Arşiv: Birleşmiş Milletler Sözleşmeleri

Kara, Deniz ve Hava Yoluyla Göçmen Kaçakçılığına Karşı Protokol; Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’ne(Palermo Konvansiyonu–UN Convention against Transnational Organized Crime) ek olarak düzenlenmiştir. Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’ne Ek Kara, Deniz ve Hava Yolu ile Göçmen Kaçakçılığına Karşı Protokol, Birleşmiş Milletler tarafından 12-13 Aralık 2000 tarihlerinde New York City’de düzenlenen konferansta kabul edilmiştir. Protokolün Türkiye tarafından uygun bulunduğuna dair 4803  sayılı kanun Resmi Gazete‘nin 04 Şubat 2003 tarihli sayısında yayınlanmıştı. SINIRAŞAN ÖRGÜTLÜ SUÇLARA KARŞI BİRLEŞMİŞ MİLLETLER SÖZLEŞMESİ (Palermo Konvansiyonu) Organize suçlarla mücadelede ilk uluslararası düzenlemedir. 15 Kasım 2000’de BM Genel Kurulu tarafından kabul edilmiş, 12-15 Aralık …

Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi (UN Convention against Transnational Organized Crime- Palermo Konvansiyonu), organize suçlarla mücadelede ilk uluslararası düzenlemedir. Sözleşme, 15 Kasım 2000’de BM Genel Kurulu tarafından kabul edilmiş, 12-15 Aralık 2000 tarihinde de Palermo’da imzaya açılmıştır. Türkiye sözleşmeyi 30.01.2003 tarih ve 4800 sayılı Kanun ile kabul etmiştir. Sözleşmenin amacı; sınır aşan örgütlü suçların önlenmesi ve daha etkili bir şekilde mücadele edilmesi için işbirliğinin geliştirilmesidir.   Palermo Konvansiyonu’nun Temel Özellikleri: Amaç: Organize suç örgütleriyle mücadele etmek. Ülkeler arasında uluslararası işbirliği ve bilgi paylaşımını artırmak. Suçlarla mücadelede ortak standartlar ve yaklaşımlar geliştirmek. Önemli Bileşenler: Ana Konvansiyon: Bu, organize suçlarla …

İşkencenin Önlenmesi Sözleşmesine Ek Protokol (İşkenceye ve Diğer Zalimane, Gayriinsani veya Küçültücü Muamele veya Cezaya Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesine Ek İhtiyari Protokol); Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 18 Aralık 2002 tarih ve A/RES/57/199 sayılı kararıyla kabul edilerek 4 Şubat 2003 tarihinde imzaya açılmış ve 22 Haziran 2006 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye, Ek İhtiyari Protokol’ü 14 Eylül 2005 tarihinde imzalamış, Protokol’ün onaylanmasının uygun bulunduğuna dair 23 Şubat 2011 tarih ve 6167 sayılı Kanun kabul edilmiş 15 Haziran 2011 tarih ve 2011/1962 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanmıştır. Bakanlar Kurulu kararı ve protokolün resmi çevirisi, 5 Temmuz 2011 tarih ve 27985 sayılı Resmi …

Ulusal ya da etnik, dinsel ve dinsel azınlıklara mensup kişilerin hakları bildirgesi(DECLARATION ON THE RIGHTS OF PERSONS BELONGING TO NATIONAL OR ETHNIC, RELIGIOUS AND LINGUISTIC MINORITIES) Birleşmiş  Milletler Genel Kurulunun 18 Aralık 1992 tarihli ve 47/135 Sayılı Kararı ile ilan edilmiştir.  Ulusal ya da Etnik, Dinsel ve Dinsel Azınlıklara Mensup Kişilerin Hakları Bildirgesi Genel Kurul, Birleşmiş Milletlerin temel amaçlarından birinin, Birleşmiş Milletler Şartı’nda ilan edildiği üzere ırk, cinsiyet, dil veya din gibi bir ayrımcılığa tabi tutmaksızın herkesin insan haklarına ve temel özgürlüklerine saygıyı teşvik etme ve geliştirme olduğunu yeniden teyit ederek, Temel insan haklarına, insanlık onuruna ve insanın değerine, erkekler …

Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 13 Aralık 2006 tarihli ve A/RES/61/106 tarihli kararıyla kabul edilmiş ve 3 Mayıs 2008 tarihinde yürürlüğe girmiştir. (Convention on the Rights of Persons with Disabilities) Türkiye’nin Sözleşmeyi Kabulü  Türkiye, Sözleşme’yi 30 Mart 2007 tarihinde imzalamıştır. Sözleşme’nin onaylanması 3 Aralık 2008 tarih ve 5825 sayılı Kanunla uygun bulunmuştur. Sözleşme’nin onayına ilişkin 27 Mayıs 2009 tarih ve 2009/15137 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ve resmi Türkçe çeviri, 14 Temmuz 2009 tarih ve 27288 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Onay belgeleri 28 Eylül 2009 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği’ne tevdi edilmiş ve Sözleşme Türkiye bakımından, 28 Ekim …

Tutuklulara Uygulanacak Muameleler İçin Temel İlkeler, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 14 Aralık 1990 tarihinde ve 45/111 sayılı karar ile kabul ve ilan edilmiştir. (Basic Principles for the Treatment of Prisoners) On madde başlığı altında toplanan bu ilkeler, özgürlüğünden mahrum bırakılan tüm kişileri kapsamakta; tutuklanan ve göz altına alınan kişileri, duruşmalarının yapılmasını bekleyen mahpusları, hüküm giymiş mahpusları ve kendi istekleri dışında psikiyatrik hastanelere hapsedilmiş kişileri tanımlamakta; geniş alamda, kamu gücü ile özgürlüğünden mahrum bırakılan tüm kişileri ifade etmektedir. Tutuklulara Uygulanacak Muameleler İçin Temel İlkeler 1. Bütün tutuklulara, insan olarak doğuştan sahip oldukları saygınlık ve değere uygun olan saygı ile muamele …

Savaş Suçları ve İnsanlığa Karşı Suçlar Bakımından Kanuni Sınırlamaların Uygulanmayacağına Dair Sözleşme, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 26 Kasım 1968 tarihli ve 2391 (XXIII) sayılı Kararıyla kabul edilerek imzaya, onaya ve katılmaya açılmış; 11 Kasım 1970 tarihinde yürürlüğe girmiştir. (Convention on the Non-Applicability of Statutory Limitations to War Crimes and Crimes Against Humanity) Birleşmiş Milletler üyesi devletler ve özellikle savaş suçlarına ilişkin adaletin sağlanmasına katkıda bulunmak isteyen ülkeler sözleşmeyi imzalamıştır. Savaş suçlarının ve insanlığa karşı suçların cezasız kalmasını önlemek için güçlü bir yasal çerçeve sunmaktadır. Sözleşme, savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar bakımından hiçbir şekilde zamanaşımı süresinin uygulanamayacağını kararlaştırmıştır. Devletler, sözleşme …

Rehin Alma Olaylarına Karşı Uluslararası Sözleşme, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 17 Aralık 1979’da 34/146 sayılı kararla kabul edilmiştir. Uluslararası terörizmin önlenmesinde önemli bir adım olarak kabul edilmektedir. (International Convention Against the Taking of Hostages) Sözleşme, BM’nin himayesinde tüm devletlerin imzasına açıktır. 1980 yılı sonuna kadar 39 devlet tarafından imzalanmış ve 22 devlet tarafından onaylandıktan sonra 3 Haziran 1983’te yürürlüğe girmiştir. 2016 yılı itibarıyla sözleşmenin 176 taraf devleti bulunmaktadır. 1970’li yıllarda rehin alma olaylarının artması, Rehineler Sözleşmesi’nin hazırlanmasında etkili olmuştur. Sözleşme, rehin alma suçunun insan haklarını ve uluslararası barışı tehdit ettiğini dikkate alarak, mağdurların korunması ve suçluların adalet önüne çıkarılması …

Evliliğe Rıza Gösterilmesi, Asgari Evlenme Yaşı ve Evliliğin Tesciline Dair Sözleşme, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 7 Kasım 1962 tarihinde kabul edilmiştir. (Convention on Consent to Marriage, Minimum Age for Marriage and Registration of Marriages) Türkiye’nin taraf olmadığı Sözleşme 9 Aralık 1964 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Sözleşme metni, Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği Merkezi adına Defne Orhun tarafından Türkçe’ye tercüme edilmiştir. Sözleşmenin Hedefleri Evliliğe zorlamanın ve baskının yasaklanması, Evliliklerde tarafların tam ve özgür rızasının sağlanması, tarafların eşit haklara sahip olması, Asgari evlenme yaşının belirlenmesi ve uygulanması. Çocuk evliliklerinin önlenmesi ve genç kızların ergenlik çağında nişanlanmalarının yasaklanması, Resmi sicile bütün evliliklerin kaydedilmesi, Evliliğin …

İnsan Hakları Savunucularının Korunması Bildirgesi, BM İnsan Hakları Komisyonunun 3 Nisan 1998 tarihli toplantısında benimsenmiştir. (Declaration on the Right and Responsibility of Individuals, Groups and Organs of Society to Promote and Protect Universally Recognized Human Rights and Fundamental Freedoms ) Bildirge daha sonra 9 Aralık 1998 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda kabul ve ilan edilmiştir. (Evrensel olarak tanınan İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunması ve Geliştirilmesinde Toplumsal Kuruluşların (organların), Grupların ve Bireylerin Hakları ve Sorumlulukları Üzerine Bildirge) Bildirge, profesyonel işleri başkalarının insan haklarını etkileyebilecek kişilerin, polis memurları, avukatlar, hakimler, savcılar gibi meslek sahiplerinin sorumluluklarına özel olarak atıfta bulmaktadır.  Birleşmiş Milletler …

İcracı Sanatçılar, Fonogram Yapımcıları ve Yayın Kuruluşlarının Korunmasına Dair Roma Sözleşmesi(Summary of the Rome Convention for the Protection of Performers, Producers of Phonograms and Broadcasting Organisations) , 26 Ekim 1961 tarihinde Birleşmiş Milletler üyesi devletler tarafından Roma’da imzalanmıştır.  WIPO, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) ile birlikte sözleşmenin yürütülmesinden sorumludur. “İcracı Sanatçılar, Fonogram Yapımcıları ve Yayın Kuruluşlarının Korunmasına Dair Roma Sözleşmesine Katılmamızın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun” Türkiye Büyük Millet Meclisinin Millî Eğitim ve Dışişleri Komisyonlarında görüşüldükten sonra 7 Temmuz 1995 tarihinde genel kurulda kabul edilmiş ve Resmi Gazete’nin 12 Temmuz 1995 tarihli sayısında …

Çocuk Suçluluğunun Önlenmesi Birleşmiş Milletler Rehber Kuralları (Riyad İlkeleri), Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 14 Aralık 1990 tarihli ve 45/112 sayılı kararıyla kabul ve ilan edilmiştir. (United Nations Guidelines for the Prevention of Juvenile Delinquency – The Riyadh Guidelines) ÖNSÖZ Genel Kurul, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, Uluslararası Kişisel ve Siyasal Haklar Sözleşmesi ve Uluslararası Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi ile genç insanların haklarına ve esenliklerine ilişkin, Uluslararası Çalışma Örgütü standartları dahil diğer uluslararası belgeleri dikkate alarak, Ayrıca, Çocuk Hakları Bildirgesi’ni, Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’yi ve Çocuk Adalet Sisteminin Uygulanması Hakkında Birleşmiş Milletler Asgari Standart Kuralları’nı (Pekin Kuralları) dikkate alarak, Genel …

Uçakların Kanundışı Yollarla Ele Geçirilmesinin Önlenmesi Hakkında Sözleşme(Convention for the suppression of Unlawful Seizure of Aircraft), 16 Aralık 1970 tarihinde La Haye’de imzalanmış, 14 Ekim 1971 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Sözleşme; literatürde “Uçakların Kanun Dışı Yollarla Elle Geçirilmesinin önlenmesine dair 16 Aralık 1970 tarihli La Haye Sözleşmesi” olarak da bilinmektedir. İngilizce, Fransızca, Rusça ve İspanyolca dillerinde ve dört nüsha olarak imza edilmiştir. Türkiye tarafından; Millet Meclisi Adalet ve Dışişleri, Cumhuriyet Senatosu Anayasa ve Adalet ve Dışişleri, Turizm ve Tanıtma komisyonları tarafından müzakere edildikten sonra, “Uçakların kanundışı yollarla ele geçirilmesinin önlenmesine dair 16 Aralık 1970 tarihli La Haye Sözleşmesinin onaylanmasının uygun bulunduğu …

Ozon Tabakasının Korunmasına Dair Viyana Sözleşmesi(Vienna Convention for the Protection of the Ozone Layer), 22 Mart 1985 tarihinde Viyana’da imzaya açılarak kabul edilmiştir. Sözleşmeyi takiben, ozon tabakasını incelten maddelerin kullanımının ve üretiminin kontrol altına alınmasını sağlamak üzere, “Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokolü” 1987 yılında kabul edilmiştir. 1990 yılında, Londra’da, gelişmiş ülkelerin katkıları ile oluşturulan Montreal Protokolü’nün Uygulanması için Çok Taraflı Fon (MLF) kurulmuştur. Viyana Sözleşmesi, araştırma, ozon tabakasının sistematik gözlenmesi, CFC üretiminin izlenmesi ve bilgi paylaşımı hususlarında hükümetler arası işbirliğinin sağlanmasını teşvik etmek üzere düzenlenmiştir. Yasal bağlayıcılığı olmayan, kontrol, denetim mekanizması  ve hedefleri içermeyen bir çerçeve sözleşmesidir. Sözleşme; …

Birleşmiş Milletlerin Ayrıcalık ve Muafiyetlerine dair Sözleşme (Convention on the Privileges and Immunities of the United Nations) 13 Şubat 1946 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda kabul edilmiştir. Türkiye sözleşmeyi, «Birleşmiş Milletlerin Ayrıcalık ve Muafiyetlerine dair Sözleşme» ye Türkiye Cumhuriyeti Hükümetinin katılması hakkında Kanun” ile ve itiraz-i kayıtlarla onaylamış ve, 15 Mart 1950 günü kabul edilen kanun Resmî Gazete‘nin 21 Mart 1950 tarihli sayısında yayınlanmıştır. BİRLEŞMİŞ MİLLETLERİN AYRICALIK VE MUAFİYETLERİNE DAÎR SÖZLEŞME Birleşmiş Milletler Asamblesi tarafından 13 Şubat 1946 tarihinde kabul edilmiştir. Madde — I Tüzel Kişilik 1 nci Bent — Birleşmiş Milletler Kurulu, tüzel kişiliğe maliktir. a) Anlaşmalar yapmaya, b) …

İnsan Ticaretinin Önlenmesine İlişkin Birleşmiş Milletler Protokolü; 12-13 Aralık 2000 tarihlerinde İtalya’nın Palermo kentinde düzenlenen Birleşmiş Milletler konferansında kabul edilerek ve 25 Aralık 2003 tarihinde yürürlüğe giren; “Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesine Ek İnsan Ticaretinin, Özellikle Kadın ve Çocuk Ticaretinin Önlenmesine, Durdurulmasına ve Cezalandırılmasına İlişkin Protokol” dür. (Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in Persons, Especially Women and Children, supplementing the United Nations Convention against Transnational Organized Crime) Protokolün amacı, insan ticaretinin soruşturulmasında ve kovuşturulmasında etkili uluslararası işbirliğini sağlamak ve yerel soruşturmaların ve ülkelerin ulusal yaklaşımlarının uyumlaştırılmasını sağlamaktır.  Protokol, 18 Mart 2003 tarihinde kabul edilmiş Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş ve …

Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesi, 18 Nisan 1961 tarihinde Avusturya’nın başkenti Viyana’da düzenlenmiştir. 18 Nisan 1961 Tarihli Diplomatik İlişkiler Hakkındaki Viyana Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun; 3042 kanun numarası ile 04.09.1984 tarihinde kabul edilmiş, Resmi Gazetenin 12.9.1984 tarihli sayısında yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Viyana Konvansiyonu olarak da bilinen sözleşme 53 maddeden oluşmaktadır. Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesi Bu Sözleşmeye taraf olan Devletler, Eski zamanlardan beri bütün ülkelere mensup insanların diplomasi görevlilerinin statüsünü tanıdıklarını HATIRLAYARAK, Birleşmiş Milletler Yasası’nın Devletlerin egemen eşitliği, uluslararası barış ve güvenliğin korunması ve uluslar arasında dostane ilişkilerin geliştirilmesi hakkındaki amaç ve ilkelerini GÖZÖNÜNDE BULUNDURARAK, 18 Nisan 1961 Tarihli …

Birleşmiş Milletler Hapis Dışı Önlemlerle İlgili Asgari Standart Kuralları (Tokyo Kuralları), Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 2 Nisan 1991 tarihli tavsiye kararı ile kabul edilmiştir. Tokyo Kuralları olarak da bilinmektedir. (United Nations Standard Minimum Rules for Non-custodial Measures (The Tokyo Rules)  Birleşmiş Milletler Hapis Dışı Önlemlerle İlgili Asgari Standart Kuralları (Tokyo Kuralları) Genel Kurul, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin ve Medeni ve Siyası Haklara İlişkin Uluslar arası Sözleşmenin yanı sıra, hukukla çatışan kişilerin haklarına ilişkin diğer uluslar arası insan hakları belgelerini hatırda tutarak. Aynı şekilde, Suçun Önlenmesi ve Suçluların Tretmanına İlişkin Birleşmiş Milletler Birinci Kongresi tarafından kabul edilen, Suçluların Tretmanı için Minimum Standart Kuralları …

Vatansız Kişilerin Statüsüne İlişkin Sözleşme(Convention relating to the Status of Stateless Persons), Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi (ECOSOC–United Nations Economic and Social Council) tarafından düzenlenmiş, New York’ta bulunan Birleşmiş Milletler Tam Yetkili Temsilciler Konferansında kabul edilmiş  ve 28 Eylül 1954 tarihinde imzalanmıştır. Sözleşme, 06 Haziran 1960 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye, 01.7.2014 tarihinde kabul edilen ve 10.07.2014 tarihinde resmi gazetede yürürlüğe giren “6549 Sayılı Vatansız Kişilerin Statüsüne İlişkin Sözleşmeye Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun” ile sözleşmeye katılmıştır. Vatansız Kişilerin Statüsüne İlişkin Sözleşme Başlangıç Sözleşmenin Yüksek Tarafları; Birleşmiş Milletler Antlaşması ve 10 Aralık 1948’de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından onaylanan İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin …

Vatansızlığın Azaltılmasına Dair Sözleşme, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 30.08.1961 tarihinde New York’ta kabul edilmiş ve 13 Aralık 1975 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Sözleşme, vatandaşlık hakkını sağlamayı ve vatansızlık hallerinin önüne geçilmesini; dünyada yaşayan herkesin bir vatandaşlığının olmasını ve vatandaşlığı bulunmayan kimsenin kalmamasını hedeflemektedir. Vatansızlığın Azaltılmasına Dair Sözleşme, vatansız kalma tehlikesi içinde bulunan kişilerin bir vatandaşlık edinmesini ve vatandaşlığı kaybetme yoluyla vatansız kalacak olanların vatandaşlığının korunmasını teşvik etmektedir. Vatansızlıkla sonuçlanabilecek durumlarda, kişilerin vatandaşlıktan mahrum edilmemesi temel ilke olarak kabul edilmiştir. Türk Vatandaşlığı Kanunu vatandaşlık hukukunun temel ilkelerinden olan bu aslarından biri olan “herkesin bir vatandaşlığının olması suretiyle vatansızlığın önlenmesi” kuralına uygun hükümlere göre …