Hukuk Ansiklopedisi
Şeker, Petrol ve Benzin İnhisarı Hakkında Kanun, 25 Ocak 1926 tarihinde TBMM’de kabul edilmiş, Resmi Gazete’nin 7 Şubat 1926 tarihli sayısında yayınlanacak yürürlüğe girmiştir.
Şeker, Petrol ve Benzin İnhisarı Hakkında Kanun
BİRİNCİ MADDE
Dahili memleketteki alım satımı tamamen serbest olmak üzere Türkiye’ye petrol ve benzin ithali Hükümetin tahtı inhisarındadır.
İKİNCİ MADDE
Kuvvei muharrike makinelerinde kullanılan mazot, paküre ve emsali gibi petrol müştakkatı inhisara tâbi değildir.
ÜÇÜNCÜ MADDE
Birinci madde mucibince ithali inhisar altına alman mevaddm maliyet fiatları gümrük ve istihlâk resmi hazırları ile mubayaa, nakliye ve sair masarif mecmuuna nazaran tahakkuk edecek miktar olup Hükümetçe maliyet fiatlarına kiloda sekiz kuruş ilâvesile işbu mevat muayyen yerlerdeki depolarından bayilere satılır.
DÖRDÜNCÜ MADDE
Türkiye hudutları dahilindeki menabiden istihsal olunacak petrol ve benzinin inhisar resmi badelistifa müstahsilleri satışta serbest bırakılırlar.
BEŞİNCİ MADDE
Hükümet, petrol ve benzin inhisarını şahsiyeti hükmiyeyi haiz bir müdüriyet vasıtasile idare eder. Müdüriyetin muamelâtı Maliye vekâletince bilintihab îcra Vekilleri Heyetinin tasdikına iktiran edecek bir reis ile üç azadan müteşekkil bir meclisi idare ve Maliye vekâletinin inhası üzerine tayini iradei milliyeye iktiran eyleyecek bir müdür vasıtasile tedvir olunur. Müdür meclisi idarenin azayi tabiiyesindendir. Meclisi idare ile müdürün vezaifi Maliye vekâletince bittanzim İcra Vekilleri Heyeti tarafından tasdik kılınacak bir talimatname ile tayin edilir.
ALTINCI MADDE
Petrol ve benzin inhisarının Şeker inhisarile tevhiden bir müdüriyet ve bir meclisi idare marifetile idaresine Maliye vekili mezundur.
YEDİNCİ MADDE
Petrol ve benzin inhisarı müdüriyetinin bütçesi meclisi idaresince tanzim ve Maliye vekâletince tasdik edildikten sonra tasdiki âliye arz ve her senenin hesabı katisi sene hitamından itibaren altı ay zarfında Büyük Millet Meclisine takdim olunur.
SEKİZİNCİ MADDE
İşbu kanunun neşir tarihinden itibaren Hükümetten maadası tarafından memlekete petrol ve benzin ithali memnudur. Ancak kanunun neşrinden mukaddem Türkiye için sipariş edildiği beyanname ve vesaiki lâzimesile ispat edilen petrol ve benzinler iki ay zarfında memlekete geldiği takdirde İnhisar idaresinin ilk mubayaa fiatlarile Hükümetçe satın alınır.
İsteyenler mallarını tekrar ihraçta serbesttirler.
DOKUZUNCU MADDE
İşbu kanunun neşri tarihinden evvel memlekete ithal edilmiş olan petrol ve benzinler için ashabı, kanunun neşri tarihinden itibaren bir ay zarfında yetlerindeki malın miktarı hakkında bir beyanname vermek ve mallarını tayin olunacak fii vasati ile iki ay zarfında ahaliye satmak veya ihraç etmek mecburiyetindedirler. İhraç halinde alınmış olan gümrük ve istihlâk resimleri ihraç iskelesinde iade olunur.
Her mahallin fii vasatisi en büyük mülkiye memurunun tahtı riyasetinde malmemuru ve ticaret odasından ve ticaret odası bulunmadığı surette belediye meclisinden müntehap iki azadan mürekkep dört kişilik bir komisyon marifetile ve son iki ayın satış fiatlarının vasatisi nazarı itibare alınmak şartile tespit ve ilân olunur.
ONUNCU MADDE
Dokuzuncu maddede muayyen iki ay müddet zarfında satılmamış veya ihraç olunmamış olup tüccar yedinde kalan petrol ve benzinin beher kilosundan sekiz kuruş inhisar resmi alınır.
ON BİRİNCl MADDE
Ellerinde petorl ve benzin bulunduğu halde vadei muayyenesinde beyanname vermemiş olan toptancı satıcılar hakkında geçen her gün için elli ve perakendeciler hakkında on lira cezayi naktî hükmolunur.
ON İKİNCÎ MADDE
Umumî elektrik ve havagazı tesisatı bulunan mahallerde sanayide kullanılanlar müstesna olmak üzere tenviratta müstamel elektrik ve havagazi sarfiyatı, faturaları üzerinden yüzde on nisbetinde resme tâbidir. Bu resim faturalara zamaim suretile şirket veya müesseseler tarafından tahsil ve her ay nihayetinde mal sandıklarına teslim olunur. Maliye vekâleti resmin tahakkuk ve cibayetini murakabe eder.
ON ÜÇÜNCÜ MADDE
Neşri tarihinden muteber olan işbu kanunun ahkâmını icraya Adliye, Dahiliye, Maliye ve Ticaret Vekilleri memurdur.
Şeker, petrol ve benzin inhisarına ait iptidaî sermaye hakkında kanun
BİRİNCl MADDE
25 kânunusani 1926 tarihli kanunlar mucibince teşkil oluşacak* şeker, petrol ve bencin inhisar idarelerinin muamelâtını tedvire muktazi iptidai sermayeye karşılık olmak üzere Maliy e vekâletinin 1933/1341 senesi bütçesine dört milyon lira, tahsisatı fevkalâde olarak ilâve olunmuştur.
İKİNCİ MADDE
Maddei sabıkada muharrer iptidaî sermayenin idarei inhisariyelerce sureti sarfı Divanı muhasebat vizesine ve muhasebei umumiye kanununa tâbi değildir, işbu sermayenin inhisar idarelerine nisbeti tevziinin tayini Maliye vekâletine aittir.
ÜÇÜNCÜ MADDE
Bu kanun neşri tarihinden muteberdir.
DÖRDÜNCÜ MADDE
Bu kanunun ahkâmını icraya Mailce vekili memurdur.
15 şubat 1926
