Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı, hukuk Fakültesi mezunlarının yeterliliğini ölçmek amacıyla yapılan bir sınavdır.
Yönetmelik, 8 Mayıs 2024 tarihli ve 32540 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. Yönetmelik, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun Ek 41 inci maddesi uyarınca düzenlenmiştir. 17 Ekim 2019’da kabul edilerek 24 Ekim 2019’da Gazetede yayınlanan 7188 Sayılı Kanun ile getirilen “Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı” şartının ne şekilde gerçekleştirileceğini belirlenmiştir.
Sınavın uygulanmasına ilk kez 2024 yılında başlanmıştır.
Yönetmelik Gereğince Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı;
24/10/2019 tarihinden sonra yükseköğretim kurumlarına kayıt yaptıranlardan 31/3/2024 tarihinden sonra mezun olanlar hakkında uygulanacak,
Bunun yanı sıra, yabancı bir hukuk fakültesini bitirdikten sonra YÖK’ten denklik belgesi almış bulunanlar da sınava katılabilecek,
Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı, Nisan ve Eylül aylarında, yılda iki defa ÖSYM tarafından yapılacaktır.
Adalet Bakanlığı, sınavı, insan kaynağının niteliğini artırmaya yönelik atılacak en önemli adımlardan biri olarak tanımlamıştır.
Hukuk fakültesi mezunları hâkim ve savcı yardımcısı, avukat veya noter olabilmek için ÖSYM tarafından yapılacak bu sınava girmek zorundadır.
Hâkim ve savcı yardımcılığı sınavına hukuk mesleklerine giriş sınavında başarılı olan hukuk fakültesi mezunları ile belirli bir süre avukatlık yapanlar başvurabilecektir.
Sınavdan yeterli puanı alanlar doğrudan avukatlık stajına başlayabilir.
İlgili kanunlarda belirtilen şartlar gereğince; hâkim adaylığı sınavına girmek isteyenler ile Avukatlık veya Noterlik stajına başlamak isteyenler, Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavında veya İdari Yargı Ön Sınavında başarılı olmak zorundadır.
Ayrıca, yönetmeliğe göre; sadece hâkimlik, savcılık, avukatlık ve noterlik hukuk mesleği olarak kabul edilmektedir. Ancak icra müdürleri ve diğer adli personel adayları kapsam dışındadır.
İdari Yargı Ön Sınavına, hukuk fakülteleri ile siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarında en az dört yıllık yükseköğrenim programlarından mezun olan veya denklik belgesi almış olanlar katılabilmektedir.
Sınavlar test şeklinde yapılmaktadır. Hukuk mesleklerine giriş sınavında başarı sınırı tüm meslekler için aynı olacak şekilde belirlenmiştir. Yüz puan üzerinden en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılacaktır. Sınavdan yeterli puanı alamayanlar hukuk fakültesi mezunu olarak diğer bütün haklarını koruyacaklardır.
Öte yandan, sınavlara ve yapılma şekline ilişkin diğer hususlar, ilgili kurumların görüşleri doğrultusunda Adalet Bakanlığı tarafından belirlenecektir. Hâkimler ve Savcılar Kurulu, Yükseköğretim Kurulu, Türkiye Barolar Birliği ve Türkiye Noterler Birliği görüşü alınacak kurumlardır.
Yükseköğretim Kanunu Gereğince “Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı” Getirilmesi
7188 sayılı ve 17/10/2019 tarihli Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 5 inci maddesi ile 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa eklenen Ek Madde 41’de hâkimlik, savcılık, avukatlık ve noterlik meslekleri için getirilen “Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ile İdarî Yargı Ön Sınavı” düzenlenmektedir. Bu Hükümde; Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ile İdarî Yargı Ön Sınavında adayların hukuk bilgilerinin hangi alanlardan ölçüleceği sıralanmıştır.
HUKUK MESLEKLERİNE GİRİŞ SINAVI VE İDARİ YARGI ÖN SINAVI YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1
Bu Yönetmeliğin amacı; Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavının yapılma şekline ilişkin usul ve esaslar ile bu sınavlara ilişkin diğer hususları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2
Bu Yönetmelik, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun ek 41 inci maddesinde düzenlenen Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavına ilişkin esasları kapsar ve 24/10/2019 tarihinden sonra yükseköğretim kurumlarına kayıt yaptıranlardan 31/3/2024 tarihinden sonra mezun olanlar hakkında uygulanır.
Dayanak
MADDE 3
(1) Bu Yönetmelik; 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun ek 41 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 4
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Adalet Bakanlığını,
b) ÖSYM: Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığını,
c) Protokol: Adalet Bakanlığı ile Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı arasında imzalanan protokolü,
ç) Sınavlar: Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı tarafından yapılan Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Sınav Şartları, Sınav İlanı ve Başvuru Usulü
Sınavlara girme şartları
MADDE 5
(1) 2547 sayılı Kanunun ek 41 inci maddesinde öngörülen sınavlardan;
a) Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavına, hukuk fakültesinden mezun olanlar ile yabancı bir hukuk fakültesini bitirip de Türkiye’deki hukuk fakülteleri programlarına göre eksik kalan derslerden sınava girip başarılı olmak suretiyle denklik belgesi almış bulunanlar,
b) İdari Yargı Ön Sınavına, hukuk bilgisine programlarında yeterince yer veren siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarında en az dört yıllık yükseköğrenim yapmış veya bunlara denkliği kabul edilmiş yabancı öğretim kurumlarından mezun olanlar,
girebilir.
Sınavların yapılma zamanı
MADDE 6
(1) Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı Nisan ve Eylül aylarında olacak şekilde yılda iki defa; İdari Yargı Ön Sınavı ise Eylül ayında olacak şekilde yılda bir defa protokol uyarınca ÖSYM tarafından yapılır.
(2) Sınavlara ilişkin Bakanlıktaki sekretarya hizmetleri, Personel Genel Müdürlüğü tarafından yerine getirilir.
Sınavların ilanı
MADDE 7
(1) Sınavlara ilişkin hususların yer aldığı ilan, başvuru süresinin bitiminden en az on beş gün önce Bakanlığın internet sitesinde ilan olunur.
Sınavlara başvurular
MADDE 8
(1) Sınav tarihi itibarıyla 5 inci maddede öngörülen şartları sağlayabilecek durumda olanlar sınava başvuru yapabilir.
(2) Sınav başvuruları, protokolde belirlenen ve ilan edilen usule göre elektronik ortamda ÖSYM’ye yapılır.
(3) Başvuru sürecini tamamlayan adayların başvuru bilgileri ÖSYM tarafından Bakanlığa bildirilir.
(4) Sınavlara başvuracak adaylardan sınav öncesinde herhangi bir evrak istenmez.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sınavlara Dair Esaslar
Sınavların değerlendirilmesi
MADDE 9
(1) Sınavlarda ilgililerin 2547 sayılı Kanunun ek 41 inci maddesinde sayılan alanlardaki bilgileri ölçülür. Sınav test şeklinde olup çoktan seçmeli en az yüz sorudan oluşur.
(2) Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavında;
a) Anayasa Hukuku 6 puan,
b) Anayasa Yargısı 2 puan,
c) İdare Hukuku 6 puan,
ç) İdari Yargılama Usulü 4 puan,
d) Medeni Hukuk 12 puan,
e) Borçlar Hukuku 10 puan,
f) Ticaret Hukuku 10 puan,
g) Hukuk Yargılama Usulü 8 puan,
ğ) İcra ve İflas Hukuku 6 puan,
h) Ceza Hukuku 8 puan,
ı) Ceza Yargılama Usulü 6 puan,
i) İş Hukuku 6 puan,
j) Vergi Hukuku 4 puan,
k) Vergi Usul Hukuku 2 puan,
l) Avukatlık Hukuku 4 puan,
m) Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi 4 puan,
n) Türk Hukuk Tarihi 2 puan,
olarak puanlanır ve yüz puan üzerinden en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılır.
(3) İdari Yargı Ön Sınavında;
a) Anayasa Hukuku 8 puan,
b) Anayasa Yargısı 2 puan,
c) İdare Hukuku 10 puan,
ç) Türk İdari Teşkilatı 6 puan,
d) İdari Yargılama Usulü 8 puan,
e) Medeni Hukuk 8 puan,
f) Borçlar Hukuku (Genel Hükümler) 8 puan,
g) Ticari İşletme ve Şirketler Hukuku 4 puan,
ğ) Hukuk Yargılama Usulü 6 puan,
h) Ceza Hukuku (Genel Hükümler) 4 puan,
ı) Ceza Yargılama Usulü 4 puan,
i) Vergi Hukuku 10 puan,
j) Vergi Usul Hukuku 4 puan,
k) Maliye ve Ekonomi 10 puan,
l) İmar ve Çevre Hukuku 4 puan,
m) Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi 4 puan,
olarak puanlanır ve yüz puan üzerinden en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılır.
(4) Aranan şartları taşımadıkları halde sınavlara girdiği tespit edilen kişilerin, yeterli puan alsalar bile aradan geçen süreye bakılmaksızın sınavları geçersiz sayılır.
Sınav sonuçlarının duyurulması
MADDE 10
(1) Sınav sonuçları, ÖSYM’nin internet sayfasından duyurulur ve ÖSYM tarafından elektronik ortamda Bakanlığa verilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlük
MADDE 11
1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Adalet Bakanı yürütür.