Yeni
Ana Sayfa » Hukuk Takvimi » 20 Kasım – Hukuk Takvimi

20 Kasım – Hukuk Takvimi

20 Kasım – Hukuk Takvimi

1858Nobel Edebiyat Ödülü sahibi İsveçli yazar, Selma Lagerlöf doğdu.  (Ölümü: 1940) Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan ilk kadın yazar oldu.

Selma Lagerlöf
1863

Ziraat Bankası, Ahmed Şefik Midhat Paşa tarafından kuruldu. Pirot Kasabası’nda kurulan ilk Memleket Sandıkları bankanın kuruluşuna temel teşkil etti. 1867 yılında “Memleket Sandıkları Nizamnamesi”‘ yürürlüğe girdi ve sandıklar Banka şubelerine dönüştürüldü. 1924 yılında çıkarılan kanunla banka, bir devlet kurumu olmaktan çıkardı ve anonim şirket haline geldi

Memleket Sandıkları’nın kurucusu Mithat Paşa aynı zamanda ilk Osmanlı anayasası olan Kânûn-ı Esâsî‘yi hazırlayan kurulun başkanı olarak görev yapmıştı.

Osmanlı Devletinin en önemli hukukçularından Kemalpaşazâde Said Bey(Lastik Said), memuriyetten çıkarılıp müebbet hapisle cezalandırılmasına ve bir kalede hapsedilmesine karar verilerek, 20 Kasım 1899 tarihli sürgün kararı mazbatası ile Yemen’e sürüldü. Sürgün kararının gerekçesi, devlet ve saltanat aleyhine neşrolunan muzır neşriyata muavenet ve dedikoduya sebep olmaktı. Cezasını, Yemen kenti Sana’da geçirdi.

Kemal Paşazade Said (Lastik Said)
1910

Lev Nikolayeviç Tolstoy, yaşamını yitirdi. (Doğumu:1828) Tolstoy, hukuk fakültesine başlamış ancak diplomasını almadan üniversiteden ayrılmıştı.

Tolstoy’un mezarı
1922

Lozan Konferansı’nın açılış töreni yapıldı. Türk heyeti adına Rıza Nur Bey tarafından okunan bir bildiri okundu.

1923Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti örgütleri Halk Fırkası çatısı altında toplandı.
1923Nobel Edebiyat Ödülü sahibi, Aktivist, kadın hakları savunucusu  ve ırkçılık karşıtı yazar Nadine Gordimer, Johannesburg’da doğdu.(Güney Afrika Ölümü: 14 Temmuz 2014) 1974’te Man Booker Ödülü’nü ve 1991’de Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazandı. Apartheid karşısında mücadele ederek özgürlük ve insanlığa vurgu yaptı. Afrika Ulusal Kongresi’nin (ANC) üyesi olarak, çok sayıda makale, deneme ve söylev kaleme aldı.

Nadine Gordimer
1925ABD Adalet Bakanlarından Robert F. Kennedy, doğdu. John F. Kennedy’nin ardından, bir suikast sonucu 1968’de hayatını kaybetmiştir.

Robert F. Kennedy, suikasttan hemen sonra zeminde yaralı halde yerde yatarken
1936

Saavedra Lamas Paktı, Türkiye Cumhuriyeti tarafından kabul edildi. 21 Haziran 1935 tarihinde; Arjantin, Brezilya, Meksika, Paraguay, Şili ve Uruguay arasında imzalanan sözleşme, Türkiye Cumhuriyeti, “Harbin önünü almağa mahsus Cenubi Amerika Muahedesine Cumhuriyet Hükümetince vuku bulan iltihakın tasdikimi dair kanun” ile sözleşmeyi onayladı. Atatürk, Yurtta Sulh Cihanda Sulh ilkesi gereğince okyanus ötesine barış mesajı verdi.  Türkiye Cumhuriyeti Hariciye Vekili Doktor Tevfik Rüştü Aras, aynı tarihte Arjantin Cumhuriyeti Dış Bakanı Carlos Saavedra Lamas’a bir mektup gönderecek barış yolunda yapılan çalışmalarını tebrik etti.

1940Macaristan, Mihver Devletleri’ne katıldı.
1942 Hukukçu ve ABD başkanı Joe Biden doğdu.

Joe Biden’ın Yemin töreni
1945

Nazilerin üst düzey yetkililerinin yargılanmalarına, Almanya teslim olduktan sonra, 20 Kasım 1945’te Nuremberg Mahkemesinde başlandı. Mahkeme kuralları, Kıta Amerikası ve Anglo-Amerikan yargı sistemlerinin birlikte uygulanması sonucunda belirlendi. Yargılamalar sırasındaki tüm konuşmalar, tercümanlar yoluyla İngilizce, Fransızca, Almanca ve Rusça’ya tercüme edildi. Kulaklıklı simultane çeviri sistemi tarihte ilk kez Nürnberg Uluslararası Askeri Savaş Suçları Mahkemesinde uygulandı.  Adolf Hitler, Heinrich Himmler ve Joseph Goebbels, savaş sona ermeden önce intihar ettikleri için yargılanamadı. Hermann Goering, intihar etmesi nedeniyle idam edilemedi.

Nuremberg Mahkeme Salonu
1949Hukukçu ve Japonya’nın 15. başbakanı Wakatsuki Reijirō, yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1866) 1892 yılında Tokyo İmparatorluk Üniversitesi’ne başladı ve hukuk fakültesini bitirdi. Başbakanlıktan önce Maliye Bakanlığı ve İçişleri Bakanı olarak görev yaptı.

Wakatsuki Reijiro
1956

Parlamenter ve hukukçu Ali Rıza Öztürk, dünyaya geldi. (Çine, Aydın) İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesini ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Maden işletmelerinde maden mühendisliği, ÇUKOBİRLİK Genel Müdür Yardımcılığı, Mersin İl Genel Meclisi Üyeliği, Silifke Köylere Hizmet Götürme Birliği Yönetim Kurulu Üyeliği ve Serbest Avukatlık yaptı. Türkiye Büyük Millet Meclisi Mersin Milletvekilliği görevini yürüttü. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamenter Asamblesi (KEİPA) Türk Grubu üyeliğini yürüttü.

Ali Rıza Öztürk
1959Birleşmiş Milletler, Çocuk Hakları Deklarasyonunu yayınladı.
1961

Türkiye’de ilk koalisyon Hükümeti, Başbakan İsmet İnönü tarafından Adalet Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi işbirliğinde kuruldu.

1963

Her Türlü Irk Ayrımcılığının Kaldırılması Birleşmiş Milletler Bildirgesi ilan edildi. Bildirge, tüm dünyada her biçim ve görünüşüyle ırk ayrımcılığının ivedi olarak kaldırılmasını ve insan kişiliğinin onurunu tanıyıp ona saygı gösterilmesini sağlama gereğini açıkça vurguladı. Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme ise, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 21 Aralık 1965 tarihli kararıyla kabul edilerek 4 Ocak 1969 tarihinde yürürlüğe girmiş ve Türkiye tarafından 13 Ekim 1972 tarihinde imzalanmıştı.

1979

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi ve Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekan Yardımcısı, Prof. Dr. Ümit Doğanay uğradığı saldırı sonucunda yaşamını yitirdi.

1980

Askerî Yargıtay Daireler Kurulu, Zekeriya Önge’yi öldürme suçundan idam cezasına çarptırılan Erdal Eren’in idamını onayladı.

1989

Birleşmiş Milletler, Çocuk Hakları Sözleşmesi kabul edildi. Çocukları korumak ve yaşam koşullarını iyileştirmek adına 20 Kasım 1989 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından imzalanan ‘Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’nin imzalanmasıyla birlikte  20 Kasım günü, ‘Dünya Çocuk Hakları Günü’ olarak ilan edildi. Sözleşme, 1990’da Türkiye dahil yaklaşık 142 devlet tarafından kabul edildi, kabul eden devlet sayısı daha sonra arttı. Türkiye, Çocuk Haklarına Dair Sözleşme‘nin uygulamasına 2 Ekim 1995 tarihinde başladı.

1992

Şair Cahit Sıtkı Tarancı’nın yeğeni, gazeteci Namık Tarancı, uğradığı silahlı saldırı sonucu öldü. (Doğumu:1955, Diyarbakır), Düzenlenen saldırının arkasında Türkiye’deki Hizbullah örgütlenmesinin olduğu ortaya çıktı.

1998İtalya, 12 Kasım’da Roma Hava Alanı’nda yakalanan PKK lideri Abdullah Öcalan’ı serbest bıraktı.
1999

Nefret Suçu Mağduru Transları Anma Günü, transfobi sonucu öldürülen veya nefret suçuna uğrayan Transları anmak ve tranfobiye dikkat çekmek için düzenlenmeye başlandı.

2003

İngiltere’nin İstanbul Başkonsolosu, Roger Short, terör saldırısı sonucunda yaşamını yitirdi.  (Doğumu: 9 Aralık 1944) Short, Malvern College ile University College, Oxford’da eğitim gördü.1969’da Dışişleri ve Milletler Topluluğu Bürosunda çalışmaya başladı ve Türkiye’nin başkenti Ankara’ya diplomat olarak gönderildi.  Sırasıyla Rio de Janeiro, Ankara ve Oslo’daki görevlerinin ardından 1994’te Birleşik Krallık’ın Bulgaristan büyükelçisi olarak atandı. 2000 yılında İstanbul’a atanarak Birleşik Krallık başkonsolosu olarak görev yapmaya başlayan Short, 20 Kasım 2003’te başkonsolosluğun bulunduğu binaya düzenlenen bombalı intihar saldırısında yaşamını yitirdi. Akıcı bir Türkçe konuşan Short, Türkiye uzmanı olarak biliniyordu.

Roger Short
2015

Ceza Soruşturmalarında Savcıların Rolü’ne dair Avrupa Savcıları Danışma Konseyi’nin (CCPE) Ceza Soruşturmalarında Savcıların Rolü Hakkında Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin Dikkatine Sunduğu 10(2015) Sayılı Görüş 20 Kasım 2015 tarihinde kabul edildi.

2016

Hukukçu ve Yunanistan Cumhuriyeti’nin 5. Cumhurbaşkanı Konstantinos Stefanopulos, Atina ‘da yaşamını yitirdi. (Doğumu: 15 Ağustos 1926, Patras)  Patras Saint Andrew Lisesi’ni bitirdikten sonra Atina Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne kaydoldu. 1954-1974 yılları arasında Patras Barosu üyesi olarak avukatlık yaptı. 1958 yılında siyasete atıldı. 1964 yılında milletvekili seçildi. 1981-1985 yılları arasında Meclis Başkanlığı ve Meclis Sekreterliği görevlerini üstlendi. 1974 yılında Yunanistan’ın demokrasiye geçişi sonrası kurulan milli birlik hükûmetinde Ticaret Bakan Yardımcılığı görevini yürüttü. Daha sonra, İçişleri Bakanlığı (1974-76), Sosyal İşler Bakanlığı (1976-77) ve Devlet Bakanlığı (1977-81) yaptı. 1985’te Demokratik Reform Partisi’ni kurdu. 1989 yılında yapılan seçimlerde Atina milletvekili olarak seçildi. 10 Mart 1995 – 12 Mart 2005 arasında cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.

Konstantinos Stefanopulos
2020Amerikalı ahlâk filozofu ve metafizikçi, Judith Jarvis Thomson yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1929)
2021Türkiye’nin ilk Çocuk Adalet Merkezi, Erzurum’da açıldı. Merkezin açılışını Adalet Bakanı Abdülhamit Gül gerçekleştirdi. Gül, “Çocuk, yargılandığını değil devletin kendisini suçtan uzak tutmak için seferber olduğunu iliklerine kadar hissetsin, istiyoruz. Eğer bir çocuk suçlu olursa toplum olarak bizler suçluyuz. ” dedi.
2021Mardin Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yürütülen soruşturma kapsamında, Valilik Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı’na yönelik operasyon düzenlendi. Merkeze bağlı Artuklu ilçesinde 2017-2018 yıllarındaki resmi ihalelerde usulsüzlük yapıldığı bilgisi üzerine 8 kişi gözaltına alındı. Şüpheliler, sorgulanmak üzere emniyete götürüldü. Mardin Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma için “gizlilik” kararı alındı.
2021İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı’nın başlattığı soruşturma kapsamında, İzmir merkezli 21 ilde düzenlenen ve 83 kişinin gözaltına alındığı ‘saadet zinciri’ operasyonunda adliye sevk edilen şüphelilerden 5’i, tutuklandı, birçok kişiye de adli kontrol verildi. Polis ekiplerince 17 Kasım sabahı şüphelilere yönelik başlatılan operasyonlarda, 83 kişi gözaltına alınmıştı.
2021Bergama Belediyesi’nin yapmak istediği ‘Millet Bahçesi Projesi’’ne ilişkin davada İzmir 5.İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı verdi. Projeyle ilgili olarak 86 esnaf suç duyurusunda bulunmuş ve 3 ayrı dava açılmıştı.
2023Hakkari Yüksekova’da aracında 52.5 kilo patlayıcı ele geçirilen polis A.K. ile 4 sanık hakkında açılan davanın karar duruşması yapıldı. Mahkeme, “silahlı terör örgütüne üye olmak”, “terör örgütüne silah sağlama” ve “tehlikeli maddelerin izinsiz bulundurulması” suçlarından yargılanan polis A.K’ye 21 yıl, diğer 4 sanığa 17 yıl 6’şar ay hapis cezası vererek tutukluluk hallerinin devamına hükmetti.
2023Kolombiyalı şarkıcı Shakira,  2012 ile 2014 yılları arasında İspanya’da 6 farklı suç işleyerek 14,5 milyon euro vergi kaçırmakla suçlandığı ve hakkında 8 yıl 2 ay hapis cezası istenen davada suçlamaları kabul ederek anlaşma yolunu seçti ve 2.9 milyon Euro ödemeyi kabul etti.
2023
Şerafettin Can Atalay’ın AYM’nin verdiği hak ihlali kararına uymayan Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin kararına  karşı yapmış olduğu itiraz Yargıtay 4. Ceza Dairesi tarafından reddedildi. AYM kararı İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmiş, mahkeme ise dosyayı Yargıtay 3. Ceza Dairesi’ne postalamıştı.
2023

Anayasa Mahkemesi, Anayasa Tarihi Galerisi’ni 360 derece sanal tur teknolojisi ile kullanıma açtığını duyurdu.  “Dünyadaki ve Osmanlı Devleti döneminden bu yana Türkiye’deki anayasal faaliyetlere ilişkin bilgilendirmelerin yer aldığı galeride Anayasa Mahkemesinin kuruluşunun yayımlandığı Resmî Gazete’nin nüshası, ıslak imzalı kararlar, geçmişten bugüne Mahkemede kullanılan daktilo, telefon ve çeşitli materyaller, eski mahkeme üyelerinin cüppe ve kepleri sergilenmektedir.”

 

20 Kasım – Hukuk Takvimi

Bunu okudunuz mu?

15 Ekim – Hukuk Takvimi

15 Ekim – Hukuk Takvimi 1810 ABD Yüksek Mahkeme Yargıcı Alfred Moore yaşamını yitirdi. (Doğumu: …