20 Ekim – Hukuk Takvimi

Ankara Antlaşması (Fransa-Türkiye), 20 Ekim 1921 tarihinde Ankara’da imzalandı. Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümeti Dışişleri Bakanı Yusuf Kemal (Tengirşenk) Bey ve Fransa hükümeti özel temsilcisi Henry Franklin-Bouillon tarafından 20 Ekim 1921’de imzalanan bu anlaşma, Fransa ve Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümeti arasındaki savaş durumuna son verdi. Bu anlaşmayla Fransa, 1916 tarihli Sykes-Picot Antlaşması’na uygun olarak, 10 Ağustos 1920’de imzalanan Sevr Antlaşması’yla elde ettiği Kilikya (Çukurova)’dan ve Anadolu topraklarından nihai olarak vazgeçti. Güney Cephesindeki savaş resmen sona erdi ve Türkiye’nin Güney sınırı belirlendi. Fransa ile Türkiye arasındaki sorunlar Hatay sorununun 1939 yılında çözülmesi ile tamamen bitti.

Nutuk, kurtuluş savaşının tamamlanması, cumhuriyetin ve laik Türkiye’nin kurulmasının akabinde, 15-20 Ekim 1927 tarihlerinde TBMM’de okundu.  Törene, yerli ve yabancı basın mensupları da katıldı. Mustafa Kemal, kendisinin ve silah arkadaşlarının kurtuluş savaşı yıllarında yaptıkları mücadeleleri, devletin kuruluşu için yapılan faaliyetleri ve kuruluş felsefesini anlattı.

İkinci Dünya Savaşının yarattığı ekonomik tahribat sonucunda ekmek karneleri dağıtılmak zorunda kalındı. Bu sayede karaborsa önlendi ve herkes eşit şekilde ekmeğe ulaştı.

Alman anti-faşist ve sosyal demokrat Julius Leber, Hitler’e suikast düzenlemekle suçlanarak idam cezasına çarptırıldı. 5 Ocak 1945’te Berlin’deki Plötzensee Hapishanesi’nde kurşuna dizilerek idam edildi.

Hollandalı hukukçu ve siyasetçi Piet Hein Donner doğdu. Amsterdam Üniversitesi‘nde hukuk eğitimi aldı. Michigan Üniversitesi‘nde hukuk doktorasını tamamladı. Ekonomik İşler Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı’nda memur olarak çalıştı. Hükümet Politikaları Bilim Kurulu Üyesi oldu ve 1993-1997 yıllarında bu kurulun başkanlığını yaptı. 1997-2002 yıllarında Danıştay’da görev yaptı. 2007 yılında kurulan hükümette Çalışma Bakanı olarak görev aldı, 2010 yılında İçişleri Bakanı oldu ve Şubat 2012’de Danıştay Başkanvekili olarak atandı.

Amerikalı avukat ve politikacı Sheldon Whitehouse doğdu. ABD’li diplomat Sheldon Whitehouse’un (1883-1965) torunudur. Yale’de hukuk öğrenimi gördü. Virginia Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde Juris Doktorasını yaptı. 1982-1983 yılları arasında  katip olarak çalıştı. 1985’ten 1990’a kadar özel başsavcı yardımcısı, düzenleme birimi şefi ve başsavcı yardımcısı olarak çalıştı. 1994 yılında Başkan  Clinton tarafından ABD Savcısı olarak atandı. Gangster Gerard Ouimette’in 1996’da gasp mahkumiyetiyle, Clinton’un ‘üç grev yasası’ uyarınca bir organize suç üyesini mahkum eden ilk savcı oldu. 1998’de Rhode Island Başsavcısı seçildi. Yağma Kubbesi Operasyonu’na yol açan Rhode Island’daki belediye yolsuzluğuyla ilgili soruşturmayı başlattı. 2007’de Rhode Island’dan ABD Senatörü olarak göreve başladı.

Amerikalı kadın hukukçu, politikacı, ve mevcut Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısı Kamala Devi Harris doğdu. Kaliforniya Üniversitesi‘nde hukuk eğitimi gördü. 2016 yılında Kaliforniya senatörü olarak seçildi. Kaliforniya’nın ilk siyahi kadın senatörü, ABD’nin ikinci siyahi kadın senatörü ve ABD’nin ilk Hint asıllı senatörü oldu. 2003 yılında San Francisco’nun ilk kadın eyalet savcısı olarak görev yaptı. ABD’nin hukukçu başkanlarından olan Joe Biden’ın başkan seçilmesi ile birlikte başkan yardımcılığına getirildi.  Amerikan tarihinde Başkan Yardımcılığı yapan ilk Afroamerikalı kökenli kişi ve ilk kadın unvanını aldı.

Japon hukukçu ve başbakan Şigeru Yoşida, yşamını yitirdi. (Doğumu: 22 Eylül 1878), Tokyo İmparatorluk Üniversitesi‘nde hukuk okudu. 1928’de İsveç, Norveç ve Danimarka elçiliği, 1928-1930 arasında da dışişleri bakan yardımcılığı yaptı. 1936’da dışişleri bakanlığına getirilmesine ordu karşı çıkınca Londra büyükelçiliğine atandı. II. Dünya Savaşı’nın sonlarında ülkesinin teslim olmasını savunduğu için Haziran 1945’te tutuklandı. 22 Mayıs 1946’da başbakan oldu. Geniş desteğe dayalı güçlü bir yönetim oluşturdu, ülkede istikrarın ve ekonomik refah ortamının oluşturulmasını sağladı. ABD ve Batı Avrupa’yla iş birliğinin temelini attı. 8 Eylül 1951’de imzalanan ve Türkiye, tarafından da 24 Temmuz 1952 tarihinde onaylanan San Francisco Barış Antlaşmasını kabul etti ve Japonya ile ABD arasında bir güvenlik paktı oluşturdu.

Hukukçu ve siyasetçi Hüseyin Aygün doğdu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Bir süre serbest avukatlık yaptı. Biri Zazaca olmak üzere üç kitap yayınlandı. XXIV. dönem TBMM Tunceli milletvekili ve İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyeliğinde bulundu.

Milli Güvenlik Konseyi, Devlet Başkanı Kenan Evren’in Anayasa’yı tanıtma konuşmaları ile Anayasa’nın Geçici Maddelerinin eleştirilmesini yasakladı, Danışma Meclisi’nde görüşülen 12 Eylül Anayasası’na Milli Güvenlik Konseyi son şeklini verdi ve kanunlaştı. Eski siyasi parti liderlerine ve yöneticilerine 10 yıl siyaset yasağı getiren kanun kabul edildi.

Japonya’da Tokyo/ Narita Havaalanı’nına ikinci bir pistin inşasına karşı bir süredir eylemler yapan 5 bin kadar çevreci ve öğrenci kitlesi polisle çatıştı. 52 polis yaralandı, 200’ün üzerinde eylemci tutuklandı.

Devlet Güvenlik Mahkemesi, HEP Kurultayı’nda yaptığı konuşmada bölücülük yaptığı gerekçesiyle DEP Genel Başkanı Yaşar Kaya 2 yıl hapse mahkum etti.

İran’da Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad başkanlığındaki Yüksek Kültür Koruma Konseyi, feminist, laik, liberal, nihilist ve Doğu kültürünü aşağılayan filmlerin dağıtım ve gösterimini yasakladı.

Ergenekon soruşturması kapsamında haklarında dava açılan, emekli Tuğgeneral Veli Küçük, İP Genel Başkanı Doğu Perinçek, Cumhuriyet gazetesi İmtiyaz Sahibi ve Başyazarı İlhan Selçuk ile eski İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kemal Alemdaroğlu’nun da aralarında bulunduğu 46’sı tutuklu 86 sanığın yargılanmasına başlandı ve ilk duruşma Silivri Cezaevi içindeki duruşma salonunda yapıldı.

AİHM, Kürt sorununu temel alan Ülkede Özgür Gündem, Gündem, Güncel ve Gerçek Demokrasi adlı dört gazetenin 26 çalışanının açtığı davalarda Türkiye’yi, ifade özgürlüğünü ihlal ettiği için 26 kişiye 10-86 bin TL maddi, 100 bin TL kadar manevi tazminat ile 8 bin 600 TL de mahkeme gideri ödemeye mahkum etti.

YÖK Başkanı Prof. Dr. Yusuf Ziya Özcan, ÖSYM tarafından yapılacak sınavlara başörtüsü ile girilebileceğini açıkladı.

Avukat ve politikacı Thomas Ludwig John D’Alesandro III hayatını kaybetti. (Doğumu: 24 Temmuz 1929) Maryland Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde okudu. 1963’te Baltimore Kent Konseyi’nin başkanı oldu. İstihdam, eğitim ve diğer alanlardaki ırksal engelleri ortadan kaldırmak için çalıştı.  1967’de belediye başkanı oldu. Baltimore’un 43. belediye başkanı olarak yeni okullar açtı, yeni bir polis merkezi inşa etti. Şehrin gençleri için mobil havuzlar ve gündüz kampları gibi yaz rekreasyon programları tasarladı ve ayrıca İç Liman gelişimi için yasal zemin hazırladı.