9 Ağustos – Hukuk Takvimi
1523 | Alman hümanist düşünür ve şair Ulrich von Hutten öldü. (Doğumu: 21 Nisan 1488) İmparatorluk Şövalyeleri’nin lideri oldu. Martin Luther Reformlarını destekledi. Skolastik düşüncelere karşı çıktı ve felsefe tarihinde önemli bir isim haline geldi. |
1814 | Fort Jackson Antlaşması (Treaty of Fort Jackson) imzalandı. Krikler Kuzey Amerika’nın bir kısmını uzunca bir süre kontrol eden Kızılderili halkıdır. Horseshoe Bend Muharebesinde Amerika Birleşik Devletleri güçlerine karşı yenilgiye uğramalarının ardından Wetumpka, Alabama civarındaki Fort Jackson’da antlaşma imzalanmış ve Krikler Alabama ve Georgia’daki 93,000 km² toprağı ABD güçlerine devretmiştir. |
1842 | Kanada ile ABD sınırını belirleyen Webster Ashburton Antlaşması imzalandı. ABD ile Kanada arasında uzun süredir devam eden sınır anlaşmazlıkları ve diğer sorunlar çözülerek barışçıl bir ortam sağlandı. |
1871 | Hukuk kökeni Rus yazar Leonid Andreyev, Orel’de doğdu.(Ölümü:1919) 1891’de Sankt-Peterburg Üniversitesi’ne girdi, bu sırada çok yoksulluk çektiği için üniversiteyi bırakmak zorunda kaldı, intihara kalkıştı. 1897’te Moskova Üniversitesi’nde hukuk öğrenimini bitirdi. 1898’de mesleğini bıraktı. Moskova’da yayınlanan Moskovskiy Vestnik gazetesinde adliye muhabiri olarak çalışmaya başladı. 1905 ve 1917 Devrimleri arasında etkin bir isim oldu. Yıldızlara Doğru, İnsanın Hayatı, Çar Açlık, Kara Maskeler, Kızıl Kahkaha, Yedi Asılmışların Hikayesi, Anatema, Düşünce, Professor Storitsin ve Tokadı Yiyen Soytarı isimli eserler bıraktı. |
1881 | Osmanlı Devleti’nin son dönem, Türkiye’nin ise ilk dönem hukukçularından olan. Ebül’ula Mardin doğdu. (Ölümü:1957) 1903 yılında mezun olduğu İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde hayatı boyunca öğretim üyeliği yaptı ve 1951 yılında Medeni Hukuk alanında ordinaryüs profesör oldu. |
1892 | Thomas Edison, iki yönlü telgrafın patentini aldı |
1901 | Avusturyalı avukat ve siyasetçi Felix Hurdes doğdu. (Ölümü:1974) |
1928 | Harf Devrimi yolunda önemli bir adım atıldı. Atatürk, Latin harflerini Cumhuriyet Halk Partisi’nin Gülhane’deki galasına katılanlara tanıttı. Yeni alfabe daha sonra 01.11.1928 tarihinde yasalaştı. |
1929 | Hukuk kökenli gazeteci Abdi İpekçi doğdu. Galatasaray Lisesi’ni ve İstanbul Hukuk Fakültesini bitirdi. Milliyet Gazetesi’nin yazı işleri müdürü ve genel yayın müdürü oldu. Türkiye Gazeteciler Sendikası, Türkiye Basın Enstitüsü Başkanlığı, İstanbul Gazeteciler Cemiyeti ve Uluslararası Basın Enstitüsünün ikinci başkanlığı, Basın Şeref Divanı genel sekreterliği görevlerinde bulundu. 1 Şubat 1979 tarihinde Mehmet Ali Ağca tarafından öldürüldü. ski Dışişleri Bakanı İsmail Cem ile kuzendir. Mehmet Ali Ağca, İpekçi suikastından idamla yargılanmakta iken 1979 yılında Maltepe Askeri Cezaevi’nden kaçırılmıştır. |
1942 | Mahatma Gandhi, İngilizler tarafından Bombay’da tutuklandı. |
1945 | Amerika Birleşik Devletleri, Japonya’nın Nagazaki şehrine atom bombası attı, yaklaşık 70.000 kişi aynı gün öldü, binlerce insan sakat kaldı. Sonraki yıllarda çok sayıda insan kansere yakalandı. |
1949 | Türkiye, Avrupa Konseyi’ne resmen kurucu üye oldu Konseyin merkezi Strazburg’dadır ve 47 devlet üyedir. |
1951 | “İşçilere hafta tatili ve genel tatil günlerinde ücret ödenmesi hakkında Kanun” mecliste kabul edildi ve 15 Ağustos’ta resmi gazetede yayınlandı. Kanun, iş Hukuku alanında önemli bir merhale oldu. |
1954 | Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya arasında, 28 Şubat 1953 tarihinde imzalanan Balkan Paktı‘nın devamı niteliğinde, Bled şehrinde yeni bir ittifak antlaşması imzalandı. Bled Antlaşması ile Bağdat Paktı askeri bir ittifaka dönüştürüldü ve adı “Balkan İttifakı” oldu. |
1965 | Singapur, Malezya’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etti |
1966 | 1966 Genel Af Kanunu resmi gazetede yayınlandı. Kanun, istisnaları hariç olmak üzere beş yıldan az olan hürriyeti bağlayıcı cezalar ve para cezaları ortadan kaldırdı. Af Kanunu tasarısının kapsamını yetersiz bulan Ankara Cezaevinde bulunan 1000 civarındaki tutuklu ve hükümlü isyan etmiş, isyanlarda 3 kişi ölmüş, 18 kişi yaralanmış, İstanbul Üsküdar Toptaşı Cezaevinde 260 tutuklu veya hükümlü af kanunu öncesinde açlık grevi yapmıştı. |
1969 | 1136 sayılı Avukatlık Yasası gereğince kurulan Türkiye Barolar Birliği’nin ilk genel kurulu 8-9 Ağustos 1969 tarihinde Ankara da yapıldı. Prof. Dr. Faruk Erem ilk başkan oldu. |
1971 | THKO Davası’a devam edildi. İrfan Uçar, gördüğü işkence adli tıpta tespit edilmezse sorulara cevap vermeyeceğini söyledi. |
1973 | Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası yayınladığı genelgeyle, dolar alımını kısıtladı. İstanbul’da bankaların 200 dolardan fazla döviz işlemi yapması yasaklandı. |
1974 | ABD’nin hukukçu başkanlarından Gerald Ford göreve geldi. Watergate skandalı sonucu istifa eden Richard Nixon’ın yerine, başkan yardımcısı olan Ford, ABD Başkanı oldu. Ford, 14 Temmuz 1913 tarihinde Nebraska eyaletinin Omaha kentinde dünyaya geldi. Yale Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. II. Dünya Savaşı başladığında ABD’nin savaşa katılmasına karşı çıktı ancak Pearl Harbor saldırısından sonra fikrini değiştirerek ABD Deniz Kuvvetleri ile savaşa katıldı. Asya Pasifik Görev Madalyası’nı kazandı. 12 Mart Muhtırası sonrası yurtdışına TCK 141/1.maddeden hakkında alınan gıyabi tevkif kararı üzerine yurtdışına çıkan Mihri Belli çıkarılan Af’tan yararlanmak için eşi Sevim Belli ile İnfaz Savcılığı’na gelerek teslim oldu ve gıyabi tutuklama kararı kaldırıldı. |
1978 | Japonya’da hapiste tutulan 3 Kızıl Ordu tutsağı, Kuala Lumpur’da ABD konsolosluğunda rehin tutulan görevliler karşılığında bırakıldı. |
1982 | Ahmet Hamdi Boyacıoğlu 9 Ağustos 1982 tarihinde Anayasa Mahkemesi başkanı oldu. Görevi, 6 Nisan 1985’te sona erdi. Adalet Bakanı Cevdet Menteş, cezaevlerinde 77.295 tutuklu ve hükümlü olduğunu açıkladı. Ankara Sıkıyönetim Mahkemesi’nce hakkında gıyabi tutuklama kararı alınan Prof. Dr. Sadun Aren teslim oldu. Aren’in AİTİA’da okuttuğu “Makro İktisat” ders notlarında “komünizm propagandası yaptığı” iddia edilmişti. |
1983 | 2871 sayılı Kamu Görevlileri ile ilgili Mal Bildirimi Kanunu kabul edildi. |
1988 | Adalet Bakanı Mehmet Topaç, tek tip elbise ve birçok baskıcı uygulamayı geri getiren 1 Ağustos 1988 Genelgesi’ni yayınladı. Genelge üzerinde cezaevlerinde yeniden açlık grevleri ve ölüm oruçları başladı. |
1989 | Sorun Yayınları tarafından yayınlanan Fyodor Korolyov’un “Lenin ve Eğitim” adlı kitabının çevirmeni Prof. Dr. Tahsin Yılmaz ile yayınevi sahibi Sırrı Öztürk hakkında “komünist eğitim ilke ve yöntemlerinin propagandasını yapmak” suçlamasıyla soruşturma başlatıldı. |
1992 | Türk siyasetçi, hukukçu ve İstanbul Belediye Eski Başkanlarından Aytekin Kotil yaşamını yitirdi. (Doğumu:1934) |
1992 | Özgür Gündem gazetesinden Yahya Orhan ve Hüseyin Deniz Ceylanpınar’da öldürüldü |
1993 | Ruth Bader Ginsburg‘in Columbia Bölgesi Temyiz Mahkemesindeki görevi sona erdi. Ginsburg, Başkan Jimmy Carter tarafından, 1980 yılında bu göreve atanmıştı. Daha sonra, ABD Eski Başkanı Bill Clinton tarafından 1993 yılında ABD Yüksek Mahkemesine atandı. Fatih Cumhuriyet Savcılığı, eski İSKİ (İstanbul Su ve Kanalizasyon İşletmesi) Genel Müdürü Ergun Göknel hakkında soruşturma başlattı. |
2000 | Nijerya’nın şeriata geçen yedi eyaletten biri olan Zamfara’da kadınlara motosiklete binme yasağı getirildi. Müslüman olmayan kadınlara motorsiklete binme yasağı getirilmedi. |
2002 | KKTC’de muhalif Avrupa gazetesi Yazıişleri Müdürü Şener Levent ve köşe yazarı Memduh Ener, Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’a hakaretten altı ay hapis cezası aldı. Basın örgütleri ve gazeteciler kararı protesto etti. |
2007 | Hukuk kökenli siyasetçilerden Köksal Toptan, 535 geçerli oyun 450’sini alarak TBMM başkanı seçildi. Toptan, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne 1962 yılında başladı, 1968’de avukat ruhsatını alarak Zonguldak’ta avukatlık mesleğine başladı. |
2013 | Yargıtay, yanında çalışan avukatı taciz eden avukata verilen sekiz aylık hapis cezasını onayladı. Kararın gerekçesinde sanığın “iftiraya uğradım” savunmasına karşılık “kişinin, zarar vermek için iffetini ortaya koyarak kendini zarara uğratması insan doğasına aykırı” denildi. |