Avrupa Hakemleri Danışma Konseyi(CCJE), Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından 2000 yılında kurulmuştur. Bağımsızlığın, tarafsızlığın ve hakimlerin yeterliliğine ilişkin danışma organı olan CCJE, yargı gücünün demokratik bir toplumdaki temel rolünü sağlamak üzere yalnızca yargıçlardan oluşan uluslararası bir organizasyondaki ilk organdır.
Avrupa Konseyi, hakimler ile savcıların statüsüne ve adalet sisteminin kalitesine, hukukun üstünlüğü ve insan haklarının ve örgütlenme için kilit değerler olan temel özgürlüklerin teşviki ve korunmasına büyük önem vermektedir. Güçlü ve bağımsız bir yargı temel hedeftir. Gerektiğinde üye devletlerden, hakimlerin statüsü ve durumu ile ilgili özel problemleri incelemeleri istenebilir. Avrupa Konseyi, yasama organı, yürütme ve yargı arasında karşılıklı saygıyı sağlamak ve adalet sistemine daha fazla güven vermek amacıyla üye devletlerde yargının güçlendirilmesiyle ilgilenmektedir.
Avrupa Savcıları Danışma Konseyi (CCPE) ise, Bakanlar Komitesinin üye devletlere yönelik hazırladığı “ceza adalet sisteminde savcılığın rolü” konulu Rec(2000)19 sayılı Tavsiye Kararı‘nın uygulanmasına ilişkin hususlar üzerine görüş bildirme görevi ile 2005 yılında Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından kurulmuştur. Avrupa Savcıları Danışma Konseyi toplantılarına Türkiye adına HSK(Hakimler Savcılar Kurulu) tarafından katılım sağlanmaktadır. Hükümetlerarası yönlendirme ve geçici komitelerin pilot anketine uygun olarak, CCJE görüşleri, ulusal düzenlemelerin ve mevzuatın hazırlanmasında rehber olmaktadır.
Avrupa Hakimleri Danışma Konseyi, tüm üye devlet temsilcilerinin katılımı ile oluşmaktadır. Üyeler, hakimlerin bağımsızlığını ve tarafsızlığını sağlamaktan sorumlu ulusal makamlarla ve yargının yönetiminden sorumlu ulusal kurumlarda görev yapan yargıçlardan seçilmekte, bir çok ülke temsilcisi yüksek yargı organlarından belirlenmektedir. Ayrıca, Avrupa Birliği Konseyi Genel Sekreteryası, CCJE’nin faaliyetlerine ye olarak katılmaktadır.
CCJE Gözlemcileri
Avrupa Konseyi ile gözlemci statüsünde olan aşağıdaki Devletler, CCJE’nin faaliyetlerine katılabilmektedir. Gözlemci ülkeler, Kazakistan, ABD, Kanada, Japonya, Meksika’dır.
Ayrıca, Avrupa Hakimler Birliği (AEM), “Magistratlar avrupalılar démocratie et les libertés” (MEDEL), Avrupa İdari Hakimler Derneği, Avrupa Arabuluculuk Hakimleri Birliği (GEMME), Avrupa Adli Eğitim Ağı, Avrupa Adli Konsey Ağları (ENCJ) ve Avrupa Baroları ve Hukuk Dernekleri Konseyi (CCBE) de CCJE toplantılarına katılmak için bir temsilci gönderebilmektedir.
CCJE’nin Görevleri
Bağımsız ve tarafsız bir mahkeme hakkı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. Maddesinde açıkça ortaya kondu. CCJE’nin çalışmaları, demokratik devletlerde hukukun üstünlüğünü güçlendirmek ve insan haklarının etkin bir şekilde korunması amacıyla bu hakkın uygulanması bağlamında düzenlenmiştir.
(i) Sırasıyla 2018 ve 2019 yıllarında Bakanlar Komitesi’nin hakimlerin statüsü ve görevlerinin yerine getirilmesine ilişkin konularda dikkat etmesi için en az iki görüş hazırlamak ve kabul etmek.
(ii) Avrupa Konseyi Genel Sekreteri tarafından “Demokrasi Devleti, İnsan Hakları ve İçtihatlar Hukuku Kuralı” na ilişkin Raporlar dikkate alındığında, Avrupa Konseyi’nin Yargı bağımsızlığını ve tarafsızlığını güçlendirmeye yönelik Eylem Planı uyarınca, Avrupa ”ve CCPE ve CEPEJ ile doğru koordinasyonu sağlamak, her yıl, özellikle CCJE üyelerinden ve kararlardan özellikle alınan bilgilere dayanarak, Avrupa Konseyi üye devletlerinde adli bağımsızlık ve tarafsızlığa odaklanan bir rapor hazırlar ve yayınlar. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Venedik Komisyonu’nun görüşleri, İnsan Hakları Komiseri’nin, Parlamenter Asamblesi ve uygun olan yerde GRECO’nun raporları; Bu raporlar, üye devletlerin performans derecelendirmelerini veya sıralamasını içermeyecek ve bir izleme mekanizması teşkil etmeyecektir.
(iii) Devletlerin hakimler konusunda Avrupa Konseyi standartlarına uymalarını sağlamak için üye devletlerin, CCJE üyelerinin, adli organların veya ilgili hakem derneklerinin talebi üzerine hedefli işbirliği sağlamak.
(iv) Bakanlar Komitesinin veya Genel Sekreter veya Parlamento Meclisi gibi Avrupa Konseyi’nin diğer organlarının talebi üzerine hakimlerin özel durumuna ilişkin metinler veya görüşler hazırlamak.
(v) Adli alanda mahkemeleri, hakimleri ve hakimlerin derneklerini içeren ortaklıkları teşvik etmek.
CCJE Tarafından Kabul Edilen Belgeler
Hakimlerin Mesleki Davranışlarını Düzenleyen İlke ve Kurallar