Hukuk Ansiklopedisi
22 Ağustos – Hukuk Takvimi
| 1791 | Haiti’de köleler ilk defa ayaklandı. |
| 1812 | Ürdün’deki arkeolojik sit alanı Petra keşfedildi. |
| 1864 | İsviçre‘nin Cenevre şehrinde 12 devlet, ilk Cenevre Konvansiyonu‘nu imzaladı. Uluslararası Kızılhaç‘ın oluşturulmasına karar verildi. Birinci Cenevre Sözleşmesi, harp halindeki silahlı kuvvetlerin, hasta ve yaralılarının vaziyetlerinin ıslahına ilişkin sözleşmedir. Cenevre Konvansiyonu, uluslararası hukukta insan hakları üzerine yapılmış ilk önemli sözleşmelerdendir. Modern Uluslararası hukukun önemli konularından biri olan Savaş Hukukuna dair ilk adımlardan biri 22 Ağustos 1864 tarihinde 16 Avrupa devleti tarafından Cenevre’de imzalanan ‘Kara Ordularına Mensup Yaralı ve Hastaların Durumlarının İyileştirilmesine İlişkin Sözleşme ile atılmıştır.
|
| 1868 | Savaş yöntem ve araçlarını ilk defa düzenleyen 22 Ağustos 1868 tarihli Saint-Petersburg Sözleşmesi imzalandı. |
| 1873 | Rus bilim insanı, filozof ve bilimkurgu yazarı Aleksandr Bogdanov doğdu. (Ölümü: 1928) |
| 1874 | Alman filozof Max Ferdinand Scheler doğdu. (Ölümü: 1928) |
| 1876 | Osmanlı’da feshane işçisi kadınlar Babıâli’ye yürüdü; Rum ve Ermeni Feshane işçisi kadınlar, dönemin başbakanlık ve bakanlık binalarının bulunduğu Babıâli’ye yürüdü ve Sadrazama bir dilekçe vererek ödenmeyen ücretlerinin ödenmesini istedi. |
| 1882 | Dünyanın ilk tayyare pilot lisansını alan kadın Fransız pilot Raymonde de Laroche, doğdu. (Ölümü: 18 Temmuz 1919)  |
| 1926 | Yunanistan‘da Theodoros Pangalos yönetimi Yorgos Kondilis’in yönettiği bir darbeyle devrildi. |
| 1935 | Atatürk’ün direktifleriyle 22 Ağustos 1935’te Türk Tarihi Araştırma Kurumu(Türk Tarih Kurumu) kendi parası ve kendi elemanlarıyla yaptığı ilk kazı olan Alacahöyük Kazısı, Çorum’da başlatıldı. Daha sonra Trakya ve Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde arkeolojik araştırmalar sürdürüldü. |
| 1942 | Hukukçu, gazeteci ve yazar Uğur Mumcu, doğdu. (Ölümü: 24 Ocak 1993, Ankara) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinde okudu. Öğrenciyken Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan “Türk Sosyalizmi” başlıklı makalesiyle Yunus Nadi Ödülü‘nü aldı. 12 Mart döneminde, bir yazısında “Ordu uyanık olmalı.” Sözünden dolayı orduya hakaret etmek” ve “sosyal bir sınıfın öteki sosyal sınıflar üzerinde tahakkümünü kurmak” suçunu işlediği iddiasıyla gözaltına alındı ve 7 yıl hapse mahkûm edildi. Karar Yargıtay tarafından bozuldu ve Mumcu serbest bırakıldı. Yeni Ortam gazetesinde köşe yazarlığı yaptı. Arabasına konulan bombanın patlaması sonucu yaşamını yitirdi. Antalya Barosu başkaca kurumlar tarafından anısına her yıl ödül törenleri düzenlenmektedir. |
| 1952 | Henri Charrière’nin, Kelebek adlı romanına ve filmine de konu olan Fransa’ya ait Fransız Guyanası’ndaki insanlık dışı cezaevi tesisleri tamamen kapatıldı. |
| 1958 | Devrimci Necdet Adalı, doğdu. (Ölümü: 8 Ekim 1980) 12 Eylül Darbesi‘nden sonra idam edilen ilk kişidir. Ulucanlar Cezaevi‘nde asılarak idam edildi. |
| 1961 | Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu kuruldu. Türkiye Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığı‘na bağlı, 22 Ağustos 1961 tarihinde kurulan ve yüksek öğrenim gören ve maddi olanaklardan yoksun öğrencilerin maddi yönden desteklenmesi amaçlayan tüzel kişiliğe sahip, özel hukuk hükümlerine tâbi özel bütçeli ve sosyal amaçlı hizmet veren bir kamu kurumudur. |
| 1961 | Tanin gazetesinde yayınlanan yazılardan dolayı eski yayın müdürü İhsan Ada ile yazar Aziz Nesin’in “komünizm propagandasından yargılanmalarına devam edildi. |
| 1981 | Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) davasında, Genel Başkan Abdullah Baştürk ve 8 Yürütme Kurulu üyesi tahliye edildi. Baştürk hakkında devam eden başka bir dava nedeniyle tutukluluk devam etti. |
| 1981 | Türk Ceza Kanunu‘na eklenen bir hükümle “ideolojik amaçlı slogan yazmaktan hükümlü olanların” Milletvekili Genel Seçimlerinde aday olamaması kuralı getirildi. |
| 1986 | Türkiye’nin 3. Cumhurbaşkanı Celâl Bayar 103 yaşında iken İstanbul’da yaşamını yitirdi. 1950-1960 yılları arasında Cumhurbaşkanlığı yapan ve 27 Mayıs Darbesi sonrasında önce idam cezasına çarptırılan Bayar’ın cezası daha sonra cezası ömür boyu hapse çevrilmiş, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, Celal Bayar’ı Anayasa’nın 97’nci maddesine dayanarak affetmişti. |
| 1988 | Bursa Özel Tip’te tek tip elbise uygulamasına başlandı; sadece dinci-itirafçı 8 kişiyle kaçakçılık mahkumu 7 kişi tek tip elbiseyi kabul etti. Çanakkale E Tipi Cezaevi’nde tek tip elbise uygulamasına karşı çıkan 175 hükümlüye mektuplaşma ve kınama cezası verildi. |
| 1989 | Kanserden ölen Devrimci Yol davası hükümlüsü İnkılap Dal’ın Akhisar’daki cenaze törenine katılıp slogan attıkları ve görevli polislere karşı geldikleri gerekçesiyle 42 kişi hakkında “örgüt üyesi oldukları” iddiasıyla 15 yıla kadar hapis istemiyle dava açıldı. Hapisteyken ilik kanserine yakalanan İnkılap Dal 1988’de cezaevinden çıktıktan sonra ilik nakli için yurtdışına çıkması gerekirken tüm başvurulara rağmen pasaport verilmemiş, 1 yıl sonra pasaportunu aldıktan sonra 11 Ağustos 1989’da Fransa’ya gitmiş ve 22 Ağustos’ta yaşamını yitirmiştir. |
| 1993 | Baki Erdoğan, gözaltında iken işkence kurbanı oldu ve yaşamını yitirdi. |
| 1997 | Türkiye, Brüksel’den Diyarbakır’a gitmesi planlanan “Musa Anter Barış Treni”ne ülkeye giriş izni vermeyeceğini açıkladı. |
| 1998 | 171 haftadır toplanan Cumartesi Anneleri’ne polis “yasa dışı eylem yapıldığı” gerekçesiyle müdahale etti: 30 gözaltı. |
| 1998 | İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı R.Tayyip Erdoğan 4 Aralık 1994’fe Refah Partisi Ümraniye İlçe Binası açılışındaki konuşması nedeniyle “halkı din ve mezhep farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa açıkça tahrik ettiği” gerekçesiyle DGM’de ifade verdi. |
| 2002 | F Tipi cezaevlerinde tecride karşı Malatya Cezaevi’nde ölüm orucuna başlayan Melek Birsen Hoşver (23) 330.günde hayatını kaybetti. |
| 2003 | Arjantin’de 1976-1983 yılları arasında ülkeyi yöneten eski cuntacıların yargılanmasına olanak sağlayan yasa meclisten sonra senatoda da kabul edildi. |
| 2015 | Kadın politikacı Leng Thirith, hayatını kaybetti. (Doğumu:10 Mart 1932) Paris‘teki Sorbonne Üniversitesi‘nde okudu. Kızıl Kmer rejimi sırasında Sosyal İşler Bakanlığı yaptı. Soykırım, insanlığa karşı suç işlemek ve 1949 Cenevre Savaş Esirleri Sözleşmesi‘nin ciddi ihlaliyle suçlanarak 2007’de tutuklandı. |
| 2018 | Hint avukat, ekonomist ve siyasetçi Gurudas Kamat, doğdu. (Ölümü: 5 Ekim 1954) Mumbai Devlet Hukuk Koleji’nde okudu. Hindistan Siyasetçiler Derneği (INC) başkanı olarak görev yaptı. Hint Parlamento’sunda Mumbai bölgesini delege olarak temsil etti. |
| 2024 | Yargıtay 5. Ceza Dairesi tarafından ilk derece mahkemesi sıfadıyla, Adnan Oktar örgütü ile ilişkileri olan savcı ve hâkimlerin yargı önüne çıkarılacağı, İstanbul Eski Cumhuriyet Başsavcısı Hadi Salihoğlu, İstanbul Bölge Adliyesi 1. Ceza Dairesi eski üyeleri Ahmet Mahnaoğlu, Derya Bayburtluoğlu, Reyhan Yaman ve dairenin eski savcısı Ali Parlar’ın sanık olarak yargılanacağı öğrenildi. HSK müfettişleri, Oktarcıların yargıdaki ilişkileri hakkında 140 yargı mensubu ile görüşerek ve soruşturma yaparak 680 sayfalık bir rapor hazırlamıştı. |
| 2024 | Tarım ve Orman Bakanlığınca hazırlanan “İşlenmeyen Tarım Arazilerinin Tarımsal Amaçlı Kiraya Verilmesine İlişkin Yönetmelik“, Resmi Gazete’de yayınlandı. Yönetmelik, 3 Temmuz 2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun 8/K maddesi uyarınca, üst üste iki yıl süreyle işlenmeyen tarım arazilerinin Bakanlıkça kiraya verilerek tarımsal üretime kazandırılmasına yönelik usul ve esasları açıkladı. |
| 2024 | Malatya Hekimhan’da iş yaptığı okulun müdürünü tehdit ve hakaret etmek suçlamasıyla yargılanan MHP MYK Üyesi M. S., kamu görevlisine hakaret’ suçundan 6 ay 22 gün hapis cezasına çarptırıldı. |
| 2024 | Ağrı Patnos L Tipi Kapalı Cezaevi’nde hükümlü bulunan M.T.”nin sigara içilmeyen koğuşa geçmek istemesi talebi yer yetersizliğinden dolayı reddedilince yapılan şikayeti inceleyen Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu mahkumun başvurusunu haklı buldu. |
| 2024 | Gazeteci Murat Ağırel’in Türkiye’de uyuşturucu ticareti ve kara para aklamayı konu alan kitabı Havala hakkında suç duyurusunda bulunuldu ve kitabın toplatılması istendi. Ağırel, kitap hakkında şikâyette bulunan kişinin, 2022 yılında Mersin Limanı’nda yapılan operasyonda konteynerinde 258 kilo kokain ele geçirilen Alaa Ben Khadra’nın kardeşi Ahmed Ben Khadra olduğunu ve bu kişinin daha önce et kaçakçılığından yargılanıp beraat ettiği bilgisini paylaştı. Davanın kitabın düzenlenmesi için değil toplatılması ve satışının durdurulması için açıldığına dikkat çeken Ağırel’e iftira ve hakaret dahil beş farklı suçlama yöneltildi. |
| 2024 | Asker eğlencesinde “Ha Gerilla” şarkısı eşliğinde halay çekenlerin, “örgüt propagandası” yaptıkları gerekçesiyle hazırlanan dört sayfalık iddianame İstanbul 22’nci Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. Davanın ilk duruşması 15 Ekim’de yapılacak. |
| 2024 | Mezopotamya Ajansı’nın (MA) internet sitesi ‘Mezopotamyaajansi38.com’ Eskişehir 4. Sulh Ceza Hakimliği kararıyla erişime engellendi. |
| 2024 | Meksika’da hakimler, Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador’un önerdiği yargı düzenlemesine tepki olarak süresiz grev başlattı. uana Fuentes Velazquez, basına yaptığı açıklamada, “bu yargı reformuna karşı meşru bir direniş eylemi” olarak nitelediği grevin dün gece başladığını duyurdu. Ülkenin ‘eşi benzeri görülmemiş anayasal bir krize doğru gittiğini’ ve bu durdurulmazsa sosyal yapıda derin yaralar bırakacağını söyleyen Velazquez, ülke genelindeki mahkemelerin “acil” davalar dışında 21 Ağustos itibarıyla süresiz olarak askıya alındığını açıkladı. |
