Hukuk Ansiklopedisi
15 Mart – Hukuk Takvimi
| 1738 | İtalyan hukukçu, filozof, ekonomist, edebiyatçı ve Aydınlanma Çağı Düşünürü Cesare Beccaria Bonesana doğdu. (Ölümü: 28 Kasım 1794) 1747-1755 yılları arasında sekiz sene dini eğitim gördükten sonra 20 yaşındayken hukuk doktorası eğitimini tamamladı. “Suçlar ve Cezalar Hakkında” adlı (Dei delitti e delle pene) isimli eseri hukuk tarihi ve hukuk felsefesi alanında çığır açtı ve günümüz modern ceza hukukunun temellerini attı.
 |
| 1767 | Avukat ve 7. Amerika Birleşik Devletleri başkanı Andrew Jackson doğdu. (Ölümü: 8 Haziran 1845) Devrim Savaşı’ndan sonra yerel bir Waxhaw okulunda düzensiz bir eğitim aldı. 1781’de bir süre eyerci olarak çalıştı ve sonunda okul öğretmenliği yaptı. 1784’te Salisbury’ye gitti ve burada avukat Spruce Macay’ın yanında hukuk eğitimi gördü. Çeşitli avukatların yardımıyla baroya girmeye hak kazanacak kadar bilgi edindi. Daha sonra Kuzey Carolina’nın Batı Bölgesi’ndeki savcı pozisyonuna atandı. 1798’den sonra Tennessee Yüksek Mahkemesi’nde hakim oldu. Görevdeki başkan Thomas Jefferson ile tartışmalar, siyasi yaşamdan geçici süre çekilmesine sebep oldu. Amerikan Bağımsızlık Savaşı’nda önemli rol oynayan John Adams , Thomas Jefferson ve James Madison’ın aksine, eğitimli kesimden gelmeyen ilk başkan oldu. Amerikan Merkez Bankası’nı ortadan kaldırması ve Güneydoğu’dan Mississipi’nin batısına kadar olan alan içindeki Kızılderililer’in zorunlu tehciri ve yerleştirilmesini başlatmasıyla bilindi.
 |
| 1874 | Amerikalı hukukçu ve siyaset adamı Harold LeClair Ickes doğdu. (Ölümü: 3 Şubat 1952) Chicago Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden JD derecesi ile mezun oldu. Medeni haklar, sosyal yardım, belediye reformu ve kamu hizmetleri alanında yürüttüğü mücadelelerle tanındı. Roosevelt yönetiminde içişleri sekreterliğine getirildi. New Deal’in önde gelen savunucuları arasında yer aldı. 1933’ten 1946’ya kadar yaklaşık 13 yıl boyunca Amerika Birleşik Devletleri İçişleri Bakanı olarak görev yaptı.
 |
| 1892 | İlk Sefarad Yahudi ve Balkan feministi Laura Papo Bohoreta doğdu. (Ölümü: 1942) Bosnalı bir Yahudi feminist yazar ve çevirmendi. kadın haklarına ilişkin çok sayıda eser yazdı. Kadınlara nasıl yaşanacağını, mevcut sorunların nasıl aşılacağını, ailenin toplumun ihtiyaçlarının nasıl karşılanacağını öğretmeyi amaçladı. 1941 yılında, İkinci Dünya Savaşı ve Holokost’un başında, iki oğlu Jasenovac toplama kampına götürüldü. Üzüntü ve kederinden, 1942 yılında Saraybosna’da hastalandı ve yaşamını yitirdi.
 |
| 1928 | 15 Mart Olayı başladı. Japon İmparatorluğu’nda çok sayıda komüniste tutuklama kararı çıkarıldı. |
| 1931 | Türkiye-Yunanistan İkamet, Ticaret ve Deniz Taşımacılığı Sözleşmesi; “Türkiye Cumhuriyeti ile Yunanistan Hükümeti arasında aktolunan İkamet, Ticaret ve Seyrisefain Mukavelenamesi” adıyla 30 Ekim 1930 tarihinde imzalandı, “Türkiye Cumhuriyeti ile Yunanistan Hükümeti arasında aktolunan İkamet, Ticaret ve Seyrisefain Mukavelenamesinin tasdiki hakkında Kanun” 5 Mart 1931’de mecliste kabul edilerek Resmi Gazete’nin 15 Mart 1931 tarihli sayısında yayınlandı. |
| 1933 | Hukukçu ve felsefeci Ruth Bader Ginsburg doğdu. (Ölümü: 18 Eylül 2020)
 |
| 1938 | SSCB’de olağanüstü mahkemede ölüm cezasına çarptırılan, aralarında Ekim Devrimi’nin önderlerinden Nikolay Buharin’in de bulunduğu 18 kişinin cezaları infaz edildi. |
| 1938 | Hukukçu, akademisyen ve siyasetçi Mehmet Sağlam, doğdu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘nde eğitim gördü. New York Üniversitesi’nde Yüksek lisans ve doktorasını “Kamu Yönetimi” alanında tamamladı. Hacettepe Üniversitesi’nde doçent ve profesör olarak çalıştı. Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi Dekanı ve Samsun 19 Mayıs Üniversitesi Rektörü, olarak görev yaptı. Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Başkanı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Genel Sekreterliği, YÖK Başkanı ve Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurulu Başkanı olarak görev yaptı. 20. Dönem’de TBMM Millî Eğitim Komisyonu Başkanlığına seçildi. Türkiye – AB Karma Parlamento Komisyonu Eş Başkanlığı yaptı. 54. Hükûmet’te, Millî Eğitim Bakanlığı görevini yürüttü. 23. Dönem’de Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Başkanlığı yaptı. 24. Dönem’de TBMM Başkanvekilliği görevini yürüttü. |
| 1961 | Güney Afrika, Milletler Topluluğu’ndan ayrıldı. |
| 1962 | Birleşmiş Milletler Tüketici Hakları Evrensel Bildirgesi, Uluslararası Tüketici Birlikleri Örgütünün önerisi ve oybirliği ile 16 Nisan 1985 tarihinde kabul edildi. Bildirge ile ilan edilen haklar ilk kez 15 Mart 1962’de ABD eski başkan J.F.Kennedy tarafından temsilciler meclisine sunulan raporda yer aldı ve daha sonra Avrupa Konseyi tarafından 14 Nisan 1975’de evrensel tüketici hakları olarak beş madde halinde ilan edildi. |
| 1978 |
 Hukukçu ve politikacı Jerzy Hryniewski yaşamını yitirdi. (Doğumu: 29 Aralık 1895) Odessa Üniversitesi hukuk fakültesinde eğitim gördü. 1921’den itibaren Varşova’daki “Orient” şirketinde hukuk danışmanı olarak çalıştı. Daha sonra şirketin yönetim kurulu direktörü olarak çalıştı. 1926’dan itibaren bakanlık sekreteryasının başkanı oldu. 1928-1932 yıllarında Hükümetle Bağımsız İşbirliği Bloğu’nun genel sekreterliğini yaptı. 1930’da Sejm’e milletvekili seçildi. İletişim ve denizcilik komitelerinde yer aldı. 1932’de Dâhiliye Nezareti’nde Devlet Müsteşarlığına atandı. 1934’ten itibaren Çalışma Fonu’nun başkanı, 1937’den itibaren Komunalna Kasa Oszczędności’nin başkentinin direktörü oldu. 1939’da Cemaat Tasarruf Fonları Birliği’nin başkanı olarak görev yaptı. 18 Ocak-13 Mayıs 1954 tarihleri arasında Sürgündeki Polonya Hükûmetinin Başbakanı olarak görev yapmasıyla tanındı. |
| 1985 | Dünya Tüketici Hakları Günü, 15 Mart 1985 yılında Birleşmiş Milletlerin aldığı bir kararla kutlanmaya başlandı. Aynı yıl BM tarafından Tüketici Hakları Evrensel Beyannamesini kabul edildi. |
| 2004 | Çin Halk Cumhuriyeti’nde ilk kez bir milletvekili, ülkede yılda 10 bin insanın idam edildiğini açıkladı. |
| 2006 | Schengen Sınırlar Kanunu (Schengen Borders Code), Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyinin 15 Mart 2006 tarihli 562/2006 sayılı kararı ile kabul edildi. Karar, AB ülkelerinin dış sınırlarında yüksek ve tek tip bir kontrol sağlamak amacıyla kişilerin sınırlardan geçişlerini düzenleyen hükümler getirmekte ve Birlik Kanunu tesis edilmesini amaçlamaktadır. |
| 2006 | Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 15 Mart 2006 tarihinde 60/251 sayılı kararlıyla kurumsal statü kazandı, daha önce 60 yıl boyunca görev yapmış olan İnsan Hakları Komisyonu’nun işlevlerini üstlendi. |
| 2006 | Hukukçu Georgios Ioannou Rallis(Yorgo Rallis) yaşamını yitirdi. (Doğumu: 26 Aralık 1918) Atina Üniversitesi‘nde hukuk ve siyaset eğitimi gördü. 1940’da yaşanan İtalyan işgaline karşı direnişe katıldı. 1950 yılında Yunan Meclisi’ne Halk Partisi’nden seçildi. Aleksandros Papagos’un hükûmetinde 1954 yılında bakan oldu. Daha sonra Konstantin Karamanlis’in önderlik ettiği Ulusal Radikal Birlik’e katılarak Karamanlis hükûmetlerinde bakan oldu. 1967 yılında yapılan darbe sonrası demokrasiyi savunması tutuklanıp Kasos Adası’na sürgün edildi. Demokrasiye geçiş sonucu kurulan hükûmette Eğitim Bakanı oldu ve bu dönemde birçok reform yaptı. 1978 yılında Dışişleri Bakanı oldu ve Sovyetler Birliği’ni ziyaret eden ilk Yunan Dışişleri Bakanı olarak tarihe geçti. Bu devirde Bulgaristan ile Yugoslavya ilişkilerini yeniden canlandırmaya çalışırken bir yandan da ülkesinin Avrupa Birliği’ne girmesi için elinden geleni yaptı. 1980’de Yunanistan Cumhuriyeti’nin 84. başbakanı olarak görev yaptı.
 |
