Ankara Üniversitesi Fikrî ve Sınaî Haklar Araştırma ve Uygulama Merkezi (FİSAUM), Ankara Üniversitesi Rektörlüğü’ne bağlı olarak 25 Haziran 1997 tarihli ve 23030 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik ile 1997 yılında kurulmuştur. Merkez Müdürlüğü görevini 28.07.2000 tarihine kadar Sayın Prof. Dr. Sabih Arkan yürütmüştür. FİSAUM Yönetmeliğinin 15. maddesine göre, merkezin ita amiri üniversite rektörüdür. Rektör, yetkisinin tamamını veya bir kısmını Merkez Müdürüne devredebilir. FİSAUM, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi binasında faaliyet yürütmektedir.
Ankara Üniversitesi Fikrî ve Sınaî Haklar Araştırma ve Uygulama Merkezi (FİSAUM), 2011 yılında WIPO’da daimi gözlemci statüsünü kazanmak için girişimlerde bulunmuş, 17 Ekim 2012 tarihinde bu talep kabul edilmiştir. FİSAUM, WIPO nezdinde ulusal hükumet dışı organizasyonlar kategorisinde tüm toplantılara daimi gözlemci statüsünde katılma hakkı kazanmıştır.
FİSAUM’un Amacı, Çalışma Alanları ve Yönetimi
FİSAUM, fikrî ve sınaî hakların uygulanmasını yaygınlaştırmak ve geliştirmek, toplumun ilgili kesimlerini bu hakların neler olduğu, önemi ve korunması konusunda bilinçlendirmek, toplumda fikrî ve sınaî haklar kültürü oluşturmak ve sanayiye hukukî alt yapı hazırlanması amacı ile çalışmaktadır.
FİSAUM, amaçlarını gerçekleştirmek üzere; araştırma projeleri geliştirmek ve uygulamakta, araştırmalara ve projelere katılmakta, ulusal ve uluslararası konferanslar, kongreler, sempozyumlar düzenlemekte; meslek içi eğitim programları düzenlemekte, ücretli veya ücretsiz danışmanlık hizmetleri sunmakta, bilimsel nitelikli rapor, bülten, kitap, dergi ve benzeri yayınlar yapmaktadır .
Fikri ve Sınai Haklar Araştırma ve Uygulama Merkezinin müdürlüğünü Prof. Dr. Arzu OĞUZ yürütmektedir. FİSAUM organizasyonunda Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilâtı, Türk Patent Enstitüsü, Kültür Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından seçilen üyeler bulunmaktadır.
Ankara Üniversitesi Fikrî ve Sınaî Haklar Araştırma ve Uygulama Merkezi (FİSAUM), 31.05.2008 tarihinde başlayıp, 30.11.2009’de tamamlanmış olan Ankara Üniversitesi, Inholland Üniversitesi, Ekonomi Bükreş Üniversitesi, Bilkent Üniversitesi ve Koç Üniversitesi’nin ortaklığında gerçekleştirilen ve temel amacı Türkiye’deki KOBİ’lerin intellectual capital (entelektüel sermaye) konusunda eğitilmesi, bilinçlendirilmesi ve yaygınlaştırılması olan Turkey’s Participation in European Knowledge Economy (TEPEK) Projesi’nin koordinatörlüğünü yürütmüştür.
Ankara Üniversitesi, Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü ve Türk Patent ve Marka Kurumu işbirliğiyle düzenlenen program İngilizce dilinde yürütülmektedir. Program kapsamında WIPO ve TÜRKPATENT 10 yabancı uyruklu öğrenciye burs vermektedir. Ankara Üniversitesi ise T.C. uyruklu 10 öğrenciyi programa ücretsiz olarak kabul etmektedir.
Bilgi Merkezi
Bilgi Merkezi, 1998 yılında başlatılan ve Adalet Bakanlığı Avrupa Birliği Koordinasyon Daire Başkanlığı tarafından yürütülen “Türkiye’de Fikrî ve Sınaî Hakların Etkin Uygulanması” projesinin ayaklarından biridir. Bilgi merkezi, Adalet Bakanlığı ile Ankara Üniversitesi arasında imzalanan bir protokol gereğince FİSAUM bünyesi içerisinde kurulmuştur. Proje kapsamında FİSAUM’un gereksinim duyduğu elektronik donanım sağlanmış, fikrî ve sınaî haklar alanında İngilizce, Almanca ve Fransızca temel kitaplar, 10 adet süreli yayın ve birkaç adet CD bilgi merkezine gelmiştir.
Fikrî Mülkiyet Haklarının Etkin Uygulanması Projesi, Türkiye’de yargının güçlendirilmesi yoluyla fikrî mülkiyet hakları mevzuatının etkin bir biçimde uygulanmasını hedeflemektedir. FİSAUM’da oluşturulan İhtisaslaşmış Bilgi Merkezi ile yedi Fikrî ve Sınaî Haklar Mahkemesi, Adalet Bakanlığı, Gümrük Müsteşarlığı ve Türk Patent Enstitüsü arasında bir bilgi ağı kurulması planlanmıştır. Fikrî mülkiyet hakları ile ilgili belgeler Merkez’de elektronik ortamda toplanmakta ve bu bilgiler, hâkimler, avukatlar, öğretim üyeleri, patent ve marka vekilleri gibi belirlenen kullanıcıların, tanımlanan haklar çerçevesinde erişimine açılmaktadır. Bilimsel yayınlar, mevzuat, mahkeme kararları, istatistikler, raporlar, kurum bültenleri, tescil dosyaları, marka ve tasarım sicilleri, gümrük beyannamesi, gümrük kararları ve hak sahipliği ile ilgili belgeler bilgi merkezinin sunduğu hizmetlerdendir.
Proje henüz planlandığı şekilde tamamlanmamış, FİSAUM’da bir bilgi merkezi kurulmuş ancak bilgi ağı oluşturulamamıştır. Bilgi merkezi’ne proje çerçevesinde sağlanan 400 kadar kitap ve 10 adet süreli yayının katalog bilgileri girilmiş bulunmaktadır ve bu dokümanlar, talep eden herkesin kullanımına ve erişimine açılmış durumdadır. Bütün ilgililer, merkezin açık olduğu saatlerde, kitap, dergi ve dokümanlardan yararlanabilmektedir.
FİSAUM Kütüphanesi
Uzmanlık kütüphanesi olarak hizmet veren FİSAUM Bilgi Merkezi’nde çok sayıda kitap, süreli yayın ve CD bulunmaktadır. Kütüphanede bulunan bilgisayarlar aracılığıyla hukuk fakültesi IP’leri üzerinden ulaşılabilen veri tabanlarına da erişim mümkündür. Merkezin üye olduğu veri tabanlarına http://kutuphane.ankara.edu.tr/?page_id=792 sayfasından ulaşılabilmektedir. FİSAUM, 2014 yılından itibaren Darts-IP veri tabanına üyedir. Bu veri tabanı, Avrupa Birliği Mahkeme ve ofislerinin yanı sıra, Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Almanya, Fransa, Japonya, Çin ve Türkiye gibi çok sayıda ulusal mahkeme ve ofislerinden, 1.414.000’ın üzerinde karar içermekte ve hali hazırda Avrupa marka içtihat hukuku ile ilgili en kapsamlı veri tabanı olma özelliği taşımaktadır.
Katalog taraması için http://katalog.ankara.edu.tr sayfasına girilerek Fikri ve Sınai Haklar Araştırma ve Uygulama Merkezi Kütüphanesini seçmek gerekmektedir. Kütüphaneye 2017 yılının başında Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü tarafından çok sayıda İngilizcce kitap bağışlanmıştır. Kütüphanemizin İngilizce, Almanca ve Fransızca dillerinde alanın en önemli süreli yayınlarına abonedir.
Fikri ve Sınai Haklar Araştırma ve Uygulama Merkezi Faaliyetleri
FİSAUM, 16 Ekim 2015 tarihinde Sınai Mülkiyet Hakların Uluslararası Bakış Sempozyumu, 31 Ocak-1 Şubat 2008 tarihinde “Avrupa Patent Hukuku ve Türkiye ile Karşılaştırmalı Olarak Patent Yargılaması Uluslararası Sempozyumu, 17-18 Kasım 2005 tarihinde “Türkiye ve Çevre Ülkelerde Sınai Mülkiyet Uygulamaları Uluslararası Sempozyumu, 04 Nisan 2001 tarihinde ise “Sınaî Haklarda Son Gelişmeler Sempozyumu” düzenlemiştir.
Fikri ve Sınai Haklar Araştırma ve Uygulama Merkezi, 12 Mayıs 2017 tarihinde “Yargı Perspektifinden Sınai Mülkiyet Kanunu’nun Getirdikleri”, 20 Kasım 2015 tarihinde “Müzik Eserleri Bağlamında Telif Haklarının Kolektif Yönetimi” Uluslararası Paneli, 26 Eylül 2014 tarihinde “Dijital İletişim Çağında Sosyal Medya ve Fikri Haklar”, 17 Mayıs 2007 tarihinde “Yazılımların Patent ve Telif Hakları”, 20 Nisan 2007 tarihinde “Plastik Sanatlarda Telif Hakları”, .30 Kasım 1999 tarihinde ise “İlim ve Edebiyat Eserlerinde Çoğaltma ve Yayma Haklarının İhlâli ve Bunun Sonuçları” isimleri ile paneller düzenlemiştir.
Sempozyum ve panellerin yanısıra FİSAUM çeşitli seminerler düzenlemiştir. Merkez, 7 Haziran 2018 tarihinde “Üniversitelerde Buluşların Korunması ve Ticarileşmesi Semineri”, 12 Şubat 2018 tarihinde “Yapay Zeka, Endüstri 4.0. Ve Fikri Mülkiyet Hukuku Zirvesi”, 7 Haziran 2017 tarihinde “Markaların Hukuki Boyutu Semineri” 16-17 Ekim 2009 tarihlerinde“Fikri Mülkiyet Uyuşmazlıklarında Alternatif Uyuşmazlık Yöntemleri Semineri”, 11-12 Mayıs 2006 tarihlerinde “Avrupa Birliği ile Türk Fikrî Mülkiyet Mevzuatının Karşılaştırılması Uluslararası Semineri”, 20 Nisan 2006 ve 25 Nisan 2006 tarihlerinde “Teknoloji Merkezlerinde Gerçekleştirilen Bilişim ve Fikri Mülkiyet Seminerleri”, 11 Kasım 2005- 22 Aralık 2005 tarihleri arasında “Kobiler için Fikri Mülkiyet Seminerleri” ve 10 Haziran 1999 tarihinde “21. Yüzyıl ve Sınaî Mülkiyet Hakları” semineri düzenlemiştir.
Merkez, 24 Mayıs 2004 tarihinde “Hirsch’ten Günümüze Fikrî Haklar Uluslararası Konferans”, 10 Ekim 2003 tarihinde “Avrupa Birliği ve Türkiye’de Sınaî Haklarda Son Gelişmeler”, 6 Aralık 1998 tarihinde “Prof. Terence PRIME, “Avrupa’da Bilgisayar Programlarının ve Veri Sistemlerinin Korunması“, 27 Mart 1998 tarihinde “Prof. Dr. Şafak EREL, “Fikrî Haklara Komşu Haklar“ ve 20 Mart 1998 tarihinde “Prof. Dr. Ahmet KILIÇOĞLU, “FSEK’ de Yapılan Son Değişiklikler ve Eleştirisi“ isimleri ile konferanslar tertip etmiştir.
Fikri ve Sınai Haklar Araştırma ve Uygulama Merkezi, düzenlemiş olduğu, seminer, panel, konferans ve sempozyumları yazılı hale getirmiş ve yayınlamış, takipçilerinin hizmetine sunmuştur.
Merkezin Düzenlediği Faaliyetlere İlişkin Bazı Sonuç Raporları
Bilişim ve Fikri Mülkiyet Semineri. Ankara: TOBB, 2006.
Kobiler İçin Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları. Ankara: TOBB, 2005.
Türkiye ve Çevre Ülkelerde Sınai Mülkiyet Uygulamaları: Tebliğler. Ankara, 2005.
Hirsch’ten Günümüze Fikri Haklar. Ankara, 2004.
Avrupa Birliği ve Türkiye’de Sınai Haklarda Son Gelişmeler. Ankara, 2003.
Üniversitelerde Fikir ve Sanat Eserleri ve Yolsuz İktibas. Ankara,2003.
Sınai Haklarda Son Gelişmeler: Bildiriler-Tartışmalar. Ankara, 2002.
FİSAUM Konferanslar Dizisi I. Ankara: A.Ü. Hukuk Fakültesi, 1998.
Merkez Kurulu
Prof. Dr. Arzu OĞUZ | FİSAUM Müdür |
Dr. Öğr. Üyesi Selin ÖZDEN MERHACI | FİSAUM Müdür Yardımcısı |
Dr. Öğr. Üyesi Zehra ÖZKAN | FİSAUM Müdür Yardımcısı |
Prof. Dr. Gülin GÜNGÖR | Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi |
Prof. Dr. Kemal ŞENOCAK | Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi |
Prof. Dr. Mehmet DEMİR | Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi |
Prof. Dr. Hasan Seçkin OZANOĞLU | Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi |
Prof. Dr. Esra DARDAĞAN KİBAR | Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi |
Prof. Dr. Devrim GÜNGÖR | Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi |
Dr. Öğr. Üyesi Ali Ersoy Kontacı | Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi |
Dr. Öğr. Üyesi Hülya ÇOŞTAN | Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi |
Kibar ALTUNAL | T.C. Sanayi Bilim ve Teknoloji Bakanlığı |
Uzm. Hasibe IŞIKLI | Kalkınma Bakanlığı |
Kadri Yavuz ÖZBAY | Türk Patent ve Marka Kurumu |
Özgür SEMİZ | T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı |
Hülya ÇETİN | T.C. Adalet Bakanlığı |
Gıda, Tarım ve Havancılık Bakanlığı | |
Kaan DERİCİOĞLU | TOBB |
Eray AKDAĞ | TÜSİAD Ankara Daimi Temsilcisi |
Evren BÜKÜLMEZ | Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı |