Türkiye Noterler Birliği Etik Kuralları

Türkiye Noterler Birliği Etik Kuralları, Türkiye Noterler Birliği Yönetim Kurulunun 03.06.2008 günlü ve 80 sayılı kararı ile kabulüne ve onay için Kongreye sunulmasına karar verilen “Noterlik Mesleğinde Uyulması Zorunlu Etik Kurallar”, Hukuk Komisyonu’nun sunduğu 20 karar sayılı ve 13 numaralı önerge üzerine 37. Olağan Kongrede görüşülerek oybirliği ile kabul edilmiştir. 17-19.12.2008 günlü Yönetim Kurulu toplantılarında tekrar görüşülen “Noterlik Mesleğinde Uyulması Zorunlu Etik Kurallar”; 79 ve 119 sayılı kararlar uyarınca 17 Aralık 2008 tarihinden itibaren yürürlüğe konulmuştur.

Genel Hükümler

Amaç

Madde 1 – Bu düzenlemenin amacı, noterlik görevinin yasalara, tüzüklere, yönetmeliklere ve Türkiye Noterler Birliği genelgeleri ile ilgili mevzuat hükümlerine uygun, tarafsız, güven verici ve saygın olarak yapılması için; noterlik dairesi ile iş koşullarında ve işlem sırasında, öncesinde veya sonrasında noter, noterlik personeli, işlem ilgilileri, noterlik kurum ve kuruluşları ile meslektaşlar arasında uyulacak kuralları belirlemektir.

Kapsam

Madde 2 – Bu kurallar, noterlik dairesi içinde ve dışında noterlik kurumuna olan güveni sağlamak amacıyla noterleri ve noter çalışanlarını kapsar.

Dayanak

Madde 3 – Bu kurallar, Noterlik Kanunu 166/5 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Madde 4 – Bu düzenlemede geçmekte olan:

• Noter deyimi; noterler ile geçici yetkili noter yardımcılarını kapsar.

• Noter çalışanı deyimi; noterlik dairelerinde çalışan tüm personeli,

• Birlik deyimi; Türkiye Noterler Birliğini,

• Oda deyimi; Türkiye’deki noter odalarını,

• Başkan deyimi; Türkiye Noterler Birliği Başkanı’nı,

• Etik kurallar deyimi; yasa ve yönetmelik ve bu tebliğde yazılı bulunan noterlik mesleğinin gelenek ve görenekleri ile uyulması zorunlu meslek kurallarını,

ifade etmektedir.

Noterlik Mesleğinin Özellikleri ve Kuralları

Madde 5 – Noterler için belirlenmiş bulunan etik kurallar, uyulması gereken prensiplerdir.

Madde 6 – Noterlik Mesleğinin Uyulması Zorunlu Olan Etik Kuralları:

Noterler;

6- 1- Noterlik hizmetinin görülmesinde sürekli gelişimi, katılımcılığı, saydamlığı, tarafsızlığı, dürüstlüğü, kamu yararını gözetmeyi, hesap verebilirliği, öngörülebilirliği, hizmette yerindeliği esas alırlar.

6- 2- Noterlik işlemlerinin, ihtiyaca uygun, etkin, hızlı ve verimli biçimde yapılmasını; işlem kalitesinin ve hukuki güvenliğin artırılmasını; işlemden yararlananların ihtiyacına uygun, hukukun gelişmesinde etkin sonuçlar alınmasını hedeflerler.

6- 3- Notere ve noterliklere güveni sağlayacak şekilde davranırlar ve görevlerinin gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını tüm yaşantılarında davranışlarıyla gösterirler.

6- 4- Toplumun ve devletin değerlerine karşı saygı gösterirler.

6- 5- Çalışan personelinin verimli çalışmasını sağlayarak hizmet kalitesini artırır, personelin usulsüzlük yapmasını önlemek için gerekli tedbirleri alır, iş disiplinini sağlarlar.

6- 6- Etik kültürünün yerleşmesi ve geliştirilmesi konusunda her türlü çalışmayı yaparlar.

6- 7- Birbirlerine karşı iyi ve saygılı davranmalı, birbirlerine bilgi bakımından yardımcı olmalı, tescil ve aracılık hizmetlerinde gereken duyarlılığı göstermelidirler.

6- 8- Kanunen noterlik mesleği ve görevi ile bağdaşmayan hiçbir iş ve işlem yapamazlar.

6- 9- Başkalarına kefil olamazlar.

6- 10- Kendileriyle, personelleri ve kanunda gösterilen yakınlıktaki hısımları ile ilgili iş ve işlemleri yapamazlar.

6- 11- Kanunların emrettiği durumlar dışında yaptıkları işlemler hakkında ilgilisinden başkasına bilgi veremezler. Hiçbir neden ve şekilde açıklamalarda bulunamazlar.

6- 12- Kanunen bulundukları mevkiler ve yüklendikleri görevlerden yararlanarak kendilerine veya yakınlarına çıkar sağlayamazlar.

6- 13- Noter dairelerini, görevlerinin ve hizmetlerinin anlam ve gereğine uygun bir şekilde düzenlemek ve Noterler Birliğince tespit edilen standartlara uygun olarak tefriş etmek zorundadırlar.

6- 14- Türkiye Noterler Birliği kılık kıyafet yönetmeliği hükümlerine uyarak, notere yaraşır biçimde kıyafetlerle dairelerine gelmeye özen göstermelidirler.

6- 15- Dairelerinde çalışanlarla her yıl yasa ve yönetmelikle belirtildiği gibi iş sözleşmesi yapmalı ve bunları bağlı bulunduğu noter odası ile bölge çalışma müdürlüklerine göndermelidirler. Süresi dolan sözleşmelerin yenilenmesinde, ücret artışında veya başka bir noterliğe atama halinde (sözleşme süresi dolmuş ise) yapılacak ücret artışlarında gerekli özeni göstermelidirler.

6- 16- Oda genel kurullarınca tespit edilen resmi çalışma saatleri içinde dairelerini açık bulundurmak zorundadırlar.

6- 17- Yüksek yargı organları, mahkemeler, hakim ve Cumhuriyet savcıları, bakanlıklar, üst düzey yöneticiler, iş sahipleri, bürokratlar, mülki ve yerel yöneticiler ile resmi daireler ve tüm meslektaşlarıyla iletişim ve yazışmalarında notere yakışacak ciddiyet ve nezaket kuralları içinde davranmak zorundadırlar.

6- 18- Türkiye Noterler Birliğine, noter odalarına karşı kanun, yönetmelik, karar ve anlaşmalarla meydana gelen ve genel yazı ile istenilen yükümlülükleri aynen yerine getirmek, istenen bilgi ve belgeleri derhal ve eksiksiz odalara bildirmek veya vermek zorundadırlar.

6- 19- Kanunlara, yönetmeliklere Türkiye Noterler Birliğinin genelgelerine, emir ve genel yazılarına, ahlâk ve adaba uygun olmayan hiçbir iş ve işlem yapamazlar.

6- 20- Meslektaşlarının tutum ve davranışları hakkında kötü söz söyleyemez, dedikodu yapamazlar.

6- 21- Noterlik mesleğini ve meslektaşlarını herhangi bir şekilde küçük düşürecek, aşağılayacak, mesleğin vakar ve meslektaşlarının onurunu rencide edecek tutum ve davranışlardan kaçınmalıdırlar.

6- 22- Yaptıkları işlemlerde tarafsızlık, eşitlik, bağımsızlık ve objektiflik ilkelerine uymak zorundadırlar.

6- 23- Herhangi bir nedenle, noterlik ücretlerinden ve gelirlerinden kısmen veya tamamen indirim yapamazlar, vazgeçemezler.

6- 24- Fazla gelir sağlayacak, iş adedini arttıracak, rekabete yol açacak hiçbir davranış içine giremezler. Rekabet amacı ile resmi daire yetkilileri, özel ve tüzel kişiler ile ilişkiler kuramaz, anlaşmalar yapamazlar. Noterler kendi aralarında dahi böyle bir ilişki içinde olamazlar.

6- 25- Yasal ve haklı neden olmaksızın dairelerine getirilen işleri yapmaktan çekinemezler, reddedemezler.

6- 26- Basılı kağıtlarında, kartvizitlerinde, daire adres ve yerlerini gösterir levhalarında, telefon rehberinde, herhangi bir nedenle verdikleri ilanlarda rekabete neden olabilecek ibareler kullanmaktan kaçınmalıdırlar.

6- 27- Daha fazla olanak ve koşullar temin ve yüksek ücret vaadi ile diğer bir daireden personel alınması, meslek dayanışmasına, birlik ve beraberlik ruhuna ve noterlik ahlâkına ters düşeceğinden, bu durumdaki personeli ancak noterinden muvafakat alarak çalıştırabilirler. (Son cümle Yönetim Kurulunun 12.03.2014 t. ve 114 s. kararı ile eklendi.) Başka bir noterliğe atanan noter, personelin bir kısmını yeni atandığı noterliğe götürebilmesi için; ayrıldığı noterlikteki mesleki faaliyetin devamı ve ifası bakımından, noterlik iş ve işlemlerine vakıf ve yeter sayıdaki personeli bırakmak zorundadır.

6- 28- Meslektaşlarının birlik ve beraberliklerine, mesleki dayanışma içinde bulunmalarına, birbirlerine duydukları saygı ve sevginin devamına uymayan her türlü davranışlardan uzak kalmaya özen göstermelidirler.

6- 29- Mesleki dayanışmanın gereği olarak birbirlerinin sevinçlerine, kederlerine birer kardeş gibi davranmak, birlikte sevinmek, birlikte üzülmek esasına sadık kalarak ve en sıkı ilişkiler içinde bulunarak yardımlaşmalıdırlar.

6- 30- Noterlik dairelerinin eşya devir ve teslimlerinde; Türkiye Noterler Birliğinin düzenlediği yönetmelik hükümlerine ve esaslarına, bağlı bulundukları noter odalarının her çeşit takdir ve tespitlerine aynen uymak ve bunları uygulamak zorundadırlar.

6- 31- Dairelerinin devir ve teslim işlemlerinde birbirlerine gerekli saygı ve anlayışı göstermeli, objektif hareket etmeli, emekliye ayrılan noterlerin mevcut halini de düşünerek ihtilaf yaratmamaya özen göstermelidirler.

6- 32- Mesleğin genel yararlarını, kişisel yararların üzerinde tutma yönünde duyarlı davranmalıdırlar.

6- 33- İşleri sebebiyle öğrendikleri, suç oluşturmayan özel ve ticari sırları gizli tutarlar, başkalarına açıklamazlar; ilgililerle saygı hudutları içinde konuşur, gereksiz yakınlıktan kaçınırlar, ilişkilerde iş sahipleri ile uygun mesafede olurlar.

6- 34- Meslektaşlar arası uyuşmazlıklardan dolayı sorunun çözümünün öncelikle mesleki örgüt yapısı içerisinde aranmasını amaçlamalıdırlar.

Çeşitli Hükümler

Etik Kurulu

Madde 7 – Birlik Yönetim Kurulu gerek görmesi halinde Etik Kurulu kurar ve çalışma usul ve esaslarını belirler.

Madde 8 – Noterlik mesleğinin uyulması zorunlu etik kurallarına uyulmaması halinde disiplin cezası uygulanır.

Yürürlük

Madde 9 – İşbu kurallar Birlik Yönetim Kurulunca kabul edilerek Türkiye Noterler Birliği Kongresince onaylanması tarihinden itibaren önceki kuralların yerine geçmek üzere yürürlüğe girer.

Etik Kurulu

Madde 10 – Bu kuralları Birlik Yönetim Kurulu yürütür.