Profesör

Profesör, 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanununa göre, en yüksek düzeydeki akademik unvana sahip öğretim üyesi kişilere verilen unvandır.

Latince Professor’ün karşılığı olarak Türkçeye girmiştir. “Bir sanat ya da bilim dalında en yüksek düzeyde uzman” anlamına gelen; uzun yazım biçimi “profesör” bir unvan olarak ilk kez 1706 yılında, kısa yazım biçimi “prof.” ise 1838 yılında kullanılmaya başlanmıştır.

Kanunen belli süreyi doldurmuş, bilimsel güç ve öğretim yeteneği sabit olmuş doçentler arasından başvurma üzerine seçilerek tayin edilir.

Profesör olabilmek için şartlar:

• En az beş yıl üniversitelerde doçentlik yapmış olmak veya doçent unvanını ka­zandıktan sonra yedi yıl, uzmanlığıyla il­gili işte çalışmış olmak.
• Bilimsel değerini ve öğretim yeteneğini doçent olduktan sonraki çalışmaları ve yayımlarıyla tanıtmış olmak.

Yukarıda yazılı şartları yerine getiren do­çentlere, başvurmaları üzerine fakülte pro­fesörler kurulunun kararı ve üniversite se­natosunun onayı ile bir kadroya bağlı ol­maksızın üniversite profesörü unvanı verilir. Kadro varsa, profesör kadrosuna girer ve bu kadrodan maaş alarak profesörlere ait bütün haklardan yararlanır. Kadrosuz pro­fesör olan kimseler maaşlarını doçentlik kadrosundan alırlar. Fakat bunun dışında kadrolu profesörlerin bütün hak ve yetki­lerine sahiptirler.

Pek çok ülkede aynı adla anılan Profesör unvanı İngiltere’deki ‘Chair’ ve ‘Reader’ unvanlarına denk düşmektedir. Kürsüsüz Profesör gibi bir unvan da kullanılmakla birlikte, bunun İngiliz akademik unvanlar sıralamasındaki ‘Reader’a karşılık geldiği söylenebilir.