Hukuk Ansiklopedisi
16 Kasım – Hukuk Takvimi
| 1839 | Kanadalı hukukçu, şair, siyasetçi, oyun ve kısa öykü yazarı Louis-Honoré Fréchette doğdu. (Ölümü: 31 Mayıs 1908) Université Laval’da hukuk eğitimi aldı. 1864 yılında, Lévis’de avukatlık bürosu açtı ve burada Le drapeau de Lévis ve La Tribune de Levis adında iki gazete kurdu. 1874’te Ottawa Parlamentosu Üyeliği’ne seçildi. 1874’ten 1878 yılına kadar, Lévis’ten Liberal Parti’nin üyesi olarak Kanada Avam Meclisi’nde (Canadian House of Commons) görev yaptı. 1878’deki girdiği seçimleri kazanamadı ardından Montreal’a taşındı ve tüm vaktini yazmaya ayırdı.
 |
| 1918 | Macaristan Halk Cumhuriyeti ilan edildi. |
| 1930 | İtalyan hukukçu ve siyasetçi, Luigi Facta doğdu. (Ölümü: 5 Kasım 1930) Turin Üniversitesinde hukuk okudu. Koalisyon kabinesinde adalet ve içişleri bakanlıklarının müsteşarlığını yaptı. 1910’dan 1914’e ve 1920’den 1921’e kadar İtalya Maliye Bakanı olarak görev yaptı. 1922’de Başbakan olarak atandı. Halkın çoğu, Facta’nın Mussolini’yi ve Faşizmin yükselişini durdurmada aktif bir rol üstlenemeyecek kadar zayıf ve Kral’a sadık olduğuna inanıyordu. Benito Mussolini diktatörlüğünden önceki son İtalya Başbakanıydı.
 |
| 1945 |
BM Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nü (UNESCO) kuran Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu Sözleşmesi imzalandı. Türkiye, sözleşmeyi, 20 Mayıs 1946’da mecliste kabul etti ve ‘Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu Sözleşmesinin onanması hakkında 4895 sayılı Kanun‘u 25 Mayıs 1946’da resmi gazetede yayınladı.
|
| 1945 | Hukukçu ve İzlanda Başbakanı Sigurður Eggerz yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1 Mart 1875) Kopenhag Üniversitesi hukuk bölümünden mezun oldu. Almanya Büyükelçiliği dahil olmak üzere çeşitli diplomatik görevlerde bulundu. Dışişleri Bakanlığı’na girdi. Bağımsızlık Partisi’ni kuran politikacılardan biri oldu. 21 Temmuz 1914-4 Mayıs 1915 ve 7 Mart 1922-22 Mart 1924 tarihlerinde iki kez başbakanlık görevini üstlendi.
 |
| 1945 | Türkiye Cumhuriyeti ile Irak Krallığı arasında Eğitim Öğretim ve Kültür İşbirliği Protokolü Londra’da 16 Kasım 1945 tarihinde imzalandı. |
| 1953 | Fransız hukukçu ve diplomat Maurice Gourdault-Montagne doğdu. Paris Siyasal Bilgiler Enstitüsü’nden mezun oldu. Paris 2-Assas Üniversitesi’nde Hukuk masterı yaptı. Ulusal Doğu Medeniyetleri ve Dilleri Enstitüsü’nü (Urduca ve Hintçe) bitirdi. 1978 yılında Dışişleri Bakanlığı’na girdi. 1991-1993 yılları arası Dışişleri Bakanlığı sözcü yardımcılığı görevini yürüttü. 1995-1997 yıllarında da Başbakan kabine direktörlüğü görevini üstlendi. Cumhurbaşkanı diplomatik danışmanlığı, Birleşik Krallık, Almanya, Japonya, Çin büyükelçiliği görevlerini üstlendi. 1 Ağustos 2017’den itibaren geçerli olmak üzere Dışişleri Bakanlığı genel sekreteri olarak atandı. |
| 1953 | Alman Nazi Partisi avukatı, Wilhelm Stuckart doğdu. (Ölümü: 15 Kasım 1953) Münih Üniversitesi ve Frankfurt am Main Üniversitesinde hukuk, ekonomi ve politika eğitimi aldı. 1930 yılından itibaren bölge mahkemesinde yargıç olarak görev yaptı. 1932-1933 yılları arasında Pomeranya Stettin’da avukat ve mahkeme katibi olarak çalıştı. Hitler yönetiminde en yüksek SS rütbesine kadar erişti. 1945’te kısa dönem İçişleri Bakanı olarak görev yaptı. II. Dünya Savaşı’ndan sonra Yahudi karşıtı çalışmalar yürüttüğü gerekçesiyle tutuklandı ve yargılandı. |
| 1964 | Hukukçu ve siyaset adamı Adnan Çalıkoğlu yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1916) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde okudu. Lise Müdürlüğü ve Kooperatif Müdürlüğü görevlerinde bulundu. Serbest Avukatlık, Uşak Baro Başkanlığı ve TBMM XI. Dönem Uşak Milletvekilliği yaptı.
 |
| 1964 | Hukukçu ve siyasetçi Mustafa Suphi Konak yaşamını yitirdi. (Doğumu: 20 Mart 1922) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. Serbest avukatlık yaptı. XII. Dönem Karadeniz Ereğli Belediye Başkanlığı ve milletvekilliği görevlerinde bulundu. Meclisteki bir toplantıya yetişmek isterken ailesi ile birlikte geçirdiği trafik kazası sonucu yaşamını yitirdi. |
| 1981 | 12 Eylül darbesi öncesi çıkan ‘Sosyalist İktidar’ dergisinin sahibi Metin Çulhaoğlu ile Yazı İşleri Müdürü İlhan Akalın komünizm propagandası yaptıkları gerekçesiyle 7 yıl 6’şar ay hapis cezasına çarptırıldı.
 |
| 1982 | Halkın Kurtuluşu Gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Nevzat Acan, 27 Haziran 1977 tarihli gazetede yayınlanan yazılardan dolayı 15 yıl 2 ay hapis cezasına çarptırıldı., |
| 1987 | Türk İşçi Partisi Genel Sekreteri Nabi Yağcı ile Türkiye Komünist Partisi Genel Sekreteri Nihat Sargın Avrupa’dan yurda döndükleri gün, 16 Kasım 1987’de hava alanında uçaktan indiklerinde yakalandılar. 5 Aralık 1987 tarihine kadar gözaltında tutulan Yağcı ve Sargın tutuklandılar ve iki yıl beş buçuk ay süreyle tutuklu kaldılar. Haklarında 229 sayfalık bir iddianame hazırlandı ve kendileri ile birlikte 14 kişi daha yargılandı. Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi‘nde 48 duruşma yapıldı, Örgüt lideri olmak, bir sosyal sınıfın hakimiyetini sağlamak, bu amaçla propaganda yapmak, Anayasada öngörülen temel haklan ortadan kaldırmak, devletin itibarını zedeleyici bildiriler yaymak, sosyal sınıflar arasında kin ve nefret duyguları uyandırmak ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ve onun devlet başkanı ve hükümetinin şöhretini zedelemek gibi suçlarla itham edildiler. 06 Nisan 1990 günlü duruşma sonrası, “Komünist Partisi üzerindeki yasaklar kalkıncaya veya tahliye oluncaya kadar ölüm orucuna başladıklarını” açıkladılar. 4 Mayıs 1990’da tahliye edildiler. 9 Ekim 1991’de beraat ettiler. 28 Haziran 1988 tarihinde Avrupa İnsan Hakları Komisyonu iki liderin işkence başvurusunu kabul etti. |
| 1988 | Yüksek öğrenim kurumlarında başörtüsünü serbest bırakan düzenleme Meclis’te yasalaştı. |
| 1990 | Hukukçu, siyasetçi ev Adana eski Belediye Başkanı Ege Bağatur yaşamını yitirdi. (Doğumu: 22 Şubat 1937) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. Bir yandan avukatlık yaparken diğer yandan da İsmet İnönü ve Bülent Ecevit’in ortanın solu fikrini, Adana ve köylerini dolaşarak halka anlattı. 1968–1973 yılları arasında CHP Merkez İlçe Başkanlığı, Belediye Meclisi Üyeliği, Grup Sözcülüğü ve Belediye Başkan Vekillikleri görevlerinde bulundu. 1973’de Adana Belediye Başkanı seçildi ve 1977’ye kadar bu görevi yürüttü. Ege Bağatur’un oğlu Avukat Mehmet Çağrı Bağatur, 2019 yılı mahalli seçimler döneminde Demokratik Sol Parti (DSP) adına Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığına aday oldu ancak seçilemedi.
 |
| 1990 | Ankara 8. İş Mahkemesi, Ankara Valiliği ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ihtiyati tedbir istemini kabul ederek, Eğitim-İş Sendikası’nın 1-2 Aralık’ta yapacağı genel kurula ilişkin faaliyetlerini durdurdu. |
| 1994 | 1958 Cenevre Deniz Hukuku Sözleşmelerinin yerini 10 Aralık 1982 tarihinde kabul edilen Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi aldı. Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi 10 Aralık 1982 tarihinde imzalandı ve 16 Kasım 1994 tarihinde yürürlüğe girdi. |
| 2004 | AİHM, avukat Ayten Ünal Tekeli’nin evlendikten sonra sadece kızlık soyadını kullanamaması nedeniyle açtığı davayı haklı buldu. Mahkeme, sadece kızlık soyadının kullanılmasına izin verilmemesi ayrımcılıktır şeklinde karar verdi. |
| 2005 | Fransa’da parlamento, göçmen isyanına karşı olağanüstü hal ilan etme süresini üç aya çıkaran yasayı onayladı. |
| 2007 | Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Demokratik Toplum Partisi’nin kapatılması için Anayasa Mahkemesinde dava açtı. 2005 yılında kurulan Parti, siyasal hayatta kapatılan DEHAP‘ın yerini almıştı. Anayasa Mahkemesi 11 Aralık 2009 günü aldığı kararla partinin kapatılmasına karar verdi. Gerekçeli karar, Resmi Gazete’de 31 Aralık 2009 günü yayınlandı. |
| 2007 | Edirne’nin Uzunköprü ilçesinde 29 Ekim’de gözaltına alındıktan sonra “sınır ihlali” iddiasıyla tutuklanan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyesi ve Gençlik Meclisi Eş Sözcüsü Sevim Akdağ hakkında “örgüt üyesi olmak” iddiasıyla açılan davanın duruşması görüldü. Diyarbakır 8’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmada Akdağ, adli kontrol şartıyla tahliye edildi. |
| 2012 | Türkiye’de hakim ve savcılar tarafından kurulan ve alanında tek sendika olan Yargıçlar Sendikası, Ankara’da kuruldu.  |
| 2014 | Deniz Seki, Yargıtay Ceza Genel Kurulu tarafından 27 Mart 2014’te cezasının onamasının ardından Esenyurt’ta yakalanarak yeniden cezaevine gönderildi. Seki, İstanbul 9. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından “uyuşturucu ticareti yapmak” suçundan 22 Mayıs 2012’de 6 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. |
| 2016 | 19 Cumhuriyet Gazetesi yöneticisi ve çalışanının şüpheli olarak yer aldığı dosyada 81 yaşındaki Orhan Erinç savcılıkta ifade verdi. Cumhuriyet Gazetesine yönelik operasyon kapsamında evinde arama kararı alınan Erinç hakkında yaşı dolayısıyla gözaltı kararı alınmadı. |
| 2017 | Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi(AİHM), Azerbaycan Muhalefet Partisi Lideri Ilgar Mammadov’un başvurusu üzerine ‘adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verdi. |
| 2017 | Berkin Elvan’ın ölümüyle ilgili olarak İstanbul 17. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davaya devam edildi. Sanık polis memuru F.D. duruşmaya katılmadı. SEGBİS sitemindeki teknik bir arıza nedeniyle F.D’nin ifadesinin alınamadığı bildirildi. TÜBİTAK, olay anında çekilmiş görüntülerin netleştirilmesiyle ilgili hazırladığı raporu mahkemeye sundu. Raporda polis memurlarının görüntülerinin netleştirilmediği öğrenildi. TRT, görüntülerin iyileştirilmesi ile ilgili mahkeme tarafından yazılan yazıya cevaben teknolojik altyapısının bunu yapmaya uygun olmadığını ifade etti. Mahkeme, sanık F.D.’nin tutuklanması ve sanığın mahkeme huzurunda ifade vermesi yönündeki talepleri reddetti ve duruşmayı 13 Aralık 2017 tarihine erteledi. |
| 2017 | Kocaeli’nin Çayırova ilçesinde bir kadına tecavüz iddiasıyla gözaltına alınan K. T. ve N. U. isimli polis memurlarının çıkarıldıkları mahkemece tutuklandığı öğrenildi. |
| 2021 | Büyükçekmece 10. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından ‘Atatürk’ün hatırasına alenen hakaret’ suçundan yargılanan Fatih Tezcan hakkında 1.5 yıl hapis cezasına hükmedildi. Mahkeme, 14 Temmuz 2016’da, sosyal medya hesabından “‘Araplar bizi sattı’ diyen kardeşim, hadi onlar bir kez İngiliz’e uydu, sen aynı İngiliz’e hilafeti satan Yahudi’ye ‘Ulu Önderim’ diyorsun ya” şeklinde yaptığı açıklaması nedeniyle verdiği cezayı, Tezcan’ın ‘sabıkalı geçmişi, tekrar suç işlemeyeceği yönünde kanaat oluşmaması, suça yatkın kişiliği’ gibi gerekçelerle ertelemedi. |
| 2023 | Hakkari’nin Yüksekova ilçesinde 22 Ağustos’taki trafik kazasında ağır yaralanan ve 15 Kasım’da yaşamını yitiren Avukat Erdal Safalı toprağa verildi. |
| 2023 | ”Suç gelirlerini aklama” iddiasıyla gözaltına alınan sosyal medya fenomenleri Alisya Bahar Candan ve kamuoyunda “Nihal Candan” olarak tanınan kardeşi Gülnihal Çiçek’in de aralarında bulunduğu 3 şüpheli çıkarıldıkları mahkeme tarafından tutuklandı. |
| 2023 | “Mide Bulandıran Öykü” başlıklı yazısı nedeniyle Barış Pehlivan’a açılan davada Yargıtay Üyesi Ömer Faruk Aydıner’in şikâyetinden vazgeçmesi üzerine İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi düşme kararı verdi. Duruşmayı çok sayıda gazeteci takip etti. |
| 2024 | |
