6 Eylül – Hukuk Takvimi

Eylül 6, 2024 Arşiv, Hukuk Takvimi

6 Eylül – Hukuk Takvimi

1860	Amerikalı toplumsal reformcu ve Nobel Barış Ödülü sahibi Jane Addams, doğdu. (Ölümü: 21 Mayıs 1935, Chicago) Barış yanlısı ve kadın hakları savunucusudur. Kentin yoksul semtlerindeki koşulları düzeltmek için çalışmalar yaptıkları bir kurum olan Hull House’u kurdu. Bu kurum, Amerika Birleşik Devletleri‘ndeki diğer toplumsal yardım merkezlerinin çoğu için bir model oluşturdu. 1919’da Barış ve Özgürlük İçin Uluslararası Kadınlar Birliği‘nin başkanı oldu.
1915	Bulgaristan ve Osmanlı İmparatorluğu arasında 6 Eylül 1915 tarihinde Hudut Tashihi Antlaşması imzalandı. Antlaşma iki ülke arasındaki sınırı Bulgaristan lehine genişletilerek, Bulgaristan’ı Birinci Dünya Savaşı‘na İttifak Devletleri tarafında katılmasını sağladı.
1938	Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu kuruldu.
1944	Amerikalı feminist ve akademisyen Donna Haraway doğdu. 1990’ların başında feminist ve postmodernist olarak tanımlanan bilim ve teknoloji çalışmaları alanında önde gelen bir akademisyen oldu. 1980’de Santa Cruz Üniversitesi’nde profesör olarak çalışmaya başladı ve burada Amerika Birleşik Devletleri’nde feminist teori alanında ilk kadrolu profesör oldu.
1946	İzmir’de çıkan İleri gazetesi yöneticileri tutuklandı.
1955	Azınlıklara yönelik 6-7 Eylül Olayları başladı. Selanik‘te Atatürk‘ün doğduğu evin bombalandığı yolundaki yalan haber gerekçe gösterilerek başlatılan ve iki gün süren gösteriler, İstanbul ve İzmir’de Rumlara yönelik bir tahrip ve yağma hareketine dönüştü. 4.214 ev, 1.004 işyeri, 73 kilise, 1 sinagog, 2 manastır, 26 okul tahrip edildi ve yağmalandı. 30 kadına tecavüz edildi. İstanbul ve İzmir’de sıkıyönetim ilan edildi. Sıkıyönetim sonrası 5.104 kişi tutuklandı. Tarihin sayfalarına utanç olarak yazılan olaylar cezasız kaldı.
1963	Hollandalı siyasetçi ve Özgürlük Partisi Lideri Geert Wilders doğdu. Vergilerin düşürülmesi, refah devletinin tasfiyesi, asgari ücretin ortadan kaldırılması, devlet düzenlemelerinin ve müdahalelerinin en aza indirgenmesi gibi sağ liberteryen politikalarla objektivist bir bakış açısını birleştirdi. İslâm dini ve özgürlüklerin uyuşamayacağını savundu. Asıl nefretinin direkt olarak Müslümanlara karşı olmadığını, sadece İslâm dinine olduğunu söyleyen Wilders, bir açıklamasında “Sorunun temelinde faşist İslâm, Allah ve Muhammed’in hasta ideolojisi var; bu ideolojinin kaynağı da ‘İslâmî Kavgam‘ (Mein Kampf), yani Kur’an‘dır” dedi. Bu gibi beyanları dolayısıyla 2006 yılında kendisine karşı suç duyurusunda bulunuldu. Ancak 2008 yılın da savcılık, Wilders hakkında yargılama yapılamayacağını kararlaştırdı. Wilders, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyeliğine karşı Hollanda’daki en büyük muhalefeti yürütmektedir.
1966	Amerikalı aktivist Margaret Sanger yaşamını yitirdi. (Doğumu: 14 Eylül 1883 ) doğum kontrolü aktivisti, seks eğitimcisi , yazar ve hemşire idi. Doğum kontrolü terimini popüler hale getirdi. Amerika Birleşik Devletleri’nde ilk doğum kontrol kliniğini açtı ve Amerika Planlı Ebeveynlik Federasyonu’na dönüşen organizasyonlar kurdu. Yazılarını ve konuşmalarını öncelikle kendi düşünce tarzını geliştirmek için kullandı. 1914’te, Aile Sınırlaması adlı kitabından ötürü Comstock Yasası uyarınca yargılandı. Doğum kontrolünü yasallaştırmaya yardımcı olan davalara katkıda bulundu.
1968	Esvatini bağımsızlığını ilan etti.
1979	Adana’da duvarlardaki “siyasi yazı ve sloganlar” nedeniyle Sıkıyönetim Komutanlığı’nca gözaltına alınan muhtar sayısı 18’e yükseldi. Muhtarlar ertesi gün serbest bırakıldı.
1980	Adana’da Sabancı Holding’in Sasa Fabrikası’ndan gerekçesiz olarak 7 işçinin atılmasının ardından Sasa ve destek olarak Bossa-1, Mensa ve Teksa fabrikalarında 8.000’e yakın İşçi direnişe geçti. 1.000 kadar İşçi gözaltına alınıp 890’ı bırakıldı.
1980	Barış Derneği’nin, Bulgaristan’daki Barış İçin Dünya Halkları Parlamentosu’na delege seçimi için düzenlediği Genel Kurul yasaklandı.
1980	Necmettin Erbakan liderliğinde Konya’da binlerce kişinin katılımıyla Kudüs’ü Kurtarma Yürüyüşü yapıldı. Bu yürüyüş 12 Eylül 1980 darbesinden sonra MSP davasında önemli bir kanıt olarak kullanıldı.
1985	Birleşmiş Milletler Yargı Bağımsızlığı Temel İlkeleri, 26 Ağustos – 6 Eylül 1985 tarihleri arasında Milano’da yapılan BM Suçun Önlenmesi ve Suçluların Tedavisi Yedinci Kongresinde kabul edildi. Temel ilkeler, 29 Kasım 1985 tarih ve 40/32 sayılı ve 13 Aralık 1985 tarih ve 40/146 sayılı kararlarla BM Genel Kurulu tarafından onaylandı.
1987	Cumhuriyet tarihinde yapılan üçüncü referandumda, 1982 Anayasası‘na eski politikacılar için konulan yasağın, kaldırılıp kaldırılmaması oylamaya sunuldu. Yüksek Seçim Kurulu, kesin sonuçları yüzde 50,16 evet, yüzde 49,84 hayır olarak açıkladı.
1988	Milliyet yazarı Mehmet Ali Birand ile Sorumlu Müdür E. Güvener hakkında “İşte Apo, işte PKK” dizisi nedeniyle dava açıldı.
1988	Grevde 75.gününü dolduran Darphane’nin 271 işçisi Basın-İş Sendikası tarafından sağlık kontrolünden geçirildi.
1989	Başbakan Turgut Özal, kendisine hakaret edildiği veya kişilik haklarına saldırıldığı iddiasıyla 50’ye yakın kişiden şikayetçi oldu. Açılan ceza davalarında büyük çoğunluğu gazeteci 12 kişi hakaretten toplam 4 yıl 10 ay 7 gün hapis cezasına çarptırıldı.
1989	Bir grup öğrenci, yüksek öğrenim harçlarını %100 arttıran Bakanlar Kurulu Kararı’nı İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü önünde protesto etti.
1990	Turan Dursun için Yüzyıl dergisi önünde ve Ankara’da törenler yapıldı. Ankara/Cebeci Mezarlığı’ndaki defin sonrası polis Yüzyıl’ın Ankara Bürosu İstihbarat Şefi Soner Yalçın ve 4 kişiyi döverek gözaltına aldı.
1991	Sovyetler Birliği‘nden ayrılan Estonya, Letonya ve Litvanya resmen tanındı.
1991	Yıldız Üniversitesi’nde Mart 1990’da TDKP’nin 11. kuruluş yıldönümü için düzenledikleri forum sırasında bir sivil polisi dövüp silahını alan ve ardından polis operasyonunda gözaltına alınıp DGM’de yargılanan 102 öğrenciden 99’u 2’şer yıl hapis cezasına çarptırıldı.
1993	Tüm Yargı-Sen İzmir ve İstanbul şubeleri, yargının sorunlarını dile getiren alternatif adli yıl açılış toplantıları düzenledi
1999	Yargıtay’daki Adli Yıl Açılış Töreni’nde konuşan Türkiye Barolar Birliği Başkanı Eralp Özgen, “Fethullah Gülen için müsamaha gösterilip hakkında hiç bir işlem yapılmaması, başında olduğu tarikatin devlet destekli olduğu kuşkusunu uyandırmaktadır” dedi.
2001	Avrupa Doğru İdari Davranış Yasası ilk kez 6 Eylül 2001 tarihinde kabul edildi. Daha sonra güncellenen bu kurallar Avrupa Birliği kurum ve organları tarafından verilen kamu hizmetlerinin sunulmasında gerekli kalite ve etik standartları belirlemektedir.
2005	Dominikalı hukukçu ve eski başbakan Eugenia Charles, yaşamını yitirdi. (Doğumu: 15 Mayıs 1919) Yaşadığı ada ülkesinde tek kız ortaokulu olan Katolik Manastır Okulu’na gitti. Sulh ceza mahkemesinde çalışırken hukuk alanına ilgi duymaya başladı. Uzun yıllar Alastair Forbes‘un asistanı olarak çalıştı. Kanada‘daki Toronto Üniversitesi Hukuk Fakültesindeki eğitimini 1937’de bitirdi ve Dominika’nın ilk kadın avukatı oldu. Mülkiyet hukukunda uzmanlaştı. 1960’larda basın özgürlüğü üzerindeki kısıtlamalara karşı siyasette kampanya yapmaya başladı. Dominika Özgürlük Partisi‘nin (DFP) kurulmasına yardımcı oldu ve 1970’lerin başından 1995’e kadar partinin lideri oldu. 1970 yılında parlamentoya seçildi ve 1975 yılında muhalefet lideri oldu. 1978 yılında Dominika, Britanya‘dan bağımsızlığını kazandıktan sonra da görevine devam etti. 21 Temmuz 1980 ve 14 Haziran 1995 tarihleri arasında Dominika Başbakanlığı yaptı. Hindistan’daki Indira Gandhi’nin ve Sri Lanka’lı Sirimavo Bandaranaike’nin ardından dünyanın en uzun süre görevde kalan kadın Başbakanı oldu. Hiç evlenmedi ve çocuğu olmadı. 86 yaşında öldü.
2009	İran’da zina suçlamasıyla ölüm cezasına çarptırılan Sakine Aştiyani’ye, The Times Gazetesi’nde yayımlanan başı açık bir fotoğrafı nedeniyle 99 kez kırbaçlanma cezası verildi.
2024	Artvin’in Hopa ilçesinde 31 Mayıs 2011 tarihinde düzenlenen miting öncesi çıkan olaylarda hayatını kaybeden emekli öğretmen Metin Lokumcu ile ilgili Trabzon’da görülen davanın bugünkü 14. duruşmasında karar çıktı. Dönemin Artvin İl Emniyet Müdürü Muhsin Armağan’ın da aralarında bulunduğu 13 polis hakkında mahkeme heyeti beraat kararı verdi.
2024	Kara para akladıkları iddiasıyla 40’ar yıla kadar hapisleri istenen Engin-Dilan Polat çifti dahil 28 sanığın yargılandığı davada ara karar açıklanmıştı. Mahkemenin ara kararında tüm sanıklar için tahliye kararı çıkmıştı. Engin Polat, 10 aydır cezaevinde tutuklu idi. Dilan Polat ise kısa bir süre önce tahliye edilmişti. Engin Polat’ın tahliyesi üzerine sosyal medya fenomeni Dilan Polat ilk paylaşımını yaptı: “Açık seçik gördük ki ‘enercii’ de tüm gücüyle devam ediyor!”
2024	Dolandırıcılıkla suçlanan Nihal ve Bahar Candan kardeşlerin yargılanmasına devam edildi. Nihal Candan, tutuklu kardeşi Bahar Candan’a “İyiye gidiyor. Engin Polat çıktı, sen de çıkacaksın” dedi.
2024	Hatay’ın Antakya ilçesi Ekinci Mahallesi’nde, 6 Şubat 2013 depremlerinde 219 kişinin hayatını kaybettiği Atilla Eren Apartmanı’nın yıkılmasıyla ilgili davanın ikinci duruşması bugün görüldü. Hatay 5’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmada konuşan bir depremzede, “Herkes topu birbirine atıyor biz ne yapalım? Belediyeden mi müteahhitten mi arsa sahibinden mi hesap soralım?” dedi.
2024	Şanlıurfa’nın Suruç ilçesinde 14 Haziran 2018’de eski Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Milletvekili İbrahim Halil Yıldız’ın koruma ve yakınlarının saldırısında eşi ve iki oğlu öldürülen, bir oğlu da tutuklanan Emine Şenyaşar’ın Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde başlattığı adalet nöbeti 15’inci gününe girdi. Şenyaşar, ‘Taleplerimiz karşılanmazsa ölene kadar buradayım’ dedi.
2024	BM İnsan Hakları ve Terörle Mücadele Özel Raportörü ve uluslararası hukuk profesörü Ben Saul, Tahir Elçi cinayeti davasında yargılanan üç polis memurunun beraat ettirilmesini eleştirdi. BM uzmanlarının 2021 yılında Türkiye’nin etkin soruşturma yapmadığını tespit ettiğini hatırlatan Ben Saul, haziran ayındaki kararın kendisini “rahatsız ettiğini” açıkladı.
2024	İsrail askeri, Batı Şeria’da Türkiye-ABD vatandaşı bir aktivisti öldürdü. İsrail ordusu, olayla ilgili soruşturma başlattığını duyurdu.
2024	Prof. Dr. Serap Yazıcı: “Anayasa Mahkemesi’nin 1 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayınlanan kararı, Türkiye anayasa yargısı tarihinde ilk kez verilmiş bir karardır. Bu, aslında Can Atalay’la ilgili hukuk ihlâlinin ne kadar ağır bir düzeyde olduğunu göstermektedir.” dedi.
2024	Anayasa Mahkemesi, sokak hayvanları kanununun iptali için başvuruyu esastan görüşme kararı aldı