AIMR Etik Kurallar Kodu ve Mesleki Davranış İlkeleri

AIMR Etik Kurallar Kodu ve Mesleki Davranış İlkeleri; üyelerden ve Lisanslı Finansal Analist (CFA) adaylarından göstermelerini bekledikleri profesyonel davranış biçimlerini tanımlayan bir davranışlar silsilesidir. Kod, dürüst ve etik iş uygulamalarının oluşturulmasına yönelik bir rehber olan Mesleki Davranış Standartları ile bağlantılı olarak mütalaa edilmektedir.

AIMR tarafından 1999 yılı Mayıs ayında değiştirilerek yeniden düzenlenen Etik Kurallar Kodu uyarınca AIMR üyelerinin;

1. Kamu, müşteri, işveren, çalışan ve çalışma arkadaşları ile sürdürülen tüm ilişkilerinde dürüst ve haysiyetli olmaları, ahlaki değerlere uygun tutum ve davranışlarda bulunmaları,

2. Diğer üyelerin üzerinde ve mesleklerine güven yaratacak şekilde ahlaki kurallara uygun davranışlarda bulunmaları ve diğer çalışanları da aynı şekilde davranmaya teşvik etmeleri,

3. Hem kendilerinin hem de çalışma arkadaşlarının mesleki bilgi ve becerilerinin korunması ve geliştirilmesi için çaba göstermeleri,

4. İşleri ile ilgili konularda azami dikkati göstermeleri, bağımsız olarak karar verme yeteneğine sahip olmaları, gereklidir.

Yukarıda sayılan etik kuralların yanında tüm yeler, CFA’lar ve CFA adayları faaliyetlerini aşağıda özet olarak verilen ve ayrıntıları Ek/2’de açıklanan standartlara uygun olarak sürdürmek zorundadırlar.

Standart 1:

Temel Sorumluluklar

‹yelerin faaliyetleri ile ilgili tüm kanun, tüzük,  yönetmelik ve düzenlemeleri (İş Ahlakı Yönetmeliği ve Mesleki Davranış Standartları dahil) bilmeleri ve söz konusu yasal düzenlemelere bağlı kalmaları zorunludur.

Standart 2:

Mesleki Sorumluluklar

Üyeler, yanlış beyana dayalı, hileli, dürüst olmayan mesleki davranışlarda ya da dürüstlük, güvenilirlik veya mesleki yeteneklerine ters düşecek davranışlarda bulunamazlar.

Standart 3

İşverenle İlişkiler ve İşverene Karşı Sorumluluklar

Üyeler, direkt sorumlu oldukları üstlerini, Yönetmelik ve Standartlara uyum konusunda yükümlü bulundukları düzenlemeler ve söz konusu düzenlemelere aykırı davranmaları halinde disiplin cezalarına konu olabilecekleri hususlarında aydınlatmaları zorunludur.

Üyeler, üstlerinden ve bağımsız işlem yapacakları kurum veya kişilerden yazılı bir izin almadıkları sürece, üstleri ile rekabete girerek yarar sağlayabilecekleri bağımsız işlemlerde bulunamazlar. Çıkar çatışması meydana geldiğinde, üstleri tarafından getirilen yasaklamalara da uymak zorundadırlar. Ayrıca hizmetleri karşılığı aldıkları tüm parasal bedel, tazminat ve diğer yararları yazılı olarak üstlerine bildirmeleri zorunludur.

Amirlerin de kendilerine bağlı olarak çalışan astlarının Yönetmelik ve Standartların ihtiva ettiği hüküm ve düzenlemelere uygun davranmalarını sağlama sorumlulukları, görev ve yetkileri vardır.

Standart 4

Müşteriler ve Muhtemel Müşterilerle İlişkiler ve Bunlara Karşı Sorumluluklar

Üyeler;

– Mevcut ve potansiyel müşterilerine yatırım tavsiyelerinde bulunurken ve onlar adına yatırım yaparken, her türlü gayreti göstermeli, verecekleri yatırım tavsiyeleri ve yapacakları yatırımlar makul ve yeterli kriterlere, araştırmalara dayalı olmalıdır.

– Yatırım tavsiyelerinde yanlış beyan ve yanlış anlaşılmaların önlenmesi için gereken özeni göstermelidir.

– Verilen yatırım tavsiyelerinin ve yapacakları yatırımların nedenini kanıtlayacak ve destekleyecek tüm belgeleri saklamalıdır.

– Verecekleri yatırım tavsiyelerinde veya yapacakları yatırımlarda bağımsız ve objektif olmalı, gereken dikkat ve özeni göstererek karar vermeli ve adil ve tarafsız olmalıdırlar.

– Müşterilerinin çıkarlarını gözetmeli, müşteri çıkarlarını kendi çıkarlarının önünde tutmalı ve müşterileriyle olan güven ilişkisini asla zedelememelidir.

– Yatırım tavsiyelerinde bulunmadan önce müşterilerinin mali durumu, yatırım deneyimleri ve yatırım amaçları hususlarında gerekli araştırmaları yapmaları ve gerekli durumlarda söz konusu bilgileri güncelleştirmeleri gereklidir. Verecekleri tavsiyelerin müşterinin mali durumu, yatırım deneyimi ve yatırım amaçlarına uygun olduğundan emin olmadıkça, onlar adına yatırım kararı vermekten kaçınmalıdır.

– Bir portföy veya bir müşteri için yatırım tavsiyesinde bulunurken ya da bir portföy veya bir müşteri adına yatırım yaparken, yaptığı işlemin o portföy veya o müşterinin amaçlarına uygun olmasına dikkat etmelidir.

– Yatırım tavsiyelerinde bulunurken gerçekler (ellerindeki kesin bilgiler) ile kendi görüşleri arasında ayırım yapmalıdır.

– Müşterilerine menkul kıymetlerin seçimi, portföyün yapısı vb. ile ilgili çerçeve bilgileri ve genel prensipleri açıkça anlatmalı ve portföye dahil yatırım araçlarındaki değişikliklerden müşterileri haberdar etmelidir.

– Yatırım tavsiyelerinde bulunurken, daha önceden verilmiş olan tavsiyelerde değişiklik yaparken veya yatırım işlemlerinde bulunurken adil ve tarafsız olmalı, tarafsız ve objektif tavsiyeler vermelerini engelleyeceğini düşündükleri çıkabilecek tüm çıkar çatışmalarını müşterilerine açıklamalıdır.

– Mevcut ve potansiyel müşterileri ile işverenleri arasında gizli kalması gereken hiç bir bilgiyi, söz konusu kişilere ilişkin yasal olmayan eylemler hakkında elde edilen bilgiler dışında, kimseye açıklamamalıdır.

– Kendilerinin veya şirketlerinin özellikleri, müşterilere verdiği hizmetler ile mesleki ve akademik deneyim ve yeterlilikleri hakkında yanlış anlaşılmaya sebep olabilecek yazılı veya sözlü¸ açıklamalarda bulunmaktan ve yatırım yapılan araç ile ihracının yükümlülüklerine ilişkin kesin ve sürekli bilgi verilmesi haricinde, garanti niteliğini taşıyan herhangi bir sözlü veya yazılı açıklama yapmaktan kaçınmalıdır.

Standart 5

Kamu ile İlişkiler ve Kamuya Karşı Sorumluluklar

Üyelerin,

-Bir menkul kıymetin değerine ilişkin kamuya açık olmayan bir bilgiyi elde etmeleri, herhangi bir yükümlülüklerini ihlal ediyorsa veya kötüye kullanılmaya müsait bir ortam yaratıyorsa söz konusu bilgiyi kullanarak işlem yapmaları veya başkalarını bu yönde işlem yapmaya sevk etmeleri yasaktır.

-Kendilerinin ya da şirketlerinin gösterdiği veya göstermeyi bekledikleri performansın yanlış anlaşılmasına sebep olabilecek yazılı veya sözlü açıklamalarda bulunmaları yasaktır. Doğrudan veya dolaylı olarak mevcut veya potansiyel müşterilerine kendileri veya şirketlerinin performansı hakkında bilgi vermeleri halinde, söz konusu performansa ilişkin bilgilerin, ¸yenin veya şirketin performansını gerçekçi, tam ve doğru olarak yansıtmasına dikkat edilmesi gerekmektedir.