İtalyan gazeteci ve yazar Carlo Lorenzini doğdu. (Ölümü: 26 Ekim 1890) Kültürel bir simge haline gelen çocuk romanı karakteri Pinokyo’nun yaratıcısıdır.
1870
İlk mizah dergisi ‘Diyojen’ 131 yıl önce, İstanbul’da yayımlanmaya başlandı.
1884
İsrail’in ikinci Cumhurbaşkanı Yitzhak Ben-Zvi, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu idi.
İsrail Devleti’nin İkinci Cumhurbaşkanı Yitzhak Ben-Zvi, halihazırda Ukrayna topraklarında bulunan Poltava şehrinde doğdu. (Ölümü: 23 Nisan 1963) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. 1909 Jön Türk Devrimi’nin ardından Türkiye’ye gönderildi. Kudüs’te, ilk İbrani lisesini kurdu. 1914 yılında Filistin’e döndü ancak Osmanlı yetkililerince 1915 yılında kovuldu. Bunun üzerine ABD’ye göç ederek orada Siyonizm ile ilgili yayınlar ve aktiviteler gerçekleştirdi. 1920’den 1929’a kadar İsrail’de baskın işçi örgütü haline gelen Genel Çalışma Federasyonu “Histadrut” sekreterliğinin üyesi olarak görev yaptı. 14 Mayıs 1948’de İsrail’in Bağımsızlık Bildirgesi‘ni imzaladı.1952’de İsrail cumhurbaşkanı oldu ve ölümüne kadar bu pozisyonda kaldı. Ortadoğu tarihi ve arkeolojisi alanında tanınmış bir bilgindi. Yahudi Ortadoğu Toplulukları Araştırma Enstitüsü’nü yönetti (Bugünkü adıyla Ben-Zvi Enstitüsü) 1958’de “Yahudilerin tarihi, Sürgünler ve Kurtarılanlar” kitabını yazdı.
1918
Macaristan Komünist Partisi kuruldu.
1921
John Lindsay
Amerikalı avukat siyasetçi ve televizyon spikeri John Vliet Lindsay doğdu. (Ölümü: 19 Aralık 2000) Yale Üniversitesi Hukuk Fakültesinde okudu. 1949’da hukuk kariyerine Webster, Sheffield, Fleischmann, Hitchcock ve Chrystie hukuk firmasında başladı. 1951 yılında New York Genç Cumhuriyet Kulübü’ne katıldı ve 1952’de kulüp başkanı oldu. 1957 yılında Sivil Özgürlük Davaları ve Sivil Haklar Yasası üzerinde çalıştı. 1959’dan 1965’e kadar ABD Temsilciler Meclisi üyeliği, 1966’dan 1973’e kadar da New York şehri belediye başkanlığı görevinde bulundu. ABD Başkan adayı olmanın yanı sıra Good Morning America‘da sıklıkla sunuculuk yaptı.
Erzurum’da da şapka inkılabına karşı gösteriler yapıldı. Tutuklananlardan 13’ü İstiklal Mahkemeleri tarafından idama mahkûm edildi ve Erzurum’da 1 ay sıkıyönetim ilan edildi.
1928
Milli Eğitim Bakanı Mustafa Necati Bey’in hazırladığı ‘Millet Mektepleri Talimatnamesi’ 11 Kasım 1928’de Bakanlar Kurulunca onaylandı ve 7284 sayılı Bakanlar Kurulu kararının 24 Kasım 1928’de Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla yürürlüğe girdi.
1932
Şilili yazar, aktivist ve psikiyatr Claudio Benjamín Naranjo Cohen doğdu. (Ölümü: 12 Temmuz 2019) Yaşamı boyunca küresel insan hakları konusunda mücadele eden bir aktivist oldu. Psikoterapinin ve manevi geleneklerin bütünleştirilmesinde öncü olarak kabul edildi. Enneagram Kişilik Kuramları ana geliştiricisi ve ‘Gerçeği Ardından Arayanlar Enstitüsü’ kurucusudur.
Ayasofya’nın müzeye dönüştürülmesine dair Bakanlar Kurulu Kararı kabul edildi. 2 Şubat 1935 Ayasofya Müzesi halka açıldı ve tarihin ortak mirası olarak koruma altına alındı. Danıştay 10’uncu Dairesi, 10 Temmuz 2020’de aldığı kararla, Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etti. 24 Temmuz 2020’de cami olarak tahsis edildi. 10 Temmuz 2020’de imzalanan 2729 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Ayasofya’nın Diyanet İşleri Başkanlığı’na devri ve ibadete açılması kararlaştırıldı. Ayasofya; hasara uğradıktan sonra İmparator II. Theodosios tarafından mimar Ruffinos’a yeniden yaptırılan Ayasofya, 10 Ekim 415’te yeniden ibadete açılmış, 1453’te kiliseden camiye çevrilmişti. Sevr Antlaşmasının da imzalandığı 1920 Paris Konferansı sırasında büyük tartışmalara konu olmuştu.
1946
Amerikalı seri katil ve tecavüzcü Ted Bundy (Theodore Robert Bundy) doğdu. (Ölümü: 24 Ocak 1989) Washington Üniversitesi ve Puget Sound Üniversitesinde eğitim gördü. 1974 ve 1978 arasında yedi eyalette işlediği 30 cinayeti itiraf etti. ABD hukuk sistemindeki ifadesiyle “Avukatlığını kendisi üstlendi.” Yargı süreci boyunca iki kere hapisten kaçtı. 12 kurbanın başını kesti ve kafataslarını dairesinde hatıra olarak sakladı. Amerikan seri katillerinin öncül örneği olarak kabul edildi. ‘Seri Katil’ terimi ilk defa Bundy’i tanımlamak için ortaya atıldı.
1948
İngiliz politikacı ve diplomat Edgar Algernon Robert Gascoyne-Cecil yaşamını yitirdi. (Doğumu: 14 Eylül 1864) 1936’da Fransız Pierre Cot ile birlikte yürüttüğü ‘Uluslararası Barış Kampanyası’ Nobel Barış Ödülüne layık görüldü.
Robert Cecil
1948
Amerika Birleşik Devletleri’nde Anneler Günü’nü ilk başlatan kişi Anna Marie Jarvis yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1 Mayıs 1864)
1961
BM, nükleer silah yasağını ABD’nin protestosuna rağmen kabul etti.
Ölüm cezası Askeri Yargıtay Daireler Kurulu’nca tekrar onanan Erdal Eren’in avukatları Eren’in isnat edilen suçun gerçek suçlusu olmadığı ve yargılamanın usulsüz yapıldığı gerekçesiyle kararın düzeltilmesi talebinde bulundu.
1980
Askeri Yargıtay, TCK 142.madde kapsamındaki komünizm propagandası sayılan suçların yaygın şiddet eylemlerinin ve anarşik ortam yaratılmasının kökeni olduğunu kabul ederek bu suçlara bakmaya Sıkıyönetim Askeri Mahkemeleri’nin görevli olduğuna karar verdi.
1982
Makro Ekonomi ders notlarında komünizmi övdüğü iddiasıyla tutuklu yargılanan Prof. Sadun Aren bilirkişi raporuyla beraat etti.
1988
Tuzla Köprüsü operasyonuna katılan 16 polisin 56’şar yıl hapis istemiyle yargılanmasına başlandı.
1990
Kadınlar, Aileden Sorumlu Devlet Bakanı Cemil Çiçek’in ‘Flört fuhuştur’ ve ‘feminizm sapıklıktır’ şeklindeki söylemlerini düdük çalarak protesto etti. İstanbul Galatasaray’daki eylemde, polis 5 kadını dövdü, 11 kadın gözaltına alındı.
1990
Kuruçeşme Toplantıları’nda alınan kararla düzenlenen Sosyalistlerin Birlik Partisi Girişimi’nin Kuruluş Kurultayı Ankara’da toplandı
1994
Öğretmenler Günü, öğretmenlik mesleğini icra eden kimseleri onurlandırmak için çeşitli etkinliklerin düzenlendiği bir kutlama günüdür. Pek çok ülkede 1994’ten beri her yıl 5 Ekim günü UNESCO tavsiyesiyle Öğretmenler Günü olarak kutlanmaktadır.5 Ekim günü, 1966 yılında Paris’te gerçekleşen “Öğretmenlerin Statüsü Hükümetlerarası Özel Konferansı”nın sona erip UNESCO temsilcileri ile ILO tarafından “Öğretmenlerin Statüsü Tavsiyesi“nin oy birliği ile kabul edilişinin yıl dönümüdür.
1996
Refah Partisi Ankara Milletvekili ve Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Tekdal, Kanal-D televizyondaki konuşmasında: “Parlamenter sistemin hakim olduğu yerlerde, eğer bir millet gerekli şuuru göstermez, hak nizamının tesisi sadedinde gayret sarfetmez ise, kendisini iki bela karşılayacaktır. Bunlardan bir tanesi bütün münkerler karşısına gelecek, zulüm görecek ve zulmün neticesinde de helak olup gidecektir. Bir diğeri mükellef olduğu hak nizamının tesisi için çalışmadığı için cenabı hakka hesabını veremeyecektir ve bu takdirde de yine zelil olacaktır. İşte değerli kardeşlerim, bu hassasiyetlere dikkat etmek suretiyle hak sistemini tesis etmek isteyen ve bu uğurda mücadele eden topluluklara elden gelen gayretin gösterilmesi elbetteki vazifemizdir. Türkiye’de hak nizamı tesis etmek isteyen siyasal kadronun adı Refah Partisi’dir.” dedi.
2001
HADEP İstanbul İl Başkanı Avukat Mahmut Şakar ve Yönetim Kurulu Üyeleri olan sanıklar Mehmet Salih Yıldız, Halil Salık, Hıdır Doğan, Mehmet Salih Güven, Nusrettin Kaplan, Ayşe Karadağ, Saim Aktürk, Ferhat Yeğin, Alican Önlü, Aslan Yüce, Aslıhan Duran, Delal Eren, Fethi Özcan, Oktay Şamiloğlu, Mehmet Taş ve Erol Yılmaz haklarında İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda, kamu davasının ertelenmesine dair verilen karar verilmiş kesinleşmişti.
John Rawls – Harvard Üniverstesi Gazetesinde. “Rawls’un çalışması, dünyada ahlak ve siyaset felsefesini değiştirdi” denilmektedir.
2004
Aile Hekimliği Kanunu, birinci basamak sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi, birey ihtiyaçları doğrultusunda koruyucu sağlık hizmetlerine ağırlık verilmesi, kişisel sağlık kayıtlarının tutulması ve bu hizmetlere eşit erişimin sağlanması amacıyla; 5258 sayılı kanun numarası ile 24 Kasım 2004 tarihinde kabul edildi. Resmi Gazetenin 09 Aralık 2004 tarihli sayısında yayınlanarak yürürlüğe girdi.
İzmir’de tekel işçilerine destek verdikleri için yargılanan 30 öğretmen beraat etti.
2011
Türkiye, tarafından ilk imzası atılan İstanbul Sözleşmesi(İstanbul Sözleşmesi: Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi) 24 Kasım 2011 tarihinde mecliste oybirliği ile kabul edildi. Oylamadan 246 kabul, “sıfır” ret oyu çıktı. Çekimser oyu veren tek milletvekili ertesi gün Meclis’e dilekçe vererek yanlışlıkla “çekimser” tuşuna bastığını ve oyunu “kabul” oyuyla değiştirmek istediğini bildirdi. Sözleşme, Türkiye bakımından 1 Ağustos 2014 tarihinde yürürlüğe girdi ancak Türkiye, 20 Mart 2021 tarihli Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile İstanbul Sözleşmesi‘nin tek taraflı olarak feshedildi duyuruldu.
2011
Türkiye, tarafından ilk imzası atılan İstanbul Sözleşmesi(İstanbul Sözleşmesi: Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi) 24 Kasım 2011 tarihinde mecliste oybirliği ile kabul edildi. Oylamadan 246 kabul, “sıfır” ret oyu çıktı. Çekimser oyu veren tek milletvekili ertesi gün Meclis’e dilekçe vererek yanlışlıkla “çekimser” tuşuna bastığını ve oyunu “kabul” oyuyla değiştirmek istediğini bildirdi. Sözleşme, Türkiye bakımından 1 Ağustos 2014 tarihinde yürürlüğe girdi ancak Türkiye, 20 Mart 2021 tarihli Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile İstanbul Sözleşmesi‘nin tek taraflı olarak feshedildi duyuruldu.
2019
Toplumsal Cinsiyet, Cinsiyet Kimliği, Cinsiyet İfadesi, Cinsel Yönelim Eşitliği ve Sağlık Hizmetleri Bildirgesi; 15-16 Aralık 2018 tarihinde Ankara’da düzenlenen ‘Türk Tabipler Birliği III. Etik Bildirgeler Çalıştayı’nda geliştirilerek 24 Kasım 2019 tarihinde TTB Olağanüstü 71. Büyük Kongre’sinde kabul edildi. Bildirge, 24 maddeden oluşan öneriler silsilesini içermekte; toplumsal cinsiyet, cinsiyet kimliği, cinsel yönelim kavramlarını tanımlayarak sağlık hizmetlerinde tüm bireyler için eşitliği öngörmektedir.
2021
Hâkimler ve Savcılar Kurulu’nda boşalan üyeliğe Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Genel Müdür Yardımcısı Havvanur Yurtsever seçildi. TBMM Anayasa ve Adalet Komisyonları üyelerinden kurulu Karma Komisyon, HSK üyeliğine aday olarak Havvanur Yurtsever, Timur Borahan ve Mustafa Halit Çelik’i belirlemişti
2021
Türkiye Cumhuriyeti ile Birleşik Arap Emirlikleri arasında, ticaret, enerji, çevre, limanlar ve lojistik gibi çok sayıda alanın yanı sıra iki ülke borsaları arasında işbirliğini öngören mutabakat muhtırası imzalandı.
2021
Birleşmiş Milletler (BM)’e bağlı Uluslararası Göç Örgütü’nün (IOM) Türkiye’deki çalışanları greve gitmeye karar verdi. Çalışanlar artan döviz kurunun hayat şartlarını zorladığını söyleyerek yetkililere çağrıda bulundu.
2021
Hukukçu, senatör ve eski içişleri bakanı Hasan Fehmi Güneş için, 23 Kasım 2021’de 87 yaşında vefatının ardından Türkiye Büyük Millet Meclisinde tören düzenlendi. Güneş, ebedi Sakarya’daki ebedi istirahatgahına doğru yola çıktı.
Hasan Fehmi Güneş
2021
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 25. Ceza Dairesi, Pendik’te 7 aylık hamile kadın ve eşinin içinde bulunduğu araca saldırdıkları gerekçesiyle baklavacı Hasan ve Hüseyin Sel kardeşlere verilen 5’er yıllık hapis cezasını bozdu. Anadolu 59. Asliye Ceza Mahkemesi’nde 2020 yılında verilen kararda her iki sanık “Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma” suçundan 4’er yıl 2’şer ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Mahkeme, “Ulaşım araçlarının kaçırılması ve alıkonulması” suçundan da sanıkları 10’ar ay hapis cezasına çarptırmıştı.
2021
Riba-Events isimli organizasyon şirketinin sahibi Rıza Cerit’in, turnede sahne alması için 500 bin Euro bedelle anlaştığı şarkıcı (Yusuf Aktaş) Reynmen’e turne öncesi ödediği 200 bin Euro’nun iadesi için açtığı davada karar çıktı. Davayı karara bağlayan mahkeme, Reynmen’in Rıza Cerit’e 200 bin Euro ödemesine karar verdi.
Hukuk Ansiklopedisi
