Birleşmiş Milletler Yargı Bağımsızlığı Temel İlkeleri (Basic Principles on the Independence of the Judiciary), 26 Ağustos – 6 Eylül 1985 tarihleri arasında Milano’da yapılan BM Suçun Önlenmesi ve Suçluların Tedavisi Yedinci Kongresinde kabul edilmiş, 29 Kasım 1985 tarih ve 40/32 sayılı ve 13 Aralık 1985 tarih ve 40/146 sayılı kararlarla BM Genel Kurulu tarafından onaylanmıştır. Birleşmiş Milletler Antlaşması kapsamında dünya halklarının, diğer hususların yanı sıra, hiçbir ayrımcılık olmaksızın insan haklarına ve temel özgürlüklere saygıyı teşvik etme ve destekleme konusunda uluslararası işbirliği sağlamak üzere adaletin idame ettirilebileceği koşulları oluşturma yönünde kararlılıklarını beyan etmiş olduğu, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin özellikle hukuk önünde …
Devamını oku »Avrupa’da Avukatlık Mesleğine İlişkin Temel İlkeler Tüzüğü
Avrupa’da Avukatlık Mesleğine İlişkin Temel İlkeler Tüzüğü (CHARTER OF CORE PRINCIPLES OF THE EUROPEAN LEGAL PROFESION) 25.11.2006 tarihli Avrupa Barolar ve Hukuk Birlikleri Konseyi(CCBE) Genel Kurulunda kabul edilmiştir. Avrupa’da Avukatlık Mesleğine İlişkin Temel İlkeler Tüzüğü, avukatlık mesleği ile ilgili olarak ulusal ve uluslararası uygulamalar bakımından ortak kabul görmüş ve uygulanmakta olan on temel ilke ve kuralı içermektedir. Tüzük, mesleki etik kuralları olarak kabul edilmemekte ancak bu kuralların Avrupa genelindeki bütün avukatlara uygulanması amaçlanmakta; avukatlar arasında, avukatlık mesleğinin toplum içindeki önemi konusundaki duyarlılığı artırmayı amaçlamakta ve bu çerçevede avukatları, karar organlarını ve kamuyu teşvik etmektedir. Tüzüğün diğer amacı, bağımsızlığını kazanmak için uğraş veren baroların bağımsızlıklarını kazanmalarını …
Devamını oku »Avrupa Avukatlık Meslek Kuralları
Avrupa Avukatlık Meslek Kuralları, Avrupa’da Avukatlık Mesleğine İlişkin Temel İlkeler Tüzüğü ve Avrupa’da Avukatların Tabi olduğu Melek Kurallarından oluşmaktadır. Avrupa’da Avukatların Tabi Olduğu Meslek Kuralları (Code of Conduct for European Lawyers)’nın oluşturulması 28 Ekim 1988 tarihine dayanmaktadır. Tüzük, üç defa değişikliğe uğramış olup, en son Portekiz, Porto’da 19 Mayıs 2006 tarihinde gerçekleşen genel kurul toplantısında yürürlükteki halini almıştır. Bu Tüzük, tüm üye ülkeler için geçerlidir. Bu ülkelerin barolarına üye avukatlar için bağlayıcıdır. Bağlayıcılık baroların Avrupa Barolar ve Hukuk Birlikleri Konseyine(CCBE) tam üye, yedek üye yada gözlemci üye olmaları bakımından fark doğurmamaktadır. Avukatlar; söz konusu Tüzük kurallarına; Avrupa Birliği, Avrupa Ekonomik Bölgesi ve İsviçre Konfederasyonu, yedek …
Devamını oku »Yargı Bağımsızlığı ve Hakimlerin Azledilmemelerine İlişkin Standartlar
Yargı Bağımsızlığı ve Hakimlerin Azledilmemelerine İlişkin Standartlar; Avrupa Hakimleri Danışma Konseyinin Yargı Bağımsızlığı ve Hakimlerin Azledilmemelerine İlişkin Standartlar Konusunda Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin Dikkatine Sunduğu 1(2001) Sayılı Görüş olarak 23 Kasım 2001 tarihinde kabul edilmiştir. Avrupa Hakimleri Danışma Konseyi(Consultative Council of European Judges-CCJE) tarafından kabul gören bu görüş; Hakimlerin Bağımsızlığı, Etkinliği ve Rolüne Dair R(94) 12 Sayılı Tavsiye Kararı ve Bu Belgedeki Standartlar ile Diğer Uluslararası Standartların Söz Konusu Alanlardaki Mevcut Problemlerle ilişkisini belirleyerek farklı ülkelerdeki uygulamaları da irdeleyerek standartları tespit etmektedir. Konseyin görüşü toplam 73 maddeden oluşmakta, görüşün 73. maddesinde, Sonuçlar başlığı altında yapılması gerekenler 11 başlıkta özetlenmektedir. Yargı …
Devamını oku »23 Kasım – Hukuk Takvimi
23 Kasım – Hukuk Takvimi 1221 1252-1284 yılları arasında Kastilya krallığı yapan Kastilyalı X. Alfonso doğdu. (Ölümü: 4 Nisan 1284) İktidarı döneminde para birimini ve maliyeyi yeniledi. Birçok şehre fuar yapmaları için izin vererek ve Honrado Concejo de la Mesta’yı kabul ederek aktif ve kârlı bir ekonomi politikası gerçekleştirdi. Aynı zamanda kraliyet yazıhanesinde gerçekleştirdiği bilim, tarih ve hukuk alanındaki eserleriyle de üstünlüğü kabul edildi. X. Alfonso, Musevi, Müslüman ve Latin entelektüellerden oluşan ve Toledo Çevirmenler Okulu olarak anılan grubun işbirliği ve bizzat kendi yazılarıyla katkıda bulunduğu ve İspanyolca düzyazının büyük ölçüde başladığı bir edebi eser topluluğunu sonraki kuşaklara aktardı. 1935’te …
Devamını oku »Hakimlerin Magna Carta’sı
Hakimlerin Magna Carta’sı, Avrupa Hakimleri Danışma Konseyi Magna Carta Çalışma Grubu tarafından Temel İlkeler adı altında 17 Kasım 2010 tarihinde kabul edilmiştir. Avrupa Hakimleri Danışma Konseyi(Consultative Council of European Judges-CCJE), kuruluşunun 10. yıldönümü vesilesiyle Hâkimlerin Magna Cartası’nı (Temel ilkeler) belgesini ilan ederek Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin dikkatine sunmuştur. Belgedeki 12 Görüşün her biri, ele alınan konulara ilişkin ilave hususlar içermektedir. HÂKİMLERİN MAGNA CARTA’SI (Temel ilkeler) Hukukun üstünlüğü ve adalet 1. Yargı, her demokratik devletin üç kuvvetinden biridir. Görevi, hukukun üstünlüğünün mevcudiyetini teminat altına almak ve dolayısıyla hukukun tarafsız, doğru, adil ve etkin bir şekilde gereğince uygulanmasını temin etmektir. Yargı bağımsızlığı …
Devamını oku »Hakimlerin Mesleki Davranışlarını Düzenleyen İlke ve Kurallar
Hakimlerin Mesleki Davranışlarını Düzenleyen İlke ve Kurallar; Avrupa Hakimleri Danışma Konseyinin (CCJE) başta etik, uygunsuz davranışlar ve tarafsızlık olmak üzere, hakimlerin mesleki davranışlarını düzenleyen ilke ve kurallar hakkında Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin dikkatine sunduğu 3 sayılı Görüş olarak 9 Kasım 2002 tarihinde kabul edilmiştir. Avrupa Hâkimleri Danışma Kurulu (CCJE) Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından 2000 yılında kurulmuş olup Avrupalı hâkimlerin hukuk devletindeki rolünün güçlendirilmesi bağlamında çalışmalar yapmaktadır. Kurul (CCJE) Avrupa Konseyi nezdinde hâkimlerin bağımsızlığı, tarafsızlığı ve etkinliği konularında danışma görevi yapmakta olup bu şekilde uluslararası bir organizasyon bünyesinde işlev gören ve hâkimlerden oluşan ilk ve tek organdır. Türkiye adına HSK(Hakimler …
Devamını oku »Yargı Etiği Belgeleri
Yargıçlar, Savcılar ve Mahkemelerle İlgili Yargı Etiği Belgeleri Bangalore Yargı Etiği İlkeleri Bangolore Yargı Etiği İlkeleri, Yargıda Doğruluğun Güçlendirilmesine Yönelik Yargı Grubu tarafından kabul edilen 2001 Bangalor Yargı Etiği Taslak Belgesi’nin 25-26 Kasım 2002 tarihlerinde Lahey Barış Sarayı’nda düzenlenen Yüksek Mahkeme Başkanları Yuvarlak Masa Toplantısında revize edilmiş halidir. Hakimlerin Magna Carta’sı Hakimlerin Magna Carta’sı, Avrupa Hakimleri Danışma Konseyi Magna Carta Çalışma Grubu tarafından Temel İlkeler adı altında 17 Kasım 2010 tarihinde kabul edilmiştir. Avrupa Hakimleri Danışma Konseyi(Consultative Council of European Judges-CCJE), 10. yıldönümü vesilesiyle 11. genel oturumunda, hâlihazırda kabul etmiş olduğu Görüşlerin temel sonuçlarını özetleyen ve düzenleyen Hâkimlerin Magna Carta’sı …
Devamını oku »Türk Yargısı ve Etik Değerler: Kaf Dağının Ardı
Türk Yargısı ve Etik Değerler: Kaf Dağının Ardı / Av. Ergin Cinmen Yargının, yasama ve yürütmeden ama illa da yürütmeden bağımsız olması gereğinin adil bir toplum düzeni için şart olduğu Montesquieu’den beri kabul görmektedir. Bunun için Anayasalar yapılmıştır. 1789 Devriminin ateşleri içinde yapılan 1791 Fransız Anayasası bu nedenle insan derisiyle ciltlenip bir müzede sergilenmeye başlanmıştır. Benim kişiliğime çok şey katan sevgili hocam Tarık Zafer TUNAYA “İnsan Derisiyle Kaplı Anayasa” adlı kitabının ön sözünde şöyle diyor: “Paris’in şirin müzelerinden birinde, Karnavale’de, Fransız İhtilali’ne ilişkin eşyaları ve belgeleri seyrediyordum. Gözlerim salonun bir köşesine özenle yerleştirilmiş küçük bir kitaba takıldı. 1791 Anayasası. Fransa’nın …
Devamını oku »Hakimlerin Bağımsızlığı, Etkinliği ve Rolü
Hakimlerin Bağımsızlığı, Etkinliği Ve Rolü Hakkında Üye Devletlere Yönelik 1994 Tarihli Tavsiye Kararı, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesince Bakan Vekillerinin 13 Ekim 1994 tarihli 518. Toplantısında “Hakimlerin Bağımsızlığı, Etkinliği Ve Rolü Hakkında Üye Devletlere Yönelik R (94) 12 Sayılı Tavsiye Kararı” adıyla kabul edilmiştir. Hakimlerin Bağımsızlığı, Etkinliği Ve Rolü Hakkında Üye Devletlere Yönelik 1994 Tarihli Tavsiye Kararı; Avrupa Birliği üyeleri ve aday ülkelerin yargı kurumları için referans belge olarak kabul edilmektedir. Belge, hakimlerin seçimi ve kariyerleri hakkında karar verecek makamın, idare ve hükümetten bağımsız olması prensibini getirmekte, bağımsızlığın sağlanması için bu makamın üyelerinin yargı tarafından seçilmesi ve çalışma usullerinin de bağımsız …
Devamını oku »7 Eylül – Hukuk Takvimi
7 Eylül – Hukuk Takvimi 1819 Amerikan hukukçu ve devlet adamı Thomas A. Hendricks, Ohio’da doğdu. (Ölümü: 25 Kasım 1885) Indiana ve Pennsylvania’da hukuk okudu. 1843’te Indiana Barosuna kabul edildi ve kendi bürosunu kurarak Avukatlık mesleğine Shelbyville’de başladı. 1862’de Oscar B. Hord ile özel hukuk şirketi kurdu. 1863’te Indiana Senatörü olarak kongreye katıldı ve 1869’a kadar bu görevi yürüttü. 1872’ten 1877’ye kadar Indiana valiliği yaptı. 1885 yılında 21. Başkan Yardımcısı göreve getirildi ve ölümüne kadar(8 ay) bu görevde kaldı. 1822 Portekiz‘in sömürgesi olan Brezilya bağımsızlığına kavuştu. Portekiz’in mevcut Anayasası, Kurucu Meclis tarafından 2 Nisan 1976 tarihindeki genel kurul toplantısında kabul edilen Anayasa’dır 1919 Sivas Kongresi’nde alınan kararla, …
Devamını oku »YARGI ETİĞİ İLKELERİ, ÜLKEMİZDE YARGI ETİĞİ SORUNLARI VE ÇÖZÜM YOLLARI
Yargı Etiği İlkeleri, Ülkemizde Yargı Etiği Sorunları ve Çözüm Yolları / Av. Reşit GÜRPINAR (E.Yargıç) Reşit Gürpınar 1-GİRİŞ Etik, anlam olarak Türk Dil Kurumu sözlüğünde ‘’Ahlak bilimi’’, ‘’Çeşitli meslek kolları arasında tarafların uyması veya kaçınması gereken davranışlar bütünü’’ olarak gösterilmiştir. Bu da bize göstermektedir ki, etik, insanların gerek bireysel ve gerekse toplumsal yaşamlarında uyması veya kaçınması gereken davranışları tanımlamayan bir kavramdır. Ahlak Kavramı ile Etik kavramı arasında çok yakın bir anlamda iç içe girmiş bir durum vardır. Ahlak kuralları olan mevcut bir durumu anlatırken etik kuralları ise olması gereken durumu ifade eder. Etik kurallar, toplumda oluşmuş doğru ve yanlış davranış …
Devamını oku »Doç. Dr. Peri Uran Murphy
Doç. Dr. Peri Uran Murphy, 2006-2007 yılları arasında TÜBİTAK Yurt Dışı Araştırma Bursiyeri olarak Columbia Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde doktora tez çalışmasını yürütmüş, 2008 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kamu Hukuku Doktora Programı’nı tamamlayarak Anayasa Hukuku alanında doktora derecesini elde etmiştir. 9 Aralık 2009 tarihinde Türk Sosyal Bilimler Derneği tarafından düzenlenen Genç Sosyal Bilimciler Yarışması’nda “Yasama İşlevinin Yerine Getirilmesinde Çift Meclis Sistemi ve Türk Siyasal Tarihindeki Yeri” başlıklı doktora tezi ile 2009 Yılı Genç Sosyal Bilimci Birincilik Ödülü’nü almıştır. Doktora tezi daha sonra Yetkin Yayınevi tarafından kitap olarak basılmıştır. 2009-2010 yılları arasında Columbia Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne, 2012-2013 yılları arasında New York Üniversitesi …
Devamını oku »Teorik Çerçevede Türkiye’de Yargı Bağımsızlığı
Teorik Çerçevede Türkiye’de Yargı Bağımsızlığı, Doç. Dr. Peri URAN MURPHY tarafından kaleme alınmış, 2019 yılı Nisan ayında Yetkin Yayınları tarafından okuyucu ile buluşturulmuştur. Anayasa hukuku literatüründe büyük öneme sahip olan yargı bağımsızlığı konusunun ele alındığı eserde; yargı bağımsızlığının anayasal ilke ve kurumlarla ilişkisi, uluslararası belgelerde ne şekilde düzenlendiği ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi‘nin söz konusu kuruma ilişkin karar ve değerlendirmeleri incelenerek yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığının önemine odaklanılmıştır. Çalışma, yargı bağımsızlığının 1982 Anayasasından önceki anayasalarda nasıl düzenlendiğini ele alınmış ve son 1982 Anayasası döneminde yargı bağımsızlığına ilişkin olarak mevzuatta yapılan yeni düzenlemeler ayrıntılı biçimde incelenmiştir. Son yıllarda yoğun bir biçimde gündemde yer …
Devamını oku »Sami Selçuk Manifestosu: 1999-2000 Yılı Adli Yıl Açılış Töreni Konuşması
Sami Selçuk tarafından 1999-2000 Yılı Adli Yıl Açılış töreninde Yargıtay’da yapılan konuşma uzun yıllar gündemde kalmıştır. Yargıtay Başkanı Doç. Dr. Sami Selçuk’un devleti, kurum ve kuruluşların işleyişini, demokrasideki aksaklıkları ve 1982 Anayasası’nı ağır bir dille eleştirdiği konuşması basın tarafından “Yargı, siyaseti sarstı” başlığı ile verilmiştir. Selçuk konuşmasında, 1982 Anayasası’nı “ferman anayasası”na benzetmiş ve “antilaik” olarak nitelendirmiştir. Konuşma, bir hukuk bildirgesi, bilimsel makale, tarihten bu güne evrensel metin ve aynı zamanda resmi bir açılış hitabıdır. Doç.Dr. Ibrahim Ethem BİLİCİ tarafından yazılan yüksek lisans tezi “Sami Selçuk Örneğiyle Haberde Objektiflik: Adli Yıl Açış Konuşmasının Basında Yansımalarının İncelenmesi – News objectivity with the sample …
Devamını oku »Yargı Bağımsızlığı ve Toplumsal Barış
Yargı Bağımsızlığı ve Toplumsal Barış / Av. Dr. Başar Yaltı Hukukun ve adaletin terazisi yargıdır. Bakkaldan bir kilo elma satın aldığımız zaman, kefeye konulan ağırlık biriminin bir kilo olup olmadığından ve terazinin doğru tartıp tartmadığından emin olmak isteriz. Alış veriş yapanlarda, bu iki konuda genel bir güven duygusu önsel olarak vardır. Çünkü hem ölçü birimi olarak konulan bir kilogramlık ağırlığın bir kilo olduğu denetlenmiş ve onaylanmıştır, hem de terazinin doğru tarttığı denenmiş, sınanmış ve mühürlenmiştir. Bu iki kabule karşın tartı işlemi doğru sonuç vermiyorsa, o zaman işe satıcının hilesi karışmış demektir ki, bu davranışın karşılığında da ceza yaptırımı uygulanır. Yargı …
Devamını oku »Demokratik Bir Toplumda Hakim ve Savcılar Arasındaki İlişkiler Hakkında Bordeaux Bildirisi
Demokratik Bir Toplumda Hakim ve Savcılar Arasındaki İlişkiler Hakkında Bordeaux Bildirisi 8 Aralık 2009 tarihinde kabul edilmiştir. (JUDGES AND PROSECUTORS IN A DEMOCRATIC SOCIETY-Bordeaux Declaration) Avrupa Hakimleri Danışma Konseyi(Consultative Council of European Judges – CCJE) ve Avrupa Savcıları Danışma Konseyi (Consultative Council of European Prosecutors – CCPE), Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından hâkim-savcı ilişkileri konusunda bir görüş hazırlanması talebinde bulunması üzerine her iki konsey tarafından birlikte kabul edilen bu Görüş hazırlanarak kabul edilmiştir. Avrupa Konseyine sunulan bu görüş “Bordeaux(Bordo) Bildirisi” olarak adlandırılmaktadır. Demokratik Bir Toplumda Hakim ve Savcılar Arasındaki İlişkiler Hakkında Bordeaux Bildirisi Demokratik Bir Toplumda Hakim ve Savcılar Arasındaki İlişkiler Hakkında Bordeaux Bildirisi …
Devamını oku »Yargı Mensuplarının Yüklendikleri Ağır Sorumluluk, Her Türlü Şüphenin Aydınlatılmasını Gerektirir
Yargı Mensuplarının Yüklendikleri Ağır Sorumluluk, Her Türlü Şüphenin Aydınlatılmasını Gerektirir İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcısı ile Hâkimler ve Savcılar Kurulu arasındaki resmî yazışmaların bir kısmı kamuoyuna yansımış ve gündem hâline gelmiş; ardından bu konuya ilişkin yayın ve erişim yasağı getirilmiştir. Resmî yazışmalarda dile getirilenler soyut ve gerekçesiz söylemler değil, bir Cumhuriyet Başsavcısı tarafından ortaya konan iddialardır. Yargının işleyişinde etik ilkelerin gözetildiğinin görülmesi, yurttaşların yargıya güvenini artırarak hukukun üstünlüğünü pekiştirecektir. Çünkü adaletin yalnızca tecelli etmesi yetmez; tecelli ettiğinin görülmesi de gerekir. Bunu sağlamanın yolu, şeffaf ve hesap verebilir bir sistemin inşa edilmesinden geçer. Münferit vakalarda, yargı mensupları hakkında en küçük bir şüphe …
Devamını oku »Ferman Sizinse Kürsüler Bizimdir
FERMAN SİZİN İSE KÜRSÜLER BİZİMDİR. HAKİMLER DE YARGILANIR BİR HAKİMİN SÜRGÜN HİKAYESİ 2017 Yılında Balıkesir’de görevliyken, teamüle aykırı olarak Zonguldak adliyesine tayinim çıktı. Bu tayinimin çıktığı tarihte neden böyle bir tasarruf yapıldığını bilmiyordum. Sonraki süreçte, bu tayinimin, Cumhurbaşkanına hakaret suçundan verdiğim beraat kararı nedeniyle hakkımda açılan soruşturmanın işaret fişeği olduğunu öğrendim. Tabii ilk başta bunu bilmediğim için ve bu tayine anlam veremediğimden, adalet.org sitesinde, Dadaloğlu’ndan esinlenerek kurula hitaben bir şiir ve aşağıda linkini verdiğim ekinde bir yazı yazdım. *** Kalktı göç eyledi Balıkesir elleri Ağır ağır giden eller bizimdir Arap atlar yakın eyler Zonguldağı yüce dağdan aşan yollar bizimdir Elimizde …
Devamını oku »Yargıcın Davranış İlkeleri
Yargıcın Davranış İlkeleri / Dr.Enver Kumbasar, Yargıç Kavram ve Tanım Kökenini eski Yunanca “ethos” sözcüğünde bulan “etik”, dilimize Fransızcadan (ethique) geçmiş olup, Türk Dil Kurumu tarafından yayımlanan Türkçe Sözlükte “ahlaki”, “ahlakla ilgili” olarak tanımlanmıştır. Aynı sözlükte “ahlak”, “Bir toplum içinde kişilerin benimsedikleri, uymak zorunda bulundukları davranış biçimleri ve kuralları” olarak açıklanmıştır. Etik, ahlakın tam özdeşi değildir. Etik, daha çok davranışla, kişilerin davranışsal görüntüsüyle ilgilidir. Davranışlar, uyulması gereken üstün değere dönüştüklerinde “ilke” olarak adlandırılır. İlkeler sosyal ya da mesleki bir gruba ait ise, o grubun etik ilkeleri olarak kabul edilir. Enver Kumbasar Yargı, dar anlamda “hüküm”, “karar” demektir. Geniş anlamda ise …
Devamını oku »Demokratik Hukuk Devletinin Alameti Farikası Olarak Yargı Bağımsızlığı İlkesi
Yargı Bağımsızlığı İlkesi: Demokratik Hukuk Devletinin Alameti Farikası “Bağımsız ve tarafsız bir yargı olmadan bırakın hukuk devletini aslında devlet bile olmaz.” “Yargı bağımsızlığı adil yargılanma hakkının yanında, diğer tüm temel hak ve özgürlüklerin de başlıca ve en etkin güvencesidir.” “Yargı bağımsızlığı, hâkimin tarafsızlığını sağlamanın da ön şartıdır.” “Yargı mensuplarının kirlenmemiş ve prangasız bir vicdana sahip olmaları gerekmektedir.” “Adil kişinin eli, teraziyi tutarken titremez” Zühtü Arslan Sayın Konuklar, Değerli katılımcılar, Öncelikle hepinizi en içten duygularımla selamlıyorum. On birinci Uluslararası Yaz Okulunda sizleri aramızda görmekten dolayı büyük bir memnuniyet duyduğumu ifade etmek isterim. Bir süredir bu etkinliği Asya Anayasa Mahkemeleri Birliği’nin …
Devamını oku »Yargı Nasıl Etik Olur?
Yargı Etiği ya da Yargıda Etik: Yargı Nasıl Etik Olur? Yargı Etik Olmadan Yargı Olamaz Yargının Etik Olmasının Dış Koşulları Etik Yargılamanın İçsel Koşulları Yargı Etiği Kodlarının Değerlendirilmesi Yargı Nasıl Etik Olur? Bangalore Yargı Etiği İlkeleri ÖZET Ticaret etiği’nden söz eden bir kişiye “ticaret yaparken nasıl etik olunur?” diye sorulmuş, o da “ticaret ve etik birada olmaz, insan bunlardan birini seçmeli” diye yanıtlamış. Bir anekdot olan ve ticaretle ilgili olarak da doğru olmayan bu görüş, iş yargıya gelince hiç doğru değildir. Bırakın yargı ve etiğin bir arada olamamasını, “yargı, etik olmadan yargı olamaz”, “etik olmak adil yargılamanın önkoşuludur, olmazsa …
Devamını oku »Uzlaşı Hukuku ve Etik
Uzlaşı Hukuku ve Etik / Av. İhsan Berkhan Bir kitap yazarı, hâkimin olduğu mahkemede mevcut veya muhtemel bir davası yoksa, kitabın değeri makul sınırları aşmıyorsa, bu durum hakimden bir beklentiye neden olmuyorsa ve hakimin tarafsızlık görüntüsünü zedelemiyorsa, kitabı hakime hediye etmesinde yargı etiği açısından hiçbir engel bulunmamaktadır[1]. Bu kitabın yazarları bir mahkemenin hakimi ile aynı hukuk dalında bilirkişilik yapan bir avukat ise bir başka hakime hediye edilmesinde belki aynı kıstaslar göz önünde bulundurulup, tarafsızlık görüntüsünün zedelenip zedelenmediğine bakılması gerekir ise de birlikte kitap yazılması bile tarafsızlık ilkesine uygun görülmemiştir[2]. Tarafsızlık ilkesi bakımından iki örnek ile başladığımız yargı etiği ve daha …
Devamını oku »Avukatlıkta Meslek Etiği
Avukatlıkta Meslek Etiği / Av. Güneş Gürseler Yargısal etik standartları hukukun üstünlüğüne saygı duyan ülkelerde geçerli olur. Avukatlıkta meslek etiğini yani avukatların mesleklerini icra ederken uyması gereken etik kurallarını irdelerken öncelikle avukatlık mesleğinin genel bir çerçevesini çizerek nasıl bir meslek olduğu ve ilkeleri üzerinde durmak gerekir. Bunu yaparken en önemli yardımcı Anayasa Mahkemesi’nin Esas 2007/16, Karar 2009/147 sayılı ve 15.10.2009 tarihli kararıdır. İzzet Güneş Gürseler ANAYASA MAHKEMESİ KARARINDA AVUKATLIK Anayasa Mahkemesi’nin, 5558 sayılı “Avukatlık Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun avukatlık sınavını kaldıran, 1. maddesini iptal eden Esas 2007/16, Karar 2009/147 sayılı ve15.10.2009 tarihli kararı gerekçeli olarak 8.1.2010 tarih ve 27456 …
Devamını oku »Yargı Etiği İlkeleri: Samimiyete ve Liyakate Davet
Yargı Etiği İlkeleri: Samimiyete ve Liyakate Davet / Ayşe Sarısu Pehlivan – Yargıçlar Sendikası Başkanı 2019 yılında Türk Yargı Etiği Bildirgesi Resmi Gazetede ilan edilmiştir. Yargı Etiği İlkelerinin İlk şartı; hakim ve savcılar insan onuruna saygılıdır insan haklarını korur ve herkese eşit davranır. İkincisi; Hakim ve savcılar bağımsızdır. Üçüncüsü; Hakim ve savcılar tarafsızdır. Dördüncüsü; Hakim ve savcılar dürüst ve tutarlıdır. Beşincisi; Hakim ve savcılar yargıya olan güveni temsil ederler Altıncısı; Hakim ve savcılar mahremiyeti gözetirler Yedincisi; Hakim ve savcılar mesleğe yaraşır şekilde davranırlar Sekizincisi; Hakim ve savcılar yetkindir ve mesleklerinde özenli davranır. Türk Yargı Etiği Bildirgesi Ana başlıkları bu şekilde …
Devamını oku »Yargı etiği mi o da ne?
YARGI ETİĞİ Mİ O DA NE ? / İbrahim Fikri Talman- (E)Yargıç “Yargı Etiği İlkelerini Nasıl Yaşama Geçirebiliriz?” sorunu, daha doğrusu sorunsalı bana hayli zorlayıcı geldi. Nasıl olmasın ki, yaklaşık 45 yılını yargıya vermiş biri olarak, çalıştığım süre boyunca yargı etiğinin, bırakın gerektiği gibi uygulanmasını, asgari düzeyde bile bunun gerçekleştiğini hatırlamıyorum. Kendimi hariç tutmaksızın söylemem gerekirse, mesleğe başladığım 1981 yılında yargı etiğini bir kavram olarak bile duymadığım gibi, görevdeki diğer meslektaşlar da bu konuda bir şeyler biliyor değildi. Çünkü, hiç kimsenin sözünü etmediği bir konuydu. Belki avukat meslektaşlarımızdan ve üniversite öğretim üyelerinden bilenler vardı ama onlar da bunu yansıtıyor ya …
Devamını oku »Yargı Etiği: Adı Var, Kendisi Yok (mu?)
Yargı Etiği: Adı Var, Kendisi Yok (mu?) / Av. Çağla ÜREDEN Her demokrasinin benimsediği kuvvetler ayrılığı ilkesi hukuk devletinin vazgeçilemez temel koşulu, en önemli gereklerinden ve kurucu öğelerinden biridir. Kuvvetler ayrılığı ile devletin gücü, hiçbiri birbirinden üstün olmayan, tamamen farklı olmalarına rağmen eşit oldukları kabul edilen yasama, yürütme ve yargı organlarına dağıtılır. Böylece hem kısıtlanan devlet gücünün tek bir elde toplanıp kötüye kullanılması önlenir hem de bu organlar birbirini denetleyerek dengeler. Ancak geçmişten günümüze dünya siyasi tarihini incelediğimizde anlaşılmaktadır ki, en fazla keyfi ve kötüye kullanılan güç sübjektif olması sebebiyle hep yürütme olmuştur. İşte bu noktada gerek insanın temel hak …
Devamını oku »Etik Kavramı, Yargı Etiği İlkeleri ve Bu İlkelerin Yaşama Geçirilmesi Üzerine Bir Çalışma
ETİK KAVRAMI, YARGI ETİĞİ İLKELERİ VE BU İLKELERİN YAŞAMA GEÇİRİLMESİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA / Av. Vedat Ahsen Coşar Yunanca “kişilik, karakter” anlamına gelen “ethos” sözcüğünden türetilmiş olan “etik”, insanların bireysel ve toplumsal anlamda kurdukları ilişkilerin temelinde var olan değerleri, kuralları, doğru-yanlış, iyi-kötü gibi kavramları araştıran, doğru davranışlarda bulunmak, doğru bir insan olmak ve insani değerler hakkında düşünme pratiği yapmak üzerine kurulu olan felsefi bir disiplindir. Vedat Ahsen Coşar Aristoteles’in “Nicomachean Ethics” isimli özgün eserinde “Pratik, hem etiğin var olma koşulu ve hem de onun hedefidir. O nedenle soylu olan üzerine, adil olan üzerine, kısaca sitede/devlette bilim üzerine verilen dersten yararlanmak …
Devamını oku »Yargıçlar Sendikasının Yargı Bağımsızlığına ilişkin Görüş ve Önerileri
Yargıçlar Sendikası tarafından düzenlenen Yargı Bağımsızlığına ilişkin Görüş ve Öneriler, 2023 yılı Haziran ayında hazırlanarak; Adalet ve Kalkınma Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, İyi Parti, Milliyetçi Hareket Partisi, Halkların Demokratik Partisi genel başkanlıkları ile TBMM Anayasa Komisyonu ve TBMM Adalet Komisyonu ve Türkiye Barolar Birliği Başkanlıklarına gönderilmiştir. Yargıçlar Sendikasının Yargı Bağımsızlığına ilişkin Görüş ve Önerileri; Anayasa’nın Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına ilişkin Öneriler, 2802 Sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu’nun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına ilişkin Öneriler ve 3087 Sayılı Hakimler ve Savcılar Kurulu Kanunu’nun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına ilişkin Öneriler’den oluşmaktadır. Görüş ve önerilerin ekindeki taslak metinler bir manifesto eşliğinde ilan edilerek ilgili …
Devamını oku »Yargıçların Statüsü Hakkında Avrupa Şartı
Yargıçların Statüsü Hakkında Avrupa Şartı, Avrupa ülkelerinden ve uluslararası yargıç örgütlerinden gelen katılımcılar tarafından 10 Temmuz 1998 tarihinde Strazburg’da kabul edilmiştir. Kabul edilen metin, Orta ve Doğu Avrupa Ülkeleri Yüksek Mahkemeleri Başkanlarının 12-14 Ekim 1998 tarihinde Kiev’de yaptıkları toplantıda ve 25 Avrupa ülkesinin Adalet Bakanlarının 8-10 Nisan 1999 tarihinde Lizbon’da yaptıkları toplantıda desteklenmiştir. Avrupa Konseyi bünyesinde yürütülen Yargıçların Statüsü Hakkında Avrupa Şartı’nda; hakimlerin seçimi, atanması, tayini, kariyer ilerlemeleri ve meslekten ayrılmaları ile ilgili her kararın yasama ve yürütme organlarından bağımsız bir organ tarafından alınması zorunlu olarak görülmektedir. Yargıçların Statüsü Hakkında Avrupa Şartı Strazbourg, 8-10 Temmuz 1998 1. Genel Prensipler 1.1 …
Devamını oku »Roma Şartı – Savcılara İlişkin Avrupa Norm ve İlkeleri
Roma Şartı – Savcılara İlişkin Avrupa Norm ve İlkeleri; Avrupa Savcıları Danışma Konseyi’nin (CCPE) Savcılara İlişkin Avrupa Norm ve İlkeleri Hakkında Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin Dikkatine Sunduğu 9(2014) Sayılı Görüş’tür. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından, üye devletlere yönelik hazırlanan “ceza adalet sisteminde savcılığın rolü” konulu Rec(2000)19 sayılı Tavsiye Kararı‘nın uygulanması çerçevesinde görevlendirilen Avrupa Savcıları Danışma Konseyi (CCPE); Roma Şartı olarak tanımlanan Savcılara İlişkin Avrupa Norm ve İlkeleri(European norms and principles concerning prosecutors) 17 Aralık 2014 tarihinde kabul ederek onaylamıştır. Roma Şartı 20 maddeden oluşmakla birlikte, 123 madde halinde açıklanan prensiplere ilişkin ayrıntılı ve açıklayıcı notlar ile 31 başlık halinde listelenen Uluslararası Belgeler Listesi Avrupa Konseyinin dikkatine …
Devamını oku »Budapeşte İlkeleri-Savcılar İçin Etik ve Davranış Biçimlerine İlişkin Avrupa İlkeleri
Budapeşte İlkeleri-Savcılar İçin Etik ve Davranış Biçimlerine İlişkin Avrupa İlkeleri (European Guidelines on Ethics and Conduct for Public Prosecutors – The Budapest Guidelines) 31 Mayıs 2005’de Avrupa Savcıları Konferansında kabul edilmiştir. Giriş 1. Savcılar, ceza adalet sisteminde kilit rol oynarlar ve ayrıca bazı yargı sistemlerinde meşruiyetin genel koruyucuları olarak ticaret hukuku, medeni hukuk ve idare hukuku gibi alanlardaki diğer vazifelerle de görevlidirler. 2. Bu husus çerçevesinde Avrupa Savcıları Konferansı, savcılar için ortak ilkelerin belirlenmesinin teşvik edilmesi gerektiği kanaatine ulaşmış ve Konferansın Mayıs 2005’te Budapeşte’de düzenlenen genel oturumunda savcılara yönelik Etik ve Davranış Biçimlerine ilişkin aşağıdaki Avrupa İlkeleri onaylanmıştır. 3. Avrupa Konseyi …
Devamını oku »Yargı Reformu Strateji Belgesi
Yargı Reformu Strateji Belgesi, hukuk devletinin güçlendirilmesi, hak ve özgürlüklerin korunup geliştirilmesi, etkin ve hızlı işleyen bir adalet sisteminin oluşturulması amacıyla Avrupa Birliği Hukuku perspektifi çerçevesinde hazırlanarak ilan edilmektedir. Adalet Bakanlığı İnsan Hakları 2021 Eylem Planı Avrupa Birliği müktesebatı ile uyum sağlanması amacıyla müzakere süreci devam etmekte, müzakere sürecinde “Yargı ve Temel Haklar” başlıklı 23’üncü Fasıl kapsamına yargı reformu çalışmaları devam etmektedir. Yargı Reformu Strateji Belgelerinin ilki 2009 yılında hazırlanmış, 2009 yılında hazırlanan belge 2015 yılında güncellenerek ilan edilmiştir. Yargı Reformu Strateji Belgelerinin üçüncüsü 30 Mayıs 2019 tarihinde açıklanmıştır. Yeni strateji belgesi önceki belgelerin devamı niteliğindedir. Yargı Reformu Strateji Belgesi 2023 Yargı Vizyonu hedefiyle Güven Veren …
Devamını oku »Avrupa Hakimleri Danışma Konseyi (CCJE)
Avrupa Hakemleri Danışma Konseyi(CCJE), Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından 2000 yılında kurulmuştur. Bağımsızlığın, tarafsızlığın ve hakimlerin yeterliliğine ilişkin danışma organı olan CCJE, yargı gücünün demokratik bir toplumdaki temel rolünü sağlamak üzere yalnızca yargıçlardan oluşan uluslararası bir organizasyondaki ilk organdır. Avrupa Konseyi, hakimler ile savcıların statüsüne ve adalet sisteminin kalitesine, hukukun üstünlüğü ve insan haklarının ve örgütlenme için kilit değerler olan temel özgürlüklerin teşviki ve korunmasına büyük önem vermektedir. Güçlü ve bağımsız bir yargı temel hedeftir. Gerektiğinde üye devletlerden, hakimlerin statüsü ve durumu ile ilgili özel problemleri incelemeleri istenebilir. Avrupa Konseyi, yasama organı, yürütme ve yargı arasında karşılıklı saygıyı sağlamak ve …
Devamını oku »