Tıbbi Laboratuvarlar Yönetmeliği, tıbbi laboratuvarların planlanma, ruhsatlandırma, açılması ile birlikte faaliyet alanlarının düzenlenmeleri, sınıflandırılmaları, izlenmeleri, denetlenmeleri ve faaliyetlerine son verilmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemek, kaliteli ve verimli hizmet sunmalarını sağlamak için Sağlık Bakanlığı tarafından 9 Ekim 2013 tarihinde Resmi Gazete‘de yayınlanmıştır. Tıbbi Laboratuvarlar Yönetmeliği, devlet ve vakıf üniversiteleri, başta olmak üzere; kamu kurum ve kuruluşları ile özel tüzel kişileri ve gerçek kişilere ait tıbbi laboratuvarları kapsamaktadır. Yönetmelik; Seriri Taharriyat ve Tahlilat Yapılan ve Masli Teamüller Aranılan Umuma Mahsus Bakteriyoloji ve Kimya Laboratuvarları Kanunu, Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu ve Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamelerinin ilgili maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır. Yönetmelikte; birincil patoloji …
Doğum Kontrol Hakkına Dair Dünya tabipler Birliği Bildirgesi, 1994 yılı Eylül ayında İsveç’in Stockholm kentinde düzenlenen 46’ıncı Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulunda kabul edilmiştir. Doğum Kontrol Hakkına Dair Dünya tabipler Birliği Bildirgesi, tıp etiği alanında kabul edilmiş olan evrensel beyannamelerdendir. Doğum Kontrol Hakkında Dair Dünya tabipler Birliği Bildirgesi Dünya Tabipler Birliği istenmeyen gebelikleri kadınları ve onların çocuklarının sağlığı üzerine belirgin bir etkisi olabildiğini kavramıştır. Hamileliği düzenleme ve kontrol etme yeteneği kadınların fiziksel ve zihinsel sağlığı ile sosyal iyiliğinin temel bileşenleri olarak değerlendirilmelidir. Gelişmekte olan ülkelerin bir çoğunda hamilelik kontrolü için kuvvetli fakat büyük oranda karşılanmamış bir talep vardır. Bu ülkelerdeki …
Derneğin Kurucu Başkanı Hakan Hakeri‘dir. 2017 yılı itibari ile Yönetim Kurulu Başkanı Avukat Sunay Akyıldız’dır. Tıp Hukuku Derneğinin amaçları; Tıp mesleğinin uygulanmasında karşılaşılan hukuki sorunları tartışmak ve çözüm önerilerinde bulunmak, Tıp Hukukunu ilgilendiren her türlü ulusal ve uluslararası hukuki düzenlemeyi ve sağlık alanını ilgilendiren konularda verilmiş ulusal ve uluslar arası yargı kararlarını incelemek, bunlar hakkında değerlendirmeler yapmak, ulaşılan verileri hem sağlık meslek üyelerinin, hem de ilgili hukukçuların bilgisine sunmak, Hekimlerin ve diğer sağlık meslek üyelerinin görev tanımlarını, statülerini ve yasal sorumluluklarını kendileriyle paylaşmak, Hukuk bilimi ve uygulaması alanında çalışan hukukçuları Tıp Hukukuna ilişkin bilgilendirmek, Tıbbi bilirkişilik kurumlarının ve Tıp Hukuku ile …
Hastanelere Getirilen Mahkumlara Yönelik Hekim Tutumu Belgesi, 1999 yılı Aralık ayında Türk Tabipler Birliği tarafından ilan edilmiştir. Hastanelere Getirilen Mahkumlara Yönelik Hekim Tutumu Belgesi Tıbbı insanlığın hizmetine sunmak, kişiler arasında herhangi bir ayrım yapmadan beden ve ruh sağlığını korumak ve iyileştirmek, hastaların acılarını dindirrnek ve onları rahatlatmak, tıp doktorlarına tanınmış bir ayrıcalıktır.” Tokyo Bildirgesi‘nin ön deyişinde de belirtildiği gibi, bireyler arasında hiç bir ayrım yapmaksızın onların ihtiyaç duyduğu tıbbi bakımı ve tedaviyi sunmak hekimlerin birincil görevidir. Bu bağlamda bir hasta grubu olarak karşımıza gelebilecek tutuklu ve hükümlülere tıbbi bakım sunulurken alınması gereken tutum da bu ilkenin bütünselliği içinde değerlendirilmelidir. 1- …
Hipokrat Yemini, hekimlerin ve diğer sağlık çalışanlarının mesleklerini icra ederken uyacaklarına dair ettikleri yemindir. Günümüzde Tıp Etiği kurallarının temelini ve tarihsel kaynağını Hipokrat Yemini oluşturmaktadır. Antikçağ filozofu Hipokrat (Hippokrates) tarafından yazıldığı kabul edilmektedir. Antikçağdan sonra önemini yitiren yemin, Avrupa Aydınlanması sonrasında meslek etiğinin gelişmesi neticesinde yeniden gündeme gelmiştir. İlk tıp etiği kuralları, 1794 yılında İngiliz doktor Thomas Percival tarafından yazılmış ve 1846 yılında Amerikan Tabipler Birliği tarafından kabul edilmiş, 1948 yılında Dünya Tabipler Birliği tarafından Cenevre Bildirgesi ve Hekimlik Andı ilan edilmiştir. Dünya Tabipler Birliği tarafından ilan edilen ve çağa uygun şekilde güncellenen bildirge ve yeminin Türkiye’de ki tüm hekim adayları …
Vücut Dışında Kullanılan Tıbbi Tanı Cihazları Yönetmeliği; 09.01.2007 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Yönetmelik, 14 Ekim 2003 tarihli Vücut Dışında Kullanılan Tıbbi Tanı Cihazları Yönetmeliğini yürürlükten kaldırmıştır. Vücut Dışında Kullanılan Tıbbi Tanı Cihazları Yönetmeliği; biyoloji ve tıp alanlarında kullanılan ve laboratuvar ya da yapay koşullarda (in vitro) kullanılan tıbbi tanı cihazları ve aksesuarlarının temel gerekleri belirlemek ve cihazlar ile aksesuarlarının kullanımı sırasında; hastalar, uygulayıcılar, kullanıcılar ve üçüncü şahısların sağlık ve güvenliği açısından ortaya çıkabilecek tehlike ve sorunlara karşı korunmaları sağlamak amacıyla tasarımı, sınıflandırılması, üretimi, piyasaya arzı, hizmete sunulması ve denetlenmesine ilişkin usul ve esasları yönetmelikte belirtilmektedir. Bu Vücut Dışında Kullanılan Tıbbi Tanı Cihazları Yönetmeliği, Avrupa …
Türk Tabipler Birliği Çalışan Sağlığı Bildirgesi, 20 Haziran 2009 tarihinde Ankara’da düzenlenen Türk Tabipleri Birliği II. Etik Bildirgeler Çalıştayı”nda kabul edilen mesleki etik kurallarındandır. Türk Tabipler Birliği Çalışan Sağlığı Bildirgesi Çalışma hakkı en temel insan haklarından biridir. Bu hak tek başına bir anlam ifade etmeyeceği gibi, diğer temel haklardan olan yaşam hakkının özünü ihlal etmeyen sağlıklı ve güvenli bir iş ortamlarının sağlanmasıyla mümkün kılınabilir. Sağlıklı ve güvenli ortamlarda yaşama her bireyin temel hakkı olduğuna göre çalışma hakkının kullanımı sırasında işyerlerinin, çalışanların beden bütünlüğünü ve sağlığını bozacak etmenlerden arındırılması esastır. Bu nedenle çalışanların sağlığının korunması kamusal bir alandır ve kamusal bir …
Tütün Ürünlerinin Sağlık Tehlikeleri Hakkında Bildiri, Dünya Tabipler Birliğinin Avusturya’nın başkenti Viyana’da 1998 yılı Eylül ayında düzenlenen 40’ıncı Dünya Tıp Kongresinde kabul edilmiştir. Dünya Sigara İçmeme Günü 31 Mayıs, 1987 yılında Dünya Sigara İçmeme Günü olarak kabul edilmiştir. Dünya Sağlık Örgütüne üye devletler tarafından 1987 yılından bu yana tüm dünyada kutlanmaktadır. Sigara kullanıcılarının sigarayı bırakmaları teşvik edilmektedir. Sigara kullanımından kaynaklı önlenebilir hastalık ve ölümlere dikkati çekmek amaçlanmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından etkinlik günü olarak belirlenen ‘31 Mayıs Dünya Sigara İçmeme Gününde tüm dünyada sigaranın zararlarına dikkat çekilen etkinlikler düzenlenmektedir. Tütün Ürünlerinin Salık Tehlikeleri Hakkında Bildiri ÖNSÖZ 1. Dünyada her …
Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun, 14 Nisan 1928 tarihinde resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanun, Türkiye’de Hasta Hakları ile ilgili olarak yapılan yasal düzenlemelerin başlangıcını oluşturmaktadır. Bu kanundan sonra 1960 yılında Türk Tabipler Birliği tarafından Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi hazırlanmış ve Türkiye’de hasta-hekim ilişkileri düzenleyen ilk yazılı metin oluşturulmuştur. Bu nizamname “Hekimlik ve Meslek Etiği Kuralları” adı altında yeniden düzenlenerek Türk Tabipler Birliği’nin Ekim 1998’de Ankara’da yaptığı 47. Büyük Kongresi’nde kabul edilmiştir. 1987 yılında Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu ve 1993 yılında İlaç Araştırmaları Hakkında Yönetmelik çıkarılmış, 1998 yılında Hasta Hakları Yönetmeliği yürürlüğe girmiştir. TABABET VE ŞUABATI SAN’ATLARININ TARZI İCRASINA …
İşkence ya da Zalimce-İnsanlık dışı – Onur kırıcı Muamelelerin Belgelendirilmesi ve İhbar Edilmesinde Hekimlerin Sorumluluğu, Dünya Tabipler Birliğinin 2002 yılında düzenlenmiş, 2003 yılında Helsinki’de düzenlenen DTB Genel Kurulu’nda hekimlerin sorumluluklarına ilişkin kurallar ve öneriler kabul edilmiş ve Ekim 2007’de Danimarka’nın Kopenhag kentinde DTB Genel Kurulu’nda güncellenmiştir. İşkence ya da Zalimce/İnsanlık dışı /Onur kırıcı Muamelelerin Belgelendirilmesi ve İhbar Edilmesinde Hekimlerin Sorumluluğu Dünya Tabipler Birliği, 1. Temel insan hakları, saygınlık ve insani değerler bağlamında bireylerin Birleşmiş Milletler’e olan inancını beyan eden 26 Haziran 1945 tarihli Birleşmiş Milletler Beyannamesi’nin önsözünü, 2. İnsan haklarını saymama ve karşı gelmenin insanlığın vicdanını bozan barbarca hareketlerle sonuçlandığını …
Dünya Tabipler Birliği Tıbbi Sorumluluk Reform Bildirgesi, Dünya Tabipler Birliğinin 2005 yılında Santiago’da düzenlenen genel kurul toplantısında kabul edilmiştir. Dünya Tabipler Birliği Tıbbi Sorumluluk Reform Bildirgesi 1. Sağlık hizmetlerinin ulaşılabilirliğini ve niteliğini azaltan, tıbbi uygulamaları olumsuz yönde etkileyen dava açma yaklaşımı, tüm Dünya’da giderek yaygınlaşmaktadır. Bazı ülkelerin ulusal tabip birlikleri, dava kültürünün sağlık hizmetlerinin maliyetini arttırdığı, sağlık hizmetlerine erişimi ve hasta güvenliğini geliştirme çabalarını engellediği bir tıbbi sorumluluk krizinden yakınmaktadırlar. Diğer ülkelerde, tıbbi sorumluluk davaları daha az yaygındır, ancak, bu ülkelerde ulusal tabip birlikleri, hekimlere yönelik tıbbi sorumluluk iddialarının sıklığında ve ciddiyetinde bir artışa yol açabilecek durumlara ilişkin olarak hazırlıklı …
Karantina, bulaşıcı hastalık tehlikesi altındaki insan, hayvan ve bitkileri belli bölge içinde izole etmek suretiyle uygulanan ve dış teması azaltarak sağlık yalıtımını amaçlayan geçici tedbirlerdir. Karantinanın amacı hastalığın yayılmasını engellemek, enfekte olan hayvan, bitki ya da hastayı çevreden tamamen ayrıştırarak izole etmek ve iyileştirmeye çalışmak, hastalığın daha fazla yayılmasını önlemektir. Karantina kavramı İtalyanca kökenlidir. Venedik kentine salgın hastalıkların bulaşmaması amacıyla limana gelen gemilerin belli bir süre denizde bekletilmesi şeklinde ortaya çıkmıştır. “Ven cuarantína” kavramı, Venedik’e gemiyle gelen yolculara uygulanan “kırk” günlük karaya çıkma yasağını ifade etmekte olup Venedik dilindeki kırk sözcüğünden türetilmiştir. Karantina uygulaması Bizans İmparatorluğu döneminde de uygulanmıştır. Karantina tedbirine …
DÜNYA TABİPLER BİRLİĞİ’NİN TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN SAĞLIĞA ZARARLARI ÜZERİNE BİLDİRGESİ Tütün Ürünlerinin Sağlığa Zararları Üzerine Bildirge, Avusturya’nın Viyana kentinde 1988 yılı Eylül ayında 40. Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulunda kabul edilmiş, 1997 yılı Kasım ayında Almanya’nın Hamburg kentinde 49. DTB Genel Kurulu’nda ve Ekim 2007’de Danimarka’nın Kopenhag kentinde DTB’nin Genel Kurulu’nda değiştirilerek güncellenmiştir. Önsöz Dünya’da her üç erişkinden biri ve daha fazla kişi (1.1 milyardan fazla) sigara içmekte, bunların %80’i düşük ve orta-gelirli ülkelerde yaşamaktadır. Sigara ve diğer tütün ürünlerinin kullanımı vücutta her organ sistemini etkilemektedir ve kanser, kalp hastalıkları, inme, kronik obstrüktif akciğer hastalıkları, fetal hasarlar ve pek çok diğer …
Hekim Yardımlı İntihar ve Ötenazi Bildirgesi, 2001 yılı Mayıs ayında Washington’da yapılan Dünya Tabipler Birliği genel kurul toplantısında kabul ve ilan edilmiştir. Dünya Tabipler Birliğinin Hekim Yardımlı İntihar ve Ötenazi Bildirgesi DTB’nin Eylül 1992’de İspanya’nın Marbella kentinde yapılan 44. Dünya Tıp Toplantısı’nda kabul edilen Hekim Yardımlı İntihar Üzerine Bildirgesi de, benzer biçimde aşağıdaki saptamayı yapmaktadır: “Hekim yardımlı intihar da, ötanazi gibi etik değildir ve hekimlik mesleğince kınanması gerekir. Hekimin yardımı, bilerek ve isteyerek, bir bireyin kendi yaşamını sona erdirmesini sağlamaya yönelikse, hekim etik olmayan bir davranış içinde demektir. Bununla birlikte, tıbbi tedavinin reddedilmesi hakkı temel bir hasta hakkıdır ve hekimin …
Prof. Dr. M. Hakan Hakeri 1966 Elazığ doğumludur. İlk, orta ve lise öğrenimini Ankara ve Diyarbakır’da yapmış, 1987 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirmiştir. 1990’da “Haksız yakalanan ve tutuklananlara tazminat verilmesi” konulu yüksek lisans teziyle mastır; 1996’da “Die türkischen Strafbestimmungen zum Schutz des Lebens der Person im Vergleich mit dem deutschen Recht” konulu doktora teziyle Almanya’nın Köln Üniversitesi’nde doktorasını tamamlamıştır. Hakan Hakeri, 1997 yılında Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘ne Yard Doç. Dr. unvanı ile atanmış ve akademisyen göreve başlamıştır. 2002’de “İhmali Suçlar” isimli doçentlik tezini yazmış, 2007’de Tıp Hukuku alanında Profesör unvanını almıştır. 2005 yılında Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘ne atanmış olup halen …
Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, 24.04.1930 tarihinde 1593 kanun numarası ile mecliste kabul edilmiş, 6 Mayıs 1930 tarihli Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanun aradan geçen zamanda kısmi değişikliklere uğramıştır. Umumi Hıfzıssıhha Kanununun Gerekçesi, Başbakanlık tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisine “Umumî Ilıfzıssıhha kanunu esbabı mucibe lâyihası” adıyla 17.04.1929 tarihinde sunulmuştur. Kanunun adındaki “hıfzıssıhha” kavramı, sağlıklı yaşamak için gereken tüm önlemler bütününü ifade etmektedir. Arapça kökenli olan “hıfz” kelimesi muhafaza etmek, korumak anlamına gelmekte, sıhha ise sağlık sözcüğü le eş anlam ifade etmektedir. Kanun ile sağlık hizmetlerinin tamamı devlet tarafından sahiplenilmiştir. Umumi Hıfzıssıhha Kanununun Önemi Umumi Hıfzıssıhha Kanununun düzenlendiği dönemin toplumsal koşulları çok ağırdır. …
Dünya Tabipler Birliği Tıpta Yanlış Uygulamalar (Malpractice) Bildirisi, 1992 yılında 44. Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulu’nda kabul edilmiştir. Dünya Tabipler Birliği Tıpta Yanlış Uygulamalar (Malpractice) Bildirisi Bazı ülkelerde tıbbi yanlış uygulamalarla ilgili davalar artmaktadır ve ülke tabip birlikleri bu sorunu tartışmaktadır. Bir grup ülkede ise bu konu henüz gündemde değildir, ancak o ülkelerin tabip birlikleri de dikkatli olmalıdırlar. Bu bildirgede DTB; tabip birliklerini tıbbi yanlışlıklar ve yasal başvurular konusunda bilgilendirmek istemektedir. Her ülkenin yasaları ve hukuk sistemi, sosyal gelenekler ve ekonomik durumu elbette aşağıda belirlenenleri etkileyebilecektir. Yine de, DTB, bildirisinin tüm tabip birliklerini ilgilendireceğine inanmaktadır. 1.Tıbbi yanlış uygulama davaları aşağıdaki …
İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi, Avrupa Konseyi çerçevesinde Kasım 1996’da kabul edilerek, 4 Nisan 1997 tarihinde imzaya açılmış olan “Biyoloji ve Tıbbın Uygulanması Bakımından İnsan Hakları ve İnsan Haysiyetinin Korunması Sözleşmesi: İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi” adıyla, 03.12.2003 tarihinde 5013 sayılı kanun ile onaylanmıştır. Oviedo Sözleşmesi olarak da bilinmektedir. Sözleşme ile; biyolojik ve tıbbi uygulamalarda ayrım gözetmeden insan hakları ve temel özgürlükler temel alınarak bütün bireylerin onur ve kişilik özellikleri garanti altına alınmış, bilimin ilgi alanının insanların iyiliğinin önüne geçmesi yasaklanmıştır. Sözleşmeye taraf olan devletler, sağlık gereksinimlerini ve kaynakları gözönüne alarak yeterli kalitede bir şağlık hizmetine erişmede eşitliği sağlamaya çalışacaklar; sağlık alanındaki …
Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği, Sağlık Bakanlığı tarafından 27 Ekim 2014 tarihli ve 29158 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Sağlık Bakanlığı, Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne bağlı olarak Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Daire Başkanlığı kurulmuş olup; “Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği” adıyla bir yönetmelik yayımlanmıştır. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği; on beş uygulama tanımlanarak düzenlenmiştir. Akupunktur Apiterapi Fitoterapi Hipnoz Homeopati Karyopraktik Kupa Uygulaması Larva Uygulaması Mezoterapi Müzikterapi Osteopati Ozon Uygulaması Proloterapi Refl Eksoloji Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği ne göre bu uygulamalar Sağlık Bakanlığınca yetkilendirilmiş ünite ile uygulama merkezlerinde ilgili alanda sertifikalı tabipler ve diş hekimliği alanında sertifikalı diş hekimleri tarafından yapılabilecektir. Sağlık Bilimleri Üniversitesi bünyesinde, üniversitelerde Geleneksel ve …
Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği, sağlık hizmetlerinin Türkiye genelinde etkin ve verimli olarak yürütülebilmesi için; görev yapan sağlık hizmetleri personellerinin atama ve yer değiştirmelerine ilişkin usul ve esasları düzenlemek için hazırlanarak Resmi Gazetenin 26.03.2013 tarihli sayısında yayınlanmıştır. Yönetmelik; taşra teşkilatlarında görev yapan sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfı personelini kapsamakta olup; bakanlığa bağlı kuruluşlarının teşkilatlarında yapılacak atamalar ve görevlendirmeler ile eğitim ve araştırma hastanelerinde görevli eğitim görevlisi, başasistan, asistanları kapsamamaktadır. Yönetmelik; 14 Temmuz 1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 7 Mayıs 1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu ve 19 Nisan 1983 tarihinde Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe …
Tıp Etiğimi Hakkında Rancho Mirage Bildirgesi, Dünya Tabipler Birliğinin 1987 yılı Ekim ayında Madrid’de düzenlenen 39. Genel Kurulunda kabul edilmiş tıp etiği belgelerindendir. Tıp Etiğimi Hakkında Rancho Mirage Bildirgesi ÖNSÖZ Tıp eğitimi tıp fakültesine giriş ile başlayan ve aktif uygulamadan emeklilik ile sonlanan bir öğrenme sürecidir. Amacı, tıp öğrencilerini, masa başı hekimlerini ve uygulama hekimlerini insan hastalıklarının önlenmesi ve tedavisi ile günümüzde tedavisi mümkün olmayan hastalıkların hafifletilmesi için en son bilimsel ilerlemeleri uygulamak için hazırlamaktır. Ayrıca tıp eğitimi kişisel kazançtan çok diğerlerine hizmeti vurgulayan düşünce ve davranışın hekimin ahlaki standartları içinde yer almasıdır. Alanları ne olursa olsun, tüm hekimler bu …
Jenerik İlaç Uygulaması Hakkında Dünya Tabipler Birliği Bildirgesi, Dünya Tabipler Birliğinin 1989 yılı Eylül ayında Hong Kong’da düzenlenen 41’inci Genel Kurulda kabul edilmiş tıp etiği belgelerindendir. Jenerik İlaç Uygulaması Hakkında Dünya Tabipler Birliği Bildirgesi Tanımlama Jenerik uygulama burada reçete edilen ilaç ürünü için farklı bir marka veya markasız bir ilaç ürününün verilmesi olarak tanımlanır; yani, aynı dozaj formunda ve tamamen aynı kimyasal kapsama sahip fakat farklı bir firma tarafından dağıtımı yapılan üründür. Önsöz Eğer ilaç ürünleri farklı biyolojik olarak inaktif maddelerin varlığı ve/veya farklı üretim süreçleri nedeniyle biyolojik nedeniyle eş değilse, bu tip ilaç ürünleri arasında istenmeyen tedavi eşdeğerliği de değişebilir. Bu …
Biyomedikal Araştırmada Hayvan Kullanımına Dair Bildirge, Dünya Tabipler Birliğinin 1989 yılı Eylül ayında Hong Kong’da düzenlenen 41’inci Genel Kurulda kabul edilmiş tıp etiği belgelerindendir. Biyomedikal Araştırmada Hayvan Kullanımına Dair Bildirge Önsöz Biyomedikal araştırma toplumumuzdaki her bireyin sağlığı ve iyiliği için önemlidir. Biyomedikal araştırmadaki ilerlemeler tüm dünyada yaşamın kalitesini dramatik olarak yükseltmiş ve süresini uzatmıştır. Bununla birlikte bilim toplumunun kişi ve toplum sağlığını iyileştirmek için çabalarına devam etme yeteneği, biyomedikal araştırmalarda hayvanların kullanımını ortadan kaldırmaya yönelik bir hareket ile tehdit edilmektedir. Bu hareket toplum tutumlarının çok dışındaki görüşlerde olan ve takdikleri karmaşık lobi faaliyetlerinden, fon yükseltmeden, propaganda ve biyomedikal araştırma etkinlikleri …
İşkenceye Katılmayı Reddeden Hekimlerle İlgili Bildirge (DÜNYA TABİPLER BİRLİĞİ’NİN İŞKENCEYE KATILMAYI REDDEDEN HEKİMLERLE İLGİLİ BİLDİRGESİ), Dünya Tabipler Birliğinin Almanya’nın Hamburg kentinde, 1997 yılı Kasım ayında toplanan 49’uncu Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulu’nda kabul edilmiştir. İşkenceye Katılmayı Reddeden Hekimlerle İlgili Bildirge ” İşkence ve benzeri insafsızca, insanlık dışı veya onur kırıcı işlemlerde bulunmayı veya bunlara göz yummayı veya katılmayı reddeden tıp doktorlarının desteklenmesi için DTB önerisi” 1-Yukarıdaki başlıkla ilgili olarak çok sayıda uluslararası etik bildirge hekimlere bu konuda kılavuzluk etmek amacını gütmektedir. 2-Bunlar arasında Dünya Hekimler Birliği’nin Uluslar arası Etik Kodu, Cenevre Bildirgesi, Tokyo Bildirgesi ve Hekimin Ölüm Cezasına Katılımı Hakkındaki …
Ruh Hekimliği (Psikiyatri) Meslek Etiği Kuralları, 22 Haziran 2002 tarihinde düzenlenen Türkiye Psikiyatri Derneği Genel Kurul Toplantısında kabul edilmiştir. Etik kurallar, Türkiye Psikiyatri Derneği İnsan Hakları ve Etik Bilimsel Çalışma Birimince hazırlanmış, metnin oluşturulmasında uluslararası psikiyatri etik ilkeleri gözetilmiştir. Hazırlanan taslak metin TPD Adana, Ankara, Edirne, İstanbul, Kayseri ve Manisa Şubeleri’nin eleştiri ve katkılarıyla geliştirilmiş, TPD Genişletilmiş Merkez Yönetim Kurulu’nun 12. 02. 2000 tarihli toplantısında tartışılarak şekillendirilmiştir. Getirilen öneriler çerçevesinde hazırlanan metin İnsan Hakları ve Etik Bilimsel Çalışma Birimi tarafından nihai metne dönüştürülmüş, TPD-MYK, TPD Onur Kurulu ve Üyelerinin katıldığı 6. Bahar Sempozyumu Forumunda tartışmaya açılmış ve 22 Haziran 2002 …
Dünya Tabipler Birliği Hamburg Bildirgesi, (ŞİDDET VEYA KÖTÜ MUAMELE KULLANIMI KONUSUNDA VEYA DÜŞKÜNLÜK YARATAN TEDAVİLERDE YER ALMAYI KABUL ETMEYEN VEYA BUNA ZORLANAN TIP DOKTORLARINA DESTEK İLE İLGİLİ DÜNYA TABİPLER BİRLİĞİ HAMBURG BİLDİRGESİ) Almanya’nın Hamburg kentinde 1997 yılı Kasım ayında toplanan 49’uncu Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulu’nda kabul edilmiştir. Dünya Tabipler Birliği Hamburg Bildirgesi ÖNSÖZ 1. Tıp mesleği tarafından kabul edilen birçok uluslararası ahlak bildirisi ve ana hatları temelinde dünyadaki tıp doktorlarının herhangi bir sebeple şiddet veya kötü muamelenin insanlara uygulanmasına veya düşkünlük yaratan işlemlere katılması, destek vermesi veya göz yumması yasaklanmıştır. 2. Bu bildiriler arasında birincisi Dünya Tabip Birliğinin Uluslararası …
Türk Tabipler Birliği Hekim Hakları Bildirgesi, 4-5 Nisan 2008 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen Türk Tabipleri Birliği Etik Bildirgeler Çalıştayında kabul edilmiştir. Bildirge, 20 Haziran 2009 tarihinde Ankara’da düzenlenen Türk Tabipleri Birliği II. Etik Bildirgeler Çalıştayında güncellenmiştir. Türk Tabipler Birliği Hekim Hakları Bildirgesi Türk Tabipleri Birliği hekimlerin mesleklerini uygularken bazı haklara sahip olduklarını kabul eder. Ancak öncesinde önemle vurgulamak gerekir ki, hekim hakları hasta hakları kavramına karşı geliştirilmiş haklar değildir. Diğer bir deyişle, hekim hakları hasta hakları temel alınarak gerekçelendirilemez ve hasta haklarının getirdiği sorumlulukları azaltmaz. Hekim haklarını hekimin sağlık hizmeti sunduğu kişi ve topluma karşı hakları ve hekimin sağlık hizmetini örgütleyen …
Türk Tabipler Birliği Hekimlerin Toplumsal Sorumlulukları Bildirgesi, 4-5 Nisan 2008 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen “Türk Tabipleri Birliği Etik Bildirgeler Çalıştayında kabul edilmiştir. Bildirge, 20 Haziran 2009 tarihinde Ankara’da düzenlenen “Türk Tabipleri Birliği II. Etik Bildirgeler Çalıştayı”nda güncellenmiştir. Türk Tabipler Birliği Hekimlerin Toplumsal Sorumlulukları Bildirgesi Bireylerin ve toplumların sağlık düzeyi, sadece sunulan sağlık hizmetleri ile değil, toplumsal sınıf, eğitim, genetik, beslenme, barınma, çalışma ve çevre koşulları gibi pek çok etken tarafından belirlenmektedir. Dolayısıyla sağlık hakkının gereklerinin yerine getirilmesi, sadece kişinin gereksindiği sağlık hizmetini almasına değil, sağlığı etkileyen diğer belirleyenlerin de uygun koşullarda olmasına bağlıdır. Türk Tabipleri Birliği her bireyin sağlık hakkına sahip …
Felaket Hallerinde Tıp Ahlak Kuralları, 1994 yılı eylül ayında İsveç’in Stockholm kentinde düzenlenen 46’ıncı Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulunda kabul edilmiştir. Felaket Hallerinde Tıp Ahlak Kuralları 1. Bu belgenin amacı yönünden bir felaketin tanımı özellikle tıbbi konulara odaklanmaktadır. Felaket genellikle ani ve şiddetli olan, büyük oranda maddi hasar, insanların ve/veya kurbanın ve/veya toplumun önemli tahribi veya bunların bir kombinasyonu ile sonuçlanan bir felaket olayının ani olarak meydana gelmesidir. Bu kapsamdaki tanım bu yazıda değerlendirilenlere ek olarak diğer problemlere yol açan uluslararası veya iç kökenli çatışma ve savaş durumlarını içermez. Tıp açısından felaket durumları belirli bir zaman dönemi içerisinde tıp mesleğinin …
Çocukların Hırpalanması ve İhmali Hakkında Bildirge, Dünya Tabipler Birliğinin 1984 yılında Singapur’da düzenlenen 36. Genel Kurul Toplantısında kabul edilmiştir. Belge, 1989 yılında Hong Kong’da düzenlenen 41. Genel Kurul’da, 1990 yılında ABD’de yapılan 42. Genel Kurulda ve 1992 yılında İspanya’da yapılan 44. Genel Kurul’da değiştirilmiş ve geliştirilmiştir. Kötü muamele; çocukların sağlık, yaşam, gelişim ve değerlerine karşı yapılan fiziksel, psikolojik, cinsel ve her türlü saldırıyı kapsamaktadır. İhmal ise, çocuğa bakmakla yükümlü kişi ya da kişiler tarafından yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi; beslenme, giyim kuşam, sosyal ihtiyaçlar, sağlık gereksinimleri ve diğer yaşamsal ilginin gösterilmemesidir. Çocuğa yapılan saldırı ve ihmal durumunda hekimlerin sorumluluğunu tespit eden Çocukların …
Çatışma Dönemlerine İlişkin Dünya Tabipler Birliği Kuralları, Küba’nın başkenti Havana’da 1956 yılı ekim aynda düzenlenen 10’uncu Dünya Tabipler Birliği Kurultayı’nda kabul edilmiştir. Belirlenen kurallar, 1957 yılında İstanbul’da düzenlenen 11’inci Dünya Hekimlik Kurultayı’nda ve 1983 yılında Venedik’te düzenlenen 35’inci Dünya Hekimler Kurultayı’nda güncellenmiştir. Silahlı Çatışma Dönemlerine İlişkin Dünya Tabipler Birliği Kuralları Silahlı Çatışma Dönemlerine İlişkin Yönerge: 1- Silahlı çatışma dönemlerinde tıp ahlakı, Dünya Hekimler Birliği’nin Uluslararası Tıp Ahlakı Yasası‘nda saptandığı gibi, barış dönemlerinden farklı değildir. Hekimin birincil yükümlülüğü mesleki görevidir. Mesleki görevini yürütürken hekimin en başta gelen yol göstericisi vicdanıdır. 2– Tıp mesleğinde birinci görev sağlığı korumak ve yaşamı sürdürmektir. Bu …
Ölümle Sonuçlanacak Hastalıklarla İlgili Venedik Bildirgesi, İtalya’nın Venedik kentinde 1983 yılında toplanan 35’inci Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulu’nda kabul edilmiştir. Sağlıkla ilgili evrensel belgeler içerisinde yer alan bir Bildirge; hastanın yakın bir gelecekte öleceği gerçeğini değiştirmeyecek olan tedavi şartlarını ve tıp etiği ilkelerini belirlemektedir. Dünya Tabipler Birliği, hastalıkların tedavisinde olduğu gibi ölümle sonuçlanması halinde de hastanın kişisel ve manevi hakları ile toplum yararını gözetme zorunluluğunu kural haline getirmiştir. Ölümle Sonuçlanacak Hastalıklarla İlgili Venedik Bildirgesi 1-Hekimin görevi hastalarını iyileştirmek, olabildiğince onların acılarını gidermek, hastalarının çıkarlarını iyi şekilde koruyacak biçimde davranmaktır. 2-Hastada iyileşmeyecek bir hastalığın ay da malformasyonun bulunduğu durumlar bile, bu …
Sağlık Hizmeti Sunulmasında On İki İlke, Dünya Tabipler Birliğinin 1963 yılı ekim ayında New York’ta düzenlenen 17’nci genel kurul toplantısında kabul edilmiştir. Belirlenen on iki ilke; 1983 yılında Venedik’te düzenlenen 35’inci Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulunda ve 2006 yılında Güney Afrika’da yapılan genel kurulunda güncellenmiştir. Dünya Tabipler Birliği tarafından belirlenen bu ilkeler; devletler, sağlık kuruluşları ve hekimler bakımından sağlık hizmetlerinde uyulması gereken temel normları belirleyen evrensel bir metindir. BÜTÜN ULUSAL BAKIM SİSTEMLERİ İÇİN SAĞLIK BAKIMI SUNULMASINDA ON İKİ İLKE ( WMA STATEMENT ON THE TWELVE PRINCIPLES OF PROVISION OF HEALTH CARE IN ANY NATIONAL HEALTH CARE SYSTEM) Öndeyiş: Dünya yüzünde …
Türk Tabipler Birliği Hekimlik ve İnsan Hakları Bildirgesi, 4-5 Nisan 2008 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen Türk Tabipleri Birliği Etik Bildirgeler Çalıştayında kabul edilmiştir. Bildirge, 20 Haziran 2009 tarihinde Ankara’da düzenlenen Türk Tabipleri Birliği II. Etik Bildirgeler Çalıştayında güncellenmiştir. Türk Tabipler Birliği Hekimlik ve İnsan Hakları Bildirgesi Her hekim başta İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi olmak üzere tüm insan hakları belgelerine ve hekimlikle ilgili ortak kurallara uymakla yükümlüdür. Hekimler, insan haklarının bütünselliğini ve bölünemezliğini kabul ederler. Tüm mesleki uygulamalarında insan haklarını temel alırlar. Hekimler herkesin; ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal veya başka bir görüş, ulusal veya sosyal köken, mülkiyet, doğuş veya herhangi …
Dünya Sağlık Örgütü Alma Ata Bildirisi, 1978 senesinde Eylül ayının on ikinci gününde Alma Ata’da yapılan Temel Sağlık Hizmetleri konulu uluslararası konferans, dünyadaki tüm insanların sağlıklarını korumak ve daha iyi bir duruma getirmek için tüm hükümetlerin, tüm sağlık ve kalkınmada görevli olanların ve dünya toplumlarının en kısa bir zamanda gerekli işlemlerin yapılmasına olan gereksinmeyi belirleyen aşağıdaki bildiriyi yayınlamıştır. I Konferans yalnızca hastalığın ve sakatlığın olmasından daha çok tüm bir bedensel, ruhsal ve sosyal dirliğin topluca oluşturdukları SAĞLIĞIN temel insan haklarından biri olduğunu ve bunu da mümkün olan en iyi bir seviyede tutulmasının dünya çapında en önemli sosyal bir amaç olduğu …
Çevresel ve Demografik Konularda Hekimlerin Rolüne Dair Bildirge, Dünya Tabipler Birliği‘nin Avusturya’nın başkenti Viyana’da 1988 yılı Eylül ayında düzenlenen, 40’ıncı Genel Kurulu’nda kabul edilmiştir. Bildirge Tıp Etiği alanında yayınlanmış evrensel beyannamelerdendir. Çevresel ve Demografik Konularda Hekimlerin Rolünü belirleyen bildirgenin temel amacı çevresel kaynaklar arasında dengenin sağlanması için farkındalığı artırmak ve sağlık için biyolojik ve sosyal ihtiyaçların karşılanmasına dikkat çekmektir. Çevresel ve Demografik Konularda Hekimlerin Rolüne Dair Bildirge Giriş Etkili bir tıp uygulaması, hekimler ve bunların meslek birliklerinin hem bireylerin hem de büyük toplulukların sağlık durumunu etkileyebilecek çevresel ve demografik konuları belirlemesini gerektirir. Genel anlamda konuşursak bu konuların tümü sağlığın korunması …
Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliği; Yönetmelik; 1979 tarihli ve 2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanuna dayanılarak hazırlanmıştır. 01.02.2012 tarihli yeni yönetmelik 1/6/2000 tarihli ve 24066 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. Yönetmelikte, doku veya organ nakli ile mümkün olan hastaların hayatını sürdürmesine yönelik hizmetleri olan; organ ve doku nakli merkezleri, organ ve doku kaynağı merkezleri ve doku tipleme laboratuvarlarının açılması, çalışması ve denetimleri ile ilgili organ ve doku nakli hizmetlerinin yürütülmesinde uyulması gereken usul ve esasları belirtilmektedir. Yönetmelikte; kamuda yer alan sağlık kurum ve kuruluşları ile gerçek veya tüzel kişiler tarafından açılan organ, doku nakli, doku kaynağı …
Sağlık ve Tıp hukuku, çeşitli hastalıkların toplum hayatında ortaya çıkardığı hukuksal sorunları inceleyen hukuk dalıdır. Sağlık hukuku, sağlık hizmeti talep edenler ile bu hizmetleri sunanlar arasındaki ilişkilerin yanında kişi, kurum ve kuruluşlar ile bunların devletle olan ilişkilerini de düzenlemektedir. Tıp Hukuku sağlık hukukunun bir alt dalıdır. Tıp Hukuku, tıp tekniklerinin sağlık personeli tarafından uygulanmasından kaynaklanan hak ve yükümlülükler ile yasal sorumlulukları, hasta hakları, ilaç hukuku, medikal hukuku gibi konuları ele alan hukuk dalıdır. Sağlık Hukuku, modern sağlık hizmetlerinin gelişmesi ile birlikte bağımsız akademik alan kazanmış olan bir hukuk dalıdır. Sağlık Hukukunda Sorumluluk, Hasta Hak ve Yükümlülükleri, Hekim Hak ve Yükümlülükleri, Sağlık Kurum ve …
Adli Tıp Kurumu’nun ülkemizdeki kökleri 1839 yılında Sultan II. Mahmut tarafından Galatasaray’da açılan Mekteb-i-Tıbbiyye-i Şahane’de ilk defa Tıbb-ı Kanuni (Adli Tıp) dersleri verilmesine dayanır. 1857 yılında Sultan Abdülmecid tarafından verilen bir fermanla içinde Tıbb-ı Adli İşleri Encümeni de bulunan “Meclis-i Umur-u Tıbbiyye-i Mülkiye ve Sıhhiyye-i Umumiyye Teşkilatı” kurulmuştur. Bu teşkilat daha sonra 1915 tarihinde kurulan Sıhhiye Nezaretine (Sağlık Bakanlığı) bağlanmıştır. 1917 tarihinde 225 sayılı kanunla bugün Adalet Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren Adli Tıp Kurumumuzun temelleri atılmıştır. Adliye Nezareti (Adalet Bakanlığı) Teşkilatı içinde bugünkü anlamda bir kurum olarak Tıbb-ı Adli Müessesesi ve Meclisi kurulmuştur. Adli Tıp konusu ve kurumu, Cumhuriyet Döneminde …
Tıp Etiği, Tıp Hukuku ve Tıp Tarihi Derneği, 3 Aralık 2004 tarihinde kurulan, tüzüğü 11 Şubat 2005 tarihinde onaylanmıştır. Derneğin merkezi İstanbul’dadır. Bilimsel çalışmaları ilerletmek ve hasta-hekim arasındaki tıp etiği ve tıp hukuku ile ilgili sorunları gidermek amacıyla kurulmuştur. Dernek, Türkiye’de tıp etiği ve tıp hukuku alanında büyük bir boşluğu doldurmayı hedeflemektedir. Derneğin 99 üyesi bulunmaktadır. Derneğin 17 kurucu üyesi, tıp etiği ve tıp hukuku alanlarında bilimsel çalışmalarıyla isim yapmış tıp ve hukuk fakültelerinden değerli öğretim üyeleri ve ayrıca üniversite dışından hukukçulardır. Ayrıca, Tsukuba Üniversitesi, Japonya’da görev yapan Prof.Dr.Darryl Macer, derneğin Onur Üyesi’dir. Derneğin logosu ressam Jale Yavuz tarafından çizilmiş olup, terazi ve …
Hukuk Ansiklopedisi
