Yeni
Ana Sayfa » Hukuk tarihi (sayfa 5)

Hukuk tarihi

Jurisprudence- Jurisprudent

Jurisprudence ve Jurisprudent kavramları Roma Hukukunda günümüze gelen terimlerdir. Hukukun hukukun teorik olarak incelenmesi ve yasa çalışmalarının yapılması, hukuk sisteminin inşası, hukuk kurumlarının kurulması ve hukukun toplumdaki rolünün belirlenmesi Jurisprudent olarak anılan kişilerin çabası ile gerçekleşmiştir. Romalı hukukçular, hukuki sorunları ve olaylar derinlemesine incelemekte, bunları belli bir metodoloji çerçevesinde yorumlayarak hayatın karmaşık olaylarına uyabilecek hukuk kurallarını, hakkaniyet ve adalet duygularından da esinlenerek kodifikasyona tabi tutmuşlardır. Ulaşılan çözüm yolları açık bir şekilde yazılmış ve ilan edilmiştir. Bu hukuki çabayı gösterenlere Jurisprudent, ulaşılan hukuki çözümlere ise Jurisprudence denilmiştir.  Roma Hukuku ile Medeni Hukuk arasında kuvvetli bağlar bulunmaktadır. Bu iki hukuk arasında köprüler kurabilecek …

Devamını oku »

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi

İstanbul Üniversitesinin tarihi, İstanbul’un fethinden hemen sonra Fatih Sultan Mehmet tarafından Zeyrek’te açılan İstanbul’un ilk medresesine kadar gitmektedir. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi de bu mirasın parçasıdır. Modern hukuk eğitimi, Osmanlı modernleşmesi bağlamında devletin merkezîleştirilmesi fikrinin ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Tanzimat reformlarını uygulayacak devlet memurları yetiştirmek maksadıyla kurulan Mekteb-i Maarif-i Adliye (1839) ve Mekteb-i Ulûm-ı Edebiye (1839) adlı okullar, hukuk mekteplerinin hazırlayıcısıdır. Mekteb-i Mülkiye-i Şâhâne’nin (1877) temelini oluşturan Mekteb-i Fünûn-ı Mülkiye (1859) ve programında hukuk öğretimine geniş yer veren Tercüme Odası hukuk fakültesinin temellerini atmıştır. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Tarihçesi Türkiye’de ilk hukuk okulu, Şeyhülislâmlık tarafından Muallimhane-i Nüvvâb (1855) adıyla açılmıştır. …

Devamını oku »

Genel Af

Genel Af, kaynağını Anayasa‘da bulan, teknik yönleri bakımından ceza kanunlarında düzenlenen; bazen kamu davasını düşüren veya kesinleşmiş bir ceza mahkumiyetini bütün kanuni sonuçlarıyla birlikte ortadan kaldıran, bazen de kesinleşmiş bir cezanın sadece kısmen ya da tamamen infazını önleyen veya başka bir cezaya dönüştüren, TBMM ya da Cumhurbaşkanı tasarrufudur. Genel Af Yasaları genellikle, geçmişe dair siyasi hesapların kapatılması, yeni bir başlangıç yapılması ve toplumsal huzur ve benzeri gerekçelerle yada darbe sonrası siyasi ve sosyal ortamın konsolide edilmesi amacıyla çıkarılmıştır. Ayrıca, cezaevi hükümlü ve tutuklu mevcudunu azaltmak ve devam eden dava ve soruşturmaları azaltmak yada bitirmek amacıyla iktidarlar tarafından af yasaları çıkarılmıştır.  23 …

Devamını oku »

Agora (Hypatia-2009)

Agora (Hypatia-2009), tarihin gizli kalmış tarafındaki acı bir hikayenin anlatıldığı filmdir. Roma İmparatorluğu hâkimiyetindeki İskenderiye’de geçen hikayede bilinen ilk kadın matematikçi, astronom ve filozof olan Hypatia’nın hayatı merkeze alınıyor. Ünlü yönetmen Alejandro Amenábar’ın yönettiği filmin başrolünde Rachel Weisz, Max Minghella ve Oscar Isaac yer alıyor. Agora, eski Yunancada “şehir merkezi” anlamına gelir. Şehrin, sosyal, ticaret ve politik, toplanma yeri anlamlarında da kullanıldığı gibi şehirdeki seçimler, duyurular bu meydanlarda yapılır. Film, 4. Yüzyılda yaşamış, bilinen ilk İskenderiyeli kadın matematikçi, filozof ve astronom olan Hypatia’nın (370-415) çok az şey bilinen hayatını işleyip, Roma İmparatorluğu hâkimiyetindeki İskenderiye kentini ve yaşadığı dramatik olayları anlatmaktadır. İskenderiyeli Hypatia …

Devamını oku »

Noterlik ve Tarihi

Noterlik tarihi, yazının bulunmasından sonraki döneme kadar dayanmaktadır. Eski çağlarda okuma yazma bilmeyen kişiler arasında yapılan sözleşmelerin, devletin yetki verdiği noterler tarafından onaylanması ve bir kopyasının da saklanması geleneği noterliğin başlangıcını oluşturmuştur. Aynı kural günümüzde de devam etmekte, noterlerin düzenlemiş olduğu tüm evrakların bir sureti noter tarafından saklanmaktadır. Noter kavramının notarius’tan geldiği kabul edilmektedir. Noterlerin tarihteki rolü bugünkü görevleri ile paraleldir. Amaç evrak suretini onaylatan kişileri kanunlar karşısında korumak ve haklarını yazılı olarak kayıt altına almaktır. Günümüz Türkiye’sinde Noterlik Kanunu ve Noterlik Kanunu Yönetmeliği ile noterlerin hangi işlemleri ne şekilde yapacakları detaylı bir şekilde belirlenmiştir. Ayrıca, Noterler Birliği tarafından Noterlik …

Devamını oku »

7 Ocak 1922 Genel Af Kanunu

Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından çıkarılan Genel Af Kanunu, 7 Ocak 1922 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Toplam dört maddeden oluşan yasa ile özellikle dava dosyaları Yunan işgal bölgelerinde kalan ve cezalarının üçte ikisini tamamlayan mahkumların kalan cezaları affedilmiştir. İşgale uğrayan bölgelerdeki kişiler hakkında açılan davalar ise ertelenmiştir. Irz düşmanları af kapsamı dışında tutulmuştur. 07 Ocak 1922 Genel Af Kanunu, af içerikli maddesine ilaveten erteleme ve ceza indirimini de ihtiva etmektedir. Üçte İki Ceza Müddetini Tamamlayanların Affı Hakkında Kanun Dava Dosyaları İşgal Sahasında Kalan Mahkum ve Şüpheliler Hakkında Kanun Tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisi‘ne, hükumet tarafından, 1921 yılında çıkarılan kısmi afların yetersiz …

Devamını oku »

Takrir-i Sükun Kanunu

Takrir-i Sükûn Kanunu, 4 Mart 1925 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilmiş ve 4 Mart 1929’da kaldırılmıştır. Huzurun Sağlanması Yasası anlamına gelen yasa; sulhu, güvenliği, kamu düzenini bozacak her türlü cemiyet, teşebbüs, kışkırtma ve yayını yasaklamak amacıyla çıkarılmıştır. Şeyh Sait Ayaklanmasının çıkması üzerine 25 Şubat 1925 Çarşamba günü öğleden sonra Meclis Genel kurulu isyan bölgesinde sıkıyönetim ilan edilmesi ve Hıyaneti Vataniye Kanununa ek madde konması tekliflerini görüşmek üzere toplanmış, İstiklal Mahkemeleri kurulmuş, hükümete, ayaklanmanın bastırılması için gerekli tüm önlemleri alma yetkisi verilmiştir. Mecliste yapılan görüşmeler kapsamında Hiyanet-i Vataniye Kanununun birinci maddesi “Dini veya mukaddesatı diniyeyi siyasi gayelere esas …

Devamını oku »

Hatay Cumhuriyeti Anayasası

Hatay Cumhuriyeti Anayasası, Ord. Prof. Dr. Ali Fuat Başgil tarafından hazırlanmıştır. 27 Ocak 1937 tarihinde Cenevre’de yapılan Milletler Cemiyeti toplantısında, Hatay’ın bağımsızlığı kabul edilmiştir. Hatay Cumhuriyeti Anayasası, 25 maddeden oluşan kısa ve özlü bir Anayasadır. Türk Anayasa metinleri arasında kendine özgü ve dönemsel bir geçiş Anayasasıdır. Hatay Cumhuriyeti Anayasası Fasıl 1 Esas Hükümler: Madde 1 Hatay dahili işlerinde tam bir istiklali haiz Türk ekseriyetine müstenit ve cumhuriyet rejimi ile idare olunan ayrı ve müstakil varlık teşkil eden bir devlettir. Madde 2 Hatay Devletinin merkezi Antakya’dır. Madde 3 Hatay’ın bütün vatandaşları kanun müvacehesinde müsavi ve ırk, dil, din farkı gözetmeksizin aynı …

Devamını oku »

Hitit Hukuku – Belleklerdeki Kayıp

Hitit Hukuku – Belleklerdeki Kayıp isimli eser Avukat Erdal Doğan tarafından kaleme alınmış, Fam Yayınları tarafından okuyucu ile buluşturulmuştur. İlk iki baskısı 2008 yılında basılmış olan eser, üçüncü ve dördüncü baskılarda genişletilerek ve gözden geçirilerek yeniden raflarında yerini almıştır. Kitabın dördüncü baskısı 2019 yılı aralık ayınca basılmıştır. Hitit Hukuku – Belleklerdeki Kayıp, yalnızca hukukçuların, tarihçilerin, sosyologların, edebiyatçıların, arkeologların, felsefecilerin değil hemen hemen herkesin yani hikayesine meraklı her okurun ilgi alanına girmektedir. İnsanlığın adalet arayışına Hitit Hukuku bağlamında bir dipnot düşen yazar, tarihin derinliğine giderek modern hukuk felsefesini de sorgulamaktadır. Eser, bir yandan Anadolu’da 4000 yıl önce uygulanan Hitit Hukukunu anlatırken, …

Devamını oku »

Adliye Nezareti Kuruluşu ve Faaliyetleri

Adliye Nezareti Kuruluşu ve Faaliyetleri

Adliye Nezareti Kuruluşu ve Faaliyetleri (1876-1914) isimli eser, Prof. Dr. Fatmagül Demirel tarafından yazılmış ve 2009 yılında Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi tarafından basılmıştır. Eser, Osmanlı Tarihi, Türk Yargı Teşkilatı Tarihi ve Cumhuriyet öncesi adliye teşkilatının yapısı bakımından önemli bir çalışmadır. Prof. Dr. Fatmagül Demirel Hakkında Adliye Nezareti Kuruluşu ve Faaliyetleri isimli eserin yazarı Prof. Dr. Fatmagül Demirel 1972 yılında Isparta’nın Senirkent ilçesinde doğmuş, ilk ve orta eğitimini burada tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nü 1989-1993 yıllarında bitirmiştir. Demirel, yüksek lisans derecesini 1993-1996 yıllarında ve doktora derecesini de 1997-2003 yıllarında Yakınçağ Tarihi alanında kazanmıştır. Master ve doktora eğitimini aynı bölümde …

Devamını oku »

Antoine Laurent de Lavoisier

Antoine Laurent de Lavoisier, 26 Ağustos 1743 tarihinde Paris’te doğmuş, 1789 Fransız İhtilali sonrasında 8 Mayıs 1794 tarihinde 51 yaşındayken Giyotin ile idam edilmiş Fransız  hukukçu ve bilim insanıdır. Simya adı altında yürütülen bilimsel alanda yaptığı çalışmalarla çağdaş kimya biliminin mimarı olmuştur. Eğitimi  Antoine Laurent Lavoisier, Parisli zengin bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiş, kısa bir süre sonra annesini yitirmiş, yüksek mahkemede hukuk danışmanı olan babasının ilgi ve desteği ile çocukluk ve gençlik yıllarını geçirmiştir. Mazarin Koleji’nden mezun olmuş, hukukçu babasının isteklerini kıramayarak ve aile geleneğini sürdürerek Hukuk Fakültesinde lisans eğitimi almış, kendi özel ilgi alanı olan matematik, astronomi, Jeoloji ve botanik üzerine kendini geliştirmiş, dönemin …

Devamını oku »

Sevr Antlaşması

Sevr Antlaşması, İtilaf Devletleri ile Osmanlı Devleti arasında 10 Ağustos 1920 tarihinde Fransa’nın başkenti Paris’in 3 km batısındaki Sevr (Sèvres) banliyösünde imzalanmıştır. Bir buçuk yıl civarında bir zaman diliminde büyük tartışmalarla hazırlanan Sevr Antlaşması, on iki bölüm ve 433 maddeden oluşmaktadır. Antlaşma, 24 Temmuz 1923 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti ile imzalanan Lozan Barış Antlaşmasının imzalanması ile yürürlükten kaldırılmıştır. Sevr Antlaşması, Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri olarak tanımlanan, Fransa, Britanya İmparatorluğu(İngiltere), İtalya, Japonya, Ermenistan, Belçika, Yunanistan, Hicaz, Polonya (Lehistan), Portekiz, Romanya, Yugoslavya ve Çekoslovakya arasında imzalanmış; antlaşmayı Osmanlı Devleti adına, Damat Ferit Paşa tarafından görevlendirilen Reşat Halis Bey, Hadi Paşa ve Rıza Tevfik (Bölükbaşı) Bey imzalamıştır. Sözleşme metni İngilizce, Fransızca ve İtalyanca olarak hazırlanmıştır.  Otuz …

Devamını oku »

Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Sözleşme

Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Sözleşme, diğer adıyla 1951 Mülteci Sözleşmesi (The 1951 Refugee Convention) , 28 Temmuz 1951 tarihinde ilk olarak 12 ülke tarafından imzalanan çok uluslu bir Birleşmiş Milletler sözleşmesidir. Sözleşme genel olarak mültecilerin hukuki durumunu, sığınma hakkını, sığınma hakkı almış kişilerin haklarını ve bu kişilere sığınma hakkı veren ülkelerin hukuki sorumluluklarını belirlemektedir. Cenevre Konvansiyonları, 10 Aralık 1948 tarihinde ilan edilen İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin ardından Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edilen en önemli belgelerdendir. Sözleşmelerin başında Evrensel Beyannameye kuvvetli atıf yapılmakta, yapılan düzenlemelerin insanlığın ortak barışına hizmet edeceği vurgulanmaktadır. “Cenevre’de 28 Temmuz 1951 tarihinde imzalanmış olan Mültecilerin …

Devamını oku »

Roma Hukukundan Günümüze Önemli Sözler

A verbis legis non est recedendum – Kanunun lafzından uzaklaşılmamalıdır, Abrogata lege abrogante non reviviscit lex abrogata – Bir kanun ilga edildikten sonra, önceki kanun kendiliğinden yürürlüğe girmez Absoluta sententia expositore non indiget – Mükemmel ve mutlak bir hüküm yorumcu gerektirmez Actori incumbit onus probandi – İspat yükü davacıya aittir Ad quaestionem facti non respondent iudices; ad quaestionem legis non respondent iuratores – Hakimler, vakıalara ilişkin meselelere cevap vermez; yeminliler – bilirkişiler, jüri – hukuki meselelere cevap vermez Ames iudicio, non amore iudices – Hüküm sevgi ile verilmeli, fakat sevgiden hareketle verilmemelidir Argumenta non sunt numeranda, sed ponderanda – Deliller sayılmaz, tartılır …

Devamını oku »

Kadeş Antlaşması

Kadeş Antlaşması, Milattan Önce 13. yüzyılın iki büyük askeri ve siyasi gücü olan Mısır Krallığı ile Hititler arasında meydana gelen Kadeş Savaşı sonucunda imzalanan dünyanın en eski uluslararası sözleşmesidir. Kadeş, Suriye’nin Humus valiliğine bağlı bölgede Asi Nehri kıyısında antik bir kenttir. Kadeş Antlaşması, Mısır Firavunu II. Ramses ile Hitit Kralı III. Hattuşili arasında Akad dilince yazılmış, Mısır ve Hitit dillerinde kopyaları yapılmıştır. Dönemin diplomasi dili olan Akadça ile yazılan tabletin kırık tabletin farklı tarihlerde bulunan parçaları birleştirilmek sureti ile antlaşma metninin tamamlanması mümkün olmuştur. Antlaşmanın kil tabletten kopyası, Hitit İmparatorluğu’nun başkenti olan Hattuşa(Çorum-Boğazköy) antik kentindeki kazılar sonucu 1906 yılında bulunmuştur. …

Devamını oku »

Montrö Boğazlar Sözleşmesi

Montrö Boğazlar Sözleşmesi, 20 Temmuz 1936 tarihinde; Türkiye Cumhuriyeti ile Avustralya, Birleşik Krallık, Bulgaristan, Fransa, Japonya, Romanya, Sovyetler Birliği, Yugoslavya ve Yunanistan arasında, İsviçre kantonu olan Vaud’nun, Vevey bölgesindeki Montreux’da imzalanmıştır. Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Türk Boğazlarından yabancı gemilerin geçiş rejimini ve boğazlar bölgesinin güvenliğini düzenlemektedir. Montrö Boğazlar Sözleşmesi; Çanakkale ve İstanbul Boğazlarının her iki kıyısı ile Marmara Denizi’ndeki adaların askerden arındırılarak bu bölgeler askeri bir tatbikat veya askeri çalışmalara kapatan ve bu bölgelere yapılacak herhangi bir saldırı halinde Milletler Cemiyeti’ni yetkili kılan 1923 tarihli Lozan Antlaşmasıyla birlikte imzalanan Boğazlar Sözleşmesi’nin yerine geçmek üzere imzalanmıştır. Montrö Boğazlar Sözleşmesi BOĞAZLAR REJİMİNE İLİŞKİN …

Devamını oku »

Mondros Ateşkes Antlaşması

Mondros Ateşkes Antlaşması, Birinci Dünya Savaşının yenilenleri arasında olan Osmanlı Devleti ile Müttefik Devletler adına hareket eden İngiltere arasında 30 Ekim 1918’de Mondros’ta imzalanmıştır. Mondros Ateşkes Antlaşması, Silah Bırakışımı Sözleşmesidir. Sözleşme, 1919 yılından itibaren başlayan Kurtuluş hareketi sonrasında geçerliliğini yitirmiş, 1922 yılında  Mudanya Ateşkes Antlaşması ile yeni Silah Bırakışımı Sözleşmesi imzalanmıştır. Mondros Ateşkes Antlaşması; Müttefik Devletlerin yetkili kıldığı İngiltere Hükümeti adına Akdeniz Donanması Başkomutanı Oramiral Sir Arthur Cough Calthorpe ile, Osmanlı Devleti adına Donanma Bakanı Sayın Hüseyin Rauf(Orbay), Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Reşat Hikmet Bey ve Yarbay Sadullah Bey tarafından  Limni Adasının Mondros Limanında Agamemnon Zırhlısında imzalanmıştır. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi Antlaşmaları …

Devamını oku »

Erzurum Kongresi Kararları

Erzurum Kongresi, milli mücadele ve kurtuluş savaşı sürecinde, 23 Temmuz 1919 ile 7 Ağustos 1919 tarihleri arasında Erzurum’da toplanmış kongredir. Kongre literatürde, Erzurum Umumi Kongresi veya Umumi Erzurum Kongresi olarak da bilinmektedir. Erzurum Kongresi, 4-11 Eylül 1919 tarihlerinde toplanan Sivas Kongresinin ön hazırlığı niteliği taşımaktadır. Kongre, Erzurum’daki Eski İdadi Mektebi binasında düzenlenmiştir. Kongrenin toplanmasının önemli sebeplerinden birisi 18 Ocak 1919 tarihinde toplanan Paris Barış Konferansında Trabzon ve yöresinde Rum-Pontus, Erzurum ve yöresinde Ermenistan devletlerinin kurulması fikirlerinin öne çıkmasıdır. Erzurum Kongresi, bölgesel müdafaa cemiyetlerinin katılımıyla 21 Temmuz-7 Ağustos 1919 tarihleri arasında Erzurum’da toplanan bölgesel nitelikli bir kongredir. Erzurum Kongresi, çoğunluğu İtilaf devletleri tarafından işgal edilmiş olan illerden gelen 63 …

Devamını oku »

Sümer Hukuku

Sümer Hukuku, M.Ö. 4000-M.Ö. 2000 yılları arasında bugünkü Irak ülkesinde bulunan ve Mezopotamya olarak adlandırılan bölgede büyük bir medeniyet kuran Sümerler’in oluşturmuş olduğu hukuk sistemidir. Mezopotamya bölgesinde daha sonra ortaya çıkan birçok medeniyetin temellerini Sümerler atmış, sonraki medeniyetlerin hukuk sistemlerine öncülük etmiştir. Mezopotamya’da daha sonra düzenlenen Hammurabi Kanunu, Sümer yasalarının uyarlaması ile ortaya çıkmıştır. Mezopotamya’dan almakla beraber, ilaveler ve düzeltmelerle Anadolu’da ilk kanunları yapmışlardır. Medeni hukuk ve ceza hukuku büyük gelişme göstermiştir. Yazı ve astronomi de ilk kez Mezopotamya’da Sümerlerde ortaya çıkmıştır. Matematik ve Geometri biliminin temellerini atan Sümerler dört işlemi bulmuş, çarpma ve bölme tablolarını oluşturmuş, dairenin alanını ilk defa hesaplamış, güneş saatini bulmuş, dünyada ilk kez ay …

Devamını oku »

Maarif Teşkilatı Hakkında Kanun

Maarif Teşkilatı Hakkında Kanun, Türkiye’de, ilkokul lise ve yüksek öğretimin belli esaslara göre düzenlenmesi için 2 Mart 1926 tarihinde kabul edilmiştir. Kanun, 03.04.1926 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş, 5 haziran 1928 tarihli 1338 sayılı kanun ile tadil edilmiştir. Devletin izni olmadan okul açılamayacağı karar altına alınmış ve okullarda hangi derslerin ne şekilde okutulacağı bu kanunla belirlenmiştir. Eğitim sistemi düzene sokulmuş, bugünkü eğitim sistemi ana çizgileri ile kurularak laik ve bilimsel eğitime göre düzenlenmiş; bugünkü sistem ana hatları ile Maarif Teşkilatı Hakkında Kanun ilea kurulmuştur. Maarif Teşkilatı Hakkında Kanun ile okul açma yetkisi tamamen Milli Eğitim Bakanlığına verilmiş; Yabancı okullarda Türkçe Tarih …

Devamını oku »

Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü-NATO

North Atlantic Treaty Organization NATO (North Atlantic Treaty Organization) is a defense cooperation organization based on the North Atlantic Treaty signed in Washington, DC by 12 countries on April 4, 1949  . Although Nato is defined as a military cooperation organization, Nato also includes political cooperation, as demonstrated by the Parliamentary Assembly. Nato’s Kurluşu The Berlin Blockade of the Soviet Union led to the establishment of the Western European Union’s Defense Organization in September 1948. After the 1948 Czechoslovakian military coup, a common military strategy had to be developed between the Western countries. The Member States have agreed that they …

Devamını oku »

Bilgi Üniversitesi İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi

Bilgi Üniversitesi İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi, Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin 1999-2000 dönemindeki hazırlığı sonucunda, Yükseköğretim Kurulu’nun 4 Aralık 2000 tarihli kararıyla kurulmuştur. Merkezin kuruluş dönemi Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesinin kuruluş sürecine denk gelmektedir. İnsan Hakları Hukuku odaklı araştırma ve eğitim faaliyetlerine yönelik ayrı bir akademik birimin kurulması Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi eğitim ve araştırma politikasının bir sonucu olmuştur. Merkez’in ve Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin ‘insan hakları’ yönelimli çalışmalarda birbirini destekleyici ve geliştirici bir tempo içinde faaliyette bulunmalarının ilk ürünüdür. Merkez, 2001 yılında, Bilgi Üniversitesi bünyesinde ve Türkiye’de ilk kez, bir hukuk yüksek lisans programında sadece ‘insan hakları …

Devamını oku »

Birleşmiş Milletler Toplumsal Gelişme ve Kalkınma Bildirgesi

Birleşmiş Milletler Toplumsal Gelişme ve Kalkınma Bildirgesi, Birleşmiş Milletler tarafından hedeflenen toplumsal ve ekonomik gelişmeleri gerçekleştirmek üzere 11 Aralık 1969 tarihinde ilan edilmiştir.  Birleşmiş Milletler Toplumsal Gelişme ve Kalkınma Bildirgesi  Genel Kurul; Birleşmiş Milletler Üyelerinin, Antlaşmayla daha iyi bir yaşam düzeyi, tam çalışma ve ekonomik ve toplumsal gelişme ve kalkınmayı güdülemek üzere örgütle işbirliği içinde birlikte ve ayrı ayrı eylemde bulunma sözü verdiklerini anımsayarak, Sözü edilen Antlaşmada ilan edilen insan haklarına ve temel özgürlüklere ve barışa, insan kişiliğinin onur ve değerine ve toplumsal adalete inancını yeniden belirterek, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, İnsan Hakları Uluslararası Sözleşmeleri, Çocuk Hakları Bildirgesi, Sömürge Ülkelere ve …

Devamını oku »

Ahmet Ağaoğlu ve Hukuk-ı Esasiye Ders Notları

Ahmet Ağaoğlu ve Hukuk-ı Esasiye Ders Notları (1926-1927) isimli kitapta, Cumhuriyet döneminin ilk Anayasası olan 1924 Anayasası’nın yapımında bizzat yer almış ve sonra da 1925 yılında açılan Ankara Hukuk Mektebinde Hukuk-ı Esasiye (Anayasa Hukuku) dersleri vermiş olan Ahmet Ağaoğlu’nun (1869-1939) ders notları tarihsel ve entelektüel bağlamıyla ele alınmaktadır. Kitap ile, Ahmet Ağaoğlu’nun 1925-1926 akademik yılına ait birinci sınıf ve 1926-1927 akademik yılına ait ikinci sınıf Hukuk-ı Esasiye ders notları Osmanlıca bilmeyenlerin de istifadesine sunulmaktadır. Devletin yapısı, güçler ayrılığı, egemenlik, özgürlükler gibi temel konularda dünya hukuk sistemlerinden karşılaştırmalı örneklerle işlenmiş bu ders notları kitap olarak okurların hizmetine sunulmuş, büyük bir eksiklik …

Devamını oku »

Milletlerarası Tahkim Divanı

Milletlerarası Tahkim Divanı, Milletlerarası Ticaret Odası(ICC)’nin tahkim organı olarak 1923 yılında kurulmuştur. Günümüzdeki haliyle milletlerarası ticari tahkime öncülük eden bir kuruluş olan divan, uluslararası ticari ihtilafların çözümlenmesi bakımından dünyanın en önde gelen merkezlerindendir. ICC Divanı uluslararası bir çerçeveye sahiptir ve her kıtadan toplam 90 ülkeyi temsil eden 600 üyeden oluşmaktadır. Divan, dünyada en yaygın temsil edilen tahkim kuruluşu olma özelliğine de sahiptir. ICC Türkiye Tahkim Çalışma Grubu, Türkieye’nin tahkim konusunda önemli deneyimleri bulunan hukukçularından oluşmaktadır. Milletlerarası Tahkim Divanının Amacı ve İşleyişi Milletlerarası Tahkim Divanı, uluslararası ticari anlaşmazlıkların çözümlenmesinde tahkimin dünya çapında en etkili yolu olarak kabul edilmesine de kılavuzluk etmiştir. ICC …

Devamını oku »

Uluslararası Adalet Divanı

Uluslararası Adalet Divanı, Birleşmiş Milletler’in (BM) başlıca yargı organı olan ve problemleri çözmede kullanılan uluslararası bir mahkemedir. Görevi, devletler arasındaki anlaşmazlıkları çözüme kavuşturmak ve birleşmiş Milletler ve ona bağlı özel teşkilatlara hukuk müşavirliği hizmeti vermektir. Birleşmiş Milletlere üye olan devletlere açık olan Uluslararası Adalet Divanı kişi ve uluslararası örgütlere açık değildir. Lahey Divanı olarak bilinen divan, 1946 yılında kurulmuştur. Uluslararası Adalet Divanı Statüsü, BM Antlaşmasının (BM Şartı) ayrılmaz bir parçasıdır ve Adalet Divanının çalışma esaslarını belirlemektedir. Uluslararası Adalet Divanının Faaliyet Alanı Divanın yetki alanı, uluslararası uyuşmazlıklarda taraf olan ülkelerin çözülmesi için kendisine getirdikleri davalardan oluşur. BM Antlaşmasında ya da yürürlükteki uluslararası antlaşmalarda öngörülmüş konular …

Devamını oku »

İşkencenin Önlenmesi Avrupa Komitesi

İşkencenin Önlenmesi Avrupa Komitesi Comité européen pour la prévention de la torture (CPT), Avrupa Konseyi faaliyetleri kapsamında 1987 yılında kabul edilip 1989’da yürürlüğe giren İşkencenin ve İnsanlık dışı Veya Onur Kırıcı Muamele Ve Cezanın Önlenmesi İçin Avrupa Sözleşmesi uyarınca oluşturulan bir insan hakları komitesidir. İşkencenin Önlenmesi Avrupa Komitesi, bu sözleşmeye taraf ülkelere yaptığı programlı ya da önceden haber vermeksizin yapacağı ziyaretlerle o ülkelerde işkence ve benzeri uygulamaların olması muhtemel sivil ya da askeri gözaltı merkezleri, hapishaneler, hastaneler, akıl hastaneleri, göçmen misafirhaneleri ve benzeri gözaltı, tutuklama yada hükümlü merkezlerine yaptığı ziyaretler sonucunda hazırladığı raporlar ve bu raporlarda yer alan tavsiyeler yoluyla işkencenin önlenmesi konusunda uluslararası denetim ve …

Devamını oku »

Pul Kanunu Kongresi Bildirgesi

Pul Kanunu Kongresi Bildirgesi, Amerikan kolonileri üzerinde ekonomik baskılarına devam eden İngiliz yönetimine bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Pul Kanunu Kongresi Bildirgesi 1765 yılında ilan edilmiştir. İngiltere, kolonilerin ithal ettiği şekere vergi koymuş, bazı evraka da zorunlu damga vergisi uygulamıştır. Vergilerin artırılması İngiltere ile koloni yönetimleri arasında problemler doğurmuş; koloni temsilcilerinin görüşü alınmadan tek taraflı kararların alınması üzerine halk tepki göstermiştir. Koloniler, bu döneme kadar İngiltere yönetimden kopmayı planlamamış ancak koloni yönetimleri sayesinde yönetim tecrübesi oluşması üzerine bu fikir gelişmiştir.  Yeni Vergiler ve Kolonilerin Tepkisi Koloniler, 1763 yılındaki Kraliyet Bildirisi ile yeni toprakların yerleşime açılmasına kısıtlamalar getirilmesi; 1764 yılındaki Şeker Kanunu, …

Devamını oku »

Vakıf Terimleri Sözlüğü

ÂBÂ – ECDÂD Âbâ eb’in, ecdâd cedd’in çoğuludur. Eb, baba, ced, büyükbaba demektir. Neseb ve veraset gibi hususlar bakımından “baba” ve “büyükbaba/dede” hukukta bazı meselelerde bahis konusu olur. Neseb, ortak bir asıldan ve müteakiben birbirinden husule gelen şahıslar arasındaki birleşme ve bağlantıdan ibarettir ki biri tûlen, diğeri arzen olmak üzere iki kısma ayrılır. Tûlen nesep baba, oğul, torun gibi asıl ve fer’ler arasındaki birleşmedir. Yukarıya doğru olan şahıslar tûlen nesebin usul, aşağıya doğru olan şahıslar furu’ kısmıdır. Arzen neseb, bir asıldan dikine olmayarak kolsalan (dallanan) hısımlar arasında bulunan birleşme/bağlantı ve irtibattır. Kardeşler, kardeş çocukları, amcalar, halalar ve bunların çocukları arasındaki …

Devamını oku »

Krotonlu Theano

Krotonlu Theano, M.Ö. 600-550 tarihlerinde yaşadığı tahmin edilen Antik Çağın ilk kadın felsefecilerindendir. Krotonlu Theano, İyonyalı filozof, matematikçi ve Pisagorculuk olarak bilinen akımın kurucusu, kendi adıyla anılan Pisagor teoremine adını veren Pythagoras’ın (Pisagor) eşidir. Kroton Güney İtalya’da zengin liman kentlerinden biridir. Güney İtalya bu devirde bir Yunan kolonisidir ve buraya yerleşenlerce Magna Graecia (Büyük Yunanistan) adıyla anılmıştır. Krotonlu Theano, Pisagor’dan da etkilenerek cebir, geometri ve felsefeye ilgi duymuş, matematik ve müziğe önem vermiş ve reenkarnasyon öğretisini savunmuştur. Antik Çağ’ın bilinen ilk kadın filozofu Krotonlu Theano’udur. Krotonlu Theano, Pythagoras’ın (Pisagor) eşi, öğrencisi ve ilk takipçilerinden biridir. Matematik, geometri ve felsefe ile uğraşmıştır. Eşinin ölümünden ardından Pythagoras Okulu’nu yönetmiş ve kız …

Devamını oku »

Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi (ECOSOC)

Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi (ECOSOC), Birleşmiş Milletlerin ekonomik ve sosyal çalışmaları ve örgütün işlevsel kolları arasındaki koordinasyonu sağlayan temel organıdır. Konsey ayrıca uluslararası ekonomik ve sosyal sorunların tartışıldığı ve siyasi tavsiyelerin oluşturulduğu merkezi bir forum niteliğindedir. Ekonomik ve Sosyal Konsey bünyesinde bulunan Kalkınma Politikası Komitesi 24 uzmandan oluşur; ekonomik, sosyal ve çevresel sorunlar hakkında tavsiyeler veren bir kuruluş olarak görev yapar. Komite ayrıca “en az gelişmiş ülkelerin” (LDC’s) hangileri olacağına karar verir ve kullanılacak kriterleri belirler. Birleşmiş Milletler‘in ana organlarından biri olan Ekonomik ve Sosyal Konsey (ECOSOC), ekonomik, sosyal ve ilgili çalışmaların koordinesinden sorumlu birimdir. Ekonomik ve Sosyal Konsey, Birleşmiş …

Devamını oku »

Dünyanın En İyi 100 Hukuk Fakültesi

Dünyanın En iyi 100 Hukuk Fakültesi sıralaması, dünya üniversitelerini ve üniversitelere bağlı fakülteleri objektif kriterlere göre değerlendiren QS tarafından oluşturulmaktadır. Üniversiteler arası sıralama her yıl QS World University Rankings tarafından oluşturulurken farklı konularda ölçütler baz alınmakta ve puanlama sistemi uygulanmaktadır. QS World University Rankings  tarafından Dünyanın En İyi Hukuk Fakülteleri listesi oluşturulurken farklı konularda kriterler baz alınmakta ve puanlama sistemi uygulanmaktadır. Kriterler arasında araştırma, inovasyon, sosyal sorumluluk, özel kriterler, üniversiteye kayıtlı öğrenci sayısı, dünya çapında tanınırlık, fakültenin geçmişi, yayınlanmış makale sayısı ve akademik kadro gibi konular bulunmaktadır. Kriterler arasında araştırma, inovasyon, sosyal sorumluluk, özel kriterler, üniversiteye kayıtlı öğrenci sayısı, dünya …

Devamını oku »

Askeri Yüksek İdare Mahkemesi

Askeri Yüksek İdare Mahkemesi; kaldırılana kadar Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile görevlendirilmiş bağımsız bir yüksek mahkeme olarak görev yapmıştır. Askeri Danıştay olarak da adlandırılmıştır. AYİM, askeri olmayan makamlarca tesis edilmiş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların yargı denetimini yapan ilk ve son derece mahkemesi iken 2016 yılındaki halk oylaması sonucunda kaldırılmış, mahkemenin alanına giren konularda İdare Mahkemeleri ve Danıştay görevlendirilmiştir. Askeri Yüksek İdare Mahkemesine özgü ilk kanun 1972 yılında çıkarılmış; 1982 Anayasasının yürürlükten kaldırılan Yargı – Yüksek Mahkemeler başlıklı maddesinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin görev ve yetkileri tanımlanmıştır. Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin organları, …

Devamını oku »

Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi Ve Kontrolü Hakkında Kanun

Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi Ve Kontrolü Hakkında Kanun Kanun Numarası : 4207 Kabul Tarihi : 7/11/1996 Yayımlandığı R.Gazete : Tarih : 26/11/1996 Sayı : 22829 Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 36 Amaç Madde 1 – (Değişik: 3/1/2008-5727/2 md.) (1) Bu Kanunun amacı; kişileri ve gelecek nesilleri tütün ürünlerinin zararlarından, bunların alışkanlıklarını özendirici reklam, tanıtım ve teşvik kampanyalarından koruyucu tertip ve tedbirleri almak ve herkesin temiz hava soluyabilmesinin sağlanması yönünde düzenlemeler yapmaktır. Tütün ürünlerinin yasaklanması (2) Madde 2 – (Değişik: 3/1/2008-5727/3 md.) (1) Tütün ürünleri; a) Kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında, b) Koridorları dahil olmak üzere her türlü …

Devamını oku »

Uluslararası Demokratik Avukatlar Birliği

Uluslararası Demokratik Avukatlar Birliği(IADL), ECOSOC ve UNESCO’ya danışma statüsü olan bir dünya çapında bir Sivil Toplum Örgütüdür. Örgüt, 1946 yılında Paris’te, faşizme karşı savaştan kurtulan ve Nuremberg Duruşmalarına katılan avukatların toplanmasıyla kurulmuştur. IADL üyeleri bireysel avukatlar ve hakimler ile bölgesel ve ülkesel bağlantılı hukuk örgütlerinden oluşmaktadır. Birliğin üyeleri arasında doksan ülkeden avukatlar ve katılımcı hukuk dernek ve örgütleri bulunmaktadır. Örgütün tüzüğü Haziran 2009’da yapılan Vietnam’daki XVII. Kongresi’nde yeniden düzenlenmiştir.  Birliğin Cenevre’de, Viyana’da ve Newyork’ta Daimi Temsilcisi ve BM Temsilciliği bulunmaktadır. Örgütün Amacı Çalışma Alanı Uluslararası Demokratik Avukatlar Birliği, tüm ülkelerin avukatları ve avukat dernekleri arasında işbirliğini ve görüş alışverişini kolaylaştırmak, Birleşmiş Milletler Şartındaki amaçlara ulaşmak …

Devamını oku »

İngiliz İnsan Hakları Bildirgesi-Bill of Rights

İngiliz İnsan Hakları Bildirgesi-Bill of Rights, 1689 yılında İngiltere’de yayımlanan ve İngiltere kralının yetkilerini kısıtlayıp keyfi davranışlarını engelleyen bir insan hakları bildirgesidir. İngiliz İnsan Hakları Bildirgesi ile Britanya İmparatorluğu’nda tahta çıkan krallar, yetkilerinin çoğunu parlamentoya devretmiş; insan haklarının korunması bağlamında tüm Avrupa ülkeleri için önemli bir adım atılmıştır. Bu imparatorluk halkının tüm zümrelerinin temsilcisi, meşru ve özgür, ruhani ve dünyevi lordlarla Avam Kamarası’nın M.S.1688’de Westminster’de bir araya gelmeleri ve o zamanlar William ve Mary adlarını, Orange prensesi ve prensesi unvanlarını taşıyan ve böyle çağrılan ve şahsen orada bulunan Majestelerine, kendilerinin kaleme aldıkları, aşağıdakinin tıpkısı bir yazılı açıklamayı sunmaları nazarı dikkate alınsın. …

Devamını oku »

İngiltere’nin Özgür Halkının Anlaşması-Leveller Sonuç Bildirgesi

İngiltere’nin Özgür Halkının Anlaşması, (Leveller Sonuç Bildirgesi) 1 Mayıs 1649 yılında ilan edilmiştir. Evrensel insan hakları belgeleri arasında önemli bir yer tutmaktadır. Levellerlar İngiliz İç Savaşı dönemindeki önemli bir siyasi harekettir. Hareket üyeleri tarafından yazılan Agreement of the People adlı manifestoda; halk egemenliğini, genel genişletilmiş oy hakkı, kanun önünde eşitlik ve dini hoşgörü istekleri dile getirilmiştir. İç savaşın ilk döneminde çok etkili olmuş bir harekettir. Siyasi bir parti olamayan Leveller hareketi tek bir amaca bağlı olmayan, Moderate adlı bir gazete çıkartan, bildiri ve manifestolarla siyaset yapan ilk hareketlerdendir. Hareket üyeleri Kral I. Charles’ın idamının ardından diğer muhaliflerle beraber tasfiye edilmiştir. John Lilburne Hakkında John Lilburne, İngiliz …

Devamını oku »

Emek Şovalyelerinin Anayasası

Emek Şovalyelerinin Anayasası 1878 yılında ilan edilmiştir. Emek Şövalyelerinin amacı, çalışanların haklarını savunmaktır. 1869 yılında Amerika Birleşik devletlerinde kurulan Emek Şövalyeleri Philadelphia’da terziler tarafından kurulan bir oluşumdur ve ilk toplantılarını 1878’de yılında yapmışlar, 1886 yılına kadar 700 bin civarında üyeye kavuşmuşlar, kısa zamanda başarılar elde etmişlerdir. Emek Şövalyeleri arasında her renkten ve türden terzi yer almıştır ve örgüt sanayi toplumu sonucunda gelişen demokratik ilkeleri desteklemiştir. Emek Şovalyelerinin Anayasası 1. Her üretken endüstri departmanını örgüte dahil etmek, bilgiyi eylem için bakış açısı haline getirmek ve ülkenin ve bireylerin ilerlemesi için doğru standartları, endüstriyel ve moral değerleri oluşturmak. 2. Çalışanların ürettikleri refahtan uygun bir pay …

Devamını oku »

Avrupa’da Hasta Haklarının Geliştirilmesi Amsterdam Bildirgesi

Avrupa’da Hasta Haklarının Geliştirilmesi Amsterdam Bildirgesi, 28-30 Mart 1994 tarihlerinde Amsterdam’da kabul edilmiştir.  1.Sağlık bakımında (hizmetlerinde) insan hakları ve değerleri.  1.1.Kadın veya erkek herkesin insan olması dolayısıyla saygı görmeye hakkı vardır. 1.2.Herkes kendi yaşamını belirleme hakkına sahiptir. 1.3.Herkes fiziksel ve mental bütünlüğe sahip olmaya ve kişi olarak güvenli bir yaşam sürdürme hakkına sahiptir. 1.4.Kadın veya erkek herkesin özel yaşamına saygı gösterilmelidir. 1.5.Herkes kendi ahlaki ve kültürel değerlerine, dinsel ve felfesi inançlarına sahip olma ve bunlara saygı gösterilme hakkına sahiptir. 1.6.Herkes hastalıkların önlenmesi ve sağlık bakımı için yeterli ölçüde çaba gösterilerek sağlığının korunması ve kendisi için edinilebilir en yüksek sağlık seviyesine kavuşma …

Devamını oku »

Augustus ve Leges Luliae

Augustus ve Leges Iuliae (M.Ö. 27-M.S. 14) Julian yasaları, Lex Iulia veya Leges Iuliae olarak bilinen Antik Roma Hukuku yasalarıdır. İstikrarlı kurumlar oluşturarak Cumhuriyeti ıslah etmek isteyen ilk Roma İmparatoru Augustus hükümranlığı sırasında çok sayıda kanun vaz etmiştir. Bu kanunlar imparatorun aile adından hareketle Leges Iuliae olarak anılmaktadırlar. Augustus döneminde , M.Ö 18–17’deki Leges Juliae , Roma’daki üst sınıfların hem ahlaklarını hem de sayılarını yükseltmek ve evliliği teşvik edip çocukları sahiplenerek nüfusu arttırmaya çalışmıştır. Bu dönemde özel ve kamusal bir suç olarak zina düzenlenmiştir. Nüfus genişlemesini teşvik etmek için, Leges Juliae, evliliğe teşvikler getirmiş, üç erkek çocuk yapanlara yüksek saygıyı belirten “Üç oğlun yasasını” oluşturmuştur. Evlenme çağındaki bekarlar ve evlenmeyecek genç dullar miras almaktan ve …

Devamını oku »

Praetor Beyannameleri

Praetor Beyannamesi (Edictum praetoris) Roma Hukuku‘nun günümüze ulaşmış en önemli unsurlarından biridir. Roma’da, Cumhuriyet döneminin başlarında bir yurttaş hakkını ileri sürmek için dava açmak istediği takdirde konsüle başvurmak ve talebini teamül tarafından öngörülen ya da XII Levha Kanunu’nda yazılı bulunan belirli bir usule bağlamak zorundadır ve bu sisteme “kanun davaları” (legis actiones) usulü denilmektedir. Davacı bu minval üzere önde gelen yurttaşlar arasından bir hâkim tayin etmesi için öncelikle üst düzey bir magistra’ya başvurmak durumundadır. Davacının ayrıca kanunun öngördüğü bir davaya atıfta bulunması gerekmektedir. Zira talebin kanun davalarından birine tekabül etmemesi halinde yargılama gerçekleşmemektedir ve “dava yoksa, yargılama da yoktur.” Praetorlar  …

Devamını oku »

Habeas Corpus Bildirgesi

Habeas Corpus Bildirgesi, 1679 yılında ilan edilmiştir. Devletin bireysel hürriyetleri keyfi bir şekilde kısıtlamamasını amaçlamaktadır. Habeas Corpus Bildirgesi (1679) Caniyane ya da sözde caniyane bazı olaylar yüzünden Kral’ın uyruklarını, nezaretleri altında bulunduran kontluklardaki fahri memurların, zindancıbaşıların ve diğer görevlilerin, kendilerine gönderilen resmi celp emirlerini geri yollayarak, bir ya da bazen birden çok Habeas Corpus’u çeşitli ve türlü biçimde çiğneyerek ve başka vesilelerle, görevlerine, ülkenin kabul edilmiş yasalarına aykırı olarak, bu tür resmi celp emirlerine karşı gösterilmesi gereken bağlılığı savsayarak, sürüncemelere neden oldukları, böylelikle Kral’ın uyruklarının birçoğunun, yasa uyarınca kefaletle serbest bırakılacakları durumlarda, büyük zararlara ve sıkıntılara maruz bırakılarak zindanda tutuldukları ve …

Devamını oku »

Amerikan Haklar Bildirgesi

Amerikan Haklar Bildirgesi, 15 Aralık 1791 tarihinde kabul edilmiştir. Haklar Bildirisi’nin esin kaynakları Magna Carta, İngiliz Haklar Bildirisi, kolonilerin krala ve parlamentoya karşı yürüttüğü mücadele ve Amerikan halkı arasında gitgide yaygınlaşan eşitlik düşüncesidir. Haklar Bildirisi (Bill of Rights), ABD Anayasası’nın 15 Aralık 1791’de tek bir bölüm olarak kabul edilen ilk 10 ek maddesidir. Bu maddelerle birey haklarına ilişkin güvenceler ve federal yönetimle eyalet yönetimlerine getirilen sınırlamalar pekiştirilmiştir. Amerikan Haklar Bildirgesi Kongre, din kurumuna saygı göstermeyen, dinin serbestçe uygulanmasını engelleyen ya da ifade ve basın hürriyetini ortadan kaldıran veya barışçı bir şekilde toplantı yapma hakkını ve şikayetlerinin düzeltilmesi için hükümete dilekçe verme hakkını engelleyen hiçbir …

Devamını oku »

Baskı (Compulsion)

Baskı (Compulsion) 1959) yılında Leopold-Loeb davası olarak bilinen gerçek bir olaydan hareketle sinemaya aktarılmıştır ve hukuk filmleri arasında önemli bir yere sahiptir. Gerçek bir cinayet davasından yola çıkan ve 1920’lerin eşcinsel aşıklarının ‘mükemmel cinayet’ şımarıklığını aydınlatan Leopold-Loeb davası beyaz perdede birçok uyarlama görmüştür. 1924’te iki Şikago’lu zengin genç Richard Loeb ve Nathan Leopold sırf heyecan olsun diye 13 yaşındaki bir çocuğu öldürmüşler ve bu cinayet sonunda yapılan yargılama romanlara ve filmlere konu olmuştur. Baskı (Compulsion) bu üç yapıttan biridir. İngiliz yazar Patrick Hamilton, 1929 yılında Rope(Urgan) adlı ünlü oyununda arkadaşlarını öldüren iki Oxford’lu öğrenciyi konu almış; Alfred Hitchcock bu oyunu …

Devamını oku »

İngiliz Haklar Bildirgesi (Petition Of Rights)

İngiliz Haklar Bildirgesi (Petition Of Rights), 17 Haziran 1628 tarihinde ilan edilmiştir. Bildirge, I.Charles döneminde parlamentonun yetkilerinin azaltılması konusunda fikirlerin yaygınlaşması sonucunda kabul edilmiştir. Parlamento, Kral Charles’in bu düşüncesine direnmiş ve 1628 yılında Petition Of Rights adıyla İngiliz Haklar Bildirgesi krala kabul ettirilmiştir. Kral I. Charles 19 Kasım 1600 tarihinde doğmuş, 30 Ocak 1649 tarihinde ölmüş, 27 Mart 1625 tarihinden 1649 yılında idam edilene kadar İskoçya Krallığı ve İngiltere ile İrlanda krallıklarını yönetmiştir. Evrensel Hukuk Metinleri arasındaki bu bildirge ile Magna Carta’nın ilk kez dile getirdiği haklar krala tekrar hatırlatılmış ve kabul ettirilmiştir. Petition Of Rights, İngiltere’nin günümüzde güçlü bir parlamentoya sahip olmasının yolunu açan önemli bir belgedir. İngiliz Haklar Bildirgesi (Petition Of Rights) …

Devamını oku »

Kadın ve Yurttaş Hakları Bildirisi Metni

Kadın ve Yurttaş Hakları Bildirisi Metni, dünya tarihinde önemli bir yeri olan 1789 tarihli (Declaration des droits de l’homme et du citoyen) Yurttaş ve İnsan Hakları Bildirisi’nde kadın yurttaşların gözardı edildiğinin farkedilmesi nedeniyle 1791 tarihinde Fransız Devrimine destek vermiş devrimci kadınlar tarafından hazırlanmıştır. Biz, anneler, kız çocukları, kız kardeşler, ulusun temsilcileri, Ulusal Meclise alınmayı talep ediyoruz. Toplumun sefaletinin ve siyasal iktidarların ahlâki bozulmuşluğunun başlıca nedenlerinin, kadınların haklarının tanınmaması, unutulması ya da göz ardı edilmesi olduğunu göz önüne alarak, kadınların doğal, devredilemez ve kutsal haklarını bir bildirgeyle ilân etmeye karar verdik. Böylelikle istiyoruz ki bu bildirge toplumun bütün üyelerinin gözü önünde dursun, …

Devamını oku »

İspanyol Halkının Politik Anayasası

İspanyol Halkının Politik Anayasası, 19 Mart 1812 tarihinde ilan edilmiştir. Bugün yürürlükte bulunan İspanya Anayasası İspanyol Halkının Politik Anayasasından ilham alınarak hazırlanmıştır. İspanyol Halkının Politik Anayasası Başlangıç Bölümü Her şeye kadir Tanrı’nın, Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’un ve toplumun yüksek kanun koyucusu ve yaratıcısının adıyla: İspanyol ulusunun genel ve olağanüstü Meclis’i son derece gizli inceleme ve müzakerelerden sonra istikrarlı ve sürekli bir ortamda uygulanmasını sağlayacak ihtiyat ve uygun hükümlerle birlikte Monarşinin kadim temel kanunlarının bütün ulusun refahını, bereketini ve zaferini sağlamadaki büyük hedefini layıkıyla gerçekleştireceğine emindir ve devletin adil bir şekilde yönetilmesi ve iyi bir devlet için aşağıdaki politik anayasayı ferman …

Devamını oku »

Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında 298 Sayılı Kanun

Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında 298 Sayılı Kanun, 26.04.1961 tarihinde kabul edilmiş, 02.05.1961 tarihli resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. İşbu kanun metninde çeşitli tarihlerde yapılan değişiklikler 13.06.2018 tarihi itibari ile, ilgili madde ve fıkraların altlarına dipnot düşmek suretiyle belirtilmiş ve okuyucunun tüm değişiklikleri görmesi kolaylaştırılmıştır. Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında 298 Sayılı Kanun bazı hükümleri, 1961, 1979, 1983, 1986, 1987, 1988, 1995, 1997, 1998, 1999, 2000, 2003, 2005, 2008, 2010, 2012, 2013, 2014, 2017 ve 2018 yıllarında değiştirilmiş,  diğer özel kanunlara konulan hükümlerle değişikliğe uğramış yada bazı hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır. Kanunda geçen “Cumhuriyet Senatosuna dair hükümler” …

Devamını oku »