Hukuk Ansiklopedisi
Reisicumhur Kamâl Atatürkün, Türkiye Büyük Millet Meclisinin beşinci intihab devresinin birinci toplanma yılını açarken Heyeti Umumiyede îrad buyurdukları nutuk (Türkiye Büyük Millet Meclisinin beşinci seçim döneminde meclise giren milletvekillerine Mustafa Kemal Atatürk tarafından yapılan konuşma) 2 Kasım 1935 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanmıştır. Konuşmada özellikle, uluslararası alanda yaşanan gerilimin etkisi ile barışa yapılan vurgu dikkati çekmektedir. Atatürk, yaklaşmakta olan ikinci dünya savaşı öncesinde savaş yerine barışı her platformda savunmuştur.
Reisicumhur Kamâl Atatürkün, Türkiye Büyük Millet Meclisinin beşinci intihab devresinin birinci toplanma yılını açarken Heyeti Umumiyede îrad buyurdukları nutuk
Büyük Milletin Yüce Vekilleri;
Kamutayın beşinci devresini açarken sizlere derin saygılarımı sunarım. (Alkışlar)
Kamutay, arsıulusal durumun çok önemli bir zamanında çalışmaya başlıyor.
Hadiseler, Türk Milletine, iki ehemmiyetli düsturu yeniden hatırlatıyor: Yurdumuzu ve haklarımızı müdafaa edecek kuvvette olmak. Sulhu koruyacak arsıulusal çalışma birliğine önem vermek. (Alkışlar)
Sulhun bozulmuş olmasından iztirab duymamak, mümkün değildir. Herhalde, bugünkü, ağır ihtilâfların ortadan kalkması, medeni insanlığın başlıca dileği olmalıdır. (Bravo sesleri, alkışlar)
Bizim sulh ülküsüne ne kadar bağlı olduğumuzu, bu ülkünün güvenlik altına alınmasındaki dileğimizin ne kadar esaslı bulunduğunu izaha lüzum görmüyorum.
Bu hususta çalışan Uluslar Sosyetesinin, tecrübelerden istifade ederek prensiplerini tekâmül ettirmesi ve sulhu koruma kudretini artırması samimi arzumuzdur. (Bravo sesleri)
Sayın arkadaşlar!
İç idare teşkilâtımızı, yurdun doğu bölgelerinden başlayarak genişletmek ihtiyacını duymaktayız. Yeniden iki genel ispektörlük ve yeniden bazı vilâyetlerin kurulması da lüzumlu görülmektedir. Bu arada Dersim bölgesinde esaslı bir İslâhat programının tatbiki de düşünülmüştür. Vilâyetlerimizin devamlı teftişini ve müşterek işlerinin bir elden takibini kollayan genel ispektörlerden çok faydalar bekliyoruz.
Doğu vilâyetlerimizin belli başlı ihtiyacı, orta ve batı illerimize demir yollarla bağlanmaktır. Şarka ilerleyen iki ana demir yolunun hızla bitirilmesini ve bunları birbirine bağlayacak yollar örüğüne şimdiden başlanmasını lüzumlu görüyoruz.
İran – Türkiye transit yolunun teşkilatlanması özenle bitirilmelidir. Liman ve sulama işlerinde acele yapılacak şeyler vardır.
Sağlık savaşı da yeni icaplara göre genişletilmek zaruretindedir.
Saydığım bütün bu işleri, Hükümetin kesin bir program içinde gütmesini bekleyebiliriz.
Üzerinde önemle durmak istediğim bir ciheti de bildirmeliyim. Türk ülkesi içinde köylere varıncaya kadar küçük büyük bütün şehirlerimizin birer genlik ve bayındırlık görevi olması önde tuttuğumuz amaçlardandır. (Alkışlar)
Türk’e ev bark olan her yer sağlığın, temizliğin, güzelliğin, modern kültürün örneği olacaktır. (Alkışlar)
Devlet kurumlan yanında, doğrudan doğruya bu işlerle ilgin olan urayların bu görüş ve düşünüşle çalışmalarını istiyorum. Urbayların Devlet Merkezinde toplanışı bu işin sonucu değil başlangıcıdır.
Bayanlar, Baylar;
Endüstri programımız, nomal gidişindedir. Bununla beraber yurdun endüstrileşmesine daha çok hız verilmesi ve yakın bir çağda, yeni bir ikinci programa başlanması lüzumuna ‘dikkatinizi uyandırmak isterim.
Maden işleri yeni bir açılma devresindedir. Maden mühendislerimizi, ihtiyaca yeter sayı ve değerde yetiştirmeği önemek gerektir. Kömür havzasının rasyonel işlemesi için tedbirler aramak da lâzımdır. (Alkışlar)
Bir de arkadaşlar; köylümüzün genlik düzeyinin yükselmesi tedbirlerine daha geniş ölçüde özenle devam edeceğiz. (Alkışlar)
Aydın Saylavlar;
Kültür kınavımızı, yeni ve modern esaslara göre, teşkilatlandırmaya durmadan devam ediyoruz. Türk tarih ve dil çalışmaları, büyük inanla beklenilen ışıklı verimlerini şimdiden göstermektedir.
Ulusal musikimizi modern teknik içinde yükseltme çalışmalarına, bu yıl daha çok emek verilecektir. Ulusal kültür için pek lüzumlu olduğu gibi, arsıulusal ilgiler bakımından da yüksek değeri belli olan radyo işine önem vermeniz çok yerinde olur.
Sayın arkadaşlar;
Maliyede, geçen yıl, cesaretle aldığınız tedbirlerin, ne ka dar yerinde olduğu sabit olmuştur. Tuz ve şeker fiyatlarının düşürülmesi halkı hoşnut etmiş ve yoğaltımı artırmıştır. Bu yıl, başka konularda da, bu yönden tedbirler alacaksınız. Sayım vergisinde ve bina kıymetlerinde indirim faydalı olacaktır. Araz i ve yapı vergilerinin hususî idarelere de- viri önemli Islahattan sayılacaktır. Vergi indirimlerini hazinenin karşılayabilmesi, üike ekono mi kudretinin yüksekliğine değerli bir belgedir, (alkışlar)
Ekonomik teşkilât, teknik temeller üzerine yerleşerek yükseldikçe yurdun verimi çok daha ziyade olacaktır. Ancak bütün özenimizi vererek vatanın teşkilatlanması hızım artırmak gerektir. Arsıulusal siyasanın gidişi ulusal korum araçlarını artırmaya da lüzum göstermektedir. Bunun mali çarelerini dikkatli ve isabetli bir surette araştırmanızı dilerim. Tayyare filolarımızı vücuda getirmek için büyük milletimizin yüce ilgisini heyecanla anmak borcumdur. Son arsıulusal hadiseler, Türk* milleti için kudretli bir hava ordusunun, hayati önemde tutulmasına bir daha hak verdirdi, (alkışlar) Çok emekle kurduğumuz, canımızla korumaya and içtiğimiz kutsal yurdun, havadan saldırışlara karşı güvenlik al-
.tında bulunması demek, bize saldıracakların, kendi yurtlarında bizim de aynı zararları yapabileceğimize güvenimiz demektir, (şiddetli “alkışlar, bravo sesleri) Bu güveni, her gün artıracak araç bulmakta, büyük Türk ulusunun, ne göksel bir duyguyu kalbinde taşıdığını her ferdinin vatan için tutuşan gözlerinde okumaktayız. (Alkışlar)
Havacılarımız, bütün ordu ve donanmamız gibi vatanı koru maya anık kahramanlardır, (alkışlar) Büyük Millet, bu soyak evlâtlarile kendini mutlu sayabilir. ( alkışlar )
Sevgili arkadaşlarım :
İşlerimiz çoktur, geniştir, önemlidir. Fakat başarılacağına sarsılmaz güvenim vardır. Çünkü, Kamutay vatanseverliğin, çalışkanlığın, tedbirde isabetin ideal örneğidir. (alkışlar) Kamutay, yurdun korunması, onun bayındırlığı için en yüksek ulusal ilham ve kudret kaynağıdır. (Şiddetli ve sürekli alkışlar )
