Ana Sayfa » Arşiv » 24 Nisan – Hukuk Takvimi
24 Nisan Hukuk Takvimi: Hukuk tarihinde bu güne ilişkin önemli olaylar, kanun değişiklikleri, sözleşmeler, davalar, yargılamalar, idamlar, tutuklamalar, infazlar ve diğer hukuki gelişmeler. Ayrıca, diplomatik ilişkilerdeki dönüm noktaları, ulusal ve uluslararası hukuk kuruluşlarına ait gelişmeler, bildirgeler ve hukukçuların doğum ve ölüm günlerine dair detaylı bilgiler.

24 Nisan – Hukuk Takvimi

24 Nisan – Hukuk Takvimi – Hukuk Tarihinde Önemli Olaylar
1704
 Amerika’nın ilk gazetesi olan The Boston News-LetterJohn Kampbell tarafından Boston‘da basıldı.
1800
Dünyanın en büyük kütüphanesi olan ABD Kongre Kütüphanesi kuruldu.
1812
Belçikalı hukukçu ve eski Başbakan Walthère Frère-Orban doğdu. (Ölümü: 2 Ocak 1896) Liège Üniversitesi ve State University of Leuven’da hukuk eğitimi gördü. Serbest avukat olarak çalıştı. Liberal partiye katıldı ve Katolik din adamları ile yapılan tartışmalarda öne çıktı. 1846’da liberal bir siyasi parti tüzüğü olarak kabul edilen programı yazdı. 1847’de Bayındırlık Bakanı oldu. 1848’den 1852’ye kadar Maliye Bakanlığı yaptı. Belçika ulusal bankasını kurdu, posta ücretini düşürdü, gazete vergisini kaldırdı ve serbest ticaretin güçlü bir savunucusu oldu. Muhafazakârlara karşı yöneltilen La mainmorte et la charité  adlı eseri Belçika’daki partilerin konumu üzerinde büyük bir etki yarattı. 3 Ocak 1868 – 2 Temmuz 1870 ve 19 Haziran 1878 – 16 Haziran 1884 arasında Belçika Başbakanı olarak görev yaptı.
   
1830
Osmanlı Hükûmeti, Yunan Devleti’nin varlığını resmen kabul etti. 
   
1898
İspanyolların Küba adasının boşaltılması istemini reddederek ABD’ye savaş ilan etmesiyle İspanyol-Amerikan Savaşı başladı.
1915
İstanbul’da Ermeni topluluğunun önde gelenlerinden 2.345 kişi tutuklandı
1916
İrlandalı cumhuriyetçiler, Büyük Britanya yönetimine karşı 24 Nisan 1916 tarihinde Dublin’de Paskalya Ayaklanması başlattı. Başarısız Paskalya Ayaklanmasının liderleri; Éamonn Ceannt, Thomas James Clark, James Connolly, Thomas MacDonagh, Patrick Pearse, Joseph Mary Plunkett, Sean MacDiarmada, Roger Kanat, Con Colbert, Edward Daly, Sean Heuston, John MacGelin, Michael Mallin, Michael O’Hanrahan ve William Pearse idam edildi. Ayaklanmada yaklaşık 2.000 kişi ölmüştü.
   
1920
110 oyla Büyük Millet Meclisi Reisliği’ne seçilen  Mustafa Kemal, 24 Nisan 1920 Tarihli Meclis Konuşmasını irat etti. Celalettin Arif Bey ise 109 oyla ikinci başkan (reis-i sani) seçildi.
1920
 San Remo Konferansı’nda İngiltere ile Fransa arasında varılan bir anlaşmayla Musul İngiltere’ye bırakıldı. Sykes-Picot anlaşması Kürtlerin geleceği ve günümüzdeki konumları açısından büyük önem taşıdı.
1920
 İlk Kanun özelliğini taşıyan Ağnam Resmi Kanunu, yeni açılan TBMM’de kabul edildi. 
1922
Arapsun’un Rum mahallesinden Dimitri kızı Temya hakkındaki hükmün ref’ine dair Kanun  kabul edildi.
   
1929
İcra ve İflas Kanunu Umumi mecliste kabul edildi.
   
1930
Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, Gerekçesi, Başbakanlık tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisine “Umumî Hıfzıssıhha kanunu esbabı mucibe lâyihası” adıyla 17 Nisan 1929 tarihinde sunuldu. 24 Nisan 1930 tarihinde 1593 kanun numarası ile mecliste kabul edildi, 6 Mayıs 1930 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanun aradan geçen zamanda kısmi değişikliklere uğradı.
1940
Basın Yasası’na iki maddeyle “ulusal duyguları inciten, ulusal tarihi saptıran ve ülkenin güvenliği ile ilgili olarak yapılan soruşturmalardan, alınan önlemlerden söz eden” yazılar yazmak yasaklandı.
   
1946
Çiftçi ve Köylü Partisi 24 Nisan 1946 tarihinde Mudanya Sulh Ceza Hakimliği kararıyla kapatıldı.
1952
Gayrimenkule tecavüzün defi hakkında Kanun, 5917 kanun numarası ile 16 Nisan 1952 tarihinde kabul edilerek 24 Nisan1952 tarihinde Resmî Gazetede yayınlandı ve yürürlüğe girdi. Kanun, 4 Aralık 1984 tarihinde kabul edilen ve Resmî Gazete’nin 15 Aralık 1984 tarihli sayısında yayınlanarak yürürlüğe giren Taşınmaz Mal Zilyedliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında 3091 sayılı Kanun ile yürürlükten kaldırıldı
   
1955
Hukukçu, Manisa Milletvekili, İstiklal Mahkemesi Başkanı ve eski adalet bakanlarından Refik Şevket İnce, yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1885) İnce, gazeteci Emin Çölaşan’ın dedesidir.
1955
Endonezya’nın Bandung kentinde 18 Nisan’da, 29 bağlantısız Afrika ve Asya ülkesinin bir araya geldiği konferans sona erdi; sonuç bildirgesinde sömürgeciliğin ve ırkçılığın son bulması istendi.
1959
Mısır Devlet Başkanı Nasır, Shell ve Anglo-Egyptian petrol şirketlerini kamulaştırma emri verdi.
1959
İsmet İnönü’nün yaptığı bir konuşmanın Başbakan Adnan Menderes’in “şeref ve itibarını kıracak nitelikte” olup olmadığı araştırmak üzere savcılık soruşturma açtı. İnönü’nün dokunulmazlığının kaldırılması istendi.
1963
KDP, yeni lrak hükümetine bir. Kürdistan için bir iç ulusal otonomi programı öneren Memorandum sundu. Program uygulanmadı.
   
1968
Mauritius, 24 Nisan1968 Birleşmiş Milletler üyesi oldu.
1972
TBMM, Anayasa Mahkemesi’nden dönen Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın ölüm cezalarının infazına ilişkin kanunu 2.kez kabul etti. 273 oyla kabul edilen kanuna İnönü ve Ecevit dahil 46 CHP Mv. ile 1 TİP’li ve 1 bağımsız red, 29 CHP Milletvekili ile CHP’li 3 bakan kabul oyu verdi. CHP lideri İnönü oylamadan önce yaptığı konuşmada cezaların müebbet hapse çevrilmesini istedi.
1972
Askeri Yargıtay, THKO davasında ölüm cezasına mahkum edilen Mustafa Yalçıner ve 14 arkadaşından 4’ünün cezasını müebbet, 11’ini çeşitli hapis cezasına çevirdi.
   
1973
Seri katil, yamyam, tecavüzcü ve nekrofil Edmund Kemper 24 Nisan 1973’te tutuklandı. İşlediği suçlar için ölüm cezası verildi ancak yasa değişikliği nedeniyle cezası sekiz kere ömür boyu hapis cezasına çevrildi.
1975
 İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Savcılığı, Eczacıbaşı İlaç Fabrikası’ndaki direnişe katılan işçilerden 25’i ile “işçileri direnişe teşvik ettiği” gerekçesiyle Petrol-İş Sendikası Genel Başkanı İsmail Topkar hakkında en az 5 yıl hapis istemiyle dava açtı.
1978
Türkiye Barolar Birliği Başkanı Ramiz Erinç Sağkan, doğdu. 
   
1980
Sinematek Derneği’nin Sıraselviler’deki lokali ve sinema salonu sivil polislerce arandı; 7 Sovyet ve 1 Çekoslovak filmine “incelenmek üzere” el konuldu.
1981
Haklarında 24 Şubat’ta dava açılan Milli Selamet Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan ve 33 partilinin yargılanmasına Ankara Sıkıyönetim Mahkemesi’nde başladı.
   
1983
Siyasi Partiler Kanunu 22 Nisan 1983 tarihinde 2820 kanun numarası ile kabul edildi. Resmî Gazetede 24 Nisan 1983 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girdi. Kanun 124 maddeden oluşmakta ve Anayasanın 68 ve 69 maddelerinde düzenlenen siyasal haklara ve siyasi partilerin uyacakları esaslara uygun şekilde anayasaya aykırı olmayacak düzenlemeler içermektedir. MGK “Siyasi Partiler Yasası”nı kabul etti ve yayınladığı 76 numaralı bildiri ile siyasal faaliyetleri serbest bıraktı. Ancak yeni kurulacak partilerin kurucularını MGK inceleyecek ve özel yasak getirebilecekti. 
1983
Sosyal psikoloji profesörüdür Erol Güngör yaşamını yitirdi. (25 Kasım 1938, Kırşehir – 24 Nisan 1983).Üniversite hayatına İstanbul Hukuk’ta başlamış ancak daha sonra sosyal psikoloji alanına yönelmiştir.
1984
Bir Yeni Cumhuriyet İçin isimli  kitabından dolayı aldığı 8 yıl hapis cezası Askeri Yargıtay’da bozulan Gazi Üniversitesi eski öğretim görevlisi Doç. Dr. Yalçın Küçük’ü Askeri Mahkeme yeniden 8 yıl ağır hapis cezasına çarptırdı.
1984
Selda Bağcan, 24 Nisan’da teslim oldu.1975 yapımı, derlemesini Muhlis Akarsu’nun yaptığı “Galdı galdı” adlı uzunçalarında “Komünizm propagandası” iddiasıyla gözaltına alındıktan sonra 16 Nisan’da serbest bırakılmış, itiraz üzerine 17 Nisan’da gıyabi tutuklama kararı çıkarılmıştır.
1985
Şiddet Suçu Mağdurlarının Zararlarının Tazmin Edilmesine İlişkin Avrupa Sözleşmesi, Türkiye tarafından 24 Nisan 1985 tarihinde imzalandı. TBMM tarafından bir uygun bulma kanunu çıkarılmadığı için, iç hukuk metni haline gelememiştir. 
1989
Halkın Kurtuluşu örgütü üyesi idam mahkûmu Abdülkadir Konuk, İstanbul Çapa hastanesinden kaçırıldı.
1989
Af Örgütü’nün Nisan 1989 raporu açıklandı. “Aralık 1979’dan Mart 1988’e kadar işkenceden ölen 47 kişiden 40’ını Türk yetkililer kabul etti”
1989
Başbakan Turgut Özal ve eşi Semra Özal, 44.baskısı yapılan “Turgut Nereden Koşuyor” adlı kitabında kişilik haklarına tecavüz edildiği gerekçesiyle, gazeteci/yazar Emin Çölaşan ile Tekin Yayınevi sahibi Kemal Karatekin’e 50’şer milyon TL’lık dava açtı.
1992
Halk Partisinin kapatılmasına dair Anayasa Mahkemesi kararı 24 Nisan 1992’de Resmî Gazete’de yayımlandı.
1995
Türkiye İnsan Hakları Vakfı Başkanı Yavuz Önen, 4 ilde kurulan merkezlerde işkence görmüş 400’ü aşkın kişinin tedavi edildiğini açıkladı.
1996
Tansu Çiller’i Yüce Divan’a göndermeyi amaçlayan Refah Partisi’nin TEDAŞ önergesi Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda 179 ret oyuna karşılık 232 oyla kabul edildi.
1998
Ruanda Hükümeti, 1994’te yaşanan soykırımda suçlu bulunan 22 kişiyi, halkın önünde idam etti. İnfazların dördü, başkent Kifali’deki futbol sahasında gerçekleştirildi.
   
1999
Coca-cola’ya ırkçılık davası açıldı. Dördü eski, beş siyah eleman, siyahlara daha az maaş ödendiği ve beyaz çalışanlara göre daha az yükselme şansları olduğu gerekçesiyle Coca-cola aleyhine dava açtı.
2000
İran’da 12 reformcu gazete ve dergi İslam’a ve devrime aykırı yayın yapıp halkı kışkırttıkları gerekçesiyle ikinci bir emre kadar kapatıldı.
2001
Ankara DGM Cumhuriyet Başsavcılığı, Beyaz Enerji Operasyonu’na ilişkin soruşturmayı tamamlayarak dava açtı.
2001
Hukukçu ve siyasetçi Hasan Dinçer yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1910) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘nde eğitim gördü. Serbest avukatlık yaptı. Afyonkarahisar Cumhuriyet Savcılığı görevinde bulundu. Bolvadın Ceza Yargıçlığı yaptı.  Afyonkarahisar ve Konya Milletvekilliği ile Devlet, Millî Savunma ve Adalet Bakanlıkları yaptı. Ayrıca Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü Müdürler Kurulu üyeliğinde bulundu.
2001
Sınır kontrolleri ve sınırın gözetiminin icra edilmesi hakkında kati, ayrıntılı hükümler ve uygulamaya dönük usuller hususunda Avrupa Konseyine icra gücü veren 24 Nisan 2001 tarihli 790/2001(EC) sayılı Konsey Tüzüğü kabul edildi.
2002
Stajyer avukatlar, avukatlığa geçişte sınav öngören yasayı eylemle protesto etti ce toplu olarak yeşil kart başvurusunda bulundu.
2003
Özbekistan Cumhuriyeti Anayasası 8 Aralık 1992 yılında kabul edildi Anayasada 28 Aralık 1993, 24 Nisan 2003, 11 Nisan 2007, 25 Aralık 2008 ve 18 Nisan 2011 yıllarında değişiklik ve ilaveler yapıldı. Anayasaya göre Özbekistan Cumhuriyeti; iller, ilçeler, şehirler, kasabalar, beldeler (kışlaklar), köyler (aullar), ayrıca Karakalpakistan Cumhuriyetinden oluşmaktadır. Anayasa, diğer Türk Cumhuriyetleri Anayasalarına benzer nitelikler taşımaktadır.
2003
Yolsuzluğa Karşı Özel Hukuk Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun 4852 Sayılı Kanun 17 Nisan 2003 günü mecliste kabul edilmiş, Resmi Gazetenin 24 Nisan 2003 tarihli sayısında yayımlanmıştır.
2004
24 Nisan 2004 tarihinde gerçekleştirilen referandumda, Kıbrıs Rum kesimi (Güney Kıbrıs) %75.83 oranında, Annan Planı’nı reddetti. Kıbrıs Türk kesimi (Kuzey Kıbrıs) ise %64.91 oranında kabul oyu vermiştir. Kıbrıs Rum kesiminin reddetmesi nedeniyle Annan Planı uygulanamamıştır.
2004
Bilgi Edinme Hakkı Yasası yürürlüğe girdi. 
2005
KKTC’nin kurulduğu 15 Kasım 1983’ten beri cumhurbaşkanı olan hukuku Rauf Denktaş, görevini Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) lideri Mehmet Ali Talat’a teslim etti. 
2005
Bulgaristan ve Romanya AB katılım anlaşmasına imza attı. Her iki ülkenin 2007’de AB’ye üye olması Avrupa Parlamentosu tarafından onaylanmıştı. 
   
2007
Abdullah Gül de Türkiye’nin 11. Cumhurbaşkanı adaylığı için TBMM Başkanlığına başvurdu.
   
2010
Hukukçu Özdemir Özok yaşamını yitirdi. (Doğumu: 25 Nisan 1945) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘nde eğitim gördü. 1978 – 1980 yılları arasında Ankara Barosu Başkan Yardımcılığı yaptı.  1982- 2001 yılları arasında Türk Hukuk Kurumu Sayman Üyeliği, Ankara Barosu Başkanlığı, Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kurulu Üyeliği ve Türkiye Barolar Birliği Genel Sekreterliği yaptı.  2001’de Türkiye Barolar Birliği Başkanı seçildi. 2003 yılında dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından Anayasa Mahkemesi üyeliğine seçildi ancak  CHP üyesi olması nedeniyle bu üyelikten kendi isteği ile çekildi.  Cilt kanseri nedeniyle yaşamını yitirdi. İstanbul Barosu eski yönetim kurlu üyesi Av. Dr. Ayça Özok Ener’in babasıydı.
   
2012
ABD Başkanı Barack Obama, Ermenilerin 1915’te yaşanan olayları anma günü olarak seçtiği 24 Nisan’daki konuşmasında, geçen yıl olduğu gibi “Büyük Felaket” anlamına gelen “Meds Yeghern” ifadesini kullandı.
 
 
2017
16 Nisan Anayasa değişikliği Referandumunda mühürsüz oy pusulalarının geçerli sayılmasına karşı itirazları reddedilip 21 Nisan’da Danıştay’a başvuran CHP’nin, YSK’ya aynı gün verdiği dilekçeyle “resmî sonuçların açıklanması için Danıştay kararının beklenmesi” talebi YSK’ca reddedildi.
   
2017
ABD Başkanı Trump, Ermenilerin 1915 olaylarının yıl dönümü olarak kabul ettikleri 24 Nisan ile ilgili açıklamasında Ermenice “Büyük Felaket” anlamına gelen “Meds Yeghern” ifadesini kullandı.
   
2020
Gizli tanık ifadesiyle ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılan ve adil yargılanma talebiyle önce açlık grevine başlayan ve eylemini kısa süre sonra ölüm orucuna çeviren Mustafa Koçak ölüm orucu eyleminin 297’nci gününde hayatını kaybetti.
2025
Silivri Adliyesi’nde görevli Cumhuriyet Savcısı Burhan Bıçkı geçirdiği rahatsızlık sonucunda hayatını kaybetti.
2025
Selahattin Demirtaş hakkında 2016’daki konuşmaları nedeniyle 15 yıla kadar hapis ve siyasi yasak talebiyle yeni dava açıldı. İddianame Diyarbakır 18. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. 
2025
Kurultay delegeleri Hatip Karaarslan ve Yılmaz Özkanat, 6 Nisan’da yapılan CHP’nin 21. Olağanüstü Kurultayı’nın iptali için Ankara 41. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açtı. Dilekçede kurultayın baştan sona hükümsüz olduğu ileri sürüldü.
2025
Murat Ongun’un avukatları Serkan Günel ve Kazım Yiğit Akalın, savcılık ifadelerinin ardından tutuklama istemiyle Sulh Ceza Hakimliği’ne sevk edildi. Avukatlar yurt dışına çıkış yasağı adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.

Bunu okudunuz mu?

Sivas’taki Madımak

Sivas’taki Madımak / İbrahim Fikri Talman Şu Sivas’ın elinde sazım çalınmaz, Güllerim yandı, yüreğim dayanmaz. …