünsal Kirmit, yazıhanesinde cansız bulundu. İki yıllık Avukat Kirmit’in ölümü ile ilgili olarak Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlattı. Ölüm nedeninin intihar olabileceği ihtimali bulunuyor.
 |
| 2021 | İstanbul Barosu eski başkanlarından Av. Prof. Dr. Yücel Sayman, yaşamını yitirdi. Yücel Sayman, 1939’da Konya’da doğdu. 1957’de Saint Joseph Fransız Lisesi’nden, 1962’de ise İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘nden mezun oldu. 1963’te aynı fakültede asistan olarak akademik hayata atıldı. Yüksek lisansını, Strazborug’da “Le Droit des Etrangers d‟acquérir la Propriété Immobiliére en Turquie; Strasbourg” adlı tezi ile 1968’de tamamladı. “Un Essai de Théorie sur Les Sociétes En Droit International Privé” başlığı altındaki teziyle, 1969 yılında, Strasbourg Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde doktorasını tamamladı. 1978’de hukuk doçenti oldu ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde ‘Devletler Özel Hukuku’ Anabilim dalında öğretim üyesi olarak göreve başladı. 1992’den itibaren Uluslararası Avukatlar Birliği Başkan Danışmanı olarak görev yaptı. Birlik’te yönetim kurulu üyeliğini üstlendi. 1996 yılında başkan seçildiği İstanbul Barosu’ndaki görevine aralıksız olarak üç dönem devam etti. İstanbul Medipol Üniversitesi’nde öğretim üyeliği yaptı. 25.04.2011 tarihinde hukuk profesörü unvanını kazandı. 2002 yılında, Sosyal Demokrasi Vakfı tarafından kendisine “İnsan Hakları Demokrasi Barış ve Dayanışma Ödülü” tevcih edildi. Evrensel Gazetesi’nde köşe yazarlığı yaptı. Bu gazetede yazdığı yazılarını 2008 yılında “Özgürlük Zamanı” adıyla kitaba dönüştürdü. 1982 yılında “Türk Devletler Özel Hukukunda Evlenmenin Kuruluşu” ve 2006 yılında da “Avukatlık Zamanı” isimli eserleri kaleme aldı. 2018 yılında “Gerçekliğimin Suretinde Düşler, Düşünceler” isimli eseri basıldı. 2013 yılında “çözüm ve müzakere” sürecinin alt yapısını oluşturmak üzere kurulan 63 kişilik Akil İnsanlar heyetine Marmara Bölgesi’nden katıldı. “Akil insan sözü beni rahatsız ediyor, akil falan değilim” dedi. Çok sayda makale yazdı, bilimsel toplantılarda tebliğler sundu, yüzlerce panel, konferans ve sempozyumda konuşmacı ve yönetici olarak yer aldı. Fransızca ve İngilizce biliyordu.
 |
| 2021 | ABD Kongre binası baskınında yer almakla suçlanan sağcı gruplar “Proud Boys” ve “Oath Keepers” üyesi 31 kişiye dava açıldı. |
| 2021 | Malta, kişisel esrar kullanımını yasallaştıran ilk AB ülkesi oldu. Esrarın kişisel kullanım için sınırlı ekimini ve bulundurulmasını onayladı. Yeni yasa cumhurbaşkanının onayına sunuldu. |
| 2021 | Güney Kore’nin en büyük süt şirketi, ‘kadınların ineğe dönüştüğü’ ve gizlice görüntü almayı normalleştiren reklamıyla büyük tepki topladı. Şirket özür diledi ve reklam yasaklandı. |
| 2021 | Avrupa Birliği’nin en üst yargı organı olan Avrupa Adalet Divanı, ebeveynleri aynı cinsiyetten olan ailelerin haklarını güçlendiren bir karar aldı. Divan, ortak çocukları olan lezbiyen çifte İspanya’da verilen doğum belgesinin AB genelinde geçerli olduğuna hükmetti.  |
