Avrupa Adaletin Etkililiği Komisyonu- CEPEJ, Türkiye’nin de kurucu üyeleri arasında olduğu Avrupa Konseyi‘ne bağlı Bakanlar Komitesinin kararı ile 2002 yılında oluşturulmuş bir komisyondur. Komisyonun başkanı 2019 yılı Ocak ayından itibaren Azerbayan adına komisyonda görev yapan Ramin Gurbanov’dur.
Avrupa Adaletin Etkililiği Komisyonu- Cepej’in Amacı
CEPEJ’in amacı, üye devletlerde yargının etkinliğini ve işleyişini iyileştirmek ve Avrupa Konseyi tarafından bu hedefe yönelik olarak hazırlanmış sistemlerin uygulamasını sağlamak ve geliştirmektir. Komisyonun hedefi adaletin kalitesini iyileştirmek ve üyeleri teşvik ederek destekleme konusunda aktif rol almaktır. Avrupa Adaletin Etkililiği Komisyonu, hukuk devleti ve demokrasinin tam ve eksiksiz olarak uygulamaya konulmasına odaklanmıştır. Komisyon, Avrupa Konseyi’ne üye devletlere, bütün yargı birimlerini ve bu birimlerdeki uygulayıcıları dikkate alarak yargının yapılanması konusunda uygulamaya yönelik öneriler sunmak ve makul süre içerisinde adil yargılamayı sağlamaya yönelik etkili yollar bulmak amacıyla kurulmuştur.
Avrupa Adaletin Etkililiği Komisyonu- Cepej’in Görevleri
- Genel istatistiki kriterleri ve değerlendirme araçlarını kullanarak, farklı adli sistemler tarafından ulaşılan sonuçları gözden geçirmek,
- Adli sistemlerin fonksiyonlarıyla ilgili sorunlar ile mümkün olan ilerlemeleri belirlemek ve bu konularda görüş alışverişinde bulunmak,
- Özel ihtiyaçlarını da dikkate alarak, üye ülkelerin adli sistemlerinin ölçülmesine ve işlevlerinin geliştirilmesine yönelik somut yöntemleri belirlemek,
- Üye ülkelere, talepleri üzerine, Avrupa Komisyonu standartlarına uygun olarak yardım sağlamak,
- Gerektiğinde ve Avrupa Komisyonu yönetim kurulları ve özellikle Avrupa Hukuk İşbirliği Komitesi tarafından ihtiyaç duyulduğunda, Bakanlar Komitesi’ne sunulmak üzere, yeni uluslararası hukuki belgelerin oluşturulması ya da mevcut olanların değiştirilmesine yönelik taslak teklifleri hazırlamak
CEPEJ’in Faaliyetleri ve Çalışma Grupları
Avrupa Adaletin Etkililiği Komisyonu tarafından üye ülkeleri kapsayan bir iletişim ağı oluşturulmuştur. İletişim, üye ülkelerin belirlediği kişiler üzerinden yürümektedir. Bu kişilerin gönderdiği bilgiler CEPEJ’in oluşturduğu ağ üzerinden CEPEJ sekretaryasına ulaştırılmaktadır.
Çalışma Grupları
Adlî Sistemlerin Değerlendirilmesi Çalışma Grubu
(CEPEJ-GT-EVAL); CEPEJ tarafından oluşturulan Adlî Sistemlerin Değerlendirilmesi Çalışma Grubu üye ülkelerden gelen bilgilere dayalı olarak iki yılda bir üye ülkelerin adalet sistemlerini karşılaştıran raporlar yayınlamaktadır.
Adaletin Niteliği Çalışma Grubu
Adaletin Niteliği Çalışma Grubu (CEPEJ-GT-QUAL), üye ülkelerde adalet hizmetlerinin kalitesini ölçmeye ve artırmaya yönelik belli alanlara özgülenmiş çalışmalar yapmaktadır. Avrupa Konseyi üyesi ülkelerde kullanılmak üzere, hakim ve savcılar, avukatlar ve vatandaşlara yönelik anket formları hazırlanmıştır. CEPEJ tarafından bu anketlerin üye ülkelerde kullanılması tavsiye edilmiştir.
Adli Süreçte Zaman Yönetimi İçin SATURN Merkezi
Adli Süreçte Zaman Yönetimi İçin SATURN Merkezi (Study and Analysis of Judicial Time Use Research Network); CEPEJ 2007 yılında uzun süren yargılamalara yönelik çalışmalar yapmak üzere SATURN Merkezi adı altında bir çalışmayı başlatmıştır. Bu çalışma ile adli zaman yönetimi araçlarının üye ülkelerde hayata geçirilmesi hedeflenmiştir.
İcra Çalışma Grubu
İcra Çalışma Grubu (CEPEJ-GT-EXE), üye ülkelerde mahkeme kararlarının uygulanmasına ilişkin sistemler üzerinde çalışma yapmaktadır.

CEPEJ TÜRKİYE
CEPEJ ile ilgili iş ve işlemler Adalet Bakanlığı tarafından yerine getirilmektedir. Türkiye, 1950 Yılında Avrupa Konseyine üye olmuştur ve kurulduğu günden bu güne CEPEJ çalışmalarına katılmaktadır. İlişkiler, 2009 yılından bu yana Adalet Başkanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı tarafından yürütülmektedir.
Türkiye, yılda iki kez düzenlenen CEPEJ Genel Kurul toplantılarında temsil edilmekte, toplantılarda Adale Bakanlığının yürüttüğü yargı reformu çalışmaları hakkında bilgi verilmektedir. CEPEJ yetkilileri Türkiye’ye çalışma ziyaretleri yapmakta, CEPEJ’ le ilgili önemli dokümanlar Türkçe’ye çevrilmekte, baskısı yapılmakta ve internet sayfasında yayınlanmaktadır.
CEPEJ ile ilişkilerde koordinasyonun güçlendirilmesi için tüm yargı kurumlarının yer aldığı bir çalışma ekibi kurulmuş, CEPEJ Belgelerinde yer alan veriler; kamuoyuna sunulan faaliyet raporları ve diğer raporlarda kullanılmakta, verilerden planlama çalışmalarında faydalanılmaktadır.
Avrupa Adaletin Etkililiği Komisyonu tarafından 2007 yılında uzun süren yargılamalara yönelik çalışmalar yapmak üzere kurulan SATURN (Study and Analysis of Judicial Time Use Research Network) Merkezi’nin yaptığı çalışmalara Türkiye 2013 yılı itibariyle katılmıştır.
CEPEJ BELGELERİ
AVRUPA YARGI SİSTEMLERİ RAPORLARI
- 2006 Yılı Verilerine Dayalı Olarak Hazırlanan 2008 Yılı Avrupa Yargı Sistemleri Raporu
- 2008 Yılı Verilerine Dayalı Olarak Hazırlanan 2010 Yılı Avrupa Yargı Sistemleri Raporu
- 2010 Yılı Verilerine Dayalı Olarak Hazırlanan 2012 Yılı Avrupa Yargı Sistemleri Raporu
- 2012 Yılı Verilerine Dayalı Olarak Hazırlanan 2014 Yılı Avrupa Yargı Sistemleri Raporu
AVRUPA KONSEYİ TAVSİYE KARARLARI
- REC (81) 7 sayılı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Adalete Başvuruyu Kolaylaştırıcı Tedbirler Hakkında Tavsiye Kararı
- REC (84) 5 sayılı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Adaletin İşleyişini Geliştirici Hukuk Yargılama Usulü İkeleri Hakkında Tavsiye Kararı
- REC (86) 12 sayılı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Mahkemelerin Aşırı İş̧ Yükünü Ö̈nleyici Ve Azaltıcı Tedbirler Hakkında Üye Devletlere Yönelik Tavsiye Kararı
- REC (87) 18 sayılı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Ceza Adaletinin Sadeleştirilmesi Hakkında Üye Devletlere Yö̈nelik Tavsiye Kararı
- REC (94) 12 sayılı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Hakimlerin Bağımsızlığı, Etkinliği Ve Rolü Hakkında Üye Devletlere Yönelik Tavsiye Kararı
- REC (95) 5 sayılı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Hukuki Ve Ticari Davalarda Temyiz Sistemleri İle Usullerinin İşleyişinin Geliştirilmesi Hakkında Üye Devletlere Yönelik Tavsiye Kararı
- REC (2001) 9 sayılı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi İdari Makamlar İle Özel Kişiler Arasındaki Dava Alternatifleri Konusunda Tavsiye Kararı
- REC (2002) 10 sayılı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Medeni Hukuk Meselelerinde Arabuluculuk Konusunda Tavsiye Kararı
- REC (2003) 14 sayılı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Adalet Alanında Bilgi Sistemlerinin Birlikte Çalışabilirliği Hakkında Tavsiye Kararı
- REC (2003) 15 sayılı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Yargı Alanında Elektronik Belgelerin Arşivlenmesi Hakkında Tavsiye Kararı
- REC (2003) 16 sayılı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi İdare Hukuku Alanında İdari Kararlar İle Mahkeme Kararlarının İcrası Hakkında Tavsiye Kararı
- REC (2003) 17 sayılı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi İnfaz Hakkında Tavsiye Kararı
- REC (2005) 12 sayılı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Adli Yardım Talep Formu Hakkında Tavsiye Kararı
SATURN BELGELERİ
- Adli Zaman Yönetimi Saturn Rehber İlkeleri Yorumlar ve Uygulama Örnekleri
- 27- 28 Şubat Tarihinde Ankara’da gerçekleştirilen SATURN Sempozyumunda Prof. Dr. Jon T. Johnsen tarafından yapılan “CEPEJ-SATURN” konulu sunum
- 27- 28 Şubat Tarihinde Ankara’da gerçekleştirilen SATURN Sempozyumunda Ivana Borzova tarafından yapılan “CEPEJ – SATURN Teşkilatına ve Çalışmalarına İlişkin Değerlendirme” konulu sunum.
- Mahkeme Kullanıcılarına Yönelik Memnuniyet Anketleri Düzenleme Rehberi
- Mahkeme Süreçlerinin Uzunluğuna İlişkin Rapor
- 27- 28 Şubat Tarihinde Ankara’da gerçekleştirilen SATURN Sempozyumunda Prof. Dr. Virgilijus Valancius tarafından yapılan “Mahkeme Yönetim Sisteminin Güçlendirilmesi” konulu sunum.
- Mahkemelerde SATURN Zaman Yönetimi Araçlarının Uygulanması Rehber
- Rehber İlkeler Ve Ülke Örnekleri
- Yargıda Zaman Yönetimi İçin Satürn Rehber İlkeleri
- 27- 28 Şubat Tarihinde Ankara’da gerçekleştirilen SATURN Sempozyumunda Mats Lindberg tarafından yapıla “Yargıda Zaman Yönetimine İlişkin Saturn Rehber İlkeleri” konulu sunum.
- Yargının ve Mahkemelerin Kalitesinin Arttırılmasına Yönelik Kontrol Listesi.
- Zaman Yönetimi Kontrol Listesi