Hukuk Ansiklopedisi
23 Mart – Hukuk Takvimi
| 1791 | 1789 Fransız Devrimi sırasında kadın hakları savunucusu olarak öne çıkan Hollandalı kadın hakları savunucusu Etta Palm d’Aelders (Nisan 1743-28 Mart 1799), Gerçeğin Dostları Konfederasyonu olarak bilinen kadın kulüplerini kurdu. |
| 1848 | Macaristan, Avusturya’dan bağımsızlığını ilan etti. |
| 1868 | Alman hukukçu ve politikacı Dietrich Eckart doğdu. (Ölümü: 26 Aralık 1923) Erlangen’de hukuk eğitimi gördü. Daha sonra Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi’nde tıp okudu. 1891’de şair, oyun yazarı ve gazeteci olmaya karar verdi. Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi’nin (NSDAP) ilk üyelerinden birisi oldu. Hitler’in 3.000 Nazi ile Marienplatz’a darbe yapmak amacı ile yürürken polis ateşine maruz kalıp yaralandığı, 8-9 Kasım 1923 tarihli başarısızlıkla sonuçlanan Birahane Darbesi’nin katılımcılarından biriydi. Bu darbe teşebbüsünden sonra tutuklandı ve Hitler ve diğer parti yetkilileri ile birlikte Landsberg Hapishanesi’ne atıldı. Alkolizm ve morfin bağımlılığıyla birleşen kalp krizi sonucu 26 Aralık 1923’te Berchtesgaden’de öldü. Adolf Hitler, Kavgam isimli kitabının ikinci cildini kendisinden 21 yaş büyük olan Eckart’a ithaf etti. Antisemitist olmadan önce, en çok hayran olduğu iki kişi, her ikisi de Yahudi olan şair Heinrich Heine ve Otto Weininger’dı.
 |
| 1931 | Türk çocuklarının ilk öğrenimlerini Türk okullarında yapmalarını zorunlu kılan kanun kabul edildi. 31 Mart 1931’de Resmi Gazetede yayınlanan “Türkiye’de İlk Tahsillerini Mektepte Yapacak Türk Vatandaşı Çocukların Türk Mekteplerine Girmelerine Dair, 23 Eylül 1911 Tarihli Tedrisat-ı İptidaiye Kanunu’na Müzeyyel Kanun” ile “Türkiye’de ilk tahsillerini yapmak üzere mektebe girecek Türk vatandaşı çocuklar, bundan böyle, bu tahsilleri için ancak Türk mekteplerine girebilirler.” hükmü getirildi. |
| 1946 | Zekeriya Sertel, Sabiha Sertel, Cami Baykut ve Halil Lütfi Dördüncü, hapis cezasına çarptırıldı. Daha sonra karar, Yargıtayca bozuldu ve gazeteciler serbest bırakıldı. |
| 1950 | Soykırım Suçunun İşlenmesine ve Cezalandırılmasına Dair Sözleşme, 9 Aralık 1948 tarihinde Paris’te toplanan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 260 A (III) sayılı Kararıyla kabul edilip, imza, onay ve katılıma açıldı. Sözleşme 13. maddeye uygun olarak 12 Ocak 1951 tarihinde yürürlüğe girdi. Türkiye Sözleşmeyi 23 Mart 1950’de onayladı. 5630 Sayılı Onay Kanunu 29 Mart 1950 gün ve 7469 Sayılı Resmi Gazete‘de yayınlandı. |
| 1955 |
Hakim ve eski Yargıtay Başkanı İsmail Rüştü Cirit doğdu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde eğitim gördü. |
| 1956 |
Portekizli hukukçu ve siyasetçi José Manuel Durão Barroso dünyaya geldi. Cenova Üniversitesi Ekonomik ve Sosyal Bilimler bölümünden mezun oldu ve Lizbon Üniversitesi’nde hukuk eğitimi gördü. Lizbon Üniversitesi ve Georgetown Üniversitesi’nde yardımcı doçent olarak çalıştı. Lusiad Üniversitesi’nde Uluslararası İlişkiler bölüm başkanlığı yaptı. Portekiz’de 1974’te yaşanan Karanfil Devrimi’nde etkin oldu. Angola’da 1990 yılında yaşanan iç savaştan sonra Dışişleri Bakanı olduğu dönemde taraftararası ateşkesi sağladı ve Bicesse Anlaşması’nın yapılmasını sağladı. 1995’te Portekiz Ulusal Meclisi’ne girdi, 1999 yılında partisi PSD’nin başkanı oldu. 2002 ve 2004 tarihleri arasında Portekiz Başbakanı olarak görev yaptı. Başbakan olduktan sonra birçok tartışmalı karara imzasını attı. Portekiz toplumunun karşı çıktığı ABD’nin Irak’ı işgaline destek verdi; kamu harcamalarını kıstı. 2004 yılında oy birliğiyle ile Avrupa Parlamentosu Başkanlığı’na seçildi.  |
| 1958 | Polonya akademik sosyolojisinin ve sosyolojide düşünce okulunun kurucusu, Polonyalı filozof ve sosyolog Florian Witold Znaniecki yaşamını yitirdi. (Doğumu: 15 Ocak 1882) William I. Thomas ile birlikte, modern çağın temeli olarak kabul edilen Avrupa ve Amerika’da Polonyalı Köylü çalışmasının ortak yazarı olarak uluslararası ün kazandı. Ayrıca hümanist katsayı ve kültürcülük gibi terimleri tanıtarak sosyoloji teorisine büyük katkılarda bulundu. Çalıştığı Adam Mickiewicz Üniversitesi’nde ilk Polonya sosyoloji bölümünü kurdu. Amerikan Sosyoloji Derneği’nin 44. Başkanı seçildi.
 |
| 1959 | Ankara’da yayınlanan Öncü gazetesi, süresiz olarak kapatıldı. |
| 1972 | Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay; Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkında verilen idam cezalarını onayladı. |
| 1973 | Büyük Anadolu Partisi, 4 Kasım 1969 tarihinde İstanbul’da kuruldu. Cumhuriyet Başsavcılığı 11/10/1972 gününde Büyük Anadolu Partisi’nin kapatılması istemiyle dava açtı, 19 Aralık 1972 tarihinde Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatıldı. Kapatma kararının gerekçesi 23 Mart 1973 tarihli Resmi Gazete’de yayınlandı. |
| 1977 | Liselerde okutulan “Felsefeye Başlangıç” adlı kitabın yazarı Prof. Nebahat Küyel, Aleviler’i küçük düşürme iddiasıyla yargılandı. |
| 1989 | Tehlikeli Atıkların Sınırlar Ötesi Taşınması ve Bertaraf Edilmesinin Kontrolüne İlişkin Basel Sözleşmesi, 22 Mart 1989 tarihinden kabul edildi. Sözleşme, 22 Mart 1989 tarihinde Basel’de, 23 Mart 1989 ila 30 Haziran 1989 tarihleri arasında Bern’de İsviçre Dışişleri Federal Bakanlığı’nda ve 1 Temmuz 1989 ila 22 Mart 1990 tarihleri arasında New York’da Birleşmiş Milletler Genel Merkezi’nde imzaya açık tutuldu, bu güne kadar 183 ülke tarafından kabul edildi. |
| 2008 | Ergenekon soruşturması kapsamında gözaltına alınan İlhan Selçuk, savcılık sorgusunun ardından serbest bırakıldı ve yurt dışına çıkışı yasaklandı. |
| 2012 | Somalili hukukçu politikacı Abdullahi Yusuf Ahmed yaşamını yitirdi. (Doğumu: 15 Aralık 1934) Somali Ulusal Üniversitesi’nde Hukuk okudu. Askeri çalışmalar için yurtdışına taşındı. Eski Sovyetler Birliği’nde Frunze Harp Okulu’nda Askeri Topoğrafya dalında derece elde etti ve İtalya’da ek askeri eğitim aldı. 1997’de kurulan Somali Ulusal Kurtuluş Konseyi’nin eş başkanı olarak görev yaptı. 23 Temmuz 1998’de, tek kamaralı Yaşlılar Konseyi tarafından Puntland’ın ilk Başkanı olarak atandı. 2011’de, anılarını anlatan, Mücadele ve Komplo başlıklı kitabını yayınladı. |
| 2013 | İklim Değişikliği Tehdidine Karşı İstanbul Manifestosu; “Gezegen Elden gidiyor, buna razı olamayız” başlığı altında, ev sahipliğini Mercator-İPM Kıdemli Araştırmacısı Ömer Madra’nın yaptığı davetle, 23 Mart 2013’te ilan edildi.
 |
| 2014 |
Hukukçu ve Başbakan Adolfo Suárez González yaşamını yitirdi. (Doğumu: 25 Eylül 1932) Salamanca Üniversitesi’nde hukuk eğitimi gördü. Madrid Üniversitesi‘nden doktora aldı. Ulusal radyo ve televizyon kurumunda çalıştı. 1968’de Segovia’da Milliyetçi Hareket’in il başkanı ve sivil vali olarak görev aldı, ardından genel müdür olarak radyo ve televizyon kurumuna döndü. 1975’te Milliyetçi Hareket’in genel sekreter yardımcılığına atandı ve hem genel sekreter, hem de bakan oldu. Aynı yıl, İspanyol Halk Birliği’nin kurucu üyesi ve daha sonra başkanı oldu. İspanya’da demokrasiye geçiş sürecinde kilit rol oynayan kişiliklerden biriydi. 1976’da İspanya başbakanı olarak görev yaptı. |
| 2017 | Rus hukukçu ve siyasetçi Denis Nikolayeviç Voronenkov (Doğumu: 10 Nisan 1971) Ryazan Devlet Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde eğitim gördü. Hukuk Nihilizm ve Hukuki İdealizm (Teorik ve Hukuki Araştırma) başlıklı teziyle doktorasını tamamladı. 2009 yılında, Rusya Federasyonu Adalet Bakanlığı Rus Hukuk Akademisi’nde ‘Kuvvetler ayrılığı mekanizmasında adli kontrolün teorik ve normatif temeli’ konulu tezini savundu. 2001 yılında Rusya Federasyonu Yüksek Mahkemesi’nde danışman oldu. Ardından Naryan-Mar Belediye Başkan Yardımcısı ve Nenets Özerk Bölgesi Vali Yardımcısı seçildi. 2011’de Devlet Dumasına seçildi. |
