Hukuk Ansiklopedisi
Madde 1 — Bilûmum mesaili hukukiyede eshabı müracaata şifahi veya tahriri itayı rey ve müsted’ayat ve levayih ve her nevi evrakı tanzim ve ahkemeler ve hakemler ve bilcümle daire ve meclisler huzurunda eşhası hakikiye ve hükmiyeye alt hukuku bilvekâle takip ve dâva ve müdafaa etmeği meslek ittihaz edenlere mahami denir.
1— Türkiyeli olmak,
2— Cinayet veya muhilli namus ve haysiyet bir cünha ile mahkûm veya sui şöhretle maruf ve müştehir olmamış bulunmak,
3— Türkiye Darülfünunu Hukuk Medresesinden mezun olmak veyahut ecnebi bir hukuk medresesinden mezuniyet rüusunu haiz olup da Hukuk Medresesi programlarına nazaran noksan kalan derslerden bilimtihan ehliyetini müsbit tasdiknameyi hâmil bulunmak,
4— İflâs etmiş ise iadei itibar etmiş olmak,
5— Evvelce memuriyetinden azledilmiş ise cevazı istihdamkararı almış bulunmak,
Loading...
Reload document
Open in new tab 6— müddeti mülâzemeti ikmal etmiş olmak lâzımdır. Mülâzemet müddeti tarihî müracaattan itibaren üç senedir. Bu müddet zarfında mülâzemeti mahsusu cinayet mahkemesibulunan şehir ve kasabalarda bir memuriyeti adliyedeistihdam suretiyle ifa ettirilir, işbu kanunun tarihi neşrinden mukaddem bilfiil üç sene müddetle Hidematı adliye veya dâva vekâletinde bulunmuş olanlar, kaydı mülâzemetten varestedirler. Müddeti hizmet ve vekâletleri üç seneye baliğ olmıyanlar fıkrai sabıkaya tevfikan bakıyei müddeti mülâzemeti ikmale mecburdurlar.
Madde 3 — Bir mahalde icrayı mahamat edenlerin adedi ona baliğ olduğu takdirde aralarında bir heyet teşkil etmeleri mecburi olup bu heyete (baro) ıtlak olunur. Baro teşekkül eden yerlerde herhangi baroya dâhil olmıyanlar ifayı mahamattan ve mahakimde onları kabulden memnudur.
Madde 4 — Mecalisi resmiye müntahap âzalıklariyle bilûmum müessesati hayriye ve maliye, ticariye heyeti idare ve mecalisi ilmiye âzalıklarından ve devairi resmiye dâva vekâleti ile dâva vekâletinden ve Darülfünun ve mekâtibi âliye müderris ve muallimliği ile mekâtibi saire hukuk ve iktisat ve içtimaiyat muallimliklerinden maada hiçbir hizmet ve sanat mahamilikle içtima edemez.
Mahamiler bizzat her nevi muamelei ticariye icrasından dahi memnudurlar,
Madde 5 — Her baronun heyeti umumiye canibinden müntahap bir reisi ve bir reisi sani ve üçten ona kadar azadan mürekkep bir meclisi inzibatı olacaktır. Meclisi inzibat mahamilerin umur ve haysiyeti meslekiyelerine mütaallik inzibatı tagyir ve işbu kanun ile nizamnamei dahilî ahkâmına ve âdabı meslekiyeye ademi riayetlerinden dolayı haklarında «tahriren ihtar, huzuru mecliste tevbih, bir aydan bir seneye kadar muvakkaten icrayı mahamattan men ve terkini kayıt» tan ibaret olan mücazatı intibahiyeyi tertip eder. Meclisi inzibat nısfından bir ziyadesiyle içtima edebilir. Tesavii âra vukuunda reisin bulunduğu tarafın reyi tercih olunur.
Madde 6 — Meclisi inzibatın mukarreratından tahriren ihtara mutaallik kararı katidir. Huzuru mecliste tevbih ve muvakkaten icrayı mahamattan men ve terkini kayda mütedair olanlar aleyhine mahamii mahkûm ve tâyini muameleye mahal olmadığına mütaallik bulunanlar aleyhine de mahallî müddeiumumiler kararın tarihi tebliğinden itibaren bir hafta zarfında itiraz edebilirler. Tetkikatı itiraziye mahkeme reisinin ve mahkeme devairi müteaddideye münkasim ise reisi evvelin riyasetinde dört azadan müteşekkil heyet huzurunda icra ve meclisi inzibat tarafından gönderilecek bir azanın izahatı ve mahamii mahkûmun müdafaatı ve muteriz müddeiumumi olduğu takdirde mütalâatı istima olunarak karara raptedilir. İşbu tetkikat gayrı aleni ve mukarrerat katidir. İtiraz vukuundan itibaren mahkemenin bir hafta zarfında karar itası mecburidir.
Madde 7 — İcrayi mahamattan muvakkaten menedilenler müddeti memanua zarfında ve kayıtları terkin olunanlar müebbeden Türkiye dâhilinde ifayı mahamat ve dâva vekâleti edemezler ve keyfiyet alâkadaranca malûm olmak üzere ilân olunur.
Madde 8 — Evsaf ve şeraiti kanuniyeyi haiz ve baro teşkil edilen mahallerde icrayı mahamat etmeğe talip olanlar evvelemirde baroya tahriren müracaat ederler. Baro bu müracaat üzerine bir ay zarfında kabul veya ademi kabul hakkındaki müdellel mütalâanamesini Adliye Vekâletine göndermekle mükelleftir. Baro bir ay zarfında mütalâanamesini Vekâlete göndermediği veya mütalâanamesi ademi kabulü mutazammın olduğu takdirde vuku bulacak istida üzerine müstedinin ikinci maddede rnünderiç şerait ve evsafı haiz olduğu Adliye Vekâletince tahakkuk ederse ruhsatname ita kılınır. Bu suretle ruhsatname istihsal eden mahaminin de baroya kaydı mecburidir.
Madde 9 — Evvelce ücret veya maaşla memur iken mesleki mahamata salik olanlar ile devairi resmiyede hukuk müşaviri veya vekil sıfatiyle ifayı vazife eden mahamiler her ne suretle olursa olsun esnayı memuriyetlerinde vaziyed etmiş oldukları veya itayı rey eyledikleri mevadda mütaallik deaviyi kabulden memnudur. Kezalik mahamiler hakem ve muslih sıfatlariyle vaziyed etmiş oldukları hususatta vekâlet deruhte edemeyecekleri gibi bir tarafın vekili oldukları işte azil ve istifadan sonra dahi tarafı diğerin vekâletini kabul ve ifa edemezler. İşbu maddede mevzuubahis olan memuriyetler salifüzzikir mahamilerin şeriklerine de şâmildir.
Madde 10 — Mahami ve dâva vekili ile müvekkil arasında aktedilecek mukavelenamelerde ücreti vekâletin maktu olarak tesmiyesi lâzımdır. Müddeabihin miktarı üzerine yüzde itibariyle ücret tahsisi veya hâsılı dâvada iştirak mânasını tazammun edecek şartlar vaz’ı veyahut davâvayı kısmen veya tamamen satın almak gibi ahkâm derci suretleriyle akdolunan mukavelât keenlemyekûndur. Esası dâvaya mütaallik karar ile birlikte mahkemece takdir ve mahkûm aleyhine tahmil olunacak ücreti vekâlet, mesaii masrufeye nazaran mevaddi hukukiyede mahkûmunbih bin lirayı, tecavüz etmediği takdirde yüzde onunu, tecavüz ettiği takdirde bin liradan fazlası için yüzde beşini geçemez. Ancak meni muarazaya karar verildiği takdirde ücreti vekâletin takdirinde müddeabih esas ittihaz olunur. Kıymeti gayrı muayyen daavii hukukiye ile mevaddı cezaiyede dâvanın ehemmiyeti ve mesainin kıymeti nispetinde takdir ve tâyin olunur.
Madde 11 — Medresetülkuzattan mezun olanlar ve Mektebi Mülkiyeden mezun olup da işbu kanunun neşrinden mukaddem ruhsatname istihsal eylemiş bulunan ve mahakim riyaset ve âzalıklariyle müddeiumumiliklerinde veya adliye müfettişliğinde ceman on sene müddetle ifayı hizmet edenler ve ruhsatnameyi haiz olarak mesleki vekâletle yukarda beyan olunan memuriyetlerde geçirdikleri müddetin mecmuu on seneye baliğ olanlar veya ruhsatnameli oldukları halde lâakal on seneden beri müstemirren dâva vekâleti mesleğinde bulunup baro teşekkül eden yerlerde bu kanunun neşrinden ve etmiyen yerlerde baronun tarihi teşekkülünden itibaren üç ay zarfında berayı kayıt baroya müracaat eyliyenler ikinci maddede münderiç şeraiti saireyi haiz oldukları takdirde mesleki mahamata dâhil olabilirler.
Madde 12 — İkinci ve on birinci maddelerde münderiç mezuniyet veya istihdam şeraitini haiz olmayıp ancak beş sene müddetle hizmeti adliyede veya ruhsatnameli olarak aynı müddetle dâva vekâletinde bulunanlar baro teşkili mümkün olmıyan mahaller mahakimi nezdinde baro teşekkül edinciye kadar dâva vekâleti edebilirler. Ruhsatnameyi haiz olmıyarak on seneden beri müstemirren dâva vekâleti meslekinde bulunanlar Adliye Vekâletince tâyin edilecek usul ve şerait veçhile icra kılınacak imtihanlarda ihrazı muvaffakiyet eyledikleri takdirde fıkrai anifedeki kuyut ve şerait dairesinde dâva vekâleti edebilirler. Bir mahalde fıkrai anifede zikrolunan şeraiti haiz dâva vekillerinin adedi üçten dun olduğu takdirde talip olanların Adliye Vekâletince tesbit edilecek usul ve şerait dâhilinde mahallî encümeni adliyesince imtihanları icra ve yalnız o mahalde icrayı vekâlet eylemelerine kabili istirdat olmak üzere Adliye Vekâletince muvakkaten mezuniyet ita edilebilir. Bu kabîl yerlerde inzibatı meslekinin temini ve indelhace beşinci maddede mezkûr mücazatı intibahiye tertibi mahallî müddeiumumilerinin sepkedecek talepleriyle mahkemei asliyeye ve kabili itiraz olan mukarrerat hakkında tetkikatı itiraziye icrası o mahallin mevaddı cinaiyesini rüyete memur mahkemelere mevdudur.
Madde 13 — Hükâmın kisvei Tesmiyelerine ait olan kanunun tatbik olunduğu mahallerde mahamiler, Adliye Vekâletince tâyin kılınacak kıyafeti mahsusa ile esnayı murafaada ispatı vücut etmeğe mecburdurlar. Bilcümle mahkemelerde mahamiler için bir mahalli mahsus tâyin edileceği gibi baro için dahi bir daire tefriki mecburidir.
Madde 14 — İşbu kanunda muayyen esasat dairesinde heyeti umumiye ve meclisi inzibatın vezaifi idariyelerini mübeyyin olmak üzere baro heyeti umumiyesince tarihi teşekkülünden itibaren bir ay zarfında tanzim kılınacak nizamnamei dahilî Adliye Vekâletinin tasvibine arzolunur. İşbu kanunun suveri tabikıyesini mübeyyin olmak üzere Adliye Vekâletince talimatname tanzim edilecektir.
Madde 15— Dâva vekillerine Mütaallik şimdiye kadar neşredien bilûmum kavanin ve nüzamatın işbu kanuna mugayir olan aksamı mefsuhtur.
Maddei muvakkate
1292 tarihli Dâva Vekilleri Nizamnamesi ahkâmına tevfikan dâva vekilleri cemiyeti teşekkül etmiş olan mahallerde işbu kanunun tarihi neşrinden itibaren iki ay zarfında Adliye Vekilinin rüesayi memurini adliyeden nasbedeceği bir zatın riyasetinde olmak ve dördü hükkâm ve memurini adliyeden, dördü ikinci maddede münderiç evsaf ve şeraiti cami mahamiler meyanındn Adliye Vekilince intihap olunacak zevattan terekküp etmek üzere içtima edecek meclisi tefrik, cemiyet levhasında mukayyet dâva vekillerinin evsaf ve şeraiti kanunîyeyi haiz olup olmadıklarını tetkik ve haiz olmıyanların kayıtlarını levhadan terkin edecektir. Levhada ipka edilenler hemen içtima ile meclisi inzibat intihabım icra eyler. Kayıtlarının terkinine karar verilenler terkini kayıt tarihinden itibaren on beş gün zarfında Adliye Vekâletine müracaatta bulunabilirler, itiraz üzerine Adliye Vekâletince ittihaz olunacak karar katidir.
Madde 16 — İşbu kanun tarihi neşrimin ferdasından itibaren meridir.
Madde 17 — İşbu kanunun icrasına Adliye Vekili memurdur.
Loading...
