15 Ekim – Hukuk Takvimi
1810 | ABD Yüksek Mahkeme Yargıcı Alfred Moore yaşamını yitirdi. (Doğumu: 21 Mayıs 1755)Alfred Moore, 21 Mayıs 1755’te Kuzey Karolina, New Hanover County’de tanınmış bir ailede dünyaya geldi. Boston’da eğitim gördü, hukuk okudu ve 1775’te Kuzey Karolina barosuna kabul edildi. Eyaletin en iyi avukatlarından biri olarak bilindi. 1782’den 1791’e kadar Kuzey Karolina Başsavcısı olarak atandı ve 1798’de Eyalet Yüksek Mahkemesi yargıcı oldu. Amerika Birleşik Devletleri Anayasasının onaylamasını sağlamada öncü bir rol üstlendi. 21 Nisan 1800 – 26 Ocak 1804 arasında Yüksek Mahkeme yargıcı olarak görev yaptı. Yüksek Mahkemeden ayrıldıktan sonra Kuzey Karolina Üniversitesi’nin kurulmasına katkıda bulundu Yüksek Yargıç Alfred Moore |
1878 | Fransız hukukçu, siyasetçi ve eski başbakan Paul Reynaud doğdu.(Ölümü: 21 Eylül 1966) Sorbonne Üniversitesi‘nde Hukuk eğitimi aldı. 1919 yılında Basses-Alpes bölgesinden milletvekili seçilerek 1924 yılına kadar bu bölgeyi temsil etti. 1928 yılında Paris Milletvekili olarak parlamentoda yer aldı. Demokratik Cumhuriyetçi İttifak Partisi’ne katıldı ve partinin başkan yardımcısı oldu. Bu dönemde İngiltere ve Sovyetler Birliği ile sıkı ilişkilerden yana oldu ve bunun Nazi Almanya’sına karşı uluslararası camiada yeni bir kutup oluşturacağını düşündü. 1930’lu yıllarda Maliye, Koloniler ve Adalet Bakanlığı gibi görevlerde bulundu. Partisinin diğer üyeleriyle savunma ve dışişleri politikalarında ters düştü. 1953-1954 yıllarında Başbakan Yardımcısı oldu. 1958 Anayasası’nın hazırlanması sürecinde Anayasa Danışma Komitesi başkanlığı yaptı. ![]() |
1915 | İsrailli hukukçu, siyasetçi, eski bakan ve başbakan. İzak Şamir doğdu. Beyaz Rusya sınırları içinde kalan Rus İmparatorluğu’nda bir Yahudi köyü olan Ruzhany’de dünyaya geldi. (Doğumu: 30 Haziran 2012) Varşova Üniversitesi’nde hukuk eğitimi aldı. Revizyonist Siyonist gençlik hareketi olan BETAR’a katıldı. 1983-1984 ve 1986-1992 yılları arasında 7 yıl İsrail başbakanlığı yaptı. Şamir, 1992 yılındaki seçimlerde uğradığı yenilginin ardından Likud Partisi’nin liderliğinden çekildi. 2001 yılında ülkesinin en yüksek onur nişanı kendisine verildi. 30 Haziran 2012 tarihinde huzurevinde iken 96 yaşında öldü. ![]() |
1945 | Hukukçu, Prof. Dr. Tayfun Akgüner, doğdu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘ni bitiren Akgüner, 23 Şubat 1973 ile 1 Temmuz 1975 tarihleri arasında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Kürsüsü Asistanı olarak çalıştı. 13 Mayıs 1982’de yardımcı doçent ünvanını alan Akgüner, 6 Ekim 1982 ile 7 Haziran 1984 tarihleri arasında İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde yardımcı doçentlik yaptı. 7 Haziran 1984’te aynı bölümde doçent unvanını aldı. 15 Eylül 1988’de İstanbul Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu’nda profesör oldu. ![]() |
1948 | Cumhuriyet döneminin önemli aydınlarından olan Prof. Dr. Nuri Bilgin doğdu. Yüksek öğrenimini Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Psikoloji Pedagoji Kürsüsünde tamamladı. 1969-1970 ders yılında Adana Kozan’da Felsefe Grubu öğretmenliği görevinde bulundu. ![]() |
1948 | Filipinli yüksek mahkeme başkanlığı yapmış üst düzey hukukçu Sir Renato C. Corona doğdu. (Ölümü: 29 Nisan 2016) Manila Üniversitesi hukuk fakültesini bitirdi. Üniversite öğrenci gazetesi GUIDON’un genel yayın yönetmenliğini yaptı. Hukuk eğitimi aldıktan sonra, Ateneo Profesyonel Okullarında İşletme Yüksek Lisans derecesini aldı. Yüksek mahkemeye atanmadan önce hukuk profesörlüğü ve özel hukuk pratisyenliği yaptı. Eski başkanlar Fidel V. Ramos ve Gloria Macapagal-Arroyo’nun altında Kabine üyesiydi. ![]() |
1961 | Uluslararası Af Örgütü Londra’da kuruldu. Örgüt, kuruluşundan itibaren insan hakları alanında dünyada gündemi belirledi.![]() |
1968 | İşçi-Çiftçi Partisi Kapatma Davası, 1961 Anayasası ile kurulan Anayasa Mahkemesi tarafından görülen ilk parti kapatma davalarından oldu. İşçi-Çiftçi Partisi’nin Kapatılmasına Dair Anayasa Mahkemesi Kararı, 15 Ekim 1968 tarihinde alındı ve resmi gazetenin 30 Aralık 1968 tarihli sayısında yayınlandı.![]() |
1971 | Deniz Gezmiş ve 17 arkadaşını savunan 11 avukat hakkında ‘Hükümetin ve ordunun manevi şahsiyetini tahkir ettikleri’ iddiasıyla soruşturma açıldı. |
1973 | Türk Hukuk Kurumu, 20 Mart 1939 günlü, 10603 sayılı Kararname ile kamu yararına çalışan dernekler statüsüne alındı. Hukuk Kurumu adına ‘TÜRK’ sözcüğünün eklenmesi 15 Ekim 1973 günü, 7/7351 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile oldu. |
1974 | ILO 102 No’lu Sosyal Güvenlik (Asgari Standartlar) Sözleşmesi, 28 Haziran 1952 tarihinde Uluslararası Çalışma Örgütü-ILO tarafından kabul edilmiş, 29 Temmuz 1971 tarihli ve 1451 yasa ile onaylanarak Resmi Gazetenin 15 Ekim 1974 tarihli sayısı ile yayınlanarak yürürlüğe girdi. |
1977 | Maliye Bakanlığı bir tebliğle ‘Fiyat Düzenleme ve Denetleme Fonu ‘kurulduğunu açıkladı. |
1978 | Hayvan Hakları Evrensel Beyannamesi 15 Ekim 1978 tarihinde Paris’teki UNESCO Merkezi’nde törenle ilan edildi. Bu metin, 1989 yılında Hayvan Hakları Birliği tarafından tekrar düzenlenerek 1990 yılında UNESCO Genel Direktörü’ne sunulmuş ve aynı yıl halka açıklandı. ![]() |
1982 | 12 Eylül öncesi yayınlanan ‘Savaş Yolu’ dergisinin yazı işleri müdürü İbrahim Arık 1979’daki bir yazıdan dolayı 15 yıl ağır hapse mahkum oldu. |
1984 | Huzur Partisi Kapatma Kararı, Anayasa Mahkemesi tarafından 25 Ekim 1983 tarihinde alındı. Gerekçeli karar 15 Ekim 1984 tarihinde resmi gazetede yayınlandı. Siyasi Partiler Kanununa aykırı davranışlar nedeniyle temelli kapatılmasına oy çokluğuyla karar verilen Huzur Partisi’nin bütün malvarlığının Hazineye geçmesine karar verildi. |
1993 | Nobel Barış Ödülü, Güney Afrika Devlet Başkanı De Klerk ile Afrika Ulusal Kongresi Başkanı Nelson Mandela’ya verildi. ![]() |
1998 | Hukukçu, yazar ve Türkiye Barolar Birliği‘nin ilk Başkanı Prof. Dr. Faruk Erem yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1913) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘ni bitirdikten sonra Belçika’da hukuk alanında doktora yaptı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde doçent olarak görev aldı. Bir yıl İtalya’da kalarak ceza hukuku ve kriminoloji alanında çalıştı. İtalya’dan döndükten sonra Profesör oldu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinde 1950-1952 yılları arasında, dekanlık yaptı. Öğretim üyeliğinden 1978 yılında emekli oldu. ![]() |
2000 | Beyoğlu Savcılığı, hortumla işkence yaptığı görüntülerle kanıtlanan başkomiser Süleyman Ulusoy hakkında 27 yıl hapis istemiyle dava açtı. |
2004 | Diyarbakır’da insan hakları savunucuları ve baro temsilcileri tek tip mahkum elbisesi giyerek Ceza İnfaz Yasa Tasarısı’nı protesto etti. |
2018 | Futbolcu Arda Turan ile şarkıcı Berkay Şahin arasında, Emirgan’daki bir barda yaşanan ve Şahin’in burnunun kırılmasıyla sonuçlanan kavga ile ilgili olarak İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı iddianame hazırladı. Soruşturma kapsamında, müşteki şüpheli Turan hakkında ”cinsel taciz”, ”kasten yaralama”, ”korku, kaygı veya panik yaratabilecek tarzda silahla ateş etme” ve ”ruhsatsız silah bulundurma” suçlarından 12,5 yıla kadar, müşteki şüpheli Berkay Şahin hakkında da ”hakaret” suçundan 2 yıla kadar hapis cezası istendi. |
2022 | Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra maden ocağında 41 işçinin öldüğü olayla ilgili 6 ayrı savcının görevlendirildiği madenci cinayeti soruşturmasında 58 işçiden sağlık ve psikolojik durumu iyi olanların ifadeleri alınmaya başlandı. |
2022 | PEN Türkiye Yazarlar Derneği, TBMM’den AKP ve MHP oylarıyla geçen ‘sansür yasasıyla’ ile ilgili açıklama yaptı. Yasanın sadece yazarları, gazetecileri ve sosyal medya kullanıcılarını değil tüm toplumu etkilediği ifade edilen açılamada Türkiye’de hukuka ve adalete güvenin kalmadığı belirtildi. PEN açıklamasında, “Ayırımcılığın doruğa çıktığı ülkemizde, bir haberin yalan olup olmadığına; hangi haberin hakikati yansıtıp yansıtmadığına kim nasıl karar verebilir” denildi ve sansür yasasıyla düşünce ve ifade özgürlüğüne bir darbe daha vurulduğu, hakikatin gizlenmesi için kılıf icat edildiği ileri sürüldü. |
2023 | Uluslararası Af Örgütünün Kriz Müdahale Programı, İsrail ordusunun Gazze’nin yoğun nüfuslu sivil bölgelerinde, beyaz fosforlu top mermileri kullandığını belgeleyen ikna edici kanıtları yayınladı. |
2023 | CHP milletvekili Utku Çakırözer, TBMM’ye sunduğu araştırma önergesi önergesinde sansürden şikayet ederek “İfade Özgürlüğü Derneği’nin 2022 raporuna göre yayımlanmasında kamu yararı bulunan toplam 6 bin 528 haber erişime engellenirken 5 bin 388 haber yayından çıkarılarak sansürlenmiştir” açıklamasında bulundu |
2024 | Liberal Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Tırpancı 3 ay 22 gün hapis cezasına çarptırıldı. LDP cezayı ‘Taraflı bir yargı garabeti daha!’ notuyla duyurdu. Karar, parti faliyetleri ile ilgili olarak verildi. Parti, kararın “devlete yalan beyanda bulunduğu” gerekçesiyle verildiğini açıklandı. |
2024 | Timur Cihantimur’un Türkiye’ye iadesine ilişkin davada tutukluluğunun devamına karar verilerek, karar duruşması ileri bir tarihe ertelendi. Dava, Massachusetts eyaletindeki Boston John Joseph Moakley Adliyesi’nde görüldü. Hakim Donald Cabell, Cihantimur’un tutukluluk halinin devamına karar verdi. |
2024 | Kayseri’nin Melikgazi ilçesinde öz kızını bıçaklayarak öldüren ve 38 suç kaydı bulunan baba hakim karşısına çıktı. Kayseri 8. Ağır Ceza Mahkemesinde görülen duruşmada kendisini savunan sanık, “Hiçbir baba kızına kıyamaz. Öldürmek gibi bir niyetim yoktu. Birçok hasmım var o nedenle bıçak taşıyordum” dedi. |
