Cenazelerin Nakli Antlaşması

Cenazelerin Nakli Antlaşması, Avrupa Konseyi tarafından 26 Ekim 1973 tarihinde Strazburg’da düzenlenmiştir. Antlaşma metni Fransızca ve İngilizce olarak kabul edilmiştir. Türkiye, antlaşmayı 17 Nisan 1975 tarihinde 1887 sayılı Kanunla kabul etmiş,  “Cenazelerin Nakli Anlaşması”nın onaylanması; Dışişleri Bakanlığı’nın 20/5/1975 günlü ve ASGM (ASKD) – 702.478/543 sayılı yazısı üzerine, 31/5/1963 günlü ve 244 sayılı Kanunun 3. ve 5. maddelerine göre, Bakanlar Kurulu’nca 3/6/1975 tarihinde kararlaştırılmıştır.

Cenazelerin Nakli Antlaşması

Resmi Gazete Tarihi : 6.8.1975
Resmi Gazete No : 15318
Karar Sayısı : 7/10100

Bu Anlaşmayı imzalayan Avrupa Konseyi’ne üye Devletler,

Uluslararası cenaze nakline ilişkin formalitelerin basitleştirilmesi gerektiğini düşünerek,

Özellikle tabutun sızdırmaz olması hususunda gerekli tedbirler alındığı takdirde, ölüme bulaşıcı bir hastalık sebep olsa dahi cenaze naklinin sağlık açısından bir tehlike yaratmadığını göz önünde tutarak,
Aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır :

Madde 1

1- Sözleşme Tarafları, kendi aralarındaki ilişkilerde bu anlaşma hükümlerini uygulayacaklardır.

2- Bu Anlaşma’da kullanılan “cenazelerin nakli” terimi, ölülerin “hareket ülkesin” den “gidilecek ülke”ye naklini ifade eder. “Hareket ülkesi,” nakil işleminin başladığı “gidilecek ülke” cenazenin nakilden sonra gömüleceği veya yakılacağı yerdir.

3-Bu anlaşma, yakılan naaşların küllerinin nakline uygulanmaz.

Madde 2

1-Bu Anlaşma hükümleri, cenazelerin sözleşen Tarafların ülkelerinden sevkedilmeleri, transit geçişleri veya bu ülkelere kabul olunmaları hususlarında öngörülebilecek azami şartları kapsar.

2-Sözleşen Taraflar, özel durumlarda ve bilhassa sınır bölgelerindeki nakiller konusunda gerek ikili anlaşmalar gerek uyuşma yoluyla varılacak kararlarla daha geniş kolaylıklar tanımak hususunda serbesttirler.

Bu anlaşma ve kararların belirli hallere uygulanabilmeleri için ilgili bütün Devletlerin rızalarının alınması zorunludur.

Madde 3

1- Nakledilen her cenazenin, beraberinde, hareket yetkili makamları tarafından düzenlenmiş özel bir belge (cenaze geçiş izni) bulunmalıdır.

2- Geçiş izni, en aşağı bu anlaşmaya ekli modelde yer alan bilgileri ihtiva etmeli ve düzenlendiği ülkenin resmi dili ya da resmi dillerinden biri ile Avrupa Konseyi resmi dillerinden birinde yazılmış olmalıdır.

Madde 4

Gidilecek ülke ve transit ülkeleri, cenazelerin nakli konusunda mevcut ya da akdedilecek uluslararası sözleşme ve anlaşmaların gerektirdiği belgeler dışında “geçiş izni” nden başka bir belge talep etmeyeceklerdir.

Madde 5

“Geçiş izni”, bu anlaşmanın 8. maddesinde belirtilen yetkili makam tarafından,

a) Cenazelerin nakli ile gerektiğinde defin ve mezardan çıkarma hakkında “Hareket ülkesi” nde yürürlükte bulunan bütün tıbbî, sıhhî, idari ve hukukî formalitelerin yerine getirildiği,

b) Naaşın, bu Anlaşmanın 6. ve 7. maddelerinde belirtilen evsafı haiz bir tabuta konulduğu,

c) Tabutun sadece geçiş izninde adı kayıtlı kişinin naaş ve naaşla birlikte gömülecek ya da yakılacak kişisel nesneleri ihtiva ettiği, saptandıktan sonra düzenlenir.

Madde 6

1-Tabut sızdırmaz olmalı ve içinde emici bir madde bulunmalıdır. “Hareket ülkesi” nin yetkili makamlarınca gerekli görüldüğü takdirde, iç ve dış basıncı dengeleyecek bir temizleyici cihazla teçhiz edilmelidir.

i) Tabut, en aşağı 20 mm. kalınlığında tahtadan yapılıpma bir diş tabut ve dikkatle lehimlenmiş kurşundan ya da kendiliğinden tahrip olan bir başka maddeden yapılma bir iç tabuttan müteşekkil bulunmalı

ii) Veya en aşağı 30 mm. kalınlığında tahtadan yapılıp içi kurşunla yada kendiliğinden tahrip olan bir başka madde ile kaplanmalıdır.

2-Ölüm sebebi bulaşıcı bir hastalık ise, naaş antiseptik bir mahlulle yıkanmış bir kefene sarılacaktır.

3-Nakil hava yolu ile yapılacak ise, bu maddenin 1. ve 2. paragrafları hükümleri saklı kalmak kaydıyla, tabut bir temizleyici cihazla teçhiz edilmeli ve buna imkân bulunmazsa, hareket ülkesi yetkili makamınca yeterli görülen direnç garantisi verilmelidir.

Madde 7

Tabut normal yük alarak nakledildiği takdirde, tabut olduğu belli olmayacak şekilde ambalajlanmalı ve dikkatle taşınması gerektiği belirtilmelidir.

Madde 8

Sözleşen Taraflardan her biri, 3. maddenin 1. paragraflarında değinilen yetkili makamı, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ ne bildirilecektir.

Madde 9

Bir nakliyat, cenazelerin nakli konusundaki 10 Şubat 1973 tarihli Berlin Düzenlemesi’ne taraf olan bir üçüncü Devleti ilgilendiriyorsa, bu anlaşmaya taraf olan Devletler, anlaşmaya taraf olan diğer Devletlerden yükümlülüklerini Berlin Düzenlemesi’ne göre yerine getirebilmeleri için gerekli tedbirleri almalarını talep edebilirler.

Madde 10

1-Bu Anlaşma Avrupa Konseyi üyesi devletlerin imzalamasına açıktır. Üye Devletler,

a) Onay ya da kabul kaydı koymaksızın imzalamak veya,
b) Onay ya da kabul kaydı ile imzalayıp daha sonra onaylamak ya da kabul etmek, Suretiyle anlaşmaya taraf olabilirler.

2-Onay ya da kabul belgeleri, Avrupa Konseyi Genel Sekreterliği’ne tevdi olunacaktır.

Madde 11

1-Bu Anlaşma, üç üye Devletin 10. madde uyarınca Anlaşma taraf oldukları tarihten bir ay sonra yürürlüğe girecektir.

2-Daha sonra onay ya da kabul kaydı koymaksızın imzalayan ya da onaylayan veya kabul eden üye
Devletler bakımından anlaşma imza ya da onay veya kabul belgelerini tevdi ettikleri tarihten bir ay
sonra yürürlüğe girecektir.

Madde 12

1-Anlaşma yürürlüğe girdikten sonra, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi üye olmayan devletleri anlaşmaya katılmaya davet edebilir.

2-Bu yolla katılma, tevdi tarihinden bir ay sonra hüküm ifade edecek bir katılma belgesinin Avrupa Konseyi Genel Sekreterliği ‘ne tevdii suretiyle gerçekleşir.

Madde 13

1-Sözleşen Taraflardan her biri, imza ya da onay, kabul veya katılma belgesini tevdi sırasında Anlaşma’yı uygulayacağı ülkeyi ya da ülkeleri tasrih edebilir.

2-Sözleşen Taraflardan her biri, onay, kabul ya da katılma belgesini tevdi sırasında veya daha sonra, Avrupa Konseyi Genel Sekreterliği’ne göndereceği bir bildiri ile, uluslararası ilişkilerinden sorumlu ve adına taahhütlerde bulunmaya yetkili olduğu diğer ülkelere bu Anlaşma hükümlerini teşmil edebilir.

3-Yukarıda paragraf uyarınca yapılan herhangi bir bildiri, Anlaşmanın 14. maddesinde belirtilen usule uygun olarak geri alınabilir.

Madde 14

1-Bu anlaşma süresiz olarak yürürlükte kalacaktır.
2-Sözleşen taraflardan her biri, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne göndereceği bir ihbarla Anlaşmayı kendi bakımından feshedebilir.
3-Fesih, ihbarı alındığı tarihten altı ay sonra hüküm ifade eder.

Madde 15

Avrupa Konseyi Genel Sekreteri,

a) Onay ya da kabul kaydı bulunmayan her imzalamayı,
b) Onay ya da kabul kaydı bulunan her imzalamayı,
c) Her onay, kabul veya katılma belgesi tevdiini,
d) 11. madde uyarınca Anlaşma’nın yürürlüğe giriş tarihlerini,
e) 13. maddenin 2. ve 3. paragrafları uyarınca aldığı her bildiriyi,
f) 14. madde uyarınca aldığı her ihbarı ve feshin hüküm ifade edeceği tarihi,
g) 8. madde uyarınca kendisine iletilecek her bildiriyi,

Konsey üyeleri ile Anlaşma’ya katılmış bulunan devletlere bildirilecektir.

Yukarıdaki kabul zımnında gereği gibi yetkili kılınmış aşağıda imzaları bulunanlar, işbu Anlaşmayı imzalamışlardır.

Avrupa konseyi arşivlerinde saklanacak tek bir nüsha halinde, her iki metin de ayni derecede geçerli
bulunmak üzere, Fransızca ve İngilizce olarak 26 Ekim 1973 tarihinde Strazburg’ da düzenlenmiştir.
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri imza eden ve katılan devletlerin her birine bu sözleşmenin aslına
uygun örneklerini iletecektir.