Yeni
Ana Sayfa » Hukuk tarihi (sayfa 3)

Hukuk tarihi

Osmanlı Dönemi Danıştay Başkanları

Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Şura-yı Devlet olarak anılan Danıştay 1868 yılında kurulmuştur.  Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşu ile tüm devlet kurumlarının kontrolü Ankara Hükümetine geçmiştir. 1922 yılından itibaren Danıştay adıyla faaliyetine devam eden Şura-yı Devlet’te, Cumhuriyete kadar olan 54 yıllık  dönemde toplam 48  başkan görev yapmıştır. 1. Mithat Paşa – 6 Mart 1868-27 Şubat 1869 (11 Zilkade 1284-11 Zilkade 1285) Ahmed Şefik Midhat Paşa 18 Ekim 1822 tarihinde İstanbul’da doğmuş, 8 Mayıs 1884 tarihinde ölmüştür.  İki kez sadrazamlık yapmış, Tuna, Aydın ve Suriye Valisi olarak görev yapmıştır. İlk Osmanlı Anayasası olan Kânûn-ı Esâsî‘yi hazırlayan kurulun başkanıdır. Midhat Paşa, Padişah Abdülaziz (1861-1876) dönemindeki reform politikalarıyla öne çıkmıştır. 2. Yusuf Kamil Paşa – …

Devamını oku »

Kolonilerin İlk Kongre Bildirgesi

Kolonilerin İlk Kongre Bildirgesi 14 Ekim 1774 tarihinde Amerika’da ilan edilmiştir. Bildirge önemli tarihsel belgelerdendir. Son savaşın sona ermesinden beri Britanya Parlamentosu Amerika’da yaşayan halkları yönetme hakkına sahip olduğunu iddia ederek bir çok konuda doğrudan yasalarla ve aşikar bir şekilde ve bazen de hileyle ve gelirlerin artırılmasını amaçlayarak  kolonilerin ödemesi gereken çeşitli vergiler ihdas etmiş; anayasaya aykırı yetkilerle bir komisyon teşkil etmiş ve bahriye mahkemesinin sadece adı geçen vergileri toplamakla ilgili yetkilerini değil; bunun yanı sıra ülkedeki çeşitli organlar arasında ortaya çıkan davalarla ilgili yetkilerini de  artırmıştır. Çeşitli kanunlar marifetiyle … yargıçlar maaşları açısından hükümdara bağımlı bir hale getirildi. Bir kanunun gücü …

Devamını oku »

Hannah Arendt

Hannah Arendt, dünyaca ünlü filozof Martin Heidegger’in Marburg Üniversitesi’nde öğrencisidir ve felsefe eğitimi almasına ve birçok kişinin kendisini filozof olarak görmesine karşın, kendini “siyaset kuramcısı” olarak tanımlayan Amerikalı siyaset bilimci ve filozoftur.  Hannah Arendt 14 Ekim 1906 tarihinde Almanya’da, yaşadığı dönemde bağımsız bir şehirken şimdi Hanover’in bir parçası olan Aşağı Saksonya’nın Linden şehrinde doğmuştur. Seküler yaşam biçimini benimsemiş Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Arendt, bugünkü adıyla Kaliningrad olan ve kendisinin hayranlık duyduğu ünlü düşünür Immanuel Kant’ın şehri olan Königsberg’de ve Berlin’de yaşamının ilk yıllarını geçirmiş, Naziler döneminde kaçarak hayatını kurtarmış ve ABD’ye yerleşmiştir. Martin Heidegger ile birlikte Marburg Üniversitesinde felsefe üzerine çalışmalar yapan Arendt’in onunla uzun, …

Devamını oku »

Medyada Siyasi Tartışma Özgürlüğü Bildirisi

Medyada Siyasi Tartışma Özgürlüğü Bildirisi Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından, Bakan Temsilcilerinin 12 Şubat 2004 tarihinde yapılan 872. toplantısında kabul edilmiştir. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Avrupa’da insan hak ve özgürlüklerinin korunması alanındaki temel belge olan Avrupa İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunması Sözleşmesinin (bundan böyle “Sözleşme” olarak anılacaktır) üye Devletlerin imzasına açılmasından bu yana elli yılı aşkın bir süre geçtiğini göz önünde bulundurarak; Avrupa Konseyinin amacının, ortak mirasları olan ülkü ve ilkeleri korumak ve geliştirmek üzere üyesi olan ülkeler arasında daha sıkı bir birlik kurmak olduğunu dikkate alarak; Tüm üye devletlerin, 11 Ekim 1997 tarihinde Strazburg’da gerçekleşen 2. Devlet ve Hükumet …

Devamını oku »

İmran Öktem

Yargıtay Eski Başkanı İmran Öktem

İmran ÖKTEM, Recai Seçkin’den boşalan Yargıtay Birinci Başkanlığına 1 Mart 1966’da seçilmiş, görevini sürdürürken 1 Mayıs 1969 günü vefat etmiştir. İmran Öktem, 1904 yılında İstanbul’da doğmuştur. Babası, meyve kabzımallarından Ürgüplü Süleyman Abdi Efendi, annesi ise Fatımatüzzöhra (Fatma Zehra) hanımdır. Nüfusta yazılı olduğu yer, İstanbul Sekbanbaşı İbrahim Ağa Mahallesi, Kırkçeşme Caddesi, 41 sayılı evdir. 1912 doğumlu Zekiye Ferhunda Hanımla evlenmiştir. İki kızı vardır. Kitap ve pul meraklısı olan Öktem, Fransızca bilmekteydi. İmran Öktem, ilk ve orta öğrenimini yaptıktan sonra 1924’te Kabataş Lisesi’ni bitirmiş, İstanbul Darilfünunu Hukuk Şubesinden 1927 yılında pekiyi derecede diploma almıştır. Fakülteyi bitirdikten sonra Göksun Cumhuriyet Savcılığına atanmışsa da …

Devamını oku »

Senedi İttifak

Senedi İttifak, 29 Eylül 1808 tarihinde ilan edilmiştir. Senedi İttifak, askeri, idari ve eğitim alanlarında bir takım reformlar içermektedir ve 2. Mahmut Dönemi Islahatları içinde yer almaktadır. Osmanlı Sadrazamı Alemdar Mustafa Paşa, Rumeli ve Anadolu ayanlarını İstanbul’da toplamış, yapılan toplantı sonucunda Anayasal unsurlar içeren bir antlaşma yapılmıştır. Senedi İttifak, Türk Anayasa Hukuku tarihinde anayasal unsurlar içeren ilk belge olarak kabul görmektedir. Belge, teknik olarak bir Anayasa değildir. Devlet iktidarını sınırlandırmayı ve bir takım kişi hak ve hürriyetleri bakımından bazı hukuki standartlar getirmeyi amaç edinen Senedi İttifak bu bağlamda Anayasal hareketlerin başlangıcı olarak görülmüştür. Bazı Anayasa hukuku uzmanları ve sosyal bilimciler 1808 tarihinde imzalanan bu belgeyi İngiltere’de 1215 yılında kabul edilen Magna Carta’ya …

Devamını oku »

Sivas Kongresi Kararları

Sivas Kongresi Kararları, 4-11 Eylül 1919 tarihlerinde toplanan kongrede alınmış kararlardır. Sivas Kongresi Kararları “GENEL KONGRE BİLDİRGESİDİR Sivas, 11 Eylül 1919 Milletimizin tamamınca bilinen iç ve dış tehlikelerin ortaya çıkardığı millî uyanış sonucunda toplanan Kongremiz, aşağıdaki kararlan almıştır: 1. Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında gerçekleştirilen Ateşkes Antlaşması’nın, imzalandığı 30 Ekim 1918 tarihindeki sınırlarımız içerisinde kalan ve her noktasında büyük bir çoğunlukla Müslümanların yaşadığı Osmanlı ülkesi, biri diğerinden ve de Osmanlı toplumundan ayrılması mümkün olmayan ve hiçbir sebeple de ayrılamayacak olan bir bütündür. Bu topraklarda yaşayan bütün Müslümanlar; birbirlerine karşı saygı ve fedakârlık duygularıyla dolu, ırki ve toplumsal haklarıyla çevresel şartlara tam …

Devamını oku »

Avukatların Rolüne Dair Temel Prensipler-Havana Kuralları

Avukatların Rolüne Dair Temel Prensipler-Havana Kuralları, 27 Ağustos-7 Eylül 1990 tarihleri arasında Havana’da toplanan Suçların Önlenmesine ve Suçların Islahı Üzerine Birleşmiş Milletler Konferansı tarafından kabul edilmiştir. Başlangıç Dünya halkları, Birleşmiş Milletler Şartı’nda adaletin sürdürülebileceği koşulları yaratmak için verdikleri kararı teyit ettiklerinden ve ırk, cins, dil ve din ayırımı yapmaksızın insan haklarına ve temel özgürlüklere saygıyı geliştirme ve teşvik etme konusunda uluslararası işbirliğini gerçekleştirme amacı taşıdıklarını ilan ettiklerinden, İnsan Hakları Evrensel Bildirisi hukuk önünde eşitlik ile masumluk karinesi prensiplerine, hukuken kurulmuş bağımsız ve tarafsız bir yargı yeri tarafından adil ve aleni olarak yargılanma hakkına ve kendisine suç isnat edilen bir kimsenin …

Devamını oku »

Köy Enstitüleri Kanunu

Köy Enstitüleri Kanunu, 17 Nisan 1940 tarihinde 3803 sayılı yasa olarak mecliste kabul edilmiş ve 22 Nisan 1940 tarihinde resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Yasa ile 1936 yılında başlanan eğitmen projesi, Köy Enstitüsü projesine dönüştürülmüştür. Köy Enstitüleri Kanunu’nda bu kurumların amacı, köy öğretmeni ve köye yönelik diğer mesleklerde eğitilmiş elemanlar yetiştirmek olarak açıklanmıştır. 19 Haziran 1942 tarihinde, aynı çerçevede 4274 Sayılı Köy Okulları ve Enstitüleri Teşkilat Kanunu yasalaşmış ve 25 Haziran 1942’de resmi gazetede yayınlanmıştır. Bu yasa ile, enstitülerin yapılanmasının hukukî temelleri tamamlanmıştır. Köy Enstitüleri’nin Kuruluşu ve Eğitim Şekli Köy Enstitüleri, okuma yazma oranının düşük olması, nüfusun ezici çoğunluğunun köylerde …

Devamını oku »

Celâlettin Arif Bey

Celâlettin Arif Bey, Meclisi Mebusan’ın son başkanı ve Türkiye Cumhuriyetinin ilk adalet bakanıdır. İstanbul Barosu‘nun kuruluşunda rol oynamış ve uzun süre başkanlığını yürütmüştür. Celâlettin Arif Bey’in Yaşamı Celâlettin Arif Bey, 19 Ocak 1875’te Erzurum’da doğmuştur. Hukukçu ve yazar Mehmed Ârif’in oğludur. Soğukçeşme Askerî Rüşdiyesi’nden sonra İstanbul’daki Mekteb-i Sultânî’de (Galatasaray Lisesi) okumuş, 1895’te liseyi bitirdikten sonra Paris’e giderek hukuk eğitimi almış, ardından 1901’de Mısır’a giderek Kahire’de avukatlığa başlamıştır. Celâlettin Arif Bey, II. Meşrutiyet’in ilanından sonra Ağustos 1908’de İstanbul’a dönmüş, İttihat ve Terakki Fırkası’na karşı 13 Eylül 1908’de kurulan ilk muhalefet partisi Ahrar Fırkası’nın kurucuları arasında yer almış ancak Mondros Mütarekesi’nden sonra …

Devamını oku »

Refik Şevket İnce

Refik Şevket İnce 19 Mayıs 1921 – 9 Temmuz 1922 tarihleri arasında Adalet Bakanı olarak görev yapmıştır. Gazeteci Yazar Emin Çölaşan’ın dedesidir. 1885 yılında Midilli adasının Polihinit şehrinde doğmuştur. İlk ve orta öğrenimini Eşme İptidai Mektebi ve İzmir İdadisi’nde tamamlayarak Selanik Hukuk Mektebi’ne başlamış ve 1911 yılında hukuk fakültesini bitirmiştir. Beylerbeyi İhtiyat Zabit (yedek subay) Mektebi’ni mülazım (teğmen) rütbesiyle bitirerek 1912 yılında Balkan Savaşı’na yedek subay olarak katılmıştır. Selçuk İstasyonunda tren kazasında sol kolundan sakatlanınca terhis edilmiş, I. Dünya Savaşı’nda 135. Alay İaşe Subayı ve 21. Kolordu Adli Müşaviri olarak vatani hizmetini yerine getirmiştir. Yunanların İzmir’i işgal etmesi üzerine Millî Mücadele’ye katılmıştır. İnce, 28 Nisan 1920’de Büyük …

Devamını oku »

Kadın Hakları

Kadın hakları, insan olarak kadınların erkeklerle aynı oranda ve eşit şekilde sahip olduğu sosyo ekonomik, siyasi, kültürel ve sosyal tüm haklardır. Kadınlar, erkeklerin sahip olduğu yasal haklara orta çağ sonrasında kavuşmaya başlamışlardır. Gelişmekte olan ve geri kalmış ülkelerde halen kadın hakları kısmen yada tamamen tanınmamaktadır. Aydınlanma çağıyla birlikte okullaşma yayılmaya başladığında, kızların bu eğitime katılması sonucu ortaya çıkmıştır. Kadınlar için vatandaşlık hakkının istenmesinden sonra, ilk kadın hareketlerinin talepleriyle birlikte o zamana kadar sadece erkeklerin yararlandığı mesleki eğitime, kadınların da gidebilmeleri istenmiştir. Özellikle kadınların üniversitede eğitim görebilmeleri bir asır boyu tartışılmış ve karşı çıkılmıştır. İzin verilmeden önce kadınların fiziksel yapıları ve düşünsel yetilerinin böyle …

Devamını oku »

Nantes Fermanı

Nantes Fermanı veya Nant Buyruğu Fransızcada édit de nantes diye ifade edilmektedir. Ferman,13 Nisan 1598 tarihinde Fransa Kralı IV. Henry tarafından yayınlanmıştır ve ilk evrensel insan hakları metinlerinden sayılmaktadır. Fermanın yayımlanmasının temel sebebi Fransa’nın uzun yıllar boyunca  din savaşlarının içinde olması ve yoğun bir istikrarsızlık yaşamasıdır. Ferman, çoğunluğu Katolik olan ülkede Calvinciprotestanlara önemli haklar vermiş, dinde reformu savunan cemaatlerin varlığı resmen tanınmıştır. Nantes Fermanının Öncesi ve Sonrası Nantes Fermanından önceki süreçte Fransa’da Strasburg şehri Protestanlar için bir model ve merkez oluşturmuş; Calvin ile birlikte düşünce bağımsız bir şehir olan Cenevre’ye geçmiştir. Katolikler’le Protestanlar arasında da din ve mezhep savaşları baş çıkmış, Lutherci ve Calvinci görüşler geniş halk kitlelerine yayılmıştır. Fransa’da Protestan Huguenotlar ile Katolikler …

Devamını oku »

Türkiye Hayvanları Koruma Derneği

Türkiye Hayvanları Koruma Derneği, her tür hayvanın korunması ve yaşam koşullarının iyileştirilmesi için kurulmuştur. Bu amaca ulaşmak için bakanlıklar, yerel yönetimler ve  kamu kuruluşlarıyla yakın ilişkiler içinde çalışmaktadır. Yabancı ülkelerin önde gelen hayvan koruma dernekleriyle iletişim halinde ortak projelere katılmaktadır. Yaşamını dışarıda sürdüremeyecek olan hayvanlara tümüyle kendi olanakları ile kurdukları Bursa-Karacabey barınağında yuva kurmuştur. THKD, Türkiye Cumhuriyetinin ilk gönüllü kuruluşları arasındadır. Türkiye Hayvanları Koruma Derneği hayvanları para kazanma amacıyla kullanan ve hayvanların özgürlüğünü kısıtlayan her türlü girişime karşıdır. Petshoplarda canlı hayvan satışına, sirklere, hayvanat bahçelerine, kürkü için hayvan üretimine, kürk ve kürklü ürünler kullanımına, insancıl koşullara uymayarak yapılan canlı hayvan nakline, avcılığa, her türlü …

Devamını oku »

Adli Tıp Uzmanları Derneği (ATUD)

Adli Tıp Uzmanları Derneği (ATUD) 1992 yılında İstanbul’da “adli tıp uzmanları ve asistanları arasında sosyal ve bilimsel dayanışmayı sağlamak, hak ve menfaatlerini korumak, adli tıp alanındaki ulusal ve uluslararası bilimsel çalışına ve araştırmaları izlemek, adli tıp biliminde yüksek bir standart oluşturmak, bu alandaki araştırına ve çalışmaları teşvik etmek, konuyla ilgili bilim adamları arasında bilgi ve görgü alışverişini organize etmek, adli tıp biliminin geliştirilmesi ile ilgili konularda finans desteği sağlamak, bu amaçla her türlü teknolojik donanıma destek vermek, tesis oluşturmak, adli tıpla ilgili konularda adli makamlara yardımcı olmak, kamuoyunu aydınlatmak” amacıyla kurulmuş bir uzmanlık derneğidir. ATUD, TTB tarafından 1993 yılında oluşturulan Tıpta …

Devamını oku »

5 Nisan Türkiye Avukatlar Günü

5 Nisan Avukatlar Günü’nün belirlenmesine kaynaklık eden tarihlerin en eskisi Türkiye’nin ilk barosu olan İstanbul Barosunun kuruluş günü olan 5 Nisan 1878 tarihidir. İstanbul Barosu 5 Nisan 1878 tarihinde toplanarak ilk genel kurul toplantısını yapmış ve baronun kuruluşu Kanunu Esasi‘den iki yıl sonra gerçekleşmiştir.  Avukatlar Muhamat Kanunundan önce “Dava Vekilleri Cemiyeti” adı altında örgütlenmişlerdir. 2018 yılı itibariyle Türkiye’de barolara kayıtlı yaklaşık 101.000 avukat bulunmaktadır. Son 5 yılda avukat sayısı yüzde 35 artmıştır. İlk Baronun Kuruluşu Muhamat Kanunu ile, Avukatların meslek örgütü niteliğindeki “Baro” ilk kez 1924 yılında kurulmuştur. Cumhuriyetin ilanının ardından ilk kez yapılan geniş katılımlı Türkiye Avukatlar Birliği toplantısı 3 …

Devamını oku »

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Cumhuriyetin ilk hukuk okulu olarak 1925 yılında “Ankara Adliye Hukuk Mektebi” olarak kurulmuş, 1946 yılından sonra Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi adıyla eğitime devam etmiştir. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinin temelleri Adalet Bakanı Mahmut Esat Bozkurt’un girişimiyle kurulan ve 5 Kasım 1925 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk tarafından açılmış olan ”Ankara Adliye Hukuk Mektebi” ile atılmıştır. 1925 yılında Ankara’da bir hukuk okulu kurma fikri Adalet Bakanı Mahmut Esat Bey’in girişimi ile gerçekleştirilmiş, 1925 yılı Bütçe Kanunu tasarısına, yargıç azlığı gerekçesi ile bir yatılı hukuk okulu açılması için ödenek koyulmuş, 23 Şubat 1925 günü Bütçe Kanunu Meclis Genel Kurulunda, uzun tartışmalardan sonra …

Devamını oku »

Cesare Beccaria Bonesana

Aydınlanma Çağı Düşünürü Cesare Beccaria Bonesana 15 Mart 1738 tarihinde Milano’da doğmuş 28 Kasım 1794 tarihinde Floransa’da ölmüştür. İtalyan hukukçu, filozof, ekonomist ve edebiyatçı olan Beccaria’nın “Suçlar ve Cezalar Hakkında” adlı (Dei delitti e delle pene) isimli eseri hukuk tarihi ve felsefesinde önemli yer tutmuştur. Beccaria, 1747-1755 yılları arasında sekiz sene dini eğitim gördükten sonra 20 yaşındayken hukuk doktorası eğitimini tamamlamıştır. Beccaria genelde hukuk sorunlarıyla ilgilenmiş, 1770 yılından itibaren Avusturya egemenliğinde bulunan Milan Yönetiminde üst düzey görevli memur olmuş ve ölünceye kadar bu görevini sürdürmüştür. Suçlar ve Cezalar Hakkında Beccaria, Suçlar ve Cezalar Hakkında ismi ile yayınlanan ve Türkçe’ye de tercüme edilen …

Devamını oku »

Ulpianus

Ulpianus, 170 yılında Roma İmparatorluğu sınırları içinde yer alan Suriye’de doğmuş, hukuk eğitimini muhtemelen öncelikle Beyrut’ta, daha sonra Roma’da almıştır. Klasik dönemin en önemli Romalı hukukçularından biri olarak kabul edilmektedir. Ulpianus III. asrın başlarında imparator Septimius Severus döneminde emperyal idareye girmiş ve İmparator Caracalla’nın yakın çevresinde yer alarak kamusal görevler üstlenmiş, yüksek yargıç olarak görevlendirilmiştir. Constitutio Antoniniana’nın hazırlanmasında etkili olduğu düşünülmektedir. İmparator Caracalla döneminde düzenlenen bu yasal değişikliklerle köklü reformlar yapılmış, imparatorluğun her özgür insanına, kendi sitesinin verdiği haklar saklı kalarak roma vatandaşlığı hakkı tanınmıştır. Eserleri ve Hukuk Anlayışı  Ulpianus, hukuka yenilik getirmekten ziyade kendisinden önce yazılmış eserleri derlemesi, yorumlaması …

Devamını oku »

Senatus Consultum Velleianum

Senatus Consultum Velleianum asırlar boyunca kadim Avrupa’nın hukukçuları tarafından en sık zikredilen Roma Hukuku metinlerinden biri olmuştur. Senatoya Marcus Silanus ve Velleius Tutor adlı iki consul tarafından teklif edilen bu metin başkası lehine kefil olmasını (intercedere pro alio) yasaklayarak kadının malvarlığını korumayı amaçlamaktadır. Roma’da aile, babaerkil ve çok geniş bir yapıdadır. Roma döneminde aile kurumu ele alındığında günümüzde bilinen çekirdek aile yapılanmasından çok daha farklı türde bir aile yapısı bulunduğu görülmektedir.  O dönemde birçok tolumda olduğu gibi Roma’da da aile, geniş bir yapıdır ve bu ailenin içine anne, baba, çocukların yanında büyük baba, büyük anne, amcalar, halalar, dayılar, teyzeler, onların …

Devamını oku »

Türkiye Cumhuriyetinde Görev Yapmış Adalet Bakanları

GÜNCELLENECEK Türkiye Cumhuriyetinde Görev Yapmış Adalet Bakanları Türkiye Cumhuriyeti Hükümetlerinde Görev Yapmış Adalet Bakanlarının çoğunluğu hukuk fakültesi mezunudur ve kariyerlerini hukuk alanında yapmışlardır.  Bekir BOZDAĞ 25.11.2015-19.07.2017 tarihleri arasında görev yapmıştır.  Kenan İPEK 07.06.2015-25.11.2015 tarihleri arasında görev yapmıştır.  Bekir BOZDAĞ 26.12.2013-07.03.2015  tarihleri arasında görev yapmıştır.  Sadullah ERGİN 06.07.2011-26.12.2013  tarihleri arasında görev yapmıştır.  Ahmet KAHRAMAN 10.03.2011-06.07.2011 tarihleri arasında görev yapmıştır.     Sadullah ERGİN 01.05.2009-10.03.2011  tarihleri arasında görev yapmıştır.  Mehmet Ali ŞAHİN 29.08.2007-01.05.2009  tarihleri arasında görev yapmıştır.  Fahri KASIRGA 08.05.2007-29.08.2007  tarihleri arasında görev yapmıştır.  Cemil ÇİÇEK 18.11.2002-08.05.2007  tarihleri arasında görev yapmıştır.  Prof. Dr. Aysel ÇELİKEL05.08.2002-18.11.2002  tarihleri arasında görev yapmıştır. Türkiye’nin ilk kadın adalet bakanıdır. Eski Adalet Bakanları arasında hukuk kariyeri en güçlü olanlardandır.  …

Devamını oku »

Halkın Demokrasi Partisi Kapatma Kararı

Halkın Demokrasi Partisi(HADEP), 11 Mayıs 1994’te kurulmuş, Anayasa Mahkemesi tarafından 13 Mart 2003 tarihinde kapatılmış, kapatma kararı Resmi Gazetenin 19 Temmuz 2003 tarihli sayısında yayınlanmıştır. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının açtığı davada Halkın Demokrasi Partisi’nin(HADEP) devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne aykırı nitelikteki fiillerin işlendiği bir odak haline geldiği anlaşıldığı ileri sürümüş, Anayasa Mahkemesi tarafından aynı gerekçeyle ve Anayasa’nın 68. ve 69. maddeleri ile 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu’nun 101. ve 103. maddeleri gereğince temellli kapatılmasına karar verilmiştir. Beyan ve eylemleriyle Parti’nin kapatılmasına neden olan  üyelerinden; Murat BOZLAK, Hikmet FİDAN, Kemal  BÜLBÜL, Kemal OKUTAN, Kudret GÖZÜTOK, Eşref ODABAŞI, Recep DOĞANER, Mehmet SATAN,Hamit GEYLANİ, Mehmet Selim …

Devamını oku »

Tarihe Geçen Savunmalar

Tarihe Geçen Savunmalar isimli eser yazar Ömür Uzel tarafından kaleme alınmış ve 2018 yılı Kasım ayında Karakarga Yayınları tarafından okuyucu ile buluşturulmuştur. Kitap, tarihe mal olmuş önemli figürlerin yaşadıkları dönemin yargı sistemi içinde verdiği mücadeleleri ve yaptıkları savunmaları içermekte, bir yandan hukuk kitabı özelliği taşırken bir yandan da tarihsel öykü örneği teşkil etmektedir. Kapak tasarımı Sedat Gösterikli’ye aittir. Yazar, kitabın sonunda faydalanılan kaynakların listesini de sunmuştur. Yazar Ömür Uzel, hukuk tarihinde yer edinmiş 15 savunmayı derleyerek bir öykü kitabına dönüştürmüş; Sokrates, Fidel Castro, Deniz Gezmiş, Mahir Çayan, Ul rike Meinhof, Georgi Dimitrow, Emile Zola, John Quincy Adams, Aziz Nesin, Bartolomeo …

Devamını oku »

Şeriye Mahkemelerinin Kapatılması

Şeriye Mahkemelerinin Kapatılması, Cumhuriyetin ilan edilmesinden sonra laik sistemin kurulabilmesi için gerçekleştirilen en önemli devrimlerdendir. 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet ilân edilerek Mustafa Kemal Paşa cumhurbaşkanı seçildikten sonra vakıflar konusundaki düzenlemeler yeni şartlar çerçevesinde şekillenmiştir. Hükümet öncelikle, vakıfların millete intikalini ve bir gene müdürlük tarafından idare edilmesini kararlaştırmıştır. Öte yandan halifelik ve şer‘î işlerin idaresi yeni siyasî gelişmeler sonucunda yavaş yavaş ortaya çıkmıştır. Hilâfete karşı gösterilen aşırı ilgi ve Halife Abdülmecid Efendi’nin bazı davranışlarının da etkisiyle halifelikle birlikte; Şer‘iyye ve Evkaf Vekâleti’nin kaldırılması, eğitim ve öğretimin birleştirilmesi hususunda ortak bir kanaat oluşmuştur. Mustafa Kemal Paşa, 1 Mart 1924’te meclisin açılış konuşmasında …

Devamını oku »

Nihal Erdener Uluocak

Prof. Dr. Nihal Erdener Uluocak, Modern Türkiye’nin ilk kadın hukukçularından ve kadın profesörlerindendir. Babası Atatürk’ün ordu kumandanlarından olan Uluocak 30.06.1924 tarihinde İstanbul, Şehzadebaşı’nda doğmuştur. İlk çocukluk yılları annesi, babası, teyzesi ve ağabeyi Orhan Erdener ile birlikte geçmiş, çocukluk yaşlarında Kınalıada’da yaşamış, babasının görevi nedeniyle ilkokulu Ankara Yenişehir’de okumuştur. Ailesi tarafından bir Fransız okuluna yazdırılan Uluocak daha sonra Notre Dame De Sion’a kaydını yaptırmış, dört yıl orta okul, üç yıl lise okuduktan sonra 1944 yılında bu okuldan mezun olmuştur. Fransızca, İngilizce ve Latince bilen Prof. Dr. Nihal Erdener Uluocak lise eğitiminden sonra İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne başlamış, hukuk fakültesini 4 yılda bitirdikten …

Devamını oku »

Abdullah Palaz

Seri katil Abdullah Palaz, ikisi baltayla, sekizi bıçak ve falçatayla, geri kalanları ise ateşli silahlarla olmak üzere aralarında cezaevi görevlilerinin de olduğu 43 kişiyi öldürdü ve 300’den fazla kişiyi yaraladı. İlk cinayetini 12 yaşında iken işledi ancak bu cinayet faili meçhul kaldı. 15 kişinin katil zanlısı olarak ilk kez Konya Cezaevine girdi. Konyalı Efeler grubunun koğuşunu basarak 7 kişiyi öldürdü ve Antep Canavarı lakabını bu cezaevinde aldı. Abdullah Dayı olarak da anıldı. 4 defa idam cezasına ve 740 yıl hapis cezasına çarptırıldı. 38 farklı cezaevinde 48 yıl yattı. Cezaevinde de birçok cinayet işledi. Kumara ve uyuşturucuya bulaşanları cezalandırdı. Nazım Hikmet …

Devamını oku »

Harika Çocuklar Yasası – İdil Biret ve Suna Kan’ın yabancı memleketlere müzik tahsiline gönderilmesine dair Kanun

Harika Çocuklar Yasası olarak bilinen “İdil Biret ve Suna Kan’m yabancı memleketlere müzik tahsiline gönderilmesine dair Kanun” 7 Temmuz 1948 tarihinde kabul edilmiş, Resmî Gazetenin 12 Temmuz 1948 tarihli sayısında yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Harika Çocuklar Yasası, müzik alanında özel yetenekli çocuklar İdil Biret ve Suna Kan’ın yurt dışında eğitim görebilmesi amacıyla özel bir yasa olarak düzenlenmiştir. “İdil Biret Yasası” ya da “İdil-Suna Yasası”  olarak da bilinmektedir. Hasan Âli Yücel tarafından hazırlanan yasa, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün de desteğini almış, İdil Biret piyano alanında Suna Kan ise keman alanında, devlet bursu ile eğitim görmek üzere Paris Konservatuvarı’na gönderilmiştir. Kanun, 1956 yılında yürürlüğe giren 6650 Sayılı Güzel Sanatlarda …

Devamını oku »

Türkiye Birleşik Komünist Partisi Kapatma Kararı

Türkiye Birleşik Komünist Partisi Kapatma Kararı, Anayasa Mahkemesi tarafından 16 Temmuz 1991 günü açıklanmış ve Resmi Gazetenin 28 Ocak 1992 günlü sayısında yayınlanmıştır. Türkiye Birleşik Komünist Partisi, adının, Tüzük ve Programının Anayasa’ya ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Yasası’na aykırı olması gerekçesiyle ve  2820 sayılı Yasa’nın 101. maddesinin (a) bendi uyarınca kapatılmış, Parti’nin bütün malları 2820 sayılı Yasa’nın 107. maddesi uyarınca Hazine’ye geçmiştir. Türkiye Birleşik Komünist Partisi Kapatma Kararı ANAYASA MAHKEMESİ KARARI  Esas Sayısı:1990/1 (Siyasi Parti Kapatma) Karar Sayısı:1991/1 Karar Günü:16.7.1991 R.G. Tarih-Sayı:28.01.1992-21125   DAVACI : Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı DAVALI : Türkiye Birleşik Komünist Partisi DAVANIN KONUSU : Davalı Parti’nin, Anayasa’nın …

Devamını oku »

Milli Korunma Kanunu

Milli Korunma Kanunu, 18 Ocak 1940 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edilmiş, Resmi Gazetenin 26 Ocak 1940 tarihli sayısında yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanun yaygın olarak 1940-42 yılları ile 1956-1960 yılları arasında uygulanmıştır. 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesinden sonra “Millî Korunma suçlarının affına, Millî Korunma teşkilât, sermaye ve fon hesaplarının tasfiyesine ve bazı hükümler ihdasına dair Kanun”  adıyla 10 Eylül 1960 tarihinde çıkarılan ve 16 Eylül’de Resmi Gazetede yayınlanan 79 numaralı yasa ile Milli Korunma Kanunu ilga edilmiş, kanun ile kurulan Milli Korunma Mahkemeleri de tamamen lağvedilmiştir. Milli Korunma Kanunu, Refik Saydam’ın başbakanlığı döneminde 18 Ocak 1940 da Milli Korunma Kanunu …

Devamını oku »

İstiklal Mahkemeleri Kanunu

İstiklal Mahkemeleri Kanunu, 31 Temmuz 1922 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 29 nolu kanun olarak kabul edilmiştir. İstiklal Mahkemeleri, ilk olarak 1920 yılında Kurtuluş Savaşı sürecinde ayaklanma çıkaranları, asker kaçaklarını ve casusluk faaliyetlerini engelleyerek milli mücadeleyi durdurmaya dönük eylemleri yargılamak amacıyla kurulmuştur. Kanunun süresi ilk başta iki yıl olarak düzenlenmesine karşın İstiklal Mahkemeleri 4 Mart 1929 tarihine kadar hukuki varlığını devam ettirmiştir. İstiklal Mahkemeleri Kanunu ve ekleri ise 4 Mayıs 1949 tarihli ve 5384 sayılı kanunla yürürlükten kaldırılmış, Türk Yargı Sisteminden bu mahkemeler çıkarılmıştır. Bu mahkemeler, vatana ihanet, düşman ordusuna katılmak, ayaklanma, casusluk, bozgunculuk, milli mücadele aleyhine propaganda, görevi …

Devamını oku »

Soyadı Kanunu

Soyadı Kanunu, 21 Haziran 1934 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilmiştir. Soyadı Kanunu Cumhuriyet Devrimlerinin önemli bir parçasıdır. Çıkarılan 2525 sayılı Soyadı Kanunu ile her vatandaşın öz adından başka bir de soyadı taşıması zorunlu kılınmıştır. Kanuna göre soyadları Türkçe olacak, rütbe, memurluk, yabancı ırk ve millet adları ile ahlaka aykırı ve gülünç kelimeler soyadı olarak kullanılmayacaktır. Mustafa Kemal’e Atatürk soyasının verilmesi hakkında gazete haberi Soyadı kanununun kabulünden sonra 24 Kasım 1934 yılında 2258 Sayılı Kanunla, TBMM Türk milletinin bir şükran ifadesi olarak, Gazi Mustafa Kemal Paşaya Atatürk soyadını vermiştir. Atatürk soyadının başkaları tarafından kullanılması yasaklanmıştır. 26 Kasım 1934 …

Devamını oku »

Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu Arasında Katma Protokol

Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu Arasında Katma Protokol, 23 Kasım 1970 tarihinde Brüksel’de imzalanmış, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 5 Temmuz 1971’de kabul edilmiş, 22 Temmuz 1971 tarihinde Cumhuriyet Senatosu’nda onaylanmış, 3 Ağustos 1971 tarihinde resmi gazetede yayınlanan 1448 sayılı Kanun gereğince 1 Ocak 1973’te yürürlüğe girmiştir. Türkiye ile AB arasında daha önce Ankara Antlaşması adıyla imzalanmış olan ortaklık anlaşmasının uygulanmasına ilişkin düzenlemeleri içermekte; malların, sermayenin, hizmetlerin ve kişilerin serbest dolaşımını nihai hedef olarak belirlemektedir. Ankara Anlaşmasının 4. maddesine dayanılarak hazırlanan Katma Protokol, uygulamayı gösteren bir antlaşma olup tam üyelik öncesi dönemi düzenleyen Geçici Anlaşma niteliğindedir. Katma Protokol, Katma Protokol, Geçiş Dönemi’nin uygulanmasına …

Devamını oku »

Edebiyat Ve Sanat Eserlerinin Korunmasına İlişkin Bern Sözleşmesi

Edebiyat Ve Sanat Eserlerinin Korunmasına İlişkin Bern Sözleşmesi, fikir ve sanat eserlerinin ulusal sınırlar ötesinde de korunmasını sağlamak amacıyla oluşturulan ilk uluslararası nitelikteki çok taraflı anlaşmadır. 1886 tarihli Bern Sözleşmesi’ne halihazırda Türkiye dâhil 168 ülke taraftır. 9 Eylül 1886 tarihinde İsviçre’nin Bern şehrinde toplanan devletlerarası bir konferansta kabul edilen Sözleşme, sonuncusu 1979’da olmak üzere birçok kez revize edilmiştir. Sözleşmede;  edebiyat ve sanat eserleri tanımlanmış, eser sahibinin mali ve manevi hakları ile bu hakların kullanım süre ve koşulları belirlenmiştir. Bern Sözleşmesinin 1 inci maddesi ile bu sözleşmeyi imzalayan ülkeler sözleşmenin uygulanmasına ilişkin çalışmaları yürütmek amacıyla Bern Birliği’ni kurmuşlardır. Birliğin idari işleri Dünya Fikri …

Devamını oku »

Süreyya Ağaoğlu

Süreyya Ağaoğlu, Türkiye’nin ilk kadın avukatıdır. 1903 yılında Dağlık Karabağ’a bağlı Şuşa kentinde doğmuş, 29 Aralık 1989’da İstanbul’da yaşamını yitirmiştir. Süreyya Ağaoğlu’nun babası olan Hukuk Profesörü Ahmet Ağaoğlu, görevleri ve konumu itibari ile Ankara’ya göç etmek durumunda kalmıştır. Atatürk ve silah arkadaşları ile samimi olan ve aydın kesim arasında sevilen bir kişi olan Ahmet Ağaoğlu Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulması ile birlikte Basın ve Yayın Genel Müdürlüğü konumuna geçmiştir. Babasının konumu ve teşviklerini de başarılı bir şekilde değerlendirerek İstanbul Kız Lisesi’nde okuma hayatını devam ettirmiştir. Lise yıllarında sınıfta cumhuriyet devrimlerinden söz ettiğinde, arkadaşlarının gavur olarak çağırdığı Süreyya Ağaoğlu, avukat olmayı hedeflemiş, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘ne kaydını …

Devamını oku »

Hıyaneti Vataniye Kanunu Kapsamındaki Bazı Suçlar İçin Çıkarılan Af

Hıyaneti Vataniye Kanunu Kapsamındaki Bazı Suçlar İçin Çıkarılan Af, Hıyanet-i Vataniye Mücrimlerinden Bir Kısmının Affına Dair Kanun adıyla 19 Aralık 1921 tarihinde çıkarılmıştır. Meclisin kabul ettiği ilk af kanunlarındandır.  Hıyaneti Vataniye Mücrimlerinden Bir Kısmının Affı” hakkındaki kanun tasarısı, Meclisin 19 Aralık 1921 tarihli 130. Birleşiminin 1. Oturumunda 162 kişinin katılımı sonucunda yapılan oylamada 106 kabul, 36 ret ve 20 çekimser oyla kabul edilmiştir. TBMM Hükümeti, devam eden savaşta orduya asker temin etmek amacıyla bu af yasasını çıkarmış; halkın birlik içinde milli mücadeleye destek vermesi amaçlanmıştır. TBMM Hükûmeti, orduya asker temin etmek amacıyla bu aftan yararlanmayı amaçlamıştır. İnsan gücünü savaşta kullanmak, …

Devamını oku »

Avrupa Kültürel Varlıkların Korunması Sözleşmesi

Avrupa Kültürel Varlıkların Korunması Sözleşmesi, 19 Aralık 1954 tarihinde Paris’te imzalanmıştır. Ortak kültür ve medeniyeti keşfetmek, yardımlaşmak ve korumak temel amaçlardandır. Avrupa Konseyi çerçevesinde imzalanan ilk antlaşmalardandır. Avrupa Kültürel Varlıkların Korunması Sözleşmesi İşbu Anlaşmayı imzalayan Avrupa Konseyi Azası hükümetler, Avrupa Konseyi gayesinin, bilhassa müşterek mameleklerini teşkil eden ideal ve prensipleri korumak ve yükseltmek için Azaları arasında daha sıkı bir birlik tahakkuk ettirmek olduğunu, Avrupa halkları arasındaki karşılıklı anlayışın inkişafının bu gayeye doğru ilerlemeyi temin edeceğini, Bu maksada varmak için, sadece Konsey azaları arasında iki taraflı anlaşmalar akdetmekle kalmayıp Avrupa kültürünü korumayı ve onun inkişafını teşvik etmeyi istihdaf eden müşterek bir …

Devamını oku »

Halkevlerinin Kapatılmasına ve CHP’nin Malvarlığına El Konulmasına Dair Kanun

CHP’nin Malvarlığına El Konulmasına ve Halkevlerinin Kapatılmasına Dair Kanun, 8 Ağustos 1951 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edilmiş, 10 Ağustos 1951’de resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanunun resmi adı “Resmî Daire ve müesseselerin siyasi partilere bedelsiz mal devredemiyeceklerine ve bu daire ve müesseselerle münfesih derneklere ait olup siyasi partilere terkedilmiş olan gayrimenkul mallarla bu partiler tarafından genel menfaatler için yaptırılmış olan binaların sahiplerine ve Hazineye iadesine dair Kanun“dur. 1951 yılında malvarlığının önemli bir bölümünü kaybeden CHP’nin mallarının geri kalanına 1953 yılında el konulmuştur. 14 Aralıkta meclisten geçen ve 16 Aralık 1953 tarihi itibariyle yürürlüğe giren, “6195 sayılı Cumhuriyet Halk …

Devamını oku »

Avrupa Savunma Avukatları Örgütü Bildirgesi

Avrupa Savunma Avukatları Örgütü Bildirgesi, Avrupa Savunma Avukatları Örgütü (ECBA) tarafından İstanbul Barosu Başkanı ve 9 Yönetim Kurulu Üyesinin yargılandığı dava kapsamında 27 Nisan 2013 tarihinde ilan edilmiştir. Baro Yönetim Kuruluna açılan dava ile ilgili olarak yayınlanan bildiri, İstanbul Barosu’na desteği açıklamaktadır. ECBA Bahar Konferansı, 26-27 Nisan 2013 tarihlerinde İstanbul’da gerçekleşmiş; 17 Mayıs 2013’te yapılan duruşmaya gözlemciler gönderilmiş,  dönemin İstanbul Barosu Başkanı Av. Doç. Dr. Ümit Kocasakal ile de görüşen ECBA Başkanı Prof. Dr. Holger Matt İstanbul Barosu’na tam desteklerini açıklamıştır. AVUKATLARIN MESLEKİ GÖREVLERİNİ İCRA EDERKEN KORUNMASINA İLİŞKİN AVRUPA SAVUNMA AVUKATLARI ÖRGÜTÜ BİLDİRGESİ 1. Avrupa Savunma Avukatları Örgütü Yönetmeliği’nin 3. Maddesi uyarınca, “ECBA, …

Devamını oku »

Türkiye’de Kadın Haklarının Serüveni

Cinsiyet ayırmaksızın bütün çocuklara eşit miras hakkı tanıyan 7 Cemaziyülevvel 1263/23 Nisan 1847 tarihli İrade-i Seniyye ile babanın arazisinde intikal hakkı kız çocuklara da tanınmış ve bu tarihten itibaren babanın arazisinde erkek ve kız çocukların eşit intikal hakkına sahip oldukları kabul edilmiş,1856 yılında Osmanlı topraklarında kadınların köle ve cariye olarak alınıp satılmaları yasaklanmıştır. 1869’da yayımlanan Maarif-i Umumiye Nizamnamesi’yle kız ve erkek çocuklarına yasal zorunluluk getirilmiş, 1876’da ilan edilen Kanunu Esasi ile kız ve erkekler için ilköğretim zorunlu hale gelmiştir. Tanzimat Fermanı ve Islahat Fermanı‘nın etkisiyle, 871 yılında Hukuk-ı Aile Kararnamesi çıkarıldı ve evlilik sözleşmelerinin resmi memur eşliğinde yapılması zorunlu kılınmış, evlenme yaşı erkeklerde …

Devamını oku »

İsrail Bağımsızlık Bildirgesi

İsrail Bağımsızlık Bildirgesi, 14 Mayıs 1948 tarihinde açıklanmıştır. İngiliz Mandasının sonlandığı günde, yeni bağımsız İsrail devleti resmi olarak ilan edilmiştir. Bildirgeyi hukukçu David Ben-Gurion okumuş ve yeni ülkenin ilk başbakanı olmuştur. İsrail Bağımsızlık Bildirgesi İsrail Devleti’nin Kuruluşu Bildirgesi Eretz-İsrail Yahudi halkının doğum yeridir. Burada ruhani, dini ve siyasi kimlikleri biçimlenmişti. Burada ilk kez devlet olmaklıklarını aldılar, ulusal ve evrensel öneme sahip kültürel değerler yarattılar ve dünyaya ölümsüz Kitapların Kitabını kazandırdılar. Zorla topraklarından sürgüne yollandıktan sonra, insanlar bununla dağılımları süresince inançlarını korudular ve buraya geri dönüşleri için ve burada siyasi özgürlüklerini tekrar kurmak için hiçbir zaman dua ve umut etmeyi bırakmadılar. …

Devamını oku »

Kadın ve Yurttaş Hakları Bildirisi

Kadın ve Yurttaş Hakları Bildirisi, dünya tarihinde önemli bir yeri olan 1789 tarihli (Declaration des droits de l’homme et du citoyen) Yurttaş ve İnsan Hakları Bildirisi’nde kadın yurttaşların gözardı edildiğinin farkedilmesi nedeniyle 1791 tarihinde Fransız Devrimine destek vermiş devrimci kadınlar tarafından hazırlanmıştır. Bilindiği gibi, her insanın eşit ve özgür “yurttaş” olarak haklardan yararlanmasını sağlamak ve kralın mutlak yetkilerine ve baskıya karşı çıkmak amacıyla başlatılan Fransız Devrimi sonucunda, “Yurttaş ve İnsan Hakları Bildirisi” yayınlanmış, tüm yurttaşların doğuştan özgür ve eşit oldukları kabul edilmiştir. Kadınların tarihinde önemli bir gelişmeye ışık tutan Fransız Devrimi herkese “eşitlik, özgürlük, kardeşlik” vaad ettiği halde, devrimci kadınlar …

Devamını oku »

Kadına Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılması İçin Uluslararası Mücadele Günü

Kadına Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılması İçin Uluslararası Mücadele Günü, her yılın 25 Kasım tarihi olarak belirlenmiştir. Dünya genelinde, kadına yönelik şiddeti durdurmak ve duyarlılık yaratmak amacıyla çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir Bugün aslında insanlık ayıbının ve utancının günüdür. 25 Kasım; 1960’da Dominik Cumhuriyeti’nde faşist Trijillo Hükümeti’ne karşı ezilenlerin verdiği mücadelede sembol haline gelen Mirabel kardeşlerin tecavüz edilerek öldürüldüğü gündür. 25 Kasım 1960 tarihinde 3 kız kardeş, Patria, Minerva ve Maria Terasa Mirabel’in, Trujillo diktatörlüğü tarafından tecavüz edilerek katledilmeleri ve cesetlerinin Dominik Cumhuriyetinin kuzey bölgesinde bir uçurumun dibinde bulunması üzerine, diktatörlük önce bu ölümlerin nedeni olarak “trafik kazasını” göstermiş ancak asıl gerçeğin diktatörlük karşıtı …

Devamını oku »

İlk Canilik-Murder in The First

İlk Canilik-Murder in The First, gerçek bir olaydan esinlenerek çekilmiştir. Sinema eleştirmenleri tarafından başyapıt olarak nitelenen film adalet felsefesi yapmaktadır. Kevin Bacon’un oyunculuğu, diğer oyuncu kadrosunun gücü ve senaryo, filmi başarılı kılan etkenler olarak kabul edilmektedir.  İlk Canilik-Murder in The First Yönetmen : Marc Rocco Oyuncular : Christian Slater, Kevin Bacon, Gary Oldman, Embeth Davidtz, William H. Macy Tür            : Drama, Gerilim Yapım Yılı : 1995 (122 dk) Senaryo    : Dan Gordon Ülke          : ABD, Fransa Beş dolar çaldığı iddiasıyla en azılı mahkumların hapsedildiği meşhur Alcatraz hapishanesine gönderilen Henri Young (Kevin Bacon), buradan kaçmaya çalışırken yakalanmış ve hücreye kapatılmıştır. Henri, karanlık ve …

Devamını oku »

Adalet Fermanı (Ferman-ı Adalet)

Adalet Fermanı (Ferman-ı Adalet), Tanzimat devrinin son yıllarında 1875’te padişah tarafından çıkarılmıştır. Fermanı Adaletin hemen arkasından 1876 yılında Kanunu Esasi ilan edilmiştir. Ferman-ı Adalet’e göre, vergilerin mükelleflerin varlıkları ölçüsünde hak ve adalete uygun şekilde toplanması kabul edilmiştir. Vergilerin devlet giderlerini karşılayamaması durumunda gelir kaynaklarının çoğaltılması öngörülmüştür. Fermanın ekonomik kriz döneminde çıkarılmış olması ve hemen arkasından 1876 Anayasasının yürürlüğe girmesi fermanın uygulanmasını olanaksız kılmıştır. Ferman-ı Adalet metninde, halkın bazı hak ve özgürlüklere kavuşması amaçlanmış, mahkemelerin tarafsız olması, baskı ve zulmün sona ermesi; vergide adalet ve hakkaniyet ile mülkiyetin korunması öngörülmüştür. Fermanda, can ve mal güvenliği, angaryanın ve köleliğin yasaklanması, yurttaşlar arasında eşitlik, arazi …

Devamını oku »

Tanzimat Fermanı

Tanzimat Fermanı, Mustafa Reşit Paşa tarafından Gülhane’de okunmuştur. Orijinal adı Gülhane hatt-ı Hümayunu’dur. Tanzimat Fermanı,  3 Kasım 1839 yılında ilan edilmiştir. Dönemin padişahı olan Sultan Abdülmecid fermanı imzalamış, Hariciye nazırı Koca Mustafa Reşit Paşa ise Gülhane parkında fermanı ilan etmiştir. Ferman Türk Anayasa Hukuku Tarihi bakımından önemli bir metin ve tarihsel vesikadır. Hayat Tarih Gazetesi Gazetesinin Tanzimat Fermanı hakkındaki duyurusu Tanzimat Fermanı Türkçe Metin Herkesin bildiği gibi Osmanlı Devleti, doğuşundan beri şeriata bağlı olduğundan, saltanat, kuvvetli ve halk, refah içindeydi. Fakat 150 yıldan beri birbiri ardına gelen gaileler ve çeşitli sebepler yüzünden şeriata ve kanunlara uyulmadığından eski kuvvet ve zenginlik, güçsüzlük ve …

Devamını oku »

Lozan Barış Antlaşması

Lozan Barış Antlaşması (Traile de Paix-Lozan), 24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanmıştır. Antlaşma metni Türkiye Cumhuriyeti adına, Dışişleri Bakanı ve Edirne Milletvekili İsmet İnönü, Sağlık ve Sosyal Yardım İşleri Bakanı ve Sinop Milletvekili Doktor Rıza Nur Bey ile Eski Bakan ve Trabzon Milletvekili Hasan Bey tarafından imza edilmiştir. 2 Kasım 1922 tarihinde TBMM’de düzenlenen gizli oturumda Lozan Konferansı’na katılacak heyetin Hükümetçe belirlenmesi kararı alınmış, görüşmeler öncesine yoğun ön hazırlıklar yapılmıştır. Lozan Barış Antlaşması yapılıncaya dek, Berlin’deki Büyükelçilikte bırakılan Numan Tahir Bey (Seymen), İsviçre Büyükelçiliğine bağlı olarak, siyasal olmayan işleri yürütmüştür. Lozan Antlaşmasından sonra, Almanya, Rudolf Nadolny’yi, 1924 yılı haziran ayında Elçi …

Devamını oku »

Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi

Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi, 26 Ağustos 1789 tarihinde ilan edilmiştir. İngiliz ve Amerikan devrimlerinden önemli ölçüde etkilenen Fransız Devrimi de haklarla ilgili gelişmeleri aynen benimsemiş ve 1789 tarihinde İnsan ve Yurttaş hakları Bildirisi’ni ilan etmiştir. Aydınlanma Düşüncesi, en aşırı, en radikal sonuçlarına Fransa’da ulaşmıştır. Çünkü Fransa’nın, Kilise ile mutlakiyetçi yönetimi destekleyen ortaçağ artığı, sınıflı bir toplumsal düzeni vardı, bu yapı Rönesans ve Reform hareketleri nedeniyle çatırdıyordu. Fransız Aydınlanması radikal düşünceleriyle bu gerginliği son sınırına kadar vardırmış, sonunda Fransız Devriminin patlamasına yol açmıştır. Bildiride özetle; insanların doğal ve devredilmez hakları bulunduğu, hukuk bakımından, özgür ve eşit doğdukları, insanların özgürlük, mülkiyet …

Devamını oku »

Türkiye – Fransa Ankara Sözleşmesi

Türkiye – Fransa Ankara Sözleşmesi,20 Ekim 1921 tarihinde Ankara’da imzalanmıştır. Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümeti Dışişleri Bakanı Yusuf Kemal (Tengirşenk) Bey ve Fransa hükümeti özel temsilcisi Henry Franklin-Bouillon tarafından 20 Ekim 1921’de imzalanan bu anlaşma, Fransa ve Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümeti arasındaki savaş durumuna son vermiştir. Bu anlaşmayla Fransa, 1916 tarihli Sykes-Picot Antlaşması’na uygun olarak, 10 Ağustos 1920’de imzalanan Sevr Antlaşması’yla elde ettiği Kilikya (Çukurova)’dan nihai olarak vazgeçmiş; Güney Cephesindeki savaş resmen sona ermiş ve Türkiye’nin Güney sınırı belirlenmiştir. Fransa, yaklaşık yüzyıl önce imzalanan ve Ankara ya da Franklin-Bouillon Anlaşması olarak bilinen Türkiye – Fransa Ankara Sözleşmesi ile, Gazi …

Devamını oku »

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi 10 Aralık 1948 tarihinde kabul edilmiştir.  Başlangıç İnsanlık ailesinin bütün üyelerinin doğal yapısındaki onuru ile eşit ve devredilemez haklarını tanımanın dünyada özgürlük, adalet ve barışın temeli olduğunu, İnsan haklarını göz ardı etmenin ve hor görmenin, insanlığın vicdanında infial uyandıran barbarca eylemlere yol açtığını ve insanların korku ve yoksunluktan kurtulması, konuşma ve inanma özgürlüğüne sahip olacağı bir dünyanın ortaya çıkmasının sıradan insanların en yüksek özlemi olarak ilan edilmiş bulunduğunu, insanın zorbalık ve baskıya karşı son çare olarak başkaldırmak zorunda kalmaması için, insan haklarının hukukun egemenliğiyle korunmasının önemli olduğunu, Uluslar arasında dostça ilişkiler geliştirmenin önemli olduğunu, Birleşmiş Milletler halklarının, Birleşmiş …

Devamını oku »

Osmanlı Devleti Dönemi Uluslararası Antlaşmaları

Osmanlı Devleti Uluslararası Antlaşmaları, devletin 1299 yılında kurulması ile 1920 yılına kadar geçen sürede imzalanmış antlaşmalardır. Antlaşma Anlaşma Tarihi Taraf Devletler Osmanlı-Venedik Antlaşması 1416  Venedik Cumhuriyeti Osmanlı-Bizans Antlaşması 1420  Doğu Roma İmparatorluğu Edirne-Segedin Antlaşması 1444  Macaristan Krallığı Osmanlı-Venedik Antlaşması 1479  Venedik Cumhuriyeti İstanbul Antlaşması 1533  Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu İstanbul Antlaşması 1547  Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu İstanbul Antlaşması 1553  Fransa Krallığı Amasya Antlaşması 1555  Safevî Devleti Edirne Antlaşması 1568  Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu Ferhat Paşa Antlaşması 1590  Safevî Devleti Zitvatorok Antlaşması 1606  Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu Nasuh Paşa Antlaşması 1612  Safevî Devleti Serav Antlaşması 1618  Safevî Devleti Hotin Antlaşması 1621 …

Devamını oku »