Hukukun Evrensel İlkeleri, Uluslararası Sözleşmeler, Anayasalar ve diğer mevzuat ile güvence altına alınmıştır. Dünyadaki tüm devletlerin belirlenen bu evrensel kurallara uygun hareket etmesi yerel ve uluslararası toplumun duyarlılığı ölçüsünde sağlanabilmektedir. Özel hukuktaki bir çok ilkeye Roma Hukukunun kaynaklık yaptığı görülmektedir.
Hukukun Evrensel İlkeleri |
İnsan Haklarına Bağlılık İlkesi |
Anayasa’nın Bağlayıcılığı ve Üstünlüğü |
Kanunların ve Diğer Mevzuatın Anayasaya Aykırı Olmaması İlkesi |
Yaşam Hakkının Korunması İlkesi |
Mülkiyet Hakkının Dokunulmazlığı İlkesi |
İşkence Yasağı ve İnsan Onurunun Korunması İlkesi |
Irk, Renk, Cinsiyet, Dil, Din, Siyasal Görüş Nedeniyle Ayrımcılık Yasağı İlkesi |
Hukuki Güvenlik ve İdari İstikrar |
Adil Yargılanma İlkesi |
Kanun Önünde Eşitlik İlkesi
|
Herkesin Savunma Hakkına Sahip Olması İlkesi |
Özel Yaşamın Dokunulmazlığı İlkesi |
Konut Dokunulmazlığı İlkesi |
Kanunun Geriye Yürümemesi İlkesi(geçmişe etkili olmama ilkesi) |
Kazanılmış Haklara Saygı İlkesi (Müktesep Hak) |
Kuvvetler Ayrılığı İlkesi |
Hukuk Devleti İlkesi |
Doğal Mahkeme ve Yargıç Güvencesi |
Sözleşme Özgürlüğü İlkesi |
Hak Arama Hürriyeti |
Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesi |
Sorumluluğun Şahsiliği İlkesi |
Masumiyet (Suçsuzluk) Karinesi İlkesi |
Yargı Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı İlkesi |
İddia Edenin İddiasını İspat Etmesi İlkesi |
Yargı Kararlarının Gerekçeli Olması İlkesi |
Kanunu Bilmemek Mazeret Sayılmaz İlkesi |
Suçta ve Cezada Şahsi Sorumluluk İlkesi |
Suçta ve Cezada Kusur İlkesi |
Suçta ve Cezada Failin Lehine Olan Kanunun Uygulanması İlkesi |
Bir Fiil Nedeniyle Birden Fazla Ceza Verilmemesi İlkesi |
İhkakı Hakkın Yasak Olması İlkesi |
Devletler Hukukunun İç Hukuka Üstünlüğü İlkesi |
Uluslararası Sözleşmelerin Kanunlardan Üstün Olması İlkesi |
İdarenin Her Türlü Eylem ve İşleminin Yargısal Denetime Tabi Olması İlkesi |
Kanun Önünde Eşitlik İlkesi |
Kamuya ve Devlete Güven İlkesi |
Hukuki Öngörülebilirlik, Belirlilik ve Ölçülülük İlkesi |
Yasaların Toplum Yararına Dönük Olması İlkesi |
Hakkın Kötüye Kullanılmaması İlkesi |
Özel Hükmün Genel Hükümden Önce Gelmesi İlkesi |
Devletlerin Egemenliğine Saygı ve İç İşlere Karışmama İlkesi |
Uyuşmazlıkların Barışçıl Yollarla Çözülmesi İlkesi |
Uluslararası Yargıya Başvurulmadan Önce İç Hukuk Yollarının Tüketilmesi İlkesi |
Kesin Hüküm İlkesi |