Etiket Arşivler: Medeni Kanun

Kadınların Çalışmasını Kocalarının İznine Bağlayan Hükmün İptali, Hatice Albayrak’ın İzmir 4. Sulh Hukuk Mahkemesinde açmış olduğu davada Eski Medeni Kanunun 159. maddesi konusunda tartışmalar olması üzerine yerel mahkeme, kanunun bu hükmünün iptali için norm denetimi başvrusu yapmış, Anayasa Mahkemesi ise bu başvuru üzerine 1990/30 Es, 31 K. sayılı dosyası ile 29 kasım 1990 günü yasa hükmünü iptal etmiştir. Gerekçeli karar, Resmi Gazete’nin 02 Temmuz 1992 tarihli sayısında yayınlanmıştır. 159. maddenin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvuru yapılması üzerine, kadın örgütleri imza kampanyası başlatmış, toplanan 2500 imzalı dilekçe 16 Eylül 1990 tarihinde Anayasa Mahkemesi’ne gönderilmiştir. Mahkemenin verdiği karar üzerine Albayrak, kocasının izni …

8 Ekim – Hukuk Takvimi 1600  San Marino’da geçerliliği büyük ölçüde devam etmekte olan anayasa kabul edildi. 1838 Osmanlı-İngiliz Ticaret Antlaşması (Baltalimanı Antlaşması – Baltalimanı Muahedenamaesi), Kraliçe Viktorya tarafından onaylandı. 16 Ağustos 1838’de imzalanan Antlaşma; ticaret ve gemi seferleri ile ilgili olarak kapitülasyonlarda mevcut bulunan bazı kayıt ve koşulları İngiltere lehine değiştirdi.  1908 İlk sendika ve grev yasağı getirildi, Bakanlar Kurulu, Tatil-i Eşgal Cemiyetleri Hakkında Kanun-ı Muvakkat’ı (KHK) çıkardı. Muvakkat Kanun ile kamu hizmeti gören ve kamu yararı bulunan demiryolu, liman, tramvay, su, elektrik vb. işyerlerinde toplu iş bırakma yasaklandı. Muvakkat Kanun ile grevin Uzlaştırma Heyeti toplantılarından sonuç alınamazsa yapılabileceği …

4 Ekim – Hukuk Takvimi 1822 Amerikalı hukukçu ve devlet başkanı Rutherford Birchard Hayes, dünyaya geldi. (Ölümü: 17 Ocak 1893) Harvard Üniversitesi‘nde hukuk eğitimi gördü. 1850’de Cincinnati’ye taşındı ve Chillicothe’de avukat olan John W. Herron ile hukuk bürosu açtı.  1858’den 1861’e kadar Cincinnati’nin şehir avukatı olarak görev yaptı. ABD İç Savaşı’ndan önce mahkeme işlemlerinde mülteci köleleri savunan bir avukat ve sadık bir kölelik karşıtıydı. ABD Temsilciler Meclisi üyeliği ve Ohio valisi olarak çalıştı. 1881 – 1877 yılları arasında 19. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı olarak görev yaptı. 1824  1821’de kazanılan bağımsızlığın ardından Meksika’da ilk Anayasa ilan edildi.  1830 Belçika Krallığı, Hollanda Birleşik Krallığı’ndan …

Türk Kanunu Medenisi, Türkiye’de Cumhuriyetin ilanından sonra 17 Şubat 1926’da İsviçre Medeni Kanunu iktibas edilmek ve örnek alınma sureti ile mecliste kabul edilerek 4 Ekim 1926 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Medeni Kanun 743 sayılı kanun olarak uygulamaya başlanmış ve 1 Ocak 2002 çıkarılan yeni kanuna kadar yürürlükte kalmıştır. Her iki kanunun adında bulunan Medeni Kanun ibaresi kanunun ruhunu ve amacını yansıtmakta, çağdaş bir toplumsal düzeni hedeflediği kabul edilmektedir. Medeni Kanunun kabulü, insan hakları, kadın hakları ve çocuk hakları alanında büyük bir devrim olmuştur. Cumhuriyet İnkılaplarının en önemlilerinden olan ve 1926 yılında kabul edilen Medeni Kanun sonucunda, birden fazla kadınla evlenme kaldırılmış, evlenme akdinin, iki ergin şahit huzurunda, resmi nikah memuru önünde …

1 Ocak – Hukuk Takvimi M.Ö. 45 Jülyen takvimi ilk kez kullanılmaya başlandı, 16. yüzyıla kadar kullanıldıktan sonra yerini Gregoryen takvime bıraktı. 404 Telemachus, Kolezyum’daki bir gladyatör dövüşünü ayırmak isteyince taşlanarak öldürüldü. Honorius ise onun anısına dövüşleri yasakladı. Bu dövüş son gladyatör dövüşü olarak tarihe geçti. 1515 1498 – 1515 arasında hüküm süren Fransa kralı XII. Louis yaşamını yitirdi. (Doğumu: 27 Haziran 1462) İngiltere’de VII. Henry’nin yaptığı düzenlemelere benzer şekilde hukuk, vergi ve devlet yönetimi alanında reformlar yaptı. Mahkeme hakimlerinin güçlerini artırarak yolsuzluğun önüne geçmeye çalıştı. 1788 Fransız hukukçu felsefeci, ütopik sosyalist ve kuramcı Étienne Cabet doğdu. (Ölümü: 9 Kasım 1856) Hukuk eğitimi alarak …

Gaiplik, bir kişiden çok uzun süredir haber alınamaması veya hayatî tehlike içindeyken  kaybolması hallerinde o kişinin hukukî bakımdan ölü kabul edilerek kişiliğe bağlı  haklarının sonlandırılmasıdır. Mahkemenin bu kişinin gaipliğine karar verebilmesi için, hakları bu kişinin ölümüne bağlı olanların başvuru yapması gerekmektedir. Bir kişinin gaip olduğu yönünde karar verilmesi o kişinin ölümüne bağlı hukuki sonuçların bir çoğunu doğurur. Ancak, gaipliğine karar verilen kişinin eşi, mahkemece evliliğin feshine karar verilmedikçe yeniden evlenemez ve gaip erkeğin eşi evliliğin feshini istememişse, gaip kişi eş hanesinde kalır. Gaiplik kararı ile birlikte evliliğinin feshine de karar verilebilir. Gaipliğine karar verilen kişinin cesedinin daha sonra bulunması halinde, …

15 Haziran – Hukuk Takvimi Magna Carta 1215 İngiltere Kralı Yurtsuz John, Magna Carta sözleşmesini imzaladı ve mühürledi. Yurtsuz John 24 Aralık 1166 – 19 Ekim 1216 yıllarında yaşadı, 49 yaşında öldü. Magna Carta, Latincede ‘Büyük Sözleşme, Büyük Ferman’ anlamına gelmekte ve Orta Çağ’ın en önemli hukuki belgesidir. Anlaşma, feodallerin kral karşısındaki haklarını garanti eden ve Hukukun üstünlüğüne vurgu yapan ilk belgedir. Günümüzdeki demokrasinin temel referans belgelerinden addedilmektedir.  1836 Arkansas, 25. eyalet olarak ABD‘ye katıldı. 1899 1899 Belçika’da Askerî Ceza Muhakeme Usûl Kanunu kabul edildi 1902 Lon Luvois Fuller, 15 Haziran 1902’de Amerika Birleşik Devletlerinin, Teksas eyaletine bağlı Hereford kentinde doğdu. Hukuk ve ahlak …

17 Şubat – Hukuk Takvimi 624 Çin tarihinin tek kadın İmparatoru, Wu Zetian doğdu.  (Ölümü: 16 Aralık 705) Kendi kızını boğarak öldürdü. İktidarının ilk dönemlerinde öz oğlu da dahil Tang Hanedanının kalan üyelerini yok ederek iktidarını pekiştirdi. Tang Hanedanına sadık insanları devletin içinden temizledi, devlet adamlarının çoğunluğunu ya öldürdü ya da sürgüne gönderdi. Kendi soyunu daha önemli gösterebilmek için Tang Hanedanının soyuyla ilgili kayıtlarla oynadı. Önceki hanedandan kalan devlet bürokrasisini  büyük oranda revize ederek yandaşlarının ve sevdiği kişilerin konumunu güçlendirdi. Devlet yapısında önemli reformlar yaptı; ekonomik ve sosyal yapıda büyük değişikliklerde bulundu. 647 Silla Krallığı 27. ve ilk kadın hükümdarı …

Cinsiyet ayırmaksızın bütün çocuklara eşit miras hakkı tanıyan 7 Cemaziyülevvel 1263/23 Nisan 1847 tarihli İrade-i Seniyye ile babanın arazisinde intikal hakkı kız çocuklara da tanınmış ve bu tarihten itibaren babanın arazisinde erkek ve kız çocukların eşit intikal hakkına sahip oldukları kabul edilmiş,1856 yılında Osmanlı topraklarında kadınların köle ve cariye olarak alınıp satılmaları yasaklanmıştır. 1869’da yayımlanan Maarif-i Umumiye Nizamnamesi’yle kız ve erkek çocuklarına yasal zorunluluk getirilmiş, 1876’da ilan edilen Kanunu Esasi ile kız ve erkekler için ilköğretim zorunlu hale gelmiştir. Tanzimat Fermanı ve Islahat Fermanı‘nın etkisiyle, 871 yılında Hukuk-ı Aile Kararnamesi çıkarıldı ve evlilik sözleşmelerinin resmi memur eşliğinde yapılması zorunlu kılınmış, evlenme yaşı erkeklerde …

743 Sayılı Türk Kanun-u Medenisi Gerekçesi Hali hazırda Türkiye Cumhuriyetinin müdevven bir Kanuni Medenîsi yoktur. Yalnız, akitlerin küçük bir kısmına temas edebilen Mecelle vardır. 1851 maddedir. 8 Muharrem 1286 tarihinde yazılmağa başlanmış ve 26 Şaban 1293 tarihinde ikmal edilerek mevkii mer’iyete vazolunmuştur. Denilebilir ki: bu kanunun ihtiyacı hâzıraya tevafuk eden ancak 300 maddesidir. Mütebakisi memleketimizin ihtiyacatını ifade edemeyecek kadar iptidaî bir takım kaidelerden ibaret olduğundan tatbik edilmemektedir. Mecelle’nin kaidesi ve ana hatları, dindir. Halbuki, hayatı beşer, her gün hatta her an esaslı tahavvüllere maruzdur. Bunun tahavvüllerini, yürüyüşünü hiçbir zaman bir nokta etrafında tespit etmek ve durdurmak mümkün değildir. Kanunları dine …