BM ve UNICEF’e Çağrımızdır: İnsanlık Çocuklara Elindekinin En İyisini Vermekle Yükümlüdür. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 20 Kasım 1959 yılında Çocuk Hakları Bildirgesini, 20 Kasım 1989’da Çocuk Haklarına Dair Sözleşmeyi kabul etmiştir. Sözleşmenin kabul tarihi olan 20 Kasım günü tüm dünyada “Çocuk Hakları Günü” olarak kutlanmaktadır. Türkiye’nin 14 Ekim 1990 yılında imzaladığı BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşme 27 Ocak 1995 yılında yürürlüğe girmiştir. Dünya çapında en geniş katılımlı olan sözleşmede, çocuk hakları kapsamlı bir şekilde koruma altına alınmıştır. Sözleşmenin temel ilkelerin de; Çocukların nerede doğduklarına, kim olduklarına, cinsiyetlerine, dinlerine ya da sosyal kökenlerine bakılmaksızın çocuğun üstün yararının gözetilmesi, yaşama ,gelişme ve çocuk …
Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 21 Aralık 1965 tarihli kararıyla kabul edilmiş ve 4 Ocak 1969 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye, Sözleşmeyi 13 Ekim 1972 tarihinde imzalamış, sözleşmenin onaylanmasını uygun bulan 3 Nisan 2002 tarih ve 4750 sayılı Kanun, 9 Nisan 2002 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşmesinin onaylanmasına ilişkin 13 Mayıs 2002 tarihli ve 2002/4171 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve resmi Türkçe çeviri, 16 Haziran 2002 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Sözleşmenin onay belgeleri 16 Eylül 2002 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği’ne tevdi edilmiş; …
Yasaların Uygulanmasından Sorumlu Olanlar için Davranış Kuralları, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 17 Aralık 1979 tarihinde 34/169 sayılı karar ile kabul edilmiştir. Yasaların Uygulanmasından Sorumlu Olanlar için Davranış Kuralları Madde: 1 Yasaların uygulanmasından sorumlu olanlar; her zaman yasaların kendilerine yüklediği görevleri, hukuka uygun olarak, topluma hizmet amacıyla ve herkesi yasa dışı faaliyetlere karşı koruyarak yerine getirmeli, bunu yaparken de mesleklerinin gerektirdiği yüksek sorumluluk düzeyini korumalıdırlar. Açıklamalar: a. “Yasaların uygulanmasından sorumlu olanlar” ifadesi, atama veya seçimle gelmiş olsun, polis yetkilerini kullanan ve özellikle yakalama veya tutuklama yetkisi olan bütün kanun temsilcilerini içerir. b. Polis yetkilerinin, üniformalı veya sivil olarak askeri makamlarca …
Suçtan Ve Yetki İstismarından Mağdur Olanlara Adalet Sağlanmasına Dair Temel Prensipler Bildirisi, Birleşmiş Milletler tarafından 29 Kasım 1985 tarihinde kabul edilmiştir. Birleşmiş Milletler, bildirinin uygulanmasına dair eylem planı hazırlayara09 üye ülkelerin bildirge hükümlerini uygulamasını teşvik etmektedir. Bildiri, suç mağdurların uluslararası hukuk himayesindeki haklarının temel dayanağıdır. Devletlerin sorumluğunun çerçevesi ile paralel düzenlemeler, 1 Şubat 1988 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunan “Şiddet Suçu Mağdurlarının Zararlarının Tazmin Edilmesine İlişkin Avrupa Sözleşmesi” ile getirilmiştir. Suçtan Ve Yetki İstismarından Mağdur Olanlara Adalet Sağlanmasına Dair Temel Prensipler Bildirisi A. SUÇTAN MAĞDUR OLANLAR 1. Üye Devletlerin yetki istismarını suç olarak yasaklayan kanunları gibi yürürlükte bulunan ceza kanunlarının eylem veya …
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER, KİTLE İLETİŞİM ARAÇLARININ BARIŞIN VE ULUSLARARASI ANLAYIŞIN GÜÇLENDİRİLMESİNE, İNSAN HAKLARININ GELİŞTİRİLMESİNE VE IRKÇILIK, APARTHEİD VE SAVAŞ KIŞKIRTICILIĞI İLE MÜCADELE EDİLMESİNE KATKIDA BULUNMASI İLE İLGİLİ TEMEL PRENSİPLER BİLDİRGESİ
9 Ekim – Hukuk Takvimi 1831 Rus İmparatorluğu’nun Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Yunan hukukçu ve devlet adamı, Komis Yannis Antonios Kapodistrias hayatını kaybetti. (Doğumu: 11 Şubat 1776) İtalya’da Padova Üniversitesi‘nde tıp, hukuk ve felsefe dallarında öğrenim gördü. 1813 yılında Rusya’nın temsilcisi olarak İsviçre’nin 19 kantondan oluşan tarafsız bir Avrupa ülkesi halinde kurulmasında rol oynadı. 1815 yılında Napolyon Savaşları sonrasında Avrupa ülkeleri arasında yapılan Viyana Kongresinde Rusya’yı temsil etti. Bu başarıları sonucu I. Aleksandr tarafından Rusya’nın dışişleri bakanlığına getirildi. Avrupa’nın en seçkin politikacı ve diplomatları arasında yer aldı. Modern Yunan devletinin kurucusu ve Yunan bağımsızlığının önderi olarak kabul edilmektedir. 1907 NSDAP ve SA üyesi Horst Ludwig …
30 Eylül – Hukuk Takvimi 1883 Nazi Almanyası’nda Bilim, Eğitim ve Ulusal Kültür Bakanı Bernhard Rust doğdu. (Ölümü: 8 Mayıs 1945) Alman filolojisi ve felsefe alanında doktora yaptı. 1908’de Hannover Ratsgymnasiumu’nda lise öğretmeni oldu. I. Dünya Savaşı esnasında orduya hizmetlerden ve gösterdiği cesaret dolayısıyla kendisine demir haç verildi. 1922’de NSDAP’ye katıldı. Hannover ve Braunschweig’nin Gauleiter’i (bölge lideri) oldu. 1930’da Reichstag üyeliğine seçildi. 1933’te Prusya Eyaletinin Kültür Bakanlığına getirildi. 1 Haziran 1934’te Bilim, Eğitim ve Ulusal Kültür Bakanlığında görev yaptı. Nazizm ideallerine uymak amacıyla Alman eğitim sistemine tekrar şekil vermek üzere çalışmalar yaptı. Tıbbi deney için mahkûmların kullanımına bakan ulusal bir …
20 Eylül – Hukuk Takvimi 1633 Galileo Galilei, İspanyol engizisyon mahkemesinde, dünyanın güneşin etrafında döndüğünü söylediği için yargılandı. 1898 Demiryolları ile eşya taşınmasına ilişkin sözleşme Bern’de imzalandı. Türkiye, bu sözleşmeyle birlikte, 14 Ekim 1890, 20 Eylül 1893, 16 Temmuz 1895, 16 Haziran 1898 ve 19 Eylül 1906 tarihlerinde yapılan diğer benzer sözleşmeleri de Lozan‘da tanıdı. 1928 İtalya’da Yüksek Faşist Konsey en yüksek yasama organı oldu. 1940 Afganistan hukukçu, devlet başkanı Burhaneddin Rabbani, doğdu. (Ölümü: 20 Eylül 2011) El Ehzer İslam Üniversitesi’nde eğitim gördü. Kâbil Üniversitesi’nde İslam hukuku profesörü görevini yürüttü. Politik hayatının ilk yıllarında Afganistan’da iktidarda bulunan Sovyetler Birliği’nin …
Birleşmiş Milletler Yerli Halklar Hakları Bildirisi, İnsan Hakları Konseyi tarafından düzenlenmiş ve Genel Kurul tarafından 13 Eylül 2007 tarihinde kabul ve ilan edilmiştir. Bildirge, yerli ve kabile halklarının kendi geleceklerini tayin hakkı ile insana yakışır bir yaşam sürmelerini ve sosyal adalet ilkelerini öngörmektedir. Yerel dillerin ve geleneklerin korunması ile eskiden beri sahip oldukları toprakların korunması bildirgenin diğer amaçlarındandır. İnsanlığın ortak vicdanı olan Birleşmiş Milletler, yerli halkların, özgürlük, barış ve güvenlik içinde yaşama hakkını tüm dünyaya ilan etmekte; bu halkların öz kültürlerini, tarihsel hafızalarını, sosyo-politik yapılarını ve dillerini korumayı hedeflemektedir. Birleşmiş Milletler Yerli Halklar Hakları Bildirisi Genel Kurul’un 61/295 Sayılı Kararı: …
Birleşmiş Milletler Binyıl Bildirgesi, 6-8 Eylül 2000 tarihlerinde Birleşmiş Milletler’in New York kentindeki genel merkezinde, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 189 ülkenin devlet ve hükümet başkanlarının katılımıyla yapılan liderler zirvesinde, günümüzün en güçlü ve öncelikli küresel taahhüt belgelerinden biri olarak kabul edilmiştir. Birleşmiş Milletler Binyıl Kalkınma Hedefleri ile üye devletler, 2015 yılına kadar yerine getirilmesi planlanan sekiz hedefi resmi olarak benimsemiştir. Bildirgede, tüm dünyada adil ve kalıcı bir barış sağlanması kararlılığı dile getirilmiş, dünya ölçeğinde üstesinden gelinmesi gereken en temel sorunun, küreselleşmenin tüm insanlık için olumlu bir güce dönüştürülmesi olduğu vurgulanmıştır. Küreselleşmenin sağladığı nimetlerin günümüzde çok dengesiz bir biçimde paylaşıldığı ve külfetinin de yine …
Kolluk Güçlerinin Zor ve Silah Kullanmalarına Dair Temel Prensipler, 27 Ağustos – 7 Eylül 1990 tarihleri arasında Havana’da toplanan Suçların Önlenmesi ve Suçluların Islahı üzerine Sekizinci Birleşmiş Milletler Konferansı tarafından kabul edilmiştir. Kolluk Güçlerinin Zor ve Silah Kullanmalarına Dair Temel Prensipler BAŞLANGIÇ Kanun adamlarının yaptığı işler büyük önemi bulunan sosyal bir hizmet olduğundan ve bu nedenle, bu görevlilerin çalışma koşullarını ve durumlarını koruma ve gerekli olduğunda geliştirme ihtiyacı bulunduğundan, Kanun adamlarının yaşamına ve güvenliğine karşı tehlike, bütün toplumun huzuruna karşı bir tehlike olarak görülmesi gerektiğinden, İnsan Hakları Evrensel Bildirisi’nde güvence altına alınan ve Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi ile …
Kölelik, Köle Ticareti, Köleliğe Benzer Uygulama ve Geleneklerin Ortadan Kaldırılmasına dair Ek Sözleşme, Birleşmiş Milletler tarafından 7 Eylül 1956 tarihinde kabul edilmiştir. Kölelik, Köle Ticareti, Köleliğe Benzer Uygulama ve Geleneklerin Ortadan Kaldırılmasına dair Ek Sözleşmenin onaylanması Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 27 Aralık 1963 tarihinde kabul edilen 361 numaralı kanun ile olmuştur. Kanun 6 Ocak 1964 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Kölelik, Köle Ticareti, Köleliğe Benzer Uygulama ve Geleneklerin Ortadan Kaldırılmasına dair Ek Sözleşme ÖNSÖZ Hürriyeti her insanın doğuştan iktisap ettiği bir hak sayan; Birleşmiş Milletler halkının, insanın haysiyet ve değerine imanını Birleşmiş Milletler Antlaşmasında yeniden teyit ettiğini müdrik …
Singapur Arabuluculuk Konvansiyonu’nun resmi ve tam adı ‘Arabuluculuk Sonucunda Yapılan Milletlerarası Sulh Anlaşmaları Hakkında Birleşmiş Milletler Konvansiyonu’dur. Singapur Konvansiyonu(United Nations Convention on International Settlement Agreements Resulting from Mediation), arabuluculuk anlaşmalarının tanınması amacıyla Birleşmiş Milletler tarafından 20 Aralık 2018 tarihinde kabul edilmiş ve 7 Ağustos 2019’da Singapur’da taraf devletlerin imzasın açılmıştır. Türkiye, Singapur Konvansiyonu’nu, Konvansiyonun imzaya açıldığı 7 Ağustos 2019 tarihinde imzalamıştır. Konvansiyonun amacı, arabuluculuk görüşmeleri sonucunda yapılan sulh anlaşmalarının diğer ülkelerde sonuç doğurmasını sağlamaktır. Arabuluculuk Sonucunda Yapılan Milletlerarası Sulh Anlaşmaları Hakkında Birleşmiş Milletler Konvansiyonu Dibace Bu Konvansiyona Taraf Devletler, İhtilaf halinde olan tarafların uyuşmazlığı dostane bir şekilde çözme çabalarında kendilerine …
İşkencenin Önlenmesi Sözleşmesi, İşkenceye ve Diğer Zalimane, Gayriinsanî veya Küçültücü Muamele veya Cezaya Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi adıyla, BM Genel Kurulu’nda 10 Aralık 1984 tarihli oturumda, 39/46 sayılı kararla kabul edilmiş ve 26 Haziran 1987 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye, BM İşkenceyle Mücadele Sözleşmesi’ni 25 Ocak 1988’de imzalamış, 21 Nisan 1988 tarihli ve 3441 sayılı kanunla kabul onaylanmış, 29 Nisan 1988 tarihli resmi gazetede yayınlanmıştır. İşkenceye ve Diğer Zalimane, Gayriinsanî veya Küçültücü Muamele veya Cezaya Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi Bu Sözleşmeye Taraf Devletler, Birleşmiş Milletler Antlaşmasında ilan edilen ilkeler uyarınca insanlık ailesinin tüm üyelerinin eşit ve ayrılmaz haklarını tanımanın dünyada özgürlük, …
Birleşmiş Milletler Tüketici Hakları Evrensel Bildirgesi, Uluslararası Tüketici Birlikleri Örgütünün önerisi ve oybirliği ile 16 Nisan 1985 tarihinde kabul edilmiştir. Bildirge ile ilan edilen haklar ilk kez 15 Mart 1962’de ABD eski başkan J.F.Kennedy tarafından temsilciler meclisine sunulan raporda yer almış ve daha sonra Avrupa Konseyi tarafından 14 Nisan 1975’de evrensel tüketici hakları olarak beş madde halinde ilan edilmiştir. Bu haklar; Tüketicinin sağlık ve güvenliğinin korunması hakkı, Tüketicilerin ekonomik çıkarlarının korunması hakkı Tüketicinin şikayet yada sesini duyurma hakkı, Tüketicinin temsil edilme hakkı ve Tüketicinin aydınlatılma, eğitilme ve bilgilendirilme hakkı şeklindeki temel haklar 1985 yılındaki evrensel bildiri ile sekiz temel hak …
Birleşmiş Milletler Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi Birleşmiş Milletler Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi, Sözleşme,10 Aralık 2003’te imzalanmış ve 14 Aralık 2005’te yürürlüğe girmiştir. Yolsuzluğa karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi olarak da anılmaktadır. Sözleşme, yolsuzluğun önlenmesi ve yolsuzlukla mücadelenin daha etkin ve verimli hale getirilmesi için tedbirlerin teşvik edilmesi ve güçlendirilmesi amacıyla kabul edilmiştir. Yolsuzluğa konu olan varlıkların halka iade edilmesi de dahil olmak üzere, yolsuzluğun önlenmesi ve yolsuzlukla mücadele sözleşmenin temel amacıdır. Uluslararası işbirliği ve teknik yardımlaşmayı teşvik etmek, kolaylaştırmak ve desteklemek yönünde ilkesel adımlar atılmıştır. Dürüstlük, hesap verebilirlik, kamu işlerinin ve kamu mallarının yüksek standartlara uygun yönetimi ve iyi yönetim ilkeleri temel hedeflerdendir. …
Soykırım Suçunun İşlenmesine ve Cezalandırılmasına Dair Sözleşme, 9 Aralık 1948 tarihinde Paris’te toplanan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 260 A (III) sayılı Kararıyla kabul edilip, imza, onay ve katılıma açılmıştır. Sözleşme 13. maddeye uygun olarak 12 Ocak 1951 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye Sözleşmeyi 23 Mart 1950’de onaylamıştır. 5630 Sayılı Onay Kanunu 29 Mart 1950 gün ve 7469 Sayılı Resmi Gazete‘de yayınlanmıştır. BAŞLANGIÇ Sözleşmeci Taraflar, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 11 Aralık 1946 tarihli ve 96(I) sayılı kararında soy kırımın, Birleşmiş Milletlerin ruhuna ve amaçlarına aykırı olan ve uygar dünya tarafından lanetlenen, uluslararası hukuka göre bir suç olarak beyan edilmesini dikkate alarak, tarihin …
8 Nisan – Hukuk Takvimi 1763 Hukukçu John Stuart‘ın 26 Mayıs 1762 tarihinde başlayan İngilter5e başbakanlığı 8 Nisan 1763 tarihinde sona erdi. 1835 Berlin Üniversitesi’nin kurucularından Alman hukukçu, filozof, dilbilimci ve devlet adamı Wilhelm von Humboldt yaşamını yitirdi. (Doğumu: 22 Haziran 1767) Hukuk eğitimi alırken daha çok Felsefe, Tarih ve eski dillere yönelik çalışmalar yaptı. 1790 yılında devlet hizmetine girdi, burada yargıç olarak adalet dairesinde çalıştı. Bu görevle beraber devlet adına diplomatik görevlerde bulundu. Prusya Büyükelçiliği yaptı. 1869 Darülfünun-ı Osmani kuruldu. 1873 Yeni Zelanda’da dört dönem başbakanlık yapan hukukçu William Fox’un 20 Mayıs 1856 tarihinde başlayan görevi 8 Nisan 1873 tarihinde …
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Eğitimi Bildirgesi(United Nations Declaration on Human Rights Education and Training), BM Genel Kurulu tarafından 19 Aralık 2011 tarihinde kabul edilmiştir. Bildirge İnsan Hakları Eğitimi Hakkında Birleşmiş Milletler Bildirgesi olarak da bilinmektedir. Bildirge, toplumdaki her bireyin ve her kesimin insan haklarını ve temel özgürlükleri geliştirmek için eğitim ve öğretim yoluyla çaba göstermesi gerektiğine vurgu yapmakta, insan haklarına dönük olarak evrensel bir saygı ve anlayışı geliştirmek amacıyla üye devletlere insan hakları eğitimi vermeyi tavsiye etmektedir. BM, üye devletleri; insan hakları, insancıl hukuk, demokrasi ve hukuk devletin ilkelerini tüm eğitim kurumlarının müfredatına dahil etmeye davet etmektedir. Öngörülen eğitim; “insan …
Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Komitesi(The Committee on the Elimination of Racial Discrimination (CERD), Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 21 Aralık 1965 tarihli kararıyla kabul edilen ve 4 Ocak 1969 tarihinde yürürlüğe giren Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşmenin denetimini sağlamak üzere kurulan ve bağımsız uzmanlardan oluşan bir organdır. Komite, tarafsızlıkları ve yüksek ahlaki duruşlarıyla tanınan 18 uzmandan oluşmakta, üyeleri dört yıllık süre için taraf devletler tarafından seçilmektedir. Seçimler iki yıllık aralıklarla üyeliklerin yarısı için yapılarak komite yenilenmekte, dünyadaki farklı coğrafi bölgeler, farklı uygarlıklar ve adalet sistemlerinin temsil edilmesi amaçlanmaktadır. CERD özerk bir yapıdır ve Komite’deki uzmanlar kendi şahsi sıfatlarıyla seçilmektedir. Komite …
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi(BMİDÇS) iklim değişikliği sorununa karşı küresel tepkinin temelini oluşturmak üzere 1992 yılında kabul edilmiştir. Sözleşme 21 Mart 1994 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye, İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi‘ne 24 Mayıs 2004 tarihinde katılmıştır. 194 Tarafı bulunan Sözleşme, evrensel bir katılıma ulaşmıştır. Sözleşmenin nihai amacı, atmosferdeki sera gazı birikimlerini, iklim sistemi üzerindeki tehlikeli insan kaynaklı etkiyi önleyecek bir düzeyde durdurmaktır. BMİDÇS bir çerçeve sözleşme olarak genel kuralları, esasları ve yükümlülükleri tanımlamaktadır. Sözleşme, iklim sisteminin, bütünlüğü başta endüstri ve diğer sektörlerden kaynaklı karbondioksit ve öteki sera gazı salımlarından etkilenebilecek, ortak bir varlık olduğunu kabul etmektedir. IPCC’nin ortaya koyduğu insan …
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), II. Dünya Savaşı sonrasında evlerinden kaçan veya evlerini kaybetmiş milyonlarca Avrupalıya yardım etmek amacıyla 1950 yılında kurulmuştur. UNHCR, mültecileri korumak ve mültecilerin sorunlarına çözüm bulmak amacıyla yürütülen uluslararası müdahaleye liderlik etme ve bu müdahalenin koordinasyonunu sağlama yetkisiyle Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kurulmuştur. Temel amacı, mültecilerin haklarını ve refahını korumaktır. Bir noktada evlerine gönüllü dönüş, yerel entegrasyon ve üçüncü bir ülkeye yerleştirme seçenekleriyle, her bireyin sığınma talebinde bulunma hakkını kullanabilmesini ve başka bir ülkede mülteci olarak güvenli bir şekilde barınabilmesini sağlamak için mücadele etmektedir. UNHCR’nin yetki alanı içerisinde vatansız kişilere yardım etmek de bulunmaktadır. …
BM Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi, 16 Aralık 1966 tarihli, 2200A (XXI) sayılı Genel Kurul kararıyla kabul edilmiş ve imza, onay ve katılmaya açılmıştır. Sözleşme, 27. Madde uyarınca, 3 Ocak 1976 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye, “Birleşmiş Milletler Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi“ni 15 Ağustos 2000 tarihinde imzaladı. Bugüne kadar BM üyesi 188 ülkeden 137’sinin imzaladığı sözleşme, 4 Haziran 2003 tarihinde TBMM’de onaylandı, 17 Haziran 2003 tarihinde Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından onandıktan sonra Resmi Gazete’de yayınlandı. BAŞLANGIÇ I. BÖLÜM: KENDİ KADERİNİ TAYİN HAKKI II. BÖLÜM: GENEL HÜKÜMLER III. BÖLÜM: MADDİ HAKLAR IV. BÖLÜM: ULUSLARARASI UYGULAMA HÜKÜMLERİ V. …
Kadın ve erkeklerin eşit haklarına ve doğuştan değerli olduklarına ve Birleşmiş Milletler Kuruluş Yasası’nda kabul edilen diğer karar ve ilkelere, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’ne ve diğer uluslararası İnsan Hakları Belgeleri’ne, özellikle Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi’ne ve Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne, Kadına Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılması
Kadının Güçlenmesi Prensipleri (Women’s Empowerment Principles–WEPs) , kadınların, tüm sektörlerde ve her düzeyde, ekonomik yaşamın içinde yer alabilmeleri için kadınların güçlenmesini hedefleyen girişimdir. 2010 yılında Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi (UN Global Compact) ve Birleşmiş Milletler Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadının Güçlenmesi Birimi (UN Women) ortaklığında oluşturulan WEPs platformu, özel sektöre; iş yerlerinde, piyasalarda ve toplum genelinde toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması için dikkate almaları gereken önemli noktaları sunmaktadır. Şirket politikalarında ve faaliyetlerinde şeffaflığın ve kapsayıcılığın arttırılması için sonuç getirecek teknikleri, araçları ve uygulamaları öngören Kadının Güçlenmesi Prensipleri, uzun soluklu ve çok paydaşlı uluslararası istişare sürecinin sonucunda, işletmelerin mevcut uygulamalarını, performans göstergelerini ve …
Devlete Sığınmaya İlişkin Beyanname, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 14 Aralık 1967′ tarihinde kabul edilmiştir. Devlete Sığınmaya İlişkin Beyanname Genel Kurul, Sığınma hakkına ilişkin Beyanname ile ilgili olarak 19 Aralık 1962 tarihli 1839 (XVII), 20 Aralık 1965 tarihli 2100 (XX) ve 16 Aralık 1966 tarihli 2203 (XXI) sayılı kararları hatırlayarak, 21 Kasım 1959 tarihli 1400 (XIV) sayılı Genel Kurul kararına uygun olarak; Uluslararası Hukuk Komisyonu tarafından başlatılan yasa oluşturma çalışmalarını göz önünde bulundurarak, Aşağıdaki Beyanname’yi kabul eder: Genel Kurul, Birleşmiş Milletler Antlaşması’nda beyan edilen hedeflerin, uluslararası barış ve güvenliği sağlamak, bütün uluslar arasında dostça ilişkiler geliştirmek ve ekonomik, toplumsal, kültürel …
Uluslararası Adalet Divanı(The International Court of Justice), Birleşmiş Milletler’in (BM) başlıca yargı organı olan ve problemleri çözmede kullanılan uluslararası bir mahkemedir. Görevi, devletler arasındaki anlaşmazlıkları çözüme kavuşturmak ve birleşmiş Milletler ve ona bağlı özel teşkilatlara hukuk müşavirliği hizmeti vermektir. Birleşmiş Milletlere üye olan devletlere açık olan Uluslararası Adalet Divanı kişi ve uluslararası örgütlere açık değildir. Lahey Divanı olarak bilinen divanın kuruluşu, Birleşmiş Milletler Antlaşmasının ayrılmaz parçası olan Statü’nün 26 Haziran 1945 tarihinde San Francisco’da imzalanması ve 24 Ekim 1945’de yürürlüğe girmesi ile gerçekleşmiştir. Türkiye Antlaşmayı, BM Kuruluş Antlaşması ile birlikte 15 Ağustos 1945 tarihinde onaylamıştır. Antlaşmanın kabulüne dair onay kanunu …
Filedelfiya Bildirisi, 10 Mayıs 1944 tarihinde, Uluslararası Çalışma Örgütü Genel Konferansında kabul edilmiştir. Philadelphia’da 26. toplantısını yapan Uluslararası Çalışma Örgütü Genel Konferansı, Uluslararası Çalışma Örgütünün amaç ve hedefleri ve üyelerinin siyasetlerinden esinlenmiş ilkeler ile ilgili işbu Bildirgeyi 1944 Mayısının onuncu günü kabul eder. Filedelfiya Bildirisi I Konferans, Örgüt’ün dayandığı temel ilkeleri bir kez daha doğrular ve şunları özellikle bildirir; Emek bir mal değildir Dernek kurma ve ifade özgürlüğü desteklenen bir ilerlemenin vazgeçilmez şartıdır; Yoksulluk, bulunduğu yerlerde, herkesin refahına yönelik bir tehlike oluşturur; İhtiyaca karşı mücadele, her ulusun kendi ülkesi içerisinde tükenmez bir güçle ve kamu yararının sağlanması amacıyla işçi ve işveren …
10 Ocak – Hukuk Takvimi 1880 İspanyol hukuk, siyaset ve devlet adamı Manuel Azaña doğdu. Paris’te hukuk okuduktan sonra memurluk, gazetecilik ve yazarlık yaptı. 1930 yılında, General Miguel Primo de Rivera’nın diktatörlüğüne karşı cumhuriyetçi bir parti kurdu ve İkinci Cumhuriyet döneminde devlet başkanlığı yaptı. (Ölümü 1940) 1861 Florida, Amerika Birleşik Devletleri’nden ayrıldı. Amerikan İç Savaşı sonrası 25 Haziran 1868’de birliğe geri döndü. 1913 Slovak komünist ve 1969-89 arasında Çekoslovakya Lideri olan Gustav Husak, doğdu. 1933 yılında Bratislava’daki Comenius Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde eğitimine başladı. İkinci Dünya Savaşı sırasında birçok kez hapse atıldı. (Ölümü 1991) 1920 Milletler Cemiyeti – Cemiyet-i Akvam, kuruldu. ABD, …
Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Rio Deklarasyonu, 1992 yılında ilan edilmiştir. Birleşmiş Milletler Çevre Kalkınma Konferansı; 3-14 Haziran 1992 tarihleri arasında Rio da Jenerio’da biraraya gelerek; 16 Haziran 1972 Stockholm’de kabul edilen Birleşmiş Milletler İnsan Çevresi Konferansı Deklarasyonu’nun teyid edilerek; yeni ve tarafsız global bir ortaklığın kurulabilmesi için devletler, toplumun anahtar sektörleri ve insanlar arasında yeni işbirliği düzeylerinin yaratılması hedefiyle; bütün toplumların kendi ilgi alanlarını dikkate alan global çevre ve kalkınma sistemini koruyan Uluslararası antlaşmalar için çalışarak; dünyanın birbirinden ayrılmayan ve bir bütün olan doğasını tanıyarak bildirmektedir ki: İlke 1 İnsanlar sürekli ve dengeli kalkınmanın merkezindedir. Doğa ile uyum içerisinde …
Mültecilerin Hukuk Statüsüne İlişkin 1967 Protokolü, 4 Ekim 1967 tarihinde imzalanmış olan uluslararası mülteci hukuku sözleşmesidir. Protokol, 1951 Birleşmiş Milletler Mültecilerin Statüsüne İlişkin Sözleşmenin 1 Aralık 1951 tarihinde imzalanmasının ardından uluslararası toplum tarafından kabul edilmiş önemli bir metindir. 1967 Protokolü coğrafi ve zamana dayalı kısıtlamaları kaldırarak mülteciler bakımından daha korunaklı bir hukuki düzen getirmiştir. Türkiye, Bakanlar Kurulu’nun 1 Temmuz 1968 tarihli kararı ile Protokole katılmıştır. Ancak 1951 Sözleşmesi ile getirdiği coğrafi kısıtlamayı kaldırmamış ve günümüze kadar muhafaza etmeye devam etmiştir. Türkiye’nin sözleşmeye coğrafi kısıtlama şartıyla taraf olması, Avrupa Konseyi üyesi olan ülkeler haricinde Türkiye’ye gelen sığınmacılara mülteci statüsü tanınmaması sonucu …
Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Sözleşme, diğer adıyla 1951 Mülteci Sözleşmesi (The 1951 Refugee Convention) , 28 Temmuz 1951 tarihinde ilk olarak 12 ülke tarafından imzalanan çok uluslu bir Birleşmiş Milletler sözleşmesidir. Sözleşme genel olarak mültecilerin hukuki durumunu, sığınma hakkını, sığınma hakkı almış kişilerin haklarını ve bu kişilere sığınma hakkı veren ülkelerin hukuki sorumluluklarını belirlemektedir. Cenevre Konvansiyonları, 10 Aralık 1948 tarihinde ilan edilen İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin ardından Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edilen en önemli belgelerdendir. Sözleşmelerin başında Evrensel Beyannameye kuvvetli atıf yapılmakta, yapılan düzenlemelerin insanlığın ortak barışına hizmet edeceği vurgulanmaktadır. “Cenevre’de 28 Temmuz 1951 tarihinde imzalanmış olan Mültecilerin …
Kyoto Protokolü, küresel ısınma ve iklim değişikliği ile mücadele konusunda imzalanan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’ne paralel Birleşmiş Milletler Sözleşmesidir. Kyoto Protokolü, 05.02.2009 tarihli ve 5836 sayılı Kanunla onaylanmış, 07.05.2009 tarih ve 2009/14979 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla onaylanarak, 13 Mayıs 2009 tarih ve 27227 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmıştır. Sera gazı emisyonlarının küresel ölçekte artmaya devam etmesi ve iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinin giderek daha fazla hissedilir olması üzerine, gelişmiş ülkelerin bağlayıcı yükümlülükler üstlenmeleri için Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS)’ne taraf ülkeler mevcut Sözleşme’nin niteliğini güçlendirmek amacıyla, Kyoto Protokolü’nü müzakere etmeye başlamışlar; iki buçuk yıl süren müzakereler sonucunda, Protokol, Sözleşme’nin …
İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Ofisi (OHCHR) insan haklarına dair BM faaliyetlerinin odak noktasıdır. Komiserlik, 20 Aralık 1993 tarihinde kurulmuştur. (Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights, OHCHR) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Ofisi (OHCHR), Birleşmiş Milletler sistemi genelinde insan hakları faaliyetlerini koordine eden ve Cenevre merkezli İnsan Hakları Konseyini denetleyen İnsan Hakları Yüksek Komiseri tarafından yönetilmektedir. Şimdiki Yüksek Komiser, 2014’te göreve başlayan Ürdünlü prens Zeyd bin Raad‘dan Eylül 2018’de görevi devralan eski Şili Cumhurbaşkanı Michelle Bachelet’tir. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 15 Mart 2006 tarihinde 60/251 sayılı kararlıyla kurumsal statü kazanmış, daha önce 60 yıl boyunca görev yapmış …
Hukuk Dışı Keyfi ve Kısayoldan İnfazların Etkin Biçimde Önlenmesi ve Soruşturulmasına İlişkin Prensipler, Birleşmiş Milletler tarafından 24 Mayıs 1989 tarihinde ilan edilmiştir. Önleme Devletler hukukdışı, keyfi ve kısayoldan infazları kanunla yasaklar; bu tür infazların ceza kanununa göre suç olarak düzenlenmesini ve bu suçun ağırlığını dikkate alan gerekli cezalar ile cezalandırılmasını sağlar. Savaş durumu veya savaş tehdidi, iç siyasal istikrarsızlık veya her hangi bir olağanüstü durum gibi istisnai şartlar, bu tür infazları haklı göstermek için ileri sürülemez. İç silahlı çatışma durumunda, kamu görevlileri tarafından veya resmi sıfatla hareket eden başka kimseler tarafından veya resmi görevlilerin teşviki veya rızası veya muvafakati ile hareket …
Birleşmiş Milletler Kopenhag Toplumsal Kalkınma Deklarasyonu 6 – 12 Mart 1995 Bizler, devlet ve hükümet başkanları olarak, Birleşmiş Milletler’in daveti üzerine, herkes için toplumsal gelişme ve insan refahının önemini ve bu hedeflere hem günümüzde hem de yirmibirinci yüzyılda birinci sırada yer vermenin önemini tarihte ilk kez bir araya gelerek kabul ettik. Dünyanın her tarafında insanların köklü toplumsal sorunların derhal çözümlenmesi gerektiğini değişik biçimlerde ifade ettiğini biliyoruz. Yoksulluk, işsizlik ve toplumsal dışlanma gibi bütün ülkeleri etkisi altına almış olan sorunlar en önemli sorunlardır. İnsanların günlük yaşamlarındaki belirsizlik ve güvensizliğin azaltılması için bu sorunların yapısal ve derindeki nedenleri ve acı sonuçları üzerinde …
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi, taraf devletlerin kendisine sundukları raporları incelemekte ve değerlendirmektedir. Taraf Devletler, Sözleşmeye taraf oldukları ilk bir yıl içinde, daha sonra da her beş yılda bir Komiteye rapor sunmakla yükümlüdürler. Komite’nin başkaca bir zamanda rapor talep etmesi de mümkündür. Komite, taraf devlet raporunu değerlendirirken güvenilir diğer kaynaklardan, özellikle sivil toplum örgütlerinden ve ulusal insan hakları kurumlarından gelen bilgileri de değerlendirmektedir. Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşmeye Ek İhtiyari Protokol ile İnsan Hakları Komitesi’ne bireysel ve devletlerarası başvuru usulü tanınmıştır. Türkiye, bireysel ve devletlerarası başvuru usullerini öngören İhtiyari Protokol’e taraf olarak, İnsan Hakları Komitesi’nin bireysel ve devletler …
Birleşmiş Milletler (United Nations) tabiri ilk olarak Franklin D. Roosevelt tarafından II. Dünya Savaşı sırasında müttefik ülkeler için kullanılmıştır. Birleşmiş Milletler fikri 1943 yılında Moskova, Tahran ve Kahire’de müttefiklerin toplantıları sırasında çıkmış olup Fransa, Çin, Birleşik Krallık, ABD, SSCB’nin temsilciliğiyle oluşmuştur. Kuruluş amacı, dünya barışını ve güvenliğini korumak, uluslar arasında ekonomik, toplumsal ve kültürel bir iş birliği oluşturmak, adalet, güvenlik, ekonomik kalkınma ve sosyal eşitliği tüm ülkelere sağlamaktır. Birleşmiş Milletler, İkinci Dünya Savaşının sonunda savaşın galipleri tarafından, ülkeler arasındaki anlaşmazlığı ortadan kaldırarak ileride meydana gelebilecek ve kendi güvenliklerini tehdit edebilecek bir savaşın önüne geçebilmek ve barışı sağlayabilmek amacıyla 24 Ekim 1945 tarihinde kurulmuş, 50 ülkenin temsilcileri, San Francisco Konferansı’nda bir araya gelerek 111 maddeden oluşan Antlaşma’ya son şeklini vermiş, antlaşma oy birliği ile kabul edilmiş ve ertesi gün …
Uluslararası Bilimde Kadın ve Kız Çocukları Günü, UNESCO tarafından kadın ve kız çocuklarının bilimde temsil edilmesi ve eşit fırsatlar sağlanması amacıyla tanınmış günlerden biridir. Bilim ve toplumsal cinsiyet eşitliği, 2030 Gündemi Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi‘nin de gündemine alınmıştır ve uluslararası kabul görmüş kalkınma hedeflerine ulaşabilmek için büyük önem taşımaktadır. “Kız çocuklarını ve kadınları, bilimsel araştırmacılar ve yenilikçiler olarak potansiyellerini tam olarak elde etmeye teşvik etmek ve desteklemek zorundayız.” – BM Genel Sekreteri António Guterres Kız çocuklarının bağnaz ve basmakalıp düşüncelerle ve sosyal ve kültürel kısıtlamalarla karşılaşması, eğitime ve araştırmaya yönelik finansmana erişimlerinin zorlaştırılması, bilimsel kariyerlerinin önlenmesi ve kendi potansiyellerini kullanmalarının önünde, bürokratik, kültürel, dogmatik ve sınıfsal …
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), dünyada çalışma yaşamına ilişkin standartların uygulanması için temel işçi hak ve özgürlüklerinin belirlenmesi amacıya kurulan teşkilattır. Uluslararası Çalışma Örgütü, uluslararası alanda çalışma standartları belirlemeye ve uygulamaları denetlemeye çalışan kuruluştur. 1919 yılında kurulmuş olan Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), sosyal adaletin ve uluslararası insan ve çalışma haklarının iyileştirilmesi için çalışan bir Birleşmiş Milletler ihtisas kuruluşudur. Örgüt, Sözleşme ve Tavsiye Kararları ile işçilerin hak ve menfaatlerini korumaya, çalışma hayatında genellikle daha fazla istismar edilen kadın ve çocuk işçileri özel koruma altına almaya, çocuk işçiliğini ortadan kaldırmaya çalışmaktadır. Birleşmiş Milletlerde uygulanan değerleme esasları çerçevesinde üye devletlerden alınan katılım payları ile finanse edilen …
Hukuk Ansiklopedisi
