Etiket Arşivler: Tarihte Bugün

15 Ağustos – Hukuk Takvimi 1750 Fransız hukukçu, şair, filozof, devrimci Sylvain Maréchal doğdu. (Ölümü: 18 Ocak 1803) Paris’te hukuk bilimi okudu ve avukat oldu. Ütopik Sosyalizmi geliştirdi ve tarım mülklerinin ortaklaşmasını savundu. İnsanın her türlü kölelikten kurtulması gerektiğini ve dinin, halkın sömürülmesinde araç olarak kullanıldığını ileri sürdü. Maréchal Takvimini yayınlaması, kiliseyi ve din anlayışını eleştirmesi  sonucunda hapse mahkûm edildi. Bu takvim, Fransız Devrimi’nde esas alındı. Devrim sonrası 1796’da Gracchus Babeuf’in hareketine katıldı ve cezalandırılmaktan kurtuldu. Kadın hakları ve eşitlik üzerine çalıştı. Baskılardan korunmak için anonim isimlerle yazılar yazdı. 1807 Fransa’da Üçüncü Cumhuriyet’in (1870-1940) yerleşmesini sağlayan Avukat François Paul Jules …

13 Ağustos – Hukuk Takvimi 1792 Fransa Kralı XVI. Louis, tutuklandı ve halk düşmanı ilân edildi. Louis, 1774-1792 yılları arasında Fransa krallığı yaptı. Saltanatının ilk zamanlarında Aydınlanma idealleri doğrultusunda reformlar yaptı. Köleliği ve sınıf farkını ortadan kaldırmak ve Katoliklere karşı toleransı artırmaya yönelik çalışmalarda bulundu.  21 Ocak 1793’te vatana ihanet gerekçesiyle giyotine gönderildi. 1871 Alman sosyalist, Spartakusbund ve Almanya Komünist Partisi kurucusu Karl Liebknecht doğdu. (Ölümü: 1919)  Liebknecht, Leipzig Üniversitesi ve Berlin’deki Humboldt Üniversitesi’nde hukuk ve politik ekonomi eğitimi aldı. 1897’de Würzburg Üniversitesi’nde doktorasını tamamladı, 1899’da kardeşi Theodor Liebknecht ile beraber Berlin’de hukuk bürosunu urdu. 1919’da Almanya’da Spartaküs hareketine öncülük ederek sosyalist devrim gerçekleştirmeye çalıştı. Irkçılar tarafından vahşice katledildi. 1889 …

11 Ağustos – Hukuk Takvimi 1833 “The Great Agnostic” lakaplı Amerikalı aktivist ve politik lider Robert G. Ingersoll, doğdu (Ölümü: 1899) 1892 İngiltere’nin hukukçu başbakanlarından olan ve üç dönem başbakanlık yapan Robert Gascoyne-Cecil’in ikinci görev süresi sona erdi. 1913 Hukukçu, Fransız diplomat ve üst düzey devlet görevlisi, Étienne Burin des Roziers doğdu. (Ölümü: 26 Aralık 2012), Hukuk eğitiminden sonra diplomat oldu. Charles de Gaulle’ün yakın ekibinde yer aldı. Öğretim üyeliği yaptı. 1958 yılında Varşova büyükelçisi olarak atandı. 1962-1967 yıllarında Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri olarak Gaulle’ün yakın çalışma arkadaşı odu. 1967-1972 yıllarında Roma büyükelçisi, 1972-1975 yıllarında Avrupa Topluluğu nezdinde daimi temsilci olarak …

9 Ağustos – Hukuk Takvimi  1523 Alman hümanist düşünür ve şair Ulrich von Hutten öldü. (Doğumu: 21 Nisan 1488) İmparatorluk Şövalyeleri’nin lideri oldu. Martin Luther Reformlarını destekledi. Skolastik düşüncelere karşı çıktı ve felsefe tarihinde önemli bir isim haline geldi. 1814 Fort Jackson Antlaşması (Treaty of Fort Jackson) imzalandı. Krikler Kuzey Amerika’nın bir kısmını uzunca bir süre kontrol eden Kızılderili halkıdır. Horseshoe Bend Muharebesinde Amerika Birleşik Devletleri güçlerine karşı yenilgiye uğramalarının ardından Wetumpka, Alabama civarındaki Fort Jackson’da antlaşma imzalanmış ve Krikler Alabama ve Georgia’daki 93,000 km² toprağı ABD güçlerine devretmiştir. 1842 Kanada ile ABD sınırını belirleyen Webster Ashburton Antlaşması imzalandı. ABD ile Kanada …

6 Ağustos – Hukuk Takvimi 1661 Portekiz İmparatorluğu ile Hollanda Cumhuriyeti arasında Hague Antlaşması imzalandı. Hollanda tarafından yönetilen New Holland(Dutch Brazil) bölgesi tazminat karşılığnda Portekiz egemenliğine bırakıldı 1825 Bolivya, İspanyol İmparatorluğu’ndan bağımsızlığını kazandı. 6 Ağustos Bolivya Bağımsızlık Günü olarak kutlanmaktadır.  1890 Dünya tarihinde Elektrikli Sandalye ile idam ilk kez Amerika Birleşik Devletlerinde gerçekleşti. Cinayetle suçlanan William Francis Kemmler, New York’ta bulunan Auburn Hapishanesi’nde infaz edildi.  (Doğumu: 9 Mayıs 1860) Kız arkadaşı(nikahsız eşi) Matilda’yı öldüren Kemmler, “Ona baltayla vurdum. Onu öldürmek istedim ve bunun için ne kadar erken asılırsam o kadar iyi” diyerek suçu itiraf etti. Cinayet davası hızlıca bitti ve birinci derece …

5 Ağustos – Hukuk Takvimi Nelson Mandela 1583 Humphrey Gilbert, Kuzey Amerika’daki ilk İngiliz kolonisi olan Newfoundland’ı kurdu 1634 Dördüncü Murad, içki yasağı ilan etti. Meyhaneler yıkıldı. İçki yasağı öncesinde tütün yasağı devreye girdi. Padişah ise içki içmeye devam etti ve içki bağımlılığı ölümüne sebep oldu. 1882 Japonya’da sıkıyönetim ilan edildi. 1895 Alman sosyalist, filozof, tarihçi ve siyaset bilimci Friedrich Engels öldü. (Doğumu: 1820) Komünizmin İlkeleri, Hakiki Sosyalistler, Doğanın Diyalektiği, Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni,  Otorite Üzerine, Ütopik Sosyalizm ve Bilimsel Sosyalizm, Ludwig Feuerbach ve Klasik Alman Felsefesinin Sonu, Tarihte Zorun Rolü, Köylüler Savaşı, Almanya’da Devrim ve Karşıdevrim, 1844 Yılında İngiltere’de İşçi Sınıfının …

9 Temmuz – Hukuk Takvimi 1797 Felsefeci ve siyaset kuramcısı Edmund Burke, Beaconsfield’de öldü. (Doğumu: 12 Ocak 1729 Dublin)  Burke, İngiltere Avam Kamarası’nda görev yaptı. Fransız İhtilali‘ne karşı çıktı. Kuzey Amerika’daki İngiliz sömürgelerinin bağımsızlık hareketine destek verdi. Estetik üzerine felsefi çalışmalar ve Annual Register adlı siyasi dergiyi çıkardı. 1816 Arjantin, İspanya’dan bağımsızlığını kazandı 1919 Mustafa Kemal Paşa‘nın görevine son verildiği hakkında Harbiye Nezareti genelgesi yayınlandı. Mustafa Kemal Paşa 10 Temmuzda İstanbul hükümetine tarihi bir telgrafla cevap verdi. 1922 Adalet Bakanı Refik Şevket İnce‘nin görevi sona erdi. İnce, Fevzi Paşa başkanlığındaki İcra Vekilleri heyetine 24 Ocak 1921’de getirilmişti. 1931, 1935 ve 1939 seçimlerinde Manisa …

13 Ocak – Hukuk Takvimi 1854 Amerikalı Anthony Faas, akordeonun patentini aldı 1876 Türkiye’de savunma mesleğini düzenleyen ilk yazılı metin olan Mehakimi Nizamiye Davavekilleri Hakkında Nizamname, Takvim-i Vekayi’nin tamamlayıcısı mahiyetindeki Düstur’da 16 Zilhicce 1292 (13 Ocak 1876) tarihinde yayınlandı. Nizamname, 17 Kasım 1875 (18 Şevval 1292 – 5 Teşrinisani 1291) tarihinde düzenlenmişti. (Düstur: Belirli zamanlarda kabul edilen mevzuatın taşıdığı tarihlerin sırasına göre hazırlanarak tertiplere ayrılan ve her tertibi de muhtelif ciltlerden oluşan kanun külliyatıdır. Resmi Gazete‘nin(Takvim-i Vekayi)  tamamlayıcısıdır.) 1898 Emile Zola, Fransa Cumhurbaşkanı Félix Faure’a yazdığı “İtham ediyorum!” başlıklı açık mektubunu içeren L’Aurore gazetesinde yayımladı. Mektup, Dreyfus Davası‘nı kamuoyu gündemine taşıdı. 1923 Bakanlar Kurulu Başkanı Rauf Bey (Orbay), TBMM’de Lozan Konferansı’yla ilgili …

12 Ocak – Hukuk Takvimi 1665 Bask kökenli Fransız hukukçu ve matematikçi Pierre de Fermat öldü.  (Doğumu: 17 Ağustos 1601) İlk öğreniminin ardından üniversitede hukuk eğitimi almak üzere Orleans’a gitti. Toulouse Üniversitesinde eğitim gördü. 1631 yılında hukuk diploması aldı. Medeni hukuk alanında derece aldı. Yargıç oldu ancak matematiğe daha çok zaman ayırdı. Toulouse parlâmentosunda meclis üyesi olma hakkı kazandı. Vebaya yakalandı ve 1653 yılında hastalıktan kurtuldu. Memurluktan arta kalan zamanlarında matematikle ilgilendi. Sayılar teorisinde önemli sonuçlar buldu, olasılık ve analitik geometriye katkıda bulundu. Modern sayılar kuramının kurucusu kabul edildi. Fermat’nın son teoremi ile hatırlanmaktadır. 1729 Felsefeci ve siyaset kuramcısı Edmund …

11 Ocak – Hukuk Takvimi 1755 ABD mali sisteminin kurucusu, devlet adamı, hukuk bilgini, avukat, bankacı ve ekonomist Alexander Hamilton doğdu (Ölümü 12 Temmuz 1804) 1815 Hukukçu ve Kanada Dominyonu’nun ilk başbakanı John Alexander Macdonald, İskoçya’daki Ramshorn bölgesinde doğdu. (Ölümü: 6 Haziran 1891) 1820’de ailesiyle birlikte İskoçya’dan Ontario’ya göç etti. Sınavları geçerek hukuk eğitimi almaya hak kazandı. gördü. 183 yılında avukat olarak baroya kabul edildi. Bir süre ticari davalara baktıktan sonra ceza davalarına girmeye başladı. Eğlenceli ve jürileri etkileyici savunma yöntemlerini uyguladı. 1837’de başlayan isyan sırasında, İngiliz kolonyalistlerine karşı savaştığı için vatana ihanet suçlamasıyla yargılanan isyancıları savundu ve bilinen bir avukat halinde geldi. …

10 Ocak – Hukuk Takvimi 1880 İspanyol hukuk, siyaset ve devlet adamı Manuel Azaña doğdu. Paris’te hukuk okuduktan sonra memurluk, gazetecilik ve yazarlık yaptı. 1930 yılında, General Miguel Primo de Rivera’nın diktatörlüğüne karşı cumhuriyetçi bir parti kurdu ve İkinci Cumhuriyet döneminde devlet başkanlığı yaptı. (Ölümü 1940) 1861 Florida, Amerika Birleşik Devletleri’nden ayrıldı. Amerikan İç Savaşı sonrası 25 Haziran 1868’de birliğe geri döndü. 1913 Slovak komünist ve 1969-89 arasında Çekoslovakya Lideri olan Gustav Husak, doğdu. 1933 yılında Bratislava’daki Comenius Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde eğitimine başladı. İkinci Dünya Savaşı sırasında birçok kez hapse atıldı. (Ölümü 1991) 1920 Milletler Cemiyeti – Cemiyet-i Akvam, kuruldu. ABD, …

9 Ocak – Hukuk Takvimi 1792 ABD’nin en küçük eyaletlerinden olan Connecticut, Amerika Birleşik Devletleri Anayasasını onaylayan beşinci eyalet oldu Amerika Birleşik Devletleri Anayasası     1792 Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında devam eden beş yıllık savaştan sonra, Yaş Antlaşması imzalandı 1861 Mississippi, Birleşik Devletlerden ayrıldı. İç Savaşın ardından 23 Şubat 1870 tarihinde yeniden birliğe döndü. 1908 Feminizmin temellerini atan düşünürlerden biri olarak kabul edilen filozof Simone Lucie Ernestine Marie Bertrand de Beauvoir dünyaya geldi. #KadınHakları 1913 Amerika Birleşik Devletleri’nin 37. Başkanı Richard Milhous Nixon dünyaya geldi  (Ölümü 1994) 1922 Gine Cumhuriyeti’nin ilk Devlet Başkanı olan Ahmed Sékou Touré dünyaya geldi (Ölümü 1984) 1926 Piyango …

7 Ocak – Hukuk Takvimi 1634 Osmanlı İmparatorluğunda ilk defa bir şeyhülislam idam edildi. IV. Murad’ın emriyle, rüşvet iddiaları ile bir Kadı’nın idamına tepki gösteren Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi boğdurularak öldürüldü. 1714 İngiliz mühendis Henry Mill, daktilo makinesinin patentini aldı 1787 Delaware, Amerika Birleşik Devletleri Anayasasını onaylayan ilk eyalet oldu 1858 Tanzimat döneminin mimarı olan Mustafa Reşit Paşa öldü. (Doğumu 1800) Tanzimat Fermanını 3 Kasım 1839 tarihinde Gülhane Parkı’nda okuyarak ilân etti. Hukuk, eğitim, askeri ve sosyal alanlarda gerçekleşecek reformları başlattı. 1840’ta imzalanan Londra Antlaşması ile Mısır sorununun bir çözüme kavuşturulmasında büyük rol oynadı 1789 İlk Amerikan Başkanlık seçimleri yapıldı. Seçmenler delegeleri, onlar da …

3 Ocak – Hukuk Takvimi M.Ö. 106 Romalı hukukçu, filozof ve hatip Marcus Tullius Cicero doğdu. (Ölümü M.Ö. 43) Yoğun bir hukuk öğrenimi gördü. Mahkemelere başkanlık yaptı, ünlü ve başarılı bir hukukçu oldu. Edebiyat ve felsefeyle daha çok ilgilendi. Bilgi kuramı açısından, kesinliğe bağlanmak yerine olasılıkların yolunu izlemeyi tercih etti. Ahlak alanında, dogmatik bir tavır sergiledi. Dinsel açıdan agnostik fikirlere sahip oldu. Latincenin felsefe dili olarak gelişmesine katkı sağladı. Soylu sınıftan gelmemesine rağmen senatoya girdi. MÖ 44 yılında Caesar’ın öldürülmesinin ardından Maccus Antonius ile birlikte en güçlü figürlerden biri haline geldi. Bir süre sonra devlet düşmanı ilân edilerek yakalandı ve …

2 Ocak- Hukuk Takvimi 1891 İngiliz hukukçu, devlet adamı ve tarihçi Alexander William Kinglake yaşamını yitirdi. (Doğumu: 5 Ağustos 1809) Cambridge Üniversitesi‘nde hukuk eğitimi gördü. 1837’de Baro’ya çağrıldı ve hukuk pratiğini geliştirdi. Özellikle uluslararası politika alanında görev aldı. 1837 yılında Londra’da yerel yönetici oldu. 1856’da kendisini edebiyata ve kamu yaşamına adadı. Yedi ciltlik eseri The invasion of the Crimea ile ünlendi.   1895 İsveçli insan hakları savunucusu ve diplomat Folke Bernadotte doğdu (Ölümü 17 Eylül 1948) Alman toplama kamplarından yaklaşık 20 bin kişiyi kurtararak saygınlık kazandı. 20 Mayıs 1948’de BM Güvenlik Konseyi’nce Filistin’de arabuluculuk görevine atandı. Arap ülkeleri  ile İsrail’in, 11 Haziran’da …

1 Ocak – Hukuk Takvimi M.Ö. 45 Jülyen takvimi ilk kez kullanılmaya başlandı, 16. yüzyıla kadar kullanıldıktan sonra yerini Gregoryen takvime bıraktı. 404 Telemachus, Kolezyum’daki bir gladyatör dövüşünü ayırmak isteyince taşlanarak öldürüldü. Honorius ise onun anısına dövüşleri yasakladı. Bu dövüş son gladyatör dövüşü olarak tarihe geçti. 1515 1498 – 1515 arasında hüküm süren Fransa kralı XII. Louis yaşamını yitirdi. (Doğumu: 27 Haziran 1462) İngiltere’de VII. Henry’nin yaptığı düzenlemelere benzer şekilde hukuk, vergi ve devlet yönetimi alanında reformlar yaptı. Mahkeme hakimlerinin güçlerini artırarak yolsuzluğun önüne geçmeye çalıştı. 1788 Fransız hukukçu felsefeci, ütopik sosyalist ve kuramcı Étienne Cabet doğdu. (Ölümü: 9 Kasım 1856) Hukuk eğitimi alarak …

30 Aralık – Hukuk Takvimi  39 Roma’daki kamu alanlarında yaptığı düzenlemelerle bilinen imparator  Titus Flavius Vespasianus doğdu.(Öümü: 13 Eylül 81) 79 yılında babasının halefi olarak İmparator oldu. Vatana ihanet yargılamalarını durdurdu, Muhbirleri cezalandırdı. Beş İyi İmparator tarafından bir model olarak kullanıldı. 1490 Osmanlı Devletinde şeriat hukuku alanında önemli kararlara imza atan, din ve devlet görevlisi Ebussuud Efendi doğdu. Kızılbaşlar hakkında verdiği fetvalarıyla anıldı.  Yunus Emre‘yi kafir ilan etti ve şiirlerini okuyanların öldürülmesi gerektiğini savundu. (Ölümü:1574) Mezarı Eyüp’te Daru’l Hadis’in yanında Ebussuud Haziresindedir. 1886 Finlandiya Yüksek İdare Mahkemesi(Danıştay) eski başkanı Urho Castrén, Jyväskylä’da doğdu (Ölümü 1965) Jyväskylä Lisesi’ni bitirdikten sonra girdiği hukuk fakültesinden 1907’de diploma …

27 Aralık – Hukuk Takvimi 1928 Harf Devrimi sonrası İstanbul Belediyesi, süresi içinde levhalarını yeni harflerle değiştirmeyen esnafa ceza kesmeye başladı. 1933 T.B.M.M,, Menemen’de gericiler tarafından öldürülen Kubilay’ın annesine maaş bağlayan  2364 sayılı kanunu kabul etti. Kanuna göre, “Menemen hadisesinde şehit edilen Kubilay merhumun annesi Zeynep Hanıma yaşadıkça vatanî hizmet mukabili olarak maktuan otuz lira aylık bağlanmasına” karar verildi. 1936 Daha önce hakkında hapis kararları verilen Şair Nâzım Hikmet yeniden gözaltına alındı. 1937 Denizbank Kuruluş Kanunu kabul edildi. 1945 28 devlet anlaşma imzalayarak Dünya Bankası kuruldu. Türkiye Dünya Bankasına 1947 yılında üye oldu. 1947 İtalya Cumhuriyeti Anayasası, İtalya Resmi Gazetesinin …

22 Aralık – Hukuk Takvimi 1453 İstanbul Üniversitesi (Darülfünun) kuruldu. Darülfünun, Cumhuriyet Devrilerinden sonra, 1933 yılında üniversiteye dönüştürüldü. 1849 Suç ve Ceza’nın yazarı Dostoyevski çıkarılan af kanunu sonucunda idamdan kurtuldu. 1849 yılında devlet aleyhindeki bir komploya karıştığı iddiası ile tutuklanan ünlü yazar on ay hapishanede kaldı, kurşuna dizilmek üzereyken diğer sekiz tutuklu arkadaşı ile birlikte affedildi. Cezası dört yıl kürek, dört yıl da adî hapse dönüştürüldü. Cezasını çekmesi için Sibirya’da bulunan Omsk Cezaevi’ne gönderildi. 1856 Amerikalı avukat, siyasetçi ve Nobel Barış Ödülü sahibi Frank B. Kellogg doğdu. (Ölümü: 21 Aralık 1937)  Rochester, Minnesota‘da hukuk okudu ve avukatlık yapmaya başladı. 1906’da EH Harriman hakkındaki soruşturma için …

21 Aralık / Hukuk Takvimi 1867 Avusturya’da Devlet Danışma Meclisinde temsil edilen krallıklar ve eyaletlerdeki vatandaşların genel hakları hakkında 21 Aralık 1867 tarih ve RGBI 142 sayılı Temel Kanun kabul edildi 1876 Mithat Paşa ikinci kez getirildiği Danıştay(Şuray-ı Devlet) başkanlığından ayrıldı 1904 Uluslararası Savaş ve Çatışma Hukukunun önemli metinlerinden Savaşta Hastane Gemilerinin Devlet Yararına konulmuş Bütün Vergi ve Harçlardan Muaf Tutulmasına dair La Haye Sözleşmesi kabul edildi 1918 Osmanlı Padişahı Vahdettin, Meclis-i Mebûsan’ı feshetti.Yeni seçimler yapıldıktan sonra açılan meclis 11 Nisan 1920’de resmen kapatıldı 1937 Amerikalı avukat, siyasetçi ve Nobel Barış Ödülü sahibi Frank B. Kellogg yaşamını yitirdi. (Doğumu: 21 Aralık 1856) …

19 Aralık – Hukuk Takvimi 1921 5 Aralık’ta yapılan plesibit üzerine, Konstantin, Yunanistan Kralı olarak Atina’ya döndü.  1920 Guyana’nın ilk kadın Cumhurbaşkanı olan Janet Jagan göreve başladı. Jagan, 17 Mart 1997 – 19 Aralık 1997 arasında başbakanlık ve 19 Aralık 1997 – 11 Ağustos 1999 arasında Cumhurbaşkanlığı yaptı.  1921 Hıyaneti Vataniye Kanunu kapsamındaki bazı suçlar için öngörülen af kanunu çıkarıldı. TBMM Hükümeti, devam eden savaşta orduya asker temin etmek amacıyla bu af yasasını çıkardı ve halkın birlik içinde milli mücadeleye destek vermesini amaçladı.  1954 Avrupa Kültürel Varlıkların Korunması Sözleşmesi, 19 Aralık 1954 tarihinde Paris’te imzalandı. Ortak kültür ve medeniyeti keşfetmek, yardımlaşmak …

18 Aralık – Hukuk Takvimi 1420 Osmanlı dönemi Kazaskerlerinden mutasavvıf ve filozof Şeyh Bedrettin öldü. 1411 yılında kazasker tayin edildi ve 1413 yılında görevden alındı. Şeyh Bedreddin İsyanı sonucunda1420 yılında Serez çarşısında idam edildi. 1482  1474-1476 yılları arasında sadrazamlık yapmış olan Gedik Ahmet Paşa, II. Bayezid tarafından idam ettirildi. 1848 İtalyan asıllı Çek filozof ve matematikçi Bernhard Bolzano öldü (Doğumu 1781) 1865 ABD’de kölelik tamamen yasaklandı. Köleliğin yasaklanmasına ilişkin ilk kanunlar İngiltere’de ve ABD’de 19. yüzyılın ilk çeyreğinde, 1807 yılında çıkarılmış, daha sonra diğer Avrupa devletleri onları izledi. 1878 Sovyetler Birliği liderlerinden Josef Stalin doğdu. 1894 Avustralya’da kadınlar seçme ve seçilme hakkını elde …

17 Aralık – Hukuk Takvimi 1830 Güney Amerikalı aristokrat, devrim önderi, Simón Bolívar, yaşamını yitirdi. (Doğumu: 24 Temmuz 1783) Kolombiya, Venezuela, Ekvador, Peru ve Bolivya’nın bağımsızlığını kazanmasını sağladı. İspanyol İmparatorluğu’na karşı başlatılan bağımsızlık hareketinin siyasi ve askerî liderliğini yaptı. On bir yıl boyunca yönettiği Büyük Kolombiya’nın kurucusu ve ilk devlet başkanıdır. 1897 Köy Enstitüleri’nin kurucusu Hasan Âli Yücel doğdu. (Ölümü: 26 Şubat 1961) İstanbul Üniversitesi edebiyat fakültesi felsefe bölümünü bitirdi ve 19 Aralık 1922’de öğretmenliğe başladı. 12 Temmuz 1932 tarihinde Türk Dili Tetkik Cemiyeti’nin (Türk Dil Kurumu) kurulmasıyla etimoloji kolu başkanlığına getirildi. 1935 yılında Cumhuriyet Halk Partisi‘nden İzmir milletvekili olarak meclise …

15 Aralık – Hukuk Takvimi 37 Julio-Claudian Hanedanı’nın beşinci ve son Roma İmparatoru Neron doğdu. (Ölümü: 9 Haziran 68)Alt sınıfların haklarını korumak için çalıştı. Bu sınıfın muhatap olduğu kefalet ve cezalar için sınırlamalar getirdi. Senato’nun, bir kölenin işlediği suçtan ötürü aynı evdeki tüm kölelerin sorumlu tutulmasına ilişkin kanun tasarısını veto etti. Yolsuzlukları önlemek için tedbirler aldı. Magistra ya da vekillerin, rüşvet almasını önlemek için halka açık eğlencelere gitmesini yasakladı. Haraç ve rüşvete karışan devlet görevlilerini görevden uzaklaştırıldı. Üst düzey memurların vergi toplarken fakirlere haksızlık yaptıkları yönündeki suçlamalar üzerine, vergi toplama işini daha düşük seviyede memurlara verdi, eleştiriler devam edince tüm …

14 Temmuz – Hukuk Takvimi 1454 İtalyan hümanist, düşünür, eleştirmen ve şair Angelo Poliziano 1454’te Toskana’da doğdu. (Ölümü:1494) Floransa’nın ikinci kuşak Hümanistleri arasında yer aldı. Antik çağın ortaçağdaki temsilcisi oldu. Aristo‘nun çağdaşı olarak kabul edildi. Epiktetos, Hipokrat, Galen, Plutarkhos, ve Platon‘un yolundan gitti. Zamanına göre evrensel değerleri savundu. 1700 Osmanlı Devleti, ile Rusya Çarlığı arasında İstanbul Antlaşması imzalandı 1789 Fransızlar, krallığa karşı ayaklandılar. 14 Temmuz 1789’da Bastille Baskını gerçekleşti. Halk, Paris’te Bastille Hapishanesi’ndeki siyasi tutukluların serbest bırakılmasını sağladı. Monarşinin sonu ve Cumhuriyetin başlangıcı olarak kabul edilen 14 Temmuz tarihi Fransız Devrimi‘ni hazırlayan önemli bir olması nedeniyle Fransızların ulusal bayramı olarak …

23 Haziran – Hukuk Takvimi 1885 Venezuela’nın ilk başkanı olan Avukat Cristóbal Hurtado de Mendoza 23 Haziran 1772 tarihinde Trujillo‘da  doğdu. (Ölümü: 8 Şubat 1829, Karakas) Mendoza,5 Mart 1811’den 21 Mart 1812’ye kadar Venezuela devlet başkanlığı yaptı. Doğum tarihi ülkesinde Avukatlar Günü olarak kutlanmaktadır. 1885 İngiltere’nin hukukçu Başbakanlarından Robert Gascoyne-Cecil’in ilk görev dönemi 23 Haziran 1885’te başladı. 11 Temmuz 1902’ye kadar görev yaptı. 1919 Mustafa Kemal Paşa, İstanbul Hükümeti tarafından görevinden alındı. 1937 Türkiye, 2 No’lu İşsizlik Sözleşmesi ILO 45 No’lu Yeraltı İşleri (Kadınlar) Sözleşmesi‘ni onayladı. Sözleşme, Resmi Gazetenin 23 Haziran 1937 tarihli sayısında yayınlanarak sözleşme yürürlüğe girdi. Sözleşme, 4 Haziran …

19 Haziran – Hukuk Takvimi 1269 Fransa Kralı IX. Louis, halka açık yerlerde kimliklerini belli eden sarı işaretler takmayan Yahudilerin yakalandıkları takdirde para cezasına çarptırılmalarını emretti. 1782 Fransız Katolik rahip, felsefeci ve politik düşünür Robert de Lamennais, doğdu.  (Ölümü: 1854) 1862 ABD’de kölelik resmi olarak kaldırıldı 1942 Köy Okulları ve Enstitüleri Teşkilat Kanunu kabul edildi 1947 İş Teftişi Sözleşmesi, 19 Haziran 1947’de ILO tarafından kabul edildi. Sözleşme, sınai iş yerlerinde ve ticari iş yerlerinde teftişi düzenlemekte, bir teftiş sistemi kurulmasını öngörmekte ve bu teftiş sisteminin standartlarını belirlemektedir. Türkiye sözleşmeyi 13.12.1950 tarihinde 5690 sayılı yasa ile onaylamıştır. Sözleşmenin onaylandığına dair yasa Resmi Gazetenin 22.12.1950 tarihli …

10 Haziran – Hukuk Takvimi 10.06.1692 İngiltere’nin Amerikan kolonilerindeki Salem Cadı Mahkemeleri‘nde suçlu bulunan Bridget Bishop 10 Haziran 1692’de asılarak idam edildi. Massachusetts’taki Salem kasabasının Püriten mezhebinden olan halkı için cadılık büyük suçtu ve Sarah Good en popüler cadı sayılıyordu. 10.06.1919 Mustafa Kemal Paşa bir genelge yayınladı. Genelgede, “İstiklâl-i millîmiz (millî bağımsızlığımız) uğrunda bütün mevcudiyetimle… milletle beraber nihayetine kadar çalışacağıma mukaddesatım namına söz veririm” dedi 10.06.1929 Yabani ağaçların aşılanması hakkında kanun, Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Devleti arasında münakit hakem ve uzlaşma mukavelenamesini n tasdiki hakkında kanun, Şose ve Köprüler Kanunu, Suudülmevlevi Efendinin Mahkûm Olduğu Cezanın Affına Dair Kanun ve Kaçakçılığın …

6 Temmuz – Hukuk Takvimi 1535 Hukukçu, felsefeci ve İngiliz devlet adamı Sir Thomas More idam Londra’da idam edildi. Kral VIII. Henry’nin İngiliz Kilisesi’nin başına geçmesine karşı çıkması nedeniyle hain olarak damgalandı. Ütopya isimli ünlü eserin sahibi ve Rönesans döneminin ünlü hümanist yazarı, 7 Şubat 1478’de doğmuştu. More eğitimine önce Oxford Üniversitesi’nde başladı. Antik Yunan ve Latin edebiyatı ile ilgilendi. İki yıllık eğitimin ardından Londra’ya döndü ve 1496 yılında hukuk eğitimine başladı. 21 yaşında Londra Barosu’na kaydını yaptırdı. 1516 yılında Ütopya’yı yazdı. More, idam edilmesinden 400 yıl sonra, 1935’te Papa XI. Pius tarafından aziz ilan edildi. Desiderius Erasmus, Deliliğe Övgü adlı eserini Thomas …

13 Haziran – Hukuk Takvimi   1381 Magna Carta‘dan  88 yıl sonra, Wat Tyler öncülüğündeki köylü isyancılar, Londra’yı basarak Hükûmet binalarını ateşe verdi, hapishaneleri boşalttı ve zenginlerle yargıçların kafalarını uçurdu. 1872 Namık Kemal, İbret Gazetesi’ni yayımladı. Bu fikir gazetesi, 27 gün sonra kapatıldı. Bu olay, Türkiye’de sansürün ve basın özgürlüğüne yönelik devlet kısıtlamalarının güncel bir problem olmadığına ve tarihsel bir arka planı olduğuna örnek olarak gösterildi. 1878 Osmanlı İmparatorluğu, Rusya, Büyük Britanya, Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İtalya Krallığı ve Fransa arasında, Berlin Antlaşması olarak adlandırılan barış antlaşmasını imzalamak üzere Berlin’de kongre toplandı. 1921 Büyük Millet Meclisi tarafından Mustafa Kemal’e, Başkomutanlık …

24 Aralık – Hukuk Takvimi 1745 1215- Magna Carta sözleşmesini imzalayan İngiltere Kralı Yurtsuz John doğdu. (Ölümü:19 Ekim 1216) Magna Carta, Latincede ‘Büyük Sözleşme, Büyük Ferman’ anlamına gelmekte ve Orta Çağ’ın en önemli hukuki belgesi sayılmaktadır. Anlaşma, feodallerin kral karşısındaki haklarını garanti eden ve Hukukun üstünlüğüne vurgu yapan ilk belgedir. Günümüzdeki demokrasinin temel referans belgelerinden addedilmektedir. 1923 New Jersey’li hukukçu, senatör, vali, yargıç ve devlet adamı, Birleşik Devletler Anayasası‘nın hazırlayıcılarından William Paterson, İrlanda’da doğdu.(Ölümü:9 Eylül 1806) Paterson, 1747’de ailesiyle birlikte İrlanda’dan Kuzey Amerika İngiliz kolonilerine göç etti. 14 yaşında New Jersey Kolejine(Princeton Üniversitesi) başladı ve buradan mezun olduktan sonra hukuk …

23 Aralık – Hukuk Takvimi 1876 Kanunu Esasi, (I. Meşrutiyet), II. Abdülhamit’in tahta çıkışıyla birlikte ilan edildi. İlk parlamento dönemi 13 Şubat 1878’de sona erdi. Türkiye Anayasa tarihinin ilk yazılı belgesi olan Kanunu Esasi, mutlak monarşiden anayasal monarşiye geçişin yasal hükümlerini oluşturdu. Kanunu Esasi, gerçek bir meşrutiyet olmamasına karşın, ilk defa yasama meclisinin oluşturulması, ilk defa bir Anayasal metin ile bazı temel hak ve özgürlüklerin sağlanması ve yargı bağımsızlığına dönük bazı prensipler getirmesi bakımından önem taşımaktadır. 1928 Şair Nâzım Hikmet, 3 yıl hapse mahkûm oldu. Şair, 1927’de hala Sovyetler Birliği’nde iken yeni kurulan bir gizli komünist partiye üye olduğu gerekçesiyle …