Hukuk Ansiklopedisi
Dünya Mirası Gezginleri Derneği, alanında ilk sivil toplum kuruluşudur. Dernek 2010 yılı Haziran ayında kurulmuştur. Dünya Mirası Gezginleri Derneği üyeleri, seyahat etmeyi seven, bunu bir yaşam biçimi olarak benimsemiş bulunan bireylerdir. Yurtiçi ve yurt dışı gezilerinde değişik coğrafya ve kültürleri incelemek, tanımak amaçlanmaktadır.
Dünya Mirası Gezginleri Derneği, UNESCO Dünya Miras Listesinde bulunan ve Dünya Mirası konseptine göre hareket eden bir dernektir. Dernek üyeleri, ülkelerin kültürel ve doğal varlıklarını korumak ve tanıtmak için çalışan kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisindedir. Derneği kurucu başkanı Atila Ege’dir.
Dünya Mirası Gezginleri Derneğinin Amacı
Derneğin amacı, Unesco’nun ilan ettiği Kültürel ve Doğal Dünya Miraslarını tanıtımını yaparak Türkiye’de bulunan Dünya Miraslarının ülke çapında kamuoyunca bilinmesini sağlamak ve korunmaları konusunda toplumun bilinçlendirilmesine hizmet etmektir. Bu amaç çerçevesinde dernek, dünya miras listesine girebilecek yerlerin ortaya çıkarılarak Unesco Dünya Mirası Listesine alınmasına yardımcı olmak için faaliyetlerde bulunmaktadır.
Dünya Mirası Gezginleri Derneği, genç kuşakların Kültürel ve Doğal Dünya Miraslarına dikkatlerinin çekilmesi; dünya mirası farkındalıklarının arttırılması ve korunma bilincine ulaştırılması yönüne çalışmaktadır.
Kültürel ve Doğal Dünya Miraslarının korunması amaçlı eğitim programları hazırlanmakta; dünya mirası alan calışmaları için lisans üstü eğitim olanaklarının sağlanmasına gayret göstermektedir. Bu çerçevede, yerel konferans ve sempozyumlar düzenlemekte, diğer sivil toplum örgütleri , yerel yöneticiler ve eğitim kurumlarıyla işbirliğine gitmektedir.
Unesco ve Dünya Mirası Gezginleri Derneği
Unesco, Birleşmiş Milletler’in eğitim, bilim ve kültür organizasyonu olarak, dünya miraslarının korunması amacıyla çalışmalar yürütmektedir. Bu varlıklar ve miras, somut olmayan ve somut kültür mirası olarak iki türlü nitelenmekte, koruma çerçevesinde birçok uluslararası sözleşme düzenlenmektedir. Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi, Arkeolojik Mirasın Korunmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi ve Dünya Kültürel Ve Doğal Mirasın Korunması Sözleşmesi bu sözleşmelerin en önde gelenleridir.
1972 yılında hazırlanıp imzaya açılan Dünya Kültür ve Doğa Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme’ye, bugün itibariyle BM’e üye ülkelerden 192’si imza atarak SÖZLEŞMEYE TARAF DEVLET ünvanını almış bulunuyor. Türkiye, bu sözleşmeyi 1983 yılında onaylamıştır. Dünya Mirası Komitesi , ilk kez 1978 yılında 12 yeri Dünya Mirası ilan etmiştir. 38 yıldır yapılan toplantılar sonucunda bugüne kadar sözleşmeye imza atan 192 ülkeden 165’inde 814’ü insan yapısı, 203’ü doğanın yarattığı, 35’i ikili ya da karma olmak üzere toplam 1052 yer Dünya Mirası ilan edilmiş ve koruma altına alınmıştır.
UNESCO, Birleşmiş Milletler Örgütü’nün bir koludur; eğitim, bilim ve kültür gibi çok önemli konularda çalışmalar yapar. UNESCO Dünya Miras Alanları Listesi de kültürel ve doğal mirasın korunması için geliştirilen ve çok tanınan bir UNESCO uygulamasıdır.
Kültürel ve doğal varlıkların Dünya Miras Alanı seçilebilmeleri için üstün evrensel değere sahip olmaları gerekmektedir. Eğer bir kültürel ve/veya doğal alanın sahip olduğu niteliklerin anlam ve önemi ulusal sınırların dışına taşmışsa ve bu alanın korunması, bugünkü ve gelecek kuşaklar için en üst düzeyde önem taşıyorsa orada üstün evrensel değer bulunmaktadır.
Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi
UNESCO, 17 Ekim 2003 tarihinde “Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi”ni kabul etmiştir. “Somut Olmayan Kültürel Miras”, toplulukların, grupların ve kimi durumlarda bireylerin, kültürel miraslarının bir parçası olarak tanımladıkları uygulamalar, temsiller, anlatımlar, bilgiler, beceriler ve bunlara ilişkin araçlar, gereçler ve kültürel mekanlar anlamına gelir.
Aralık 2016 tarihi itibariyle Türkiye’nin bu listedeki miras sayısı 14’dir.
1. Meddahlık Geleneği (2008)
2. Mevlevi Sema Törenleri (2008)
3. Âşıklık Geleneği (2009)
4. Karagöz (2009)
5. Nevruz (Türkiye, Azerbaycan, Hindistan, İran, Kırgızistan, Özbekistan (2009), Afganistan, Kazakistan, Irak, Tacikistan ve Türkmenistan (2016)
6. Geleneksel Sohbet Toplantıları (Yaren, Barana, Sıra Geceleri ve diğer, 2010)
7. Alevi-Bektaşi Ritüeli Semah (2010)
8. Kırkpınar Yağlı Güreş Festivali (2010)
9. Geleneksel Tören Keşkeği (2011)
10. Mesir Macunu Festivali (2012)
11. Türk Kahvesi Kültür ve Geleneği (2013)
12. Ebru, Türk Kağıt Süsleme Sanatı (2014)
13. İnce Ekmek Yapımı ve Paylaşımı Geleneği, Lavaş, Katrina, Jupka, Yufka (Türkiye, Azerbaycan, Kırgızistan, İran ve Kazakistan ile ortak dosya) (2016)
14. Çini Yapımı Geleneksel El Sanatı (2016)
UNESCO Dünya Mirası Merkezinin amaçları:
- Dünyamızın kültür ve doğa mirasının korunmasında uluslararası işbirliğini teşvik etmek,
- Sözleşmeye taraf devletleri, kendi ulusal toprakları üzerindeki yerleri Dünya Mirası Listesi’ne dahil ettirmek amacıyla aday göstermeleri için teşvik etmek,
- Dünya Mirasının korunması için taraf ülkelerin kamuoyu bilincini oluşturma faaliyetini desteklemek,
- Kendi kültür ve doğa mirasını korumada yöre halkının katılımını teşvik etmek,
- Teknik yardım ve mesleki eğitim sağlamak suretiyle Dünya Mirası yerlerinin korunmasında yardımcı olmak,
- Yakın tehlike içinde olan Dünya Mirası yerleri için acil yardım sağlamak amacıyla faaliyet göstermektir.
Dünya Mirası Gezginleri Derneği, doğa mirası, arkeolojik miras ve somut olmayan kültürel mirasın korunması amacıyla bilinç geliştirilmesi ve aktif koruyucu örgütlenme olanaklarını UNESCO prensipleri çerçevesinde ve ülkesel bazda harekete geçirmektedir. Çocukların ve gençlerin eğitimine önem verilmektedir. Dünya Mirası Gezginleri Derneğinin, vizyonu ve misyonu, çocukların ve gençlerin eğitimini öncelikli hedef olarak benimsenmiştir.
Dernek Eğitim Komitesinin ana hedefi ve sorumluluğu, UNESCO’nun “Dünya Mirası Genç Ellerde” eğitim programına uygun uygulamalar yapmaktır.
Yetişmekte olan çocukların ve gençlerin dünya miraslarının korunması konusunda bilgilendirilmeleri, bilinçlendirilmeleri, farkındalıklarının arttırılması ve aktif koruyucular olarak yetişerek sonraki nesillere aktarmaları temel hedeftir.
Dernek dünyanın birçok bölgesine geziler düzenleyerek çalışma alanlarında duyarlılık oluşturmaktadır.
Dünya Mirası Gezginleri Derneği
Adres: Osmanağa Mahallesi Osmancık Sokak Birlik İşhanı No:3 Kat:1 D:6 Kadıköy / İstanbul
Telefon: 0216 346 40 96
GSM: 0553 097 11 77 (Eğitim Komitesi)
