Tütün Ürünlerinin Sağlığa Zararları Üzerine Bildirge

DÜNYA TABİPLER BİRLİĞİ’NİN TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN SAĞLIĞA ZARARLARI ÜZERİNE BİLDİRGESİ

Tütün Ürünlerinin Sağlığa Zararları Üzerine Bildirge, Avusturya’nın Viyana kentinde 1988 yılı Eylül ayında 40. Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulunda kabul edilmiş, 1997 yılı Kasım ayında Almanya’nın Hamburg kentinde 49. DTB Genel Kurulu’nda ve Ekim 2007’de Danimarka’nın Kopenhag kentinde DTB’nin Genel Kurulu’nda değiştirilerek güncellenmiştir. 

Önsöz

Dünya’da her üç erişkinden biri ve daha fazla kişi (1.1 milyardan fazla) sigara içmekte, bunların %80’i düşük ve orta-gelirli ülkelerde yaşamaktadır. Sigara ve diğer tütün ürünlerinin kullanımı vücutta her organ sistemini etkilemektedir ve kanser, kalp hastalıkları, inme, kronik obstrüktif akciğer hastalıkları, fetal hasarlar ve pek çok diğer hastalığın başlıca nedenidir. Dünya’da her yıl tütün kullanımına bağlı olarak 5 milyon ölüm oluşmaktadır. Var olan sigara içme eğilimleri sürdüğünde 2020 yılında yıllık 10 milyon ölüm görülecek, bunun %70’i gelişmekte olan ülkelerde olacaktır. Tütün kullanımı 20. yüzyılda 100 milyon kişinin ölümünden sorumludur ve etkili müdahalelerde bulunulmazsa 21. yüzyılda 1 milyar kişinin ölümüne neden olacaktır. Ayrıca, 50’den fazla karsinojen ve pek çok diğer toksinler dahil olmak üzere 4000’den fazla kimyasal madde içeren sigara dumanından pasif etkilenim sigara içmeyenlerde akciğer kanseri, kalp hastalığı ve diğer hastalıklara neden olur.

Küresel halk sağlığı topluluğu Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) aracılığıyla tütün kullanımı ve tütüne atfedilen hastalıkların alarm verici trendleri hakkında artan kaygılarını dile getirmişlerdir. 20 Eylül 2007 itibariyle 150 ülke imzalayan ülkelerde tütünün vergisini artırmak, tütün reklam ve promosyonunu yasaklamak, kamusal alanlarda ve iş yerlerinde tütün kullanımını yasaklamak, tütün paketlerinin üzerine etkili sağlık uyarıları yerleştirmek, sigara bıraktırma servisleri ve tedavilerine erişimin geliştirilmesi, tütün ürünlerinin içerik ve emisyonunu düzenlemek, tütün ürünlerinin yasadışı ticaretinin engellenmesi yoluyla tütün kullanımına karşı sert önlemler alınmasını gerektiren Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi’ni imzalamıştır.

Sigara içmeye izin verilen her yerde, evlerde, iş yerlerinde ve diğer kamusal alanlarda, sigara dumanından pasif etkilenim bir sorundur. DSÖ verilerine göre her yıl 200.000 işçi, iş yerlerindeki sigara dumanından pasif olarak etkilenmelerinden dolayı ölmekte; 700 milyon yakın çocuk, yaklaşık Dünya toplamının yarısı, özellikle evlerinde tütün dumanı ile kirlenmiş hava solumaktadır. DSÖ; 29 Mayıs 2007’de üç adet güncel ve kapsamlı rapora dayanarak iş yerleri ve kapalı kamusal alanlarda küresel tütün yasağına çağrı yapmıştır.

Tütün endüstrisi tütünün sağlık üzerine etkileri ile ilgili bilimsel gerçeği hem ulusal araştırmalar yürüterek hem de ortak desteklenen endüstri programlarıyla uluslararası araştırmaları destekleyerek ortaya koymaya kararlı olduklarını beyan etmektedirler. Ancak buna karşın tütün endüstrisi sigara içmenin zararlı etkileri ile ilgili bilgileri inkar etmiş ya da geri çekmiştir. Uzun yıllar boyunca endüstri, sigara içmenin kanser ve kalp hastalığı gibi hastalıklara neden olduğuna ilişkin sonuca ulaşmış kanıt olmadığını ve nikotinin bağımlılık yapmadığını ileri sürmüştür. Bu iddialar küresel düzeyde tıp bilimi tarafından çürütülmüştür. Bu kanıtlar sayesinde endüstri tarafından yürütülen yoğun reklam kampanyalarına karşı çıkılmıştır. Ulusal tabip birliklerinin tütün karşıtı kampanyalarda lider rolü üstlenme sorumluluğu bulunmaktadır.

Tütün endüstrisi ve yandaşları yıllardır tütünün sağlık etkileri üzerine yapılmış araştırmaları ve sonuçların yer aldığı raporların hazırlanmasını desteklemiştir.

Araştırmacılar ya da kurumlar bu tür etkinliklere katılarak tütün endüstrisine destek sağlamış ve , sağlığın geliştirilmesi hedefleri ile belirgin çıkar çakışmalarına yol açmışlardır.

Öneriler

DTB, ulusal tabip birlikleri ve tüm hekimlerin tütün kullanımına ilişkin sağlık risklerinin azaltılması için aşağıdaki adımları atmasında ısrar eder:

1. Sigara ve diğer tütün ürünlerinin kullanımı engelleyen kamusal bir politika belirle.

2. DTB’nin tüm toplantılarında uygulamaya karar verdiği yasak ile aynı doğrultuda olacak şekilde ulusal tabip birliklerinin tüm iş, sosyal, bilimsel toplantıları ve törenlerinde sigara içilmesini yasakla.

3. Hekimleri ve halkı tütün kullanımının sağlık üzerine zararları (bağımlılık dahil) ve sigara dumanından pasif etkilenim hakkında eğitmek için programlar geliştir, destekle ve katıl. Hem sigara içenleri ve dumansız tütün kullananları tütün ürünleri kullanımını kesmeye ikna etmeyi ve yardım etmeyi hedefleyen programlar hem de sigara içmeyen ve dumansız tütün kullanmayanların başlamalarını engellemeye yönelik programlar önemlidir.

4. Bireysel olarak hekimleri, rol modeli olmaları (tütün ürünleri kullanmayarak) ve halkı tütün kullanımının sağlığa zararlı etkileri ve tütün kullanımını kesmenin yararları hakkında eğitecek kampanyanın sözcüsü olmaları için özendir.

Tüm tıp fakülteleri, biyomedikal araştırma enstitüleri, hastaneler ve diğer sağlık kurumlarından sınırları içinde sigara içilmesini yasaklamalarını iste.

5. Tıp öğrencileri ve hekimler için hastalarında tütün bağımlılığını tanımlayıp tedavi etmelerine hazırlamak için eğitim programları hazırla ya da olanları zenginleştir.

6. Bireysel hasta görüşmesi, sigara bıraktırma grupları, telefon hatları, web tabanlı bıraktırma servisleri ve diğer uygun yöntemlerle tütün bağımlılığının danışmanlık ve farmakoterapiyi de içeren kanıta dayalı tedavisi için geniş erişimi destekle.

7. Tütün kullanımı ve bağımlılığının tedavisi için bir klinik uygulama rehberi geliştir ya da onayla.

8. DTB’nin DSÖ’nü sigarayı bıraktırmada kullanılan etkinliği gösterilmiş ilaçlar DSÖ’nün Gerekli İlaçlar Model Listesi’ne alması için zorlamasına destek ver.

9. Tütün endüstrisine güvenilirlik kazandırmamak için bu endüstriden herhangi bir finansal destek ya da eğitim materyali kabul etmekten kaçın ve tıp fakülteleri, araştırma enstitüleri ve bireysel araştırıcıların da aynı şekilde davranmalarında ısrarcı ol.

10. Ulusal hükümetlerin halk sağlığını korumak için Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi’ni imzalamaları ve bütünüyle uygulamaları konusunda ısrarcı ol.

11. Tütün pazarlamasının gelişmiş ülkelerden daha az gelişmiş ülkelere doğru kaymasına karşı konuş ve ulusal hükümetlerin de aynı şekilde davranmalarında ısrarcı ol.

12. Aşağıda belirtilen yasaların çıkartılmasını ve uygulanmasını destekle:

a. Tütün ürünlerinin üretim, satış, dağıtım ve promosyonu hakkında listelenen spesifik provizyonları da içerecek şekilde kapsamlı düzenlemeler sağla.

b. Tütün ürünlerinin satıldığı ambalajlara ve tütün ürünlerinin tüm reklam ve promosyon materyalleri üzerine sağlığa zararlı etkileri hakkında yazılı ve resimli uyarılar basılmasını sağla. Bu uyarılar belirgin olarak görülmeli ve sigarayı bırakmak isteyenleri geçerli telefonla bıraktırma hatlarına, web sayfalarına ya da diğer kaynaklara yönlendirmelidir.

c. Tüm kapalı kamusal alanlarda (sağlık kurumlarında, okullarda ve eğitim kurumlarında), iş yerlerinde (restoran, bar ve gece klüpleri dahil) ve toplu taşıma araçlarında sigara içilmesini yasakla. Akıl hastalıkları ve kimyasal bağımlılık tedavi merkezleri de sigarasız alanlar olmalı. Hapishanelerde de sigara içilmesine izin verilmemeli.

d. Tütün ürünlerinin tüm reklam ve promosyonu yasaklanmalıdır.

e. Sigara ve diğer tütün ürünlerinin çocuk ve ergenlere satış, dağıtım ve ulaşılabilirliğini yasakla.

f. Milli sınırlar içinde tüm ticari havayollarının uçuşlarında ve tüm uluslararası ticari havayollarının uçuşlarında sigara içilmesini yasakla ve havaalanları ve diğer yerlerde tütün ürünlerinin vergisiz satışını yasakla.

g. Tütün ve tütün ürünleri için tüm sübvansiyonu yasakla.

h. Tütün kullanımının prevalansı ve tütün ürünlerinin nüfusun sağlık durumu üzerine etkilerini ortaya koyacak araştırmaları sağla.

i. Şu anda olmayan herhangi bir yeni tütün ürününün promosyon, dağıtım ve satışını yasakla.

j. Tütün ürünlerinin vergilerini arttır ve elde edilen vergi gelirini korunma programları, kanıta dayalı bıraktırma programları, servisleri ve diğer sağlık hizmetleri için kullan.

k. Tütün ürünlerinin yasadışı ticaretini ve kaçak tütün ürünlerinin satışını engelle ya da kısıtla.

l. Tütün eken çiftçilerin alternatif ekinlere dönmesine yardımcı ol.

m. Hükümetleri tütün ürünlerinin uluslararası ticaret anlaşmalarının dışında bırakılması için zorla.