Hukuk Ansiklopedisi
20 Eylül – Hukuk Takvimi
| 1633 |
Galileo Galilei, İspanyol engizisyon mahkemesinde, dünyanın güneşin etrafında döndüğünü söylediği için yargılandı. |
| 1898 |
Demiryolları ile eşya taşınmasına ilişkin sözleşme Bern’de imzalandı. Türkiye, bu sözleşmeyle birlikte, 14 Ekim 1890, 20 Eylül 1893, 16 Temmuz 1895, 16 Haziran 1898 ve 19 Eylül 1906 tarihlerinde yapılan diğer benzer sözleşmeleri de Lozan‘da tanıdı. |
| 1928 |
İtalya’da Yüksek Faşist Konsey en yüksek yasama organı oldu. |
| 1940 |
Afganistan hukukçu, devlet başkanı Burhaneddin Rabbani, doğdu. (Ölümü: 20 Eylül 2011) El Ehzer İslam Üniversitesi’nde eğitim gördü. Kâbil Üniversitesi’nde İslam hukuku profesörü görevini yürüttü. Politik hayatının ilk yıllarında Afganistan’da iktidarda bulunan Sovyetler Birliği’nin laik politikalarına karşı mücadele etti. 1992 yılında mücahit örgütleri tarafından devlet başkanı ilan edildi. Taliban’ın 2001 yılında devrilmesine kadar geçen süreç boyunca Birleşmiş Milletler tarafından uluslararası alanda hukuken Afganistan’ın devlet başkanı olarak tanındı. |
| 1942 | Basın Kanunu Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edildi. |
| 1951 | Türkiye’nin NATO’ya katılması kabul edildi. |
| 1969 |
Haziran’daki İstanbul Üniversitesi işgalinden dolayı Üniversite’den ihraç edilen ve polisçe aranan Deniz Gezmiş saklandığı yerde Günaydın muhabirine röportaj verdi. |
| 1971 | Erim Hükümeti tarafından hazırlanan Anayasa değişikliği Meclis’te kabul edildi. |
| 1972 | Rumen hukukçu ve siyasetçi Victo Ponta, doğdu. Bükreş Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. 2000 yılında İtalya Catania Üniversitesi Uluslararası Ceza Hukuku alanında yüksek lisans derecesi aldı. 2003 yılında Bükreş Üniversitesi Ceza Hukuku alanında doktorasını aldı. Uluslararası Ceza Mahkemesi doktora tez konusu da dahil olmak üzere, kendi alanında birçok kitap yazdı. 1996 ve 1998 yılları arasında ve 2002 yılından bu yana Romen-Amerikan Üniversitesi’nde Ceza Hukuku dersleri verdi. 1998-2001 yılları arasında ekonomik ve mali suçlar ,yolsuzlukla mücadele bölümü Adalet Yüksek Mahkemesi’nde bir savcılık görevini yürüttü. Nisan 2012’de Sosyal Liberal Birliği’nin adayı olarak Romanya Başbakanı oldu. 31 Ekim 2015 tarihinde başkent Bükreş’te bir gece kulübünde çıkan yangın sonucu 42 kişinin ölmesinden kendisi ve hükümetini sorumlu tuttuğu için istifa etti. |
| 1974 | ABD Senatosu Türkiye’ye yapılmakta olan askeri yardımın tümüyle kesilmesini öngören bir karar aldı. |
| 1975 |
DİSK’in düzenlediği ‘Demokratik Hak ve Özgürlükler İçin Mücadele’ mitingi Taksim’de yapıldı. Mitingde bir grubun Kürt meselesi’ ne dair açtığı bir pankart ve dağıttığı bildiriden dolayı gruplar arasında bir süre çatışma yaşandı. |
| 1976 |
DİSK’in Milliyetçi Cephe ve DGM’ye karşı direnişinde İPRAŞ’ ta üretimi durduranlardan 23 işçi, İzmir’de 8 işçi, Adana’da 42 işçi ve sendikacı tutuklandı. T. Barolar Birliği DGM’lere karşı DİSK eylemlerini destekleme kararı aldı. Ereğli Demir Çelik işçileri, DGM’lere karşı başlattıkları eylemle amaçlarına ulaştıklarını belirterek eylemlerine son verdiler. Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), DİSK’in Genel Yas eylemi sürerse, eyleme katılan işçilerin tazminatsız işten çıkarılacağını bildirdi. |
| 1977 |
TCDD, federasyonun 45 bin işçi için aldığı grev kararına karşı lokavt ilan etti. Lokavt kararı Türkiye’deki tüm TCDD işyerlerini kapsamaktadır. |
| 1977 | Kuzey Vietnam, Birleşmiş Milletler’ e kabul edildi. |
| 1980 |
Sıkıyönetimce aranan Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Sekreteri Fehmi Işıklar yakalandı. |
| 1981 | İran, 149 solcu militanı idam ettiğini açıkladı. |
| 1983 | Cezaevi idaresine karşı 2 kez ayaklanıp hüküm giyen, 4 kez disiplin suçu işleyen mahkumlar şartlı salıvermeden yararlanamayacak. |
| 1985 |
TİKKO-7 Davası’nda tek tip elbiseyi protesto için duruşmaya şort-atlet ile katılan ve kimlik beyan etmeyen 12 sanık salondan çıkarıldı. |
| 1987 |
İstanbul’da 12 Eylül 1980 askeri darbesi sonrası ilk işçi mitingi olan Kazlıçeşme’de ki 124 işyerinde yapılan 90.günündeki greve karşı işverenin ilan ettiği lokavtı Deri-İş Sendikası 5 bin işçiyle protesto etti. |
| 1988 |
Kocaeli’ndeki 21 işyerinde Bağımsız Otomobil-İş üyesi 5 bin işçi MESS’in toplu görüşmelerdeki tutumunu protesto eylemleri yaptı. MESS dayatmalarına hayır yazılı kahverengi şapkalarla servislerden erken inip toplu yürüyüşler yapan işçilerden yüzlercesi gözaltına alındı. |
| 1990 | Güney Osetya, Gürcistan’dan bağımsızlığını ilan etti. |
| 1993 |
2 aydır ücretlerini alamayan Eminönü Belediyesi’nin DİSK/Genel-İş üyesi işçileri Kadırga’dan Çemberlitaş’taki kaymakamlığa yürüyerek belediye başkanı hakkında suç duyurusunda bulundu. |
| 1994 |
Bakü’de petrol anlaşması imzalandı. İngiliz BP, Amerikan Amaco, Penzol, Rus Lukoil ve TPAO, bir konsorsiyum oluşturdu. |
| 1995 |
Türk-İş, 123 bin işçinin kademeli olarak başladığı grevle hükümete bayrak açtı. 160 bin işçi greve çıktı. Grev yasağı kapsamındaki 190 bin işçi de 1 gün süreyle iş bırakarak destek verdi. Türk-İş Genel Başkanı Bayram Meral, grevleri başlatırken, ‘Bizimle dalga geçmesinler’ diyerek hükümeti uyardı. İstanbul’da Yol-İş Sendikası üyesi Karayolları işçileri de 20 yıl aradan sonra greve çıktılar. İşçiler, ‘Hükümet istifa, ekmek yoksa barış da yok’ sloganları attılar. 5 bin işçinin çalıştığı Gölcük Tersanesi’ndeki grev şimdilik askıya alındı. |
| 2001 |
F tipi cezaevlerine karşı başlatılan ölüm orucu eylemine dışarıdan destek veren Abdülbari Yusufoğlu, eyleminin 137’nci gününde yaşamını kaybetti. Eylemde hayatını kaybedenlerin sayısı 36’ya yükseldi. |
| 2002 | Hukukçu ve diplomat İsmail Necdet Kent hayatını kaybetti. Yüksek öğrenimini New York Üniversitesi Kamu Hukuku bölümünde tamamladı. 1937 yılında Dışişleri Bakanlığına girdi. 1944 yılına kadar Marsilya Başkonsolosluğundaki görevinde kaldı. İkinci Dünya Savaşı sırasında birçok Yahudi’ye Türk pasaportu vererek hayatlarını kurtardı. |
| 2002 |
Üsküdar 2.Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı İsmail Rüştü Cirit Yargıtay üyeliğine seçildi. |
| 2002 |
Türk Vatandaşlarının Günlük Yaşamlarında Geleneksel Olarak Kullandıkları Farklı Dil ve Lehçelerin Öğrenilmesi Hakkında Yönetmelik Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe girdi. |
| 2006 | Irak’ın devrik lideri Saddam Hüseyin yargıç değişikliğini protesto için mahkemede oturmayı reddedince, yeni atanan yargıç Muhammed El Ureybi, Saddam Hüseyin’i salondan çıkarttı. İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Saddam davasındaki yargıç değişikliğini eleştirdi. Olayı yargı bağımsızlığına ciddi bir tehdit olarak niteledi. |
| 2006 | Yazar Elif Şafak, ‘Baba ve Piç’ romanında, TCK 301.Maddesi’nde yer alan Türkiye’yi aşağılamak suçunu işlediği iddiasıyla açılan davanın ilk duruşmasında beraat etti. Beyoğlu Adliyesi’ndeki duruşmada Yargıç, romanı yargıya taşıyan Avukat Kemal Kerinçsiz ve arkadaşlarının müdahil olma isteğini reddetti. Ülkücü avukatlar getirdikleri Elif Şafak afişini yaktı. |
| 2007 | AİHM 2002’de 17 yaşındayken Diyarbakır’da gözaltında işkence gören Sıddık Onay’ın davasında, Türkiye’yi işkenceden ve işkenceyi etkili soruşturmamaktan dolayı mahkum etti. Onay’a beş bin avro manevi tazminat ödenmesine karar verdi. |
| 2010 | Kürt Dili Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Hareketi’nin (TZP-Kurdî) anadilde eğitim hakkı için yaptığı bir haftalık okul boykotu çağrısı nedeniyle Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun birçok kentinde çok sayıda okulda sınıflar boş kaldı. |
| 2011 | Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Çorum Şubesi üyeleri zorunlu din derslerinin kaldırılması talebiyle eylem yaptı. |
| 2011 | Ceza Muhakemesinde Ses ve Görüntü Bilişim Sisteminin Kullanılması Hakkında Yönetmelik, Ceza Muhakemeleri Kanunu uyarınca ve bu kanun hükümlerinin uygulandığı yargısal işlerde kullanılabilmekte olan SEGBİS Sistemini düzenlemektedir. Yönetmelik 20 Eylül 2011 tarihinde Resmi Gazete‘ de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. |
| 2012 | Fatih Atatürk İlköğretim Okulu’nun İmam Hatip’e dönüştürülmesine karşı öğrenci, veli, öğretmenler ve Eğitim-Senliler eylem yaptı. |
| 2012 | Tunceli Ovacık Cumhuriyet Başsavcısı Murat Uzun, 19 Eylül 2012’de Ovacık Kandolar Mahallesi’nde adliye lojmanlarındaki evinin bulunduğu binaya girdiği sırada uğradığı terörist saldırıda ağır yaralanmıştı. Uzun, kaldırıldığı hastanede 20 Eylül’de yaşamını yitirdi. İnsan Hakları Derneği açıklama yaparak olayı kınadı: “Hiçbir amaç ve ideoloji Yaşam Hakkı’na yönelik ihlâllerinin meşru gerekçesi olarak gösterilemez.” |
| 2013 | Anayasa Mahkemesi, 4+4+4 diye bilinen 6287 sayılı yasanın bazı hükümlerinin iptali amacıyla Cumhuriyet Halk Partisi tarafından yapılan başvuruyu esastan görüştü ve iptal isteminin reddine karar verdi. |
| 2013 | Kürtçe konuştukları için bıçakla yaralanan 2 arkadaşları için bir inşaat şirketinin işçileri TEM’i trafiğe kapattı. |
| 2013 | Twitter’da Ömer Hayyam’ın bir dörtlüğünü paylaştığı için dini değerlere hakaretten 10 ay hapse mahkum olan Fazıl Say, üst mahkemenin kararı bozması üzerine yeniden yargılandığı davada yine 10 ay hapis cezası aldı. Ceza denetimli serbestlikle 2 yıl süreyle ertelendi. |
| 2014 | İskoçya’da 18 Eylül’de yapılan referanduma katılanların yüzde 55,4’ü, ülkenin Birleşik Krallık’ta kalmasından yana oy kullandığı açıklandı. Referanduma katılım oranı yüzde 84,5 ile 1950’den sonraki en yüksek oran oldu. |
| 2016 | Aralık 2012’de Başbakan Erdoğan’ı protesto eden 45 ODTÜ öğrencisine 10’ar ay hapis cezası verildi. |
| 2017 | 12 Eylül 2017^de gözaltına alınan 16 avukat İstanbul Adliyesi’nde ifade vermeye başladı. Gözaltındaki avukatlar, Barkın Timtik, Ebru Timtik, Behiç Aşçı, Aytaç Ünsal, Naciye Demir, Ezgi Çakır, Süleyman Gökten, Didem Baydar Ünsal, Ayşegül Çağatay, Şükriye Erdem, Engin Gökoğlu, Özgür Yılmaz, Ahmet Mandacı, Yağmur Ereren, Zehra Özdemir, Aycan Çiçek’ten oluşuyordu. |
| 2017 | Taş ve mermer ocaklarına karşı yürüttükleri mücadeleyle tanınan Ali Ulvi ve Aysin Büyüknohutçu çiftinin cinayet zanlısı Ali Yamuç’un, tutuklu olduğu Alanya L Tipi Cezaevi’nde intihar ettiği açıklandı. Cinayet zanlısı hakkında henüz iddianame düzenlenmemişti. |
| 2019 |
Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi, parlamentonun askıya alınmasına ilişkin kararını ileri bir tarihe erteledi. 24 Eylül’de kararını veren Yüksek Mahkeme parlamentonun askıya alınmasını hukuka aykırı buldu. Karar, Kararın 11 yargıç tarafından oybirliğiyle alındı. |
