Birleşmiş Milletler Binyıl Bildirgesi

Birleşmiş Milletler Binyıl Bildirgesi, 6-8 Eylül 2000 tarihlerinde Birleşmiş Milletler’in New York kentindeki genel merkezinde, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 189 ülkenin devlet ve hükümet başkanlarının katılımıyla yapılan liderler zirvesinde, günümüzün en güçlü ve öncelikli küresel taahhüt belgelerinden biri olarak kabul edilmiştir.

Birleşmiş Milletler Binyıl Kalkınma Hedefleri ile üye devletler, 2015 yılına kadar yerine getirilmesi planlanan sekiz hedefi resmi olarak benimsemiştir.

Bildirgede, tüm dünyada adil ve kalıcı bir barış sağlanması kararlılığı dile getirilmiş, dünya ölçeğinde üstesinden gelinmesi gereken en temel sorunun, küreselleşmenin tüm insanlık için olumlu bir güce dönüştürülmesi olduğu vurgulanmıştır.

Küreselleşmenin sağladığı nimetlerin günümüzde çok dengesiz bir biçimde paylaşıldığı ve külfetinin de yine dengesiz bir biçimde dağıldığı saptaması yapılmıştır. Bildirgeye göre küreselleşme, ancak tüm çeşitliliği ile insanlığı kapsayan ortak bir gelecek kurmaya yönelik geniş kapsamlı ve sürekli çabalarla herkesi kucaklayan ve adil bir sürece dönüştürülebilir.

Uluslararası ilişkiler alanında 21. yüzyılda zorunlu görülen temel ilkelerin özgürlük, eşitlik, dayanışma, hoşgörü, doğaya saygı ve ortak sorumluluk olduğu ilan edilmiş; bu ortak değerlerin yaşama geçirilmesine yönelik hedefler belirlenmiştir. Bu kapsamda, 2015 yılına kadar gerçekleştirilmek üzere, kalkınmaya ve yoksulluğun azaltılmasına yönelik sekiz hedef, Binyıl Kalkınma Hedefleri adıyla belirlenmiştir.

Binyıl Kalkınma Hedefleri

Hedef 1: Aşırı yoksulluğun ve açlığın azaltılması
Hedef 2: Evrensel temel eğitimin sağlanması
Hedef 3: Cinsler arası eşitliğin sağlanması ve kadınların yapabilir kılınması
Hedef 4: Bebek ölümlerinin azaltılması
Hedef 5: Ana-çocuk sağlığının iyileştirilmesi
Hedef 6: HIV/AIDS, sıtma ve diğer hastalıklarla mücadele edilmesi
Hedef 7: Çevresel sürdürülebilirliğin sağlanması
Hedef 8: Kalkınma için küresel bir ortaklık geliştirilmesi

Birleşmiş Milletler Binyıl Bildirgesi Metni

Birleşmiş Milletler Rio Konferansı sonrasındaki dönemde, dünyanın farklı bölgelerinde yerel düzeyde çok sayıda sürdürülebilir kalkınma girişimi sergilenmiştir. Küresel topluluk, Binyıl Kalkınma Hedefleri’ne ulaşılmasında, bu hedeflerin yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve diğer yerel aktörler tarafından sahiplenilmesinin önemini vurgulamaktadır.

Bu çerçevede, 2002 Birleşmiş Milletler Johannesburg Zirvesi öncesi ve sonrasında yapılan değerlendirmelerde, Binyıl Kalkınma Hedefleri’ne ulaşılmasında ortaklıklar oluşturulmasına verilen önem vurgulanmış, bu konuda çeşitli uluslararası programlar desteklenmeye başlanmıştır.

Binyıl Kalkınma Hedefleri’nin yaşama geçirilmesinde, Yerel Gündem 21’lerin yaşamsal bir işlevi bulunmaktadır. Birleşmiş Milletler Binyıl Bildirgesi’nde özellikle Kalkınma ve Yoksulluğun Azaltılması, Ortak Çevrenin Korunması ve İnsan Hakları, Demokrasi ve İyi Yönetişim başlıkları altında getirilen küresel hedeflerin büyük bölümü, Yerel Gündem 21 süreçlerini doğrudan ilgilendirmektedir.

2015 Yılı Sonrası Sürdürülebilir Kalkınma

Birleşmiş Milletler’in binyıl başında belirlediği ve 2000–2015 yılları arasında yürürlükte olan hedeflerin yerini 2015–2030 yılları arasında uygulanacak olan Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri almıştır. İnsan, gezegen ve global ortaklık konularına ilaveten adalet ve refah yeni dönemde ön plana çıkmıştır. Yeni dönemde 17 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi dünya liderleri tarafından kabul edilmiştir. Küresel Hedefler olarak bilinen Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, 2015 yılından itibaren 2030 yılına kadar dünya çapında uygulanmak üzere kabul edilmiştir.

Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri

Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, Küresel Hedeflerdir ve yoksulluğu ortadan kaldırmak, gezegenimizi korumak ve tüm insanların barış ve refah içinde yaşamasını sağlamak için evrensel eylem çağrısıdır.

Bu hedefler, Binyıl Kalkınma Hedeflerinin başarılarının üzerine inşa edilmekte; bir yandan da diğer önceliklerin yanı sıra iklim değişikliği, ekonomik eşitsizlik, yenilikçilik, sürdürülebilir tüketim, barış ve adalet gibi yeni alanları içermektedir. Hedefler birbiriyle bağlantılıdır ve bir hedefte başarının anahtarı, birbiriyle ortak yönleri olan sorunları hep birlikte ele almaktır.

 Tüm ülkelere, kendi önceliklerine ve dünyanın karşı karşıya olduğu çevre sorunlarına uygun olarak benimseyecekleri açık rehberlik ve hedefler sağlanmaktadır. Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, kapsayıcı bir gündemdir ve yoksulluğun kökenine  inerek insanları pozitif değişiklik yapmak üzere birleştirmeyi amaçlamaktadır.

Binyıl Kalkınma Hedefleri ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı(UNDP)

Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, Ocak 2016’da yürürlüğe girmiş ve takip eden 15 yıl boyunca UNDP politikası ve finansmanına rehberlik etmek üzere belirlenmiştir. Birleşmiş Milletler’in kalkınma ajansı olarak UNDP, 170’ten fazla ülke ve bölgede çalışmaları vasıtasıyla hedeflerin uygulamaya konulmasını amaçlamaktadır.

Stratejik planı; yoksulluğun azaltılması, demokratik yönetişim ve barışı yapılandırma, iklim değişikliği ve afet riski, ve ekonomik eşitsizliği içeren temel alanlara yoğunlaşmıştır. UNDP, hükümetlerin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ni kendi ulusal kalkınma planları ve politikalarına entegre etmelerine destek sağlamaktadır. Binyıl Kalkınma Hedefleri kapsamında kaydedilen ilerlemenin daha da hızlanması için birçok ülkeye destek sağlanmaktadır. Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nde belirlenen hedeflere 2030 yılına kadar ulaşmak amaçlanmakta; bu çerçevede hükümetler, özel sektör, sivil toplum ve vatandaşlar paydaş olarak görülmektedir.