Aydınlanma Çağı

Ekim 5, 2017 Hukuk Felsefesi, Hukuk Sözlüğü, Hukuk tarihi, Hukukbook

Avrupa’da krallıklar ve monarşiler dönemi 1789 Fransız Devrimi’ne kadar devam etmiş, monarşi döneminin bitmesinden itibaren modern devlet anlayışı ortaya çıkmıştır. Fransız Devriminden sonraki siyasal süreç modern devlet anlayışının ikinci aşaması olarak kabul edilmektedir.

Egemenlik, meydana gelen gelişmeler sonucunda kraldan alınarak topluma devredilmiş ve egemenliğin demokratik olarak dağıtılması amaçlanmıştır. Egemenliği kullanan devlet organlarının kullanabileceği yetkilerin sınırsız ve denetimsiz olduğu dönem sonlandırılmış, belirli sınırlar dahilinde kullanılabilen egemenlik birçok denetim araçları ile meşruiyet temeline oturtulmuştur. Sınırlı egemenlik anlayışı, egemenliğin sınırlandırıldığı ve demokratik ilkelerle yürütüldüğü bu dönemin siyasal iktidar tipi ulus devlettir.

Aydınlanma dönemi yada diğer ifadesi ile aydınlanma çağı, dinsel dogma ve tanrısal yasalarını yerine laik ve akılcı doktrinin kabul edilmeye başlandığı, düşünce dünyasının temel hak ve özgürlükler, serbest piyasa ekonomisi, kuvvetler ayrılığı, devlet erkinin sınırlandırılması, halkın devlet yönetimine demokratik yollarla katılması, doğrudan demokrasi ve anayasacılık hareketleri gibi konularla şekillendiği, 20. ve 21. yüzyıllardaki modern demokrasilerin temellerinin atıldığı, Avrupa’da ulus devletlerin oluşmaya başladığı, ulusal birliklerin tamamlandığı bir siyasal dönemdir.

Aydınlanma Çağı, devlet yönetimlerindeki siyasal dönüşümlerin siyaset bilimi ve hukuk felsefesi alanındaki gelişmelerle paralel süreçler izlediği, düşünce akımlarının tüm toplum katmanlarını etkilediği bir dönemdir. Günümüzde tüm dünya tarafından bilinen ve felsefi görüşleri nesiller boyu aktarılan birçok düşünür ve bilim insanı bu döneme damgasını vurmuştur.

Aydınlanma çağında siyaset kuramının oturduğu temel, doğal haklar, serbest piyasa, kuvvetler ayrılığı, toplum sözleşmesi, halk egemenliği teorisi ve meşruiyetin kaynağının demokratik haklar olmasıdır. Demokratik haklar hiçbir ülkede kendiliğinden tanınmamış, kilise ve diğer kurumlarda yapısal değişimler meydana gelmiş, düşünce akımlarının tetiklediği sosyal olaylar tarihin seyrini değiştirerek modern devletin ve bireyi esas alan bugünkü çağdaş demokrasilerin oluşmasının önü açılmıştır.