Hukuk Ansiklopedisi Herkes İçin Adalet
31 Ağustos – Hukuk Takvimi
| 161 | Roma imparatoru. Marcus Aurelius Commodus Antoninus doğdu. (D. 31 Ağustos 161 – ö. 31 Aralık 192), 177’den 192’ye kadar hüküm sürdü. Görevde kaldığı dönem, Roma İmparatorluğu tarihinde barış ve refah çağının (Pax Romana) sonu olarak kabul edilmektedir. Barış ve özgürlük politikalarını terk ederek yeni vergiler çıkarttı ve özellikle doğu eyaletlerinden büyük haraçlar aldı. 1964’te Roma İmparatorluğu’nun Çöküşü filminde Christopher Plummer tarafından canlandırılmıştır. |
| 577 | Konstantinopolis Ekümenik Patriğive Bizans hukukuna önemli katkıları olan İoannis Skolastikos öldü.. (Doğumu. 503 – Ölümü: 31 Ağustos 577) 12 Nisan 565 ile öldüğü 577 yılına kadar görev yapmıştır. Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından aziz kabul edilmektedir. Kilise kanunlarının yazılmasında, derlenmesinde, özetlenmesine ve metodik sınıflandırılmasında görev almıştır. Kilise kararnamelerini konularına göre felsefi bir prensip çerçevesinde düzenlemiştir. 577 yılında Justinus’tan kısa bir süre sonra ölmüştür. |
| 1843 | Georg Friedrich Karl Freiherr von Hertling doğdu. (31 Ağustos 1843 – 4 Ocak 1919) Felsefe okudu ve 1864’te doktora derecesi aldı. 1867’de Bonn’da üniversite düzeyinde ders verme yeterliliğini kazandı, Katolik olduğu için doçentliğe atanması 1880’de mümkün oldu. 1882’de Münih Üniversitesi’nde profesörlük unvanı kazandı. Aristoteles ve Albertus Magnus hakkında kitaplar yayınladı. Parlamenter ve eyalet başkanı olarak çalıştı. Bavyera Devlet Bakanlığı ve dışişleri bakanlığı görevlerini üstlendi. Birinci Dünya Savaşı’nın son yılında, Alman imparatorluk şansölyesi olarak görev yapmıştır. |
| 1868 | Galatasaray Lisesi “Mektebi Sultani” adıyla kuruldu. |
| 1870 | İtalyan eğitimci Maria Montessori, doğdu. (Ölümü: 6 Mayıs 1952) 1896 yılında İtalya’nın ilk kadın doktoru unvanını alarak tıp fakültesini tamamladı. 1896’da Berlin’de ve 1900’da Londra’da iki kadın konferansında İtalya’yı temsil etmek için seçildi ve bu konferanslarda kadınlara eşit ücret için çağrı yaptı. Eşit İşe Eşit Ücret İlkesi, ilk kez 18 Mayıs 1871 tarihinde Paris Komünü tarafından kabul edildi ve daha sonra ILO tarafından dünya çapında yasallaştırıldı. |
| 1890 | Brüksel Genel Senedi ile köle ticareti yasaklandı. (Convention Relative to the Slave Trade and Importation into Africa of Firearms, Ammunition, and Spiritous Liquors) Osmanlı Devleti de konvansiyonu imzaladı. Sözleşme, Nisan 1891’de yürürlüğe girdi. Afrika’daki köle ticaretine fiilen son verme amacı taşıyordu ve uzmanlar tarafından, yaptırım mekanizmaları içermediği yönüyle eleştirildi. |
| 1913 |
Batı Trakya Türk Cumhuriyeti kuruldu. Hükümet 52 gün ayakta kaldı. |
| 1915 | Hukukçu ve siyasetçi Raif Aybar, doğdu. (Ölümü: 8 Ocak 2005, Ankara) Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler ve Hukuk Fakültelerini bitirdi. Fatsa Kaymakamlığı, Yozgat Emniyet Müdürlüğü, Edirne Hukuk İşleri Müdürlüğü, Serbest Avukatlık, Hürriyet Partisi ve YTP Kurucu Üyeliği yaptı. Bursa, Ankara, Ordu Milletvekilliği yaptı. TBMM Başkanlık Divanı Kâtip Üyeliği, Kurucu Meclis Milli Birlik Komitesi Temsilciliği ile Devlet Bakanlığı yaptı.
|
| 1919 | Roma Hukukunun duayenlerinden Prof. Dr. Mehmet Kudret Ayiter, Göttingen’de dünyaya geldi. (Ölümü: 18 Nisan 1986) |
| 1930 | Vilayet ve şehremanetinin birleştirilmesine karar verildi. Valiler, aynı zamanda belediye başkanı oldu. |
| 1940 | Türk-Alman Ticaret Antlaşması yürürlüğe girdi. |
| 1950 | Kanadalı hukukçu, siyasetçi ve akademisyen, eski başbakan yardımcısı Anne McLellan dünyaya geldi. (Doğumu. 31 Ağustos 1950, Noel, Yeni İskoçya) Dalhousie Üniversitesi’nde hukuk ve edebiyat alanında eğitim gördü. King’s College London‘da hukuk alanında yüksek lisans yaptı. New Brunswick Üniversitesi‘nde ders verdi. Alberta Üniversitesi‘nde görev alarak hukuk fakültesi dekan yardımcısı ve daha sonra da dekan olarak çalıştı. Kanada Sivil Haklar Derneği’nde direktörlük görevini yürüttü. 1993-2006 yılları arasında milletvekilliği yaptı. 4 Kasım 1993 – 10 Haziran 1997 arasında Doğal Kaynaklar Bakanı, 11 Haziran 1997 – 14 Ocak 2002 tarihleri arasında Adalet Bakanı, 15 Ocak 2002 – 12 Aralık 2003 arasında Sağlık Bakanı ve 12 Aralık 2003 – 6 Şubat 2006 arasında ise Kamu Güvenliği ve Acil Hazırlık Bakanı Başbakan yardımcısı olarak görev ifa etti. 2006 seçimlerini kaybettikten sonra siyasi yaşamdan çekildi ve akademik kariyere döndü. 26 Mayıs 2015 tarihinde Dalhousie Üniversitesi rektörü oldu. |
| 1956 | Çin Cumhuriyeti cumhurbaşkanı görevine seçilen ilk kadın başkanı Tsai Ing-wen, doğdu. Ulusal Tayvan Üniversitesi’nde Hukuk okudu. Cornell Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘nde yüksek lisans, Londra Ekonomi Okulu’nda doktorasını yaptı. 1984 yılında yurt dışındaki çalışmalarını bırakarak ülkesine döndü, çeşitli üniversitelerde akademisyenlik görevlerinde bulundu. Güney Kore Devlet Başkanı Park Geun-hye‘den sonra Doğu Asya ülkelerindeki ikinci kadın başkanı oldu.
|
| 1957 | Malezya, Birleşik Krallık‘tan bağımsızlığını kazandı. |
| 1962 | Trinidad ve Tobago, Birleşik Krallık‘tan bağımsızlığını ilan etti. |
| 1966 | Eskişehir’de TİP bildirisi dağıtan döküm ustası, marangoz, lokantacı, seyyar satıcı ve lise öğrencisi “Komünizm propaganası” yaptıkları gerekçesiyle tutuklandı. |
| 1969 | Avukat ve siyasetçi Muharrem Erkek doğdu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘nden mezun oldu, 1994 yılında serbest avukat olarak çalışmaya başladı. 2000-2002 yılları arasında Çanakkale Barosu’nun yönetim kurulunda görev aldı. 2004-2014 yıllarında Çanakkale Belediyesi Meclis Üyesi olarak görev yaptı ve Belediye Başkanvekilliği görevini de üstlenmiştir. 11 Şubat 2019 tarihinde Genel Sekreter Vekili olarak görevlendirildi. |
| 1977 | Türkiye’de ilk kez gensoru verilerek hükümet düşürüldü: 218 güvenoyuna karşılık 228 güvensizlik oyuyla İkinci Milliyetçi Cephe (MC) iktidarı devrildi. |
| 1980 | Polonya‘da, Dayanışma Sendikası 31 Ağustos 1980’de kuruldu. Polonya Halk Cumhuriyetindeki Gdańsk Tersanesi işçileri arasında kurulan sendikadır. İlk lideri Lech Wałęsa’dır. Ülkede komünist parti denetimi dışındaki ilk sendikadır. 1980’li yıllarda sosyalizm içerisinde radikal reform yapılması gerektiği görüşüyle sendikal sınırlarını aşan sosyal bir hareket haline geldi. |
| 1980 | Yalçın Küçük, “Bir Yeni Cumhuriyet İçin” adlı kitabında yayın yoluyla komünizm propagandası yaptığı gerekçesiyle İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nde yargılanmaya başlandı. |
| 1983 | 1977’de darbeyle gelen Pakistan Devlet Başkanı General Ziya Ül Hak’a Ankara Üniversitesi tarafından “Fahri Felsefe Doktoru” unvanı verildi. |
| 1985 | Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Savunma Bakanı Muhammed bin Selman, doğdu. Kral Suud Üniversitesi’nde hukuk alanında eğitim gördü. Suudi kabinesi için Uzmanlar Komisyonu’nda danışman olarak görev aldı. Suud Kraliyet Mahkemesi başkanı, Ekonomik İşler ve Kalkınma Konseyi başkanıdır. |
| 1986 | Hukukçu, siyasetçi ve Finlandiya’nın sekizinci ve en uzun süre görev yapan cumhurbaşkanı Urho Kaleva Kekkonen yaşamını yitirdi. (Doğumu: 3 Eylül 1900 – Ölümü: 31 Ağustos 1986), Bağımsız Finlandiya’da Kajaani’de gazeteci olarak çalıştı, ardından 1921’de hukuk okumak için Helsinki’ye taşındı. Öğrenimi sırasında 1921-1927 yılları arasında polis birimlerinde alıştı ve burada anti-komünist polislikle tanıştı. 1924’te Finlandiya yüksek atlama şampiyonu oldu. 1927-1928 döneminde öğrenci gazetesi Ylioppilaslehti’nin genel yayın yönetmenliğini yaptı. Polis karakolunda daktilograf olarak görev aldı. 1936’da Helsinki Üniversitesi’nden Hukuk Doktoru derecesi elde etti. 1958-1969 yılları arasında Parlamentosu üyesi olarak görev yaptı. Belgrad, Atina, Roma, Malta, Varşova ve Tel Aviv’de büyükelçi olarak çalıştı. 1950-1953 ve 1954-1956 yıllarında başbakanlık yaptı ve bazı kabine üyeliklerini yürüttü. 31 yıl boyunca Finlandiya siyasetinde hakim figürlerden biri oldu. 1975’te Helsinki’de Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı’na ev sahipliği yaptı ve o yıl Nobel Barış Ödülü için potansiyel aday olarak gösterildi. 1956’dan 1982’ye kadar Cumhurbaşkanlığı görevini yürüttü. 86. doğum gününden üç gün önce 31 Ağustos 1986’da Tamminiemi’de öldü ve törenle gömüldü.
|
| 1989 | MHP Davası’nda “Gerekçeli Karar” 2.5 yıl sonra açıklandı. |
| 1991 | Kırgızistan, SSCB‘den bağımsızlığını ilan etti. Kırgız Cumhuriyeti Anayasası, Dünya Anayasaları arasında en genç anayasalardandır. |
| 1996 | 68.haftasına giren eylemlerinde Cumartesi Anneleri “barış” istedi. |
| 1998 | Danıştay, Sincan’da düzenlenen Kudüs Gecesinin ardından İçişleri Bakanlığınca görevden alınan ve yargılama sonucunda 4 yıl 7 ay ağır hapis cezasına çarptırılan eski Sincan Belediye Başkanı Bekir Yıldız’ın belediye başkanlığını düşürdü. |
| 2000 | Fethullah Gülen örgütüne ilişkin soruşturmayı sürdüren Ankara DGM Cumhuriyet Savcısı Nuh Mete Yüksel, 1.5 yıllık soruştruma sonucunda, Fethullah Gülen hakkında, Terörle Mücadele Yasası’nın 7. maddesine dayanarak, “Laik devlet yapısını değiştirerek yerine dini kurallara dayalı bir devlet kurmak amacıyla yasadışı örgüt kurup bu amaca yönelik faaliyet” yapmak suçlamasıyla 10 yıla kadar hapis talebiyle dava açtı. |
| 2001 | F tipi cezaevlerine karşı başlatılan ölüm oruçları 317. güne girerken cezaevinden daha önce tahliye edilen Hülya Şimşek ölüm orucunun 286. gününde Küçükarmutlu’da hayatını kaybetti. |
| 2002 | F tipi cezaevlerini protesto amacıyla sürdürülen ölüm orucu eyleminde 39 yaşındaki Fatma Tokay Köse yaşamını yitirdi. |
| 2024 |
ABD’de 1980’de işlenmiş bir cinayet olay yerinden alınan fakat dönemin teknolojik yetersizliği sebebiyle incelemeyen sigaradan elde edilen DNA sayesinde çözülerek 44 yıllık bir faili meçhul vakada tutuklama yapıldı. Maktul Dorothy Marie Silzel 26 Şubat 1980’de evinde ölü olarak bulunmuş, rrtesi gün otopsi yapılmış ve ölüm sebebi cinayet tanımlanmıştı. |
| 2024 |
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, 8 ilde düzenlenen “Kuyu-21” operasyonları ile 18 ülke tarafından haklarında İnterpol’ün Kırmızı Bülten ve Difüzyon Mesajı (Acil Yakalama Mesajı) ile arama kaydı bulunan 25 şüphelinin yakalandığını açıkladı. Türkiye’de olduğu tespit edilip yakalanan şüpheliler İl Göç İdaresi Müdürlüklerine teslim edilerek, sınır dışı işlemleri başlatıldı. |
| 2024 |
Cumartesi Anneleri 1014. haftada Galatasaray Meydanı’nda buluşarak 10 Haziran 1994’te gözaltında kaybedilen Murat Aslan’ın akıbetini sordu. Basın açıklamasını Murat Aslan’ın kardeşi Fatma Aslan okudu. |
| 2024 | Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın “Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun” kapsamında aldığı malvarlığının dondurulması kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. |
| 1991 | Meksika tarihinin en ünlü uyuşturucu baronlarından Osiel Cardenas, dün ABD’de tutulduğu hapishaneden serbest bırakılarak göç yetkililerine teslim edildi. Kartelin silahlı kanadı Zetas’ın da kurucusu olan Cardenas, 2003 yılında bir çatışmanın ardından yakalanarak 2007’de ABD’ye iade edilmişti. Cardenas, bundan üç yıl sonra, 2020’de 25 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Göç yetkililerinin Cardenas’ı sınır dışı etme kararı alabileceği, Meksika’da hakkında çeşitli suçlamalar olduğu ve ABD’deki bir göç merkezinden Meksika’ya iade edilebileceği tahmin ediliyor. |
