Tarihten Bugüne İnsan Hakları Bildirgeleri

Haziran 19, 2021 Evrensel Metinler, Hukuk tarihi, Hukukbook

Magna Carta-Charta Libertatum (15 Haziran 1215)

Magna Carta (Büyük Ferman) veya Magna Carta Libertatum (Büyük Özgürlük Fermanı), 1215 yılında imzalanmış bir İngiliz belgesidir. Bu belge ile kral ilk kez yetkilerini kısıtlamış halka bazı hak ve özgürlükler tanımıştır.

Augsburg Din Barışı ve Hoşgörü Bildirgesi (25 Eylül 1555)

Augsburg Din Barışı ve Hoşgörü Bildirgesi, Katolik Kilisesi tarafından aforoz edilen keşiş Martin Luther ekolünü benimseyenler ile Katolikler arasında 25 Eylül 1555 tarihinde imzalanan barış antlaşmasıdır. Tarihte yazılmış önemli evrensel hukuki metinlerden biri olarak kabul görmektedir. Yapılan antlaşma yarım yüzyılı aşan bir süre boyunca Roma-Germen İmparatorluğunda çatışmasız bir ortam yaratmış ve barış sağlamıştır.

Hollanda Bağımsızlık Bildirgesi (26 Temmuz 1581)

Nantes Fermanı (13 Nisan 1598)

Nantes Fermanı veya Nant Buyruğu Fransızcada édit de nantes diye ifade edilmektedir. Ferman,13 Nisan 1598 tarihinde Fransa Kralı IV. Henry tarafından yayınlanmıştır ve ilk evrensel insan hakları metinlerinden sayılmaktadır. Fermanın yayımlanmasının temel sebebi Fransa’nın uzun yıllar boyunca din savaşlarının içinde olması ve yoğun bir istikrarsızlık yaşamasıdır. Ferman, çoğunluğu Katolik olan ülkede Calvinciprotestanlara önemli haklar vermiş, dinde reformu savunan cemaatlerin varlığı resmen tanınmıştır.

Mayflower Sözleşmesi, (11 Kasım 1620)

Mayflower Sözleşmesi, Amerika Birleşik Devletleri’nde ortaya çıkan ilk genel hukuk metinlerinden biridir ve bugünkü ABD Anayasasının şekillenmesinde ilham kaynağı olan çalışmalardandır. Mayflower isimli gemi ile 1620 yılında Kuzey Amerika’ya göç eden İngilizler; bu kıtaya sonradan göç edecek diğer insanlarla birlikte ortak yaşamın mümkün olabilmesi için kıtaya sonradan geleceklerin de katılabileceği bu sözleşmeyi akdederek asgari bir konsensüs oluşturmuşlardır.

İngiliz Haklar Bildirgesi (Petition of Rights), (17 Haziran 1628)

İngiltere’nin Özgür Halkının İlk Anlaşması, (Birinci Leveller Bildirgesi) (1647)

İngiltere’nin Özgür Halkının İlk Anlaşması, 1647 tarihinde ilan edilmiştir. Birinci Leveller Bildirgesi olarak da bilinmektedir. Tarihteki insan haklarına ilişkin kabul edilmiş olan önemli evrensel belgelerden biri olarak kabul edilmektedir.

İngiltere’nin Özgür Halkının Anlaşması, (Leveller Sonuç Bildirgesi) (1 Mayıs 1649)

Habeas Corpus Bildirgesi (1679)

İngiliz İnsan Hakları Bildirgesi (Bill of Rights) (1689)

Pul Kanunu Kongresi Bildirgesi (19 Ekim 1765)

Massachusetts Meclisi, tüm kolonileri Ekim 1765’te New York’ta toplanacak Pul Yasası Kongresi’ne temsilci göndermeye çağırmış; dokuz koloniden gelen yirmi yedi temsilcinin katıldığı Kongre, parlamentonun Amerika işlerine karışmasını önleyerek bir kamuoyu oluşturmuştur. Kongre, “kendi meclisleri dışında hiçbir kuruluşun anayasaya uygun olarak ne vergi koyabildiğini ne de koyabileceğini” ve Pul Yasası’nda “kolonicilerin hak ve özgürlüklerini ihlale yönelik açık bir eğilim olduğunu” ilan eden bir dizi karar almıştır. Kongre, bildirgeyi 19 Ekim 1765 yılına ilan etmiştir.