Hukuk Ansiklopedisi Herkes İçin Adalet
17 Kasım – Hukuk Takvimi – Tarihte Bugün
| 1913 | Osmanlı Devleti’nde ilk istihbarat teşkilatı olan Teşkilât-ı Mahsusa kuruldu. |
1924 | Türkiye’de ilk muhalefet partisi lan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kuruldu. Partinin kurucuları arasında Halk Fırkası’ndan 9 Kasım’da ayrılan Refet (Bele), Adnan (Adıvar), Ali Fuat (Cebesoy), Hüseyin Rauf Orbay da vardı. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk muhalefet partisiydi. |
| 1929 | Ta Hronika davasında gazetenin sorumlu müdürü Madam Eleni Mihailidi Türklüğe Hakaret davasında beraat etti. Yapılan ilk yargılamada Mihailidi üç yıl ağır hapis cezasına mahkûm edilmiş ancak karar temyiz incelemesinde buzulmuştu. İstanbul’da Rumca olarak yayımlanan Ta Hronika (Τα Χρονίκα), 28 Şubat 1929’da Yunan Imerisios Tipos gazetesinden aktardığı bir makale ve bu makalede kullanılan “Agriyotera” kelimesinden dolayı 3 Mart 1929’da “devletin güvenliğini ihlal ettiği” gerekçesiyle Bakanlar Kurulu kararı ile kapatılmıştı. Mihailidi serbest bırakıldıktan sonra 5 Şubat 1930’da gazetenin yeniden açılmasına izin verildi. |
1930 | Serbest Cumhuriyet Fırkası kendini feshetti. |
| 1933 | Amerika Birleşik Devletleri, Sovyetler Birliği ile ticari ve diplomatik ilişkiler kurmaya başladı. |
| 1942 | Mısır kralı Faruk sürgüne gönderildi, yerine albay Cemal Abdul Nasır geçti. |
| 1947 | CHP’nin 7. Büyük Kurultay’ı 17 Kasım 1947’de başladı. Kurultay 19 gün sürdü, İnönü ilk kez “oybirliği” olmaksızın genel başkan seçildi. Cumhurbaşkanlığı ile CHP Genel Başkanlığı’nın aynı kişide birleşmesi halinde Genel Başkan Vekili’ne geniş yetkiler tanındı. Kurultayda, Altı Ok yeniden ele alındı. Devletçilik ilkesi yeniden tanımlanırken, özel girişime önem veren bir anlayış benimsendi. |
| 1951 | Nazım Hikmet’e Prag’da düzenlenen törenle “Uluslararası Dünya Barış Ödülü” verildi. |
| 1972 | Türkiye’de ilk kadın partisi olan Türkiye Ulusal Kadınlar Partisi kuruldu. |
| 1972 | Juan Peron 17 yıllık sürgünden sonra Arjantin’e döndü. Daha sonra devlet başkanı oldu. |
| 1976 | Türkiye İşçi Partisi’nin davetlisi, Şilili sanatçılar sınır dışı edildi. Pinochet Cuntası’na karşı Şili halkıyla dayanışma geceleri için konuk olarka davet edilen üç şarkıcı “çalışma izinleri bulunmadığı” gerekçesiyle Ankara’ya sokulmadı. |
| 1981 | MHP Davası’nda yargılanan Alparslan Türkeş “Ben faşist değilim. Bütün hayatım boyunca demokrasiyi ve Atatürkçülüğü savundum. Bu iddianame ile sanık sandalyesine Türkiye Cumhuriyeti, Devlet, Atatürk ve Türk milliyetçileri oturtulmuştur” dedi. |
| 1983 | Yorgun Savaşçı filmi yaktırıldı. Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu, TRT Genel Müdürü Macit Akman, “gerekçe olarak, senaryonun tarihi gerçeklere uymadığı gösterildi” dedi. |
| 1990 | İtalya’da Başbakan Andreotti, ”Gladyo”nun ”devlet sırrı” kategorisinden çıkarıldığını, Sardunya Adası’ndaki üssünün ziyaret edilebileceğini açıkladı. |
| 1993 | Güney Afrika siyasi liderleri, ırk ayrımına son veren yeni Anayasayı kabul ettiler. |
| 2000 | ABD’nin Teksas eyaletinde idam kararı kesinleşen zihinsel özürlü Johnny Paul Penry’nin cezasının infazı, idamına dört saat kala Yüksek Mahkeme tarafından ertelendi. |
| 2004 | 1996 Yılında polis tarafından öldürülen İrfan Ağdaş’ın ailesi AİHM’de açtığı davada 15 bin Euro tazminat kazandı. Ağdaş’ın ölümünden yargılanan 3 polis beraat etmiş, karar Yargıtay’ca da onanmıştı. Ağdaş ailesinin avukat Behiç Aşçı, ”yeniden yargılama” talebinde bulundu. |
| 2004 | KKTC ekonomisini geliştirmek amacıyla Avrupa Komisyonu’nun hazırladığı tüzük Avrupa Parlamentosu’nda 39 ‘hayır’ oyuna karşılık 618 “evet” oyuyla kabul edildi. Tüzük, Avrupa Konseyi’de onaylarsa KKTC’ye mali yardım yapılmasını öngörüyordu. |
| 2005 | Şili eski diktatörü 89 yaşındaki Augusto Pinochet’in mahkemeye çıkmasına engel olmadığına karar verildi. Eski diktatör, 1975’te 115 sosyalistin öldürüldüğü “Colombo Operasyonu” ile ilgili olarak suçlanıyordu. |
| 2006 | Irak’ın Mahmudiye köyünde 14 yaşındaki Iraklı kıza tecavüz edip annesi, babası ve kızkardeşiyle birlikte öldürmekle suçlanan uzman çavuş James P. Barker ABD’nin Kentucky eyaletinde yapılan duruşmada ömür boyu hapse mahkum edildi. |
| 2011 | Festus Okey davasında Savcı sanık polisin “bilinçli taksirle ölüme sebebiyet vermek”ten 3 ile 9 yıl arası hapisle cezalandırılmasını istedi. Mahkeme heyeti, Festus Okey’in kardeşi olduğu iddiasıyla vekaleti sunulan T.G.Ogu’nun davaya müdahil olma talebini reddetti. |
| Ankara’da TikTok fenomenleri arasında çıkan silahlı çatışmanın ardından gözaltına alınan zanlılardan Cansum Ş. “kasten öldürmeye teşebbüs” suçlamasıyla tutuklandı. Kavga ve ateş açılma anı ise TikTok’ta canlı yayınlandı. Şüpheliler M.H. ve Ç.Y. hakkında ise ‘konutunu terk etmemek’ ve ‘yurtdışı çıkış yasağı’ adli kontrol tedbirlerine hükmedildi. | |
| 2024 | Türkiye’nin ilk kadın Sümeroloğu Muazzez İlmiye Çığ 110 yaşında hayatını kaybetti. |
| 2024 | “Hukukun Üstünlüğü Endeksi” üzerinden yaptığı eleştirilere yanıt veren Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, “Böyle bir endekse güvenilir mi?” dedi. Dünya Adalet Projesi’nin (World Justice Project’in) her yıl açıkladığı ‘Hukukun Üstünlüğü ve Yolsuzluk Endeksi’nin son sayısında Türkiye, 142 ülke arasında 117. sırada yer almıştı. |
| 2024 |
|
