Hukuk Ansiklopedisi
3 Mayıs – Hukuk Takvimi
| 1916 | Halil Bey’in Danıştay Başkanlığı(Şuray-ı Devlet) görevi sona erdi. İbrahim Bey Danıştay Başkanlığına getirildi ve 3 Mayıs 1916-22 Ocak 1917 tarihleri arasında görev yaptı. |
| 1916 | İrlandalı cumhuriyetçilerin Büyük Britanya yönetimine karşı 24 Nisan 1916 tarihinde Dublin’de başlattığı başarısız Paskalya Ayaklanmasının liderleri; Éamonn Ceannt, Thomas James Clark, James Connolly, Thomas MacDonagh, Patrick Pearse, Joseph Mary Plunkett, Sean MacDiarmada, Roger Kanat, Con Colbert, Edward Daly, Sean Heuston, John MacGelin, Michael Mallin, Michael O’Hanrahan ve William Pearse idam edildi. Ayaklanmada yaklaşık 2.000 kişi ölmüştü. |
| 1919 | Amerikalı folk müzik şarkıcısı besteci ve sivil aktivist Peter Seeger doğdu. (Ölümü: 27 Ocak 2014) ABD’de 1950’lerde baş gösteren Cadı Avı döneminde kara listeye alınan isimlerdendi. |
| 1920 | Ankara’da ilk Bakanlar Kurulu olan İcra Vekilleri Heyeti kuruldu. İlk toplantı Mustafa Kemal başkanlığında yapıldı. |
| 1920 | Celâlettin Arif Bey, Ankara’da ilk Bakanlar Kurulu olan İcra Vekilleri Heyetinde, 3 Mayıs 1920’de, ilk adalet bakanı oldu. Mustafa Kemal’in 110 oyuna karşılık 109 oy alarak TBMM ikinci başkanlığına getirilmişti. Millî Mücadele’ye katıldığı için Dîvân-ı Harb tarafından gıyabında ölüm kararı verildi.  |
| 1922 | Hukukçu ve Yunanistan eski Başbakanı Dimitrios Gunaris‘in 26 Mart 1921’de başlayan görevi 3 Mayıs 1922 tarihinde sona erdi..Gunaris, 5 Ocak 1867’de dünyaya geldi ve hukuk eğitimi alarak avukatlık yaptı. Politikaya atıldı. Venizelos’un rakibi idi. Halk Partisi’nin lideri olarak 25 Şubat-10 Ağustos 1915 ve 26 Mart 1921-3 Mayıs 1922 arasında Yunanistan Başbakanlığı yaptı. Altılar Davası olarak bilinen ve Askeri Ceza Mahkemesi sıfatı taşıyana mahkemedeki yargılama sonrasında, ‘Küçük Asya Felaketi’nin faili olarak diğerleri ile birlikte idama mahkûm edildi. Duruşmalardan hemen sonra, bir aşağılanma şekli olarak sandalyeye ters oturtulmuş şekilde, 15 Kasım 1992’de, sırtından kurşuna dizilerek infaz edildi. |
| 1935 | 3 Mayıs 1935 tarihinde Türkiye’nin ilk uçuş okulu olan Türkkuşu kuruldu. |
| 1949 | Fransız yargıç Alain Lacabarats dünyaya geldi. 1975 yılında yargı teşkilatına katıldı. İş hukuku uzmanı olarak çalıştı. Yargıtay’da danışman ve Paris Temyiz Mahkemesi’nde daire başkanı olarak görev yaptı. 2004 yılında Yargıtay Danışmanı olarak atanmıştır. Daha sonra Mahkeme’nin Üçüncü Hukuk Dairesi’nin ve ardından Sosyal Daire’nin başkanlığını devraldı. Aynı zamanda Yüksek Yargı Kurulu üyeliğinde bulundu. Yargıtay Dairesi onursal başkanı olarak seçildi. Paris XIII Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak ders verdi. Ocak 2004-Aralık 2005 tarihleri arasında Avrupa Yargıçlar Danışma Kurulu (CCJE) başkanlığı yaptı, Ocak 2007 tarihi itibarıyla CCJE Yönetim Kurulu üyesi oldu. 2015-2019 dönemi için Yüksek Yargı Kurulu üyeliğine seçildi. 2019 yılına dek Avrupa Yargı Kurulları Ağı yönetiminde yer aldı. |
| 1950 | Ali Naci Karacan’ın kurduğu, Milliyet gazetesi yayın hayatına başladı. |
| 1954 | Hukukçu, Anayasa Mahkemesi Üyesi ve önceki Başkan Vekili Serruh Kaleli doğdu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘nde eğitim gördü. 1996-1998 yıllarında Ankara Barosu Yönetim Kurulu Sayman Üyeliği, 2000-2004 yılları arasında iki dönem Türk Hukuk Kurumu Yönetim Kurulu ve Sayman Üyeliği, 2001 yılında 4 yıllığına Türkiye Barolar Birliği Denetleme Kurulu Üyeliği görevlerinde bulundu. 2004-2005 sezonu Türkiye Basketbol Federasyonu Disiplin Kurulu Başkan Vekilliği yaptı ve Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından 19 Temmuz 2005 tarihinde Anayasa Mahkemesi Üyeliğine seçildi. 14 Nisan 2011 tarihi itibarıyla Anayasa Mahkemesi Başkan Vekilliği’ne seçildi ve bu görevi 14 Nisan 2015’e dek sürdürdü. 2019 tarihi itibarıyla Ziraat Bankası yönetim kurulu üyesi olarak görev yapmaktadır. |
| 1968 | AIESEC genel kurul toplantısında Devlet Bakanı Seyfi Öztürk’e aleyhte tezahürattan yargılanan, aralarında Deniz Gezmiş’in de bulunduğu 6 genç 6’şar ay hapis ve 600’er TL para cezasına mahkum oldu. |
| 1968 | Paris Sorbonne Üniversitesi‘nde çıkan isyan, 1 aydan fazla sürdü ve Fransa’nın geneline yayıldı. Sonuçta Meclis feshedildi, pek çok sivil ve polis hayatını kaybetti. |
| 1968 | Anıtların, tarihi ve sanatsal önem arzeden bina grupları ve alanlarının etkin korunması ile ilgili bölgesel planlama kapsamında alınan İlke Kararları, 3 Mayıs 1968 tarihinde Avrupa Konseyi Bakan Komitesi tarafından kabul edildi. (Lahey Tavsiye Kararı (Tavsiye Kararı D)(68/12) (The Hague Recommendation (Recommendation D) Resolution on the Active Maintenance of Monuments, Groups and Areas of Buildings of Hstorical and Artistic Interest, 3 May 1968) |
| 1969 | Hindistan Cumhurbaşkanı Zakir Hüseyin yaşamını yitirdi. (Doğumu: 8 Şubat 1897) Ülkesinde bu göreve getirilen ilk Müslüman oldu ve laikliği savunduğu için bazı Müslüman çevreler tarafından ağır şekilde eleştirildi. |
| 1969 | 1 Mayıs 1969’da yaşamını yitiren Yargıtay Başkanı İmran Öktem için 3 Mayıs 1969 günü Ankara Maltepe Camii’nde cenaze töreni düzenlendi. Tören, yobazlar tarafından engellenmeye çalışıldı, kalabalık bir grup, cenaze namazının kılınmasını engellemeye çalıştı ve cami görevlileri, görevlerini yerine getirmedi. Olay, tarihin sayfalarına kara bir leke olarak geçti ve ikinci 31 Mart Vakası olarak anıldı.
|
| 1969 | 33 demokratik kitle örgütü Prof. Dr. İsmet Sungurbey’in koordinatörlüğünde 4-10 Mayıs tarihleri arasında “İşsizlik ve Pahalılığa Karşı Genel Direniş Haftası” düzenledi. Eyleme, İstanbul Barosu önceki başkanlarından Kazım Kolcuoğlu da katılmıştı. |
| 1972 | Hukuki veya Ticari Konularda Adli ve Gayri Adli Belgelerin Yabancı Memleketlerde Tebliğine Dair Sözleşmenin Onaylanması Hakkında Bakanlar Kurulu Kararı 3 Mayıs 1972 tarihinde kabul edildi, Resmi Gazetenin 17 Haziran 1972 tarihli sayısında yayınlandı. |
| 1979 | Margaret Thatcher, İngiltere tarihinin ilk kadın Başbakanı olarak göreve geldi. Birleşik Krallık’ta en uzun süre başbakanlık görevi yapan kişi oldu. Aynı zamanda hukukçu idi.  |
| 1980 | CHP Adana İl Başkanı Avukat Ahmet Albay, 17 Nisan 1980’de Adana’da uğradığı saldırı sonrası tedavi için götürüldüğü Ankara’daki hastanede hayatını kaybetti. |
| 1980 | Feshedilen CHP’nin eski genel başkanı Bülent Ecevit hakkında, Norveç’te yayınlanan bir gazeteye demeç vererek TCK 140.maddeye ve MGK’nin 52 no’lu bildirisine aykırı davrandığı iddiasıyla 5 yıldan az olmamak üzere ağır hapis talebiyle yeni bir dava açıldı. |
| 1990 | Turizm merkezlerini planlama yetkisini Anakent Belediyesi’nden alarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’na devreden Bakanlar Kurulu Kararı’nın yürütmesinin durdurulmasının ardından Şehir Plancıları Odası da Bakanlar Kurulu’nun düzenleme kararının iptali için Danıştay’da dava açtı. |
| 1991 | Rahmi Saltuk ile Ahmed Arif’in Açıkhava Tiyatrosu’nda gerçekleştireceği şiir-müzik gecesi İstanbul Valiliği’nce yasaklandı. |
| 1992 | Sosyalist Birlik Partisi’nin 1. Olağan Kongresi 2-3 Mayıs 1992 tarihlerinde yapıldı. Sosyalist Birlik Partisi Kapatma Kararı, 19 Temmuz 1995 tarihinde Anayasa Mahkemesi tarafından alındı. |
| 1994 | 20 Aralık 1993 tarihinde Birleşmiş Milletler tarafından alınan bir karar doğrultusunda, 1994 yılından itibaren 3 Mayıs gününün “Dünya Basın Özgürlüğü Günü” olarak kutlanmaya başlanması kararlaştırıldı. Türkiye, 2018 yılı itibariyle 180 ülke içerisinde 157’nci sırada iken 2020 yılı basın özgürlüğü endeksinde ise 180 ülke arasında 154’üncü sırada yer aldı. RSF tarafından açıklanan verilere göre 2022 yılında Türkiye, basın özgürlüğü alanında 180 ülke arasında 149. sırada yer aldı.  |
| 1995 | Yargıtay, MHP ve Ülkücü Kuruluşlar Davası’nda yerel mahkemenin verdiği ölüm cezalarına ilişkin hükmü bozdu ancak hapis cezalarını onayladı. Davayı, ANAP’ın çıkardığı İnfaz İndirimi Yasası kapsamına giren hükümler nedeniyle zamanaşımından düşürüldü. |
| 1996 | Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı, 3 Mayıs 1996 tarihinde imzaya açıldı ve 1 Temmuz 1999 tarihinde yürürlüğe girdi. Türkiye, Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı’nı 6 Ekim 2004 tarihinde imzaladı. |
| 1997 | Çiller ailesi hakkında yolsuzluk iddialarına yer veren Flash TV’nin ekranları, yargı kararı bulunmadan Ulaştırma Bakanlığı’nın sözlü talimatıyla karartıldı. |
| 2002 | İnsan Hakları Ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme’ye ek, ölüm cezasının her durumda kaldırılmasına dair 13 Numaralı Protokol Avrupa Konseyi arşivlerinde saklanmak ve her iki metin de aynı derecede geçerli olmak üzere Fransızca ve İngilizce tek bir nüsha halinde 3 Mayıs 2002 tarihinde Vilnius’da düzenlendi. |
| 2003 | Büyük Avrupa’da Bölgesel İşbirliği ve Demokratik Değişmezliğin Sağlamlaştırılması Hakkındaki Vilnius Bildirisi; 3 Mayıs 2003 tarihinde Bakanlar Komitesinin 110 uncu oturumunda kabul edildi. |
| 2008 | Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 13 Aralık 2006 tarihli ve A/RES/61/106 tarihli kararıyla kabul edildi ve 3 Mayıs 2008 tarihinde yürürlüğe girdi. |
| 2008 | Uluslararası Gazetecileri Koruma Komitesi’nin yayınladığı bir rapora göre, 2007 yılında 65 gazeteci öldürüldüğü açıklandı. Raporda, son 15 yılda öldürülen yaklaşık 500 gazetecinin, sadece 75’inin katillerinin bulunduğu ve dünyada gazeteciler için en tehlikeli bölgelerin Irak, Sierra Leone ve Somali olduğu belirtildi. |
| 2011 | Özgür Basın Gününde bir araya gelen ve Gazetecilere Özgürlük Kongresi’ne katılan uluslararası basın özgürlüğü örgüt temsilcileri Türkiye’deki tutuklu gazetecilerin derhal serbest bırakılmasını talep etti. |
| 2012 | Yabancılara mülk satışına olanak sağlayan ve Tapu Kanunu ve Kadastro Kanunu’nda değişiklik yapan tasarı Meclis’te kabul edilerek yasalaştı. |
| 2013 | Çağdaş Hukukçular Derneği üyeleri, baro başkanları ve avukatlar tutuklu avukatların serbest bırakılması için Adalet Bakanlığı’na yürüdü. |
