9 Şubat – Hukuk Takvimi / Hukuk Tarihinde Önemli Olaylar
1619
İtalyan filozof ve ateizm kuramcısı Giulio Cesare Vanini yakılarak infaz edildi. (1585 – 9 Şubat 1619) Vanini, küçük yaşta Cizvitler’in yönettiği okullarda okudu ve Napoli Üniversitesi’nde eğitim aldı. 1606’da hukuk doktoru oldu. 1612 yılında İngiltere’ye kaçmak zorunda kaldı. Fikirleri ve din alanındaki görüşleri nedeniyle ihanetle suçlandı. İngiltere’de iken Hristiyanlığın Tanrısını kabul etmediğini ilan etti ve görüşlerini yaymak için Hollanda’ya, Lyon’a, Paris’e gitti. 1619 yılında, 33 yaşında iken ateizm suçlamasıyla yakılarak idam edildi. Kitapları hala Vatikan’ın ‘Yasak Kitaplar Listesi’ndedir.
1737
Amerikalı siyasi aktivist, filozof, yazar, siyaset kuramcısı ve devrimci Thomas Paine (9 Şubat 1737 – 8 Haziran 1809) dünyaya geldi. Düşünceleriyle Amerikan Bağımsızlık Savaşı’nı ve Fransız Devrimi’ni etkilemiştir.
1893
Avukat ve siyasetçi Georgios Athanasiadis–Novas doğdu. (Ölümü: 10 Ağustos 1987)Atina Üniversitesi‘nde hukuk okudu. 1926 yılında Aetolia-Acarnania vilayetini temsil eden Yunan Parlamentosu’na seçildi. Ticaret avukatı olarak uzmanlaştı. 1945’te İçişleri Bakanı, 1950’de Eğitim Bakanı ve 1951’de Sanayi Bakanı olarak görev yaptı. 1964’te EK’nin iktidara gelmesinden sonra Yunan Parlamentosu Başkanı oldu.
1909
Amerikalı hukukçu ve siyasetçi Dean Rusk doğdu. (Ölümü: 20 Aralık 1994) Boalt Hall hukuk fakültesinde eğitim gördü. 1933’te Cecil Barış Ödülü’nü aldı. Marshall Planı’nı ve Birleşmiş Milletler’i destekledi. 1950’de Asya’yı en iyi kendisinin bildiğini savunarak, kendi isteğiyle Uzak Doğu işlerinden sorumlu devlet bakan yardımcılığına getirildi. 1961’den 1969’a kadar, John F. Kennedy ve Lyndon B. Johnson’un Başkanlıkları döneminde, Dışişleri Bakanlığı görevini yürüttü. Cordell Hull’un ardından Dışişleri Bakanlığı görevini en uzun süre yürüten ikinci kişi oldu.
1925
Türk Kurtuluş Savaşı komutanlarından Halit Paşa, Mecliste Ali Çetinkaya tarafından kaza kurşunuyla vurularak yaralandı ve 14 Şubat 1925’te hayatını kaybetti.
1934
Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya ve Romanya arasında Atina’da Balkan Antantı imzalandı.
1940
Çatışma ve şiddet araştırmaları konusunda uzmanlaşmış, Kolombiyalı kadın sosyolog María Teresa Uribe doğdu. (Ölümü: 1 Ocak 2019)
1950
Hukukçu ve Yargıtay 1. Başkanı Ali Alkan doğdu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Ankara’da hakim adayı olarak mesleğe başladı. Sırasıyla Pervari, Çayıralan, Haymana Hakimliği, Ankara Ticaret Mahkemesi Üyeliği ve Başkanlığı ile Ankara Adli Yargı Adalet Komisyonu Başkanlığı görevlerinde bulundu. 26 Mayıs 1997 tarihinde Yargıtay Üyeliğine seçildi. Yargıtay Büyük Genel Kurulu’nca 14 Eylül 2009 tarihinde Yargıtay 13. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na seçildi. Yargıtay Büyük Genel Kurulunca 7 Mayıs 2012 tarihinde Yargıtay birinci başkanlığına seçildi. 9 Şubat 2015 tarihinde yaş haddinden emekliye ayrıldı.
Yargıtay Önceki Başkanı Ali Alkan
1956
Hukukçu, bürokrat, akademisyen ve eski parlamenter Oktay Vural doğdu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘nden mezun oldu. 1983 yılında Ege Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Bölümü’nde Yüksek Lisans, 1987 yılında ise Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde İktisat Doktorası derecesini aldı. 1988 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesinde Yardımcı Doçent oldu. BOTAŞ Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı ve Genel Müdürlüğü, Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu Üyeliği, Türkiye Gübre Sanayi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı ve Genel Müdürlüğü, Demokraside Birlik Vakfı Üyeliği, NATO Parlamenter Asamblesi Üyeliği, İzmir Milletvekilliği, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu başkanlığı ile Ulaştırma Bakanlığı yaptı. 23. ve 24. dönem TBMM MHP Grup Başkanvekili olarak görev yaptı.
1956
Yale Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Felsefe Bölümünde profesör olarak görev yapmakta olan Türk bilim insanı Prof. Dr. Şeyla Benhabib doğdu.
Prof. Dr. Seyla Benhabib
1962
Jamaika, İngiliz Milletler Topluluğu içerisinde bağımsız bir ulus oldu.
1968
Zonguldak Ereğli Kömür İşletmeleri’nde üç gündür sürmekte olan olaylar bugün sona erdi, işçiler ocağa indi. Toplam zararın 10 milyon lirayı bulduğu açıklandı. Bu arada olaylar sırasında işçileri tahrik ettiği iddiasıyla yakalanan 2 işçi tutuklandı.
1969
Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi’nin adı Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) olarak değiştirildi ve genel başkanlığa da Alparslan Türkeş seçildi.
1972
Maden işçilerinin grevi dolayısıyla Londra’da Olağanüstü hâl ilan edildi.
1973
TBMM, Devlet Güvenlik Mahkemelerinin kurulmasını öngören Anayasa değişikliği ile ilgili maddeyi kabul etmedi. Madde15 Şubat 1973’te yapılan ikinci toplantıda üç oy farkıyla kabul edildi. Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun, 26 Haziran 1973 yılında 1773 nolu kanun ile mecliste düzelendi, Resmi Gazetenin 11 Temmuz 1973 tarihli sayısında yayınlanarak aynı tarihte yürürlüğe girdi. Bu kanun ile Devlet Güvenlik Mahkemeleri ilk kez kuruldu.
1973
83 Sendikalar Kanunu ile Toplu Sözleşme, Grev ve Lokavt Kanunu’nda önemli değişiklikler yapıldı.
1988
Diyarbakır Askeri Cezaevi’nde bulunan yaklaşık 2 bin tutuklu ve hükümlü, cezaevi koşullarını ve yakınlarıyla Kürtçe konuşturulmamalarını protesto için süresiz açlık grevine başladı.
1988
Eski Genelkurmay Başkanı Necdet Üruğ, 2000’e Doğru dergisinde çıkan MİT (Milli İstihbarat Teşkilatı) raporundaki bazı iddialara adının karışması üzerine kendisi hakkında soruşturma açılması için Cumhurbaşkanı Kenan Evren’e başvurdu. 2000’e Doğru dergisi toplatıldı.
1994
İnsan Hakları Derneğinin Ocak ayı raporu yayınlandı. Rapora göre, Ocak ayı içinde 55 kişi faili meçhul cinayete kurban gitti, 10 kişi gözaltında kayboldu. İHD Genel Başkanı Akın Birdal insan hakları ihlallerinin artması nedeniyle bundan böyle aylık rapor yayınlamayacaklarını açıkladı.
Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Disiplin ve Ödül Yönetmeliği’ni açıkladı. Yönetmelik okul müdürlerine, kız öğrencilere bekaret kontrolü yaptırma yetkisi veriyordu. Türkiye’nin dört bir yanında “bekaret kontrolüne hayır” eylemleri başladı. İzleyen günlerde, Bakan Nevzat Ayaz kontrol yapılmayacağına ilişkin bir genelge yayınladı.
Yaşar Kemal ve Erdal Öz “Düşünce Özgürlüğü ve Türkiye” kitabında yer alan Yaşar Kemal’in 2 yazısından dolayı DGM’de ifade verdi.
2024
Fransız avukat, akademisyen, senatör, Adalet Bakanı, Beşinci Cumhuriyet döneminde kurulan Anayasa Konseyinin 4 Mart 1986 – 4 Mart 1995 arasındaki başkanı Robert Badinter yaşamını yitirdi. (30 Mart 1928, Paris – 9 Şubat 2024, Paris) İdamın kaldırılması ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi‘ne bireysel başvuru hakkının tanınması için çalışmaları bulunmaktadır. Çok sayıda fahri doktorası bulunmaktadır.