Hukuk Ansiklopedisi
Uluslararası Menkul Kıymetler Komisyonları Örgütü Etik İlkeleri; Sermaye Piyasası Kurulunun 1988 yılından beri üye olduğu Uluslararası Menkul Kıymetler Komisyonları tarafından kabul edilmiştir.
International Organization of Securities Commissions-IOSCO); sermaye piyasaları gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin sermaye piyasalarını düzenleyici otoritelerinin uluslararası alanda koordinasyon ve işbirliğini geliştirmek ¸zere oluşturdukları bir kuruluştur.
1990 yılı başlarında IOSCO Teknik Komitesi (Komite) sermaye piyasaları alanında t¸m ¸lkelere yol gˆsterici nitelikte olacak uluslararası ìEtik Davranışî ilkelerinin belirlenmesi amacıyla bir Áalışma grubu oluşturmuştur. Etik davranış kavramını kullanırken Komitenin amacı piyasanın b¸t¸nl¸ğ¸n¸ ve m¸şterileri Áıkarlarının ˆnceliğini korumak ¸zere oluşturulacak ve finansal aracılara
uygulanacak kuralların oluşturulması olmuştur.
«alışma grubunun hazırladığı raporda yer alan ˆnemli hususlara aşağıda ˆzet olarak değinilmektedir. İş ahlakı kurallarının uluslararası d¸zeyde ˆnem kazanmasının temel nedeninin 1970ílerden bug¸ne finansal piyasalarda meydana gelen değişimle birlikte ortaya Áıkan uluslarasılaşma olgusu olduğu ifade edilmekte, uluslarasılaşma olgusuna paralel bir başka değişim olarak da kurumsal yatırımcıların piyasalardaki payında ˆnemli artışlar ve bunların uluslararası d¸zeyde yatırımda bulunması belirtilmektedir.
«alışma grubu esas olarak finansal hizmet sunanlara yˆnelik ilkeler belirlemiştir. Bu ilkeler piyasanın g¸venliğini sağlamaya yˆnelik finansal yeterlilik ilkelerinden ayrı olmakla beraber yatırımcıların g¸veninin ve piyasanın işleyişinin geliştirilmesinde birbirini tamamlamaktadır. ÷nerilen ilkeler menkul kıymetler ile t¸m t¸rev araÁların alım satımı ile uğraşan ve bunlara yˆnelik tavsiyelerde bulunan
firmalara, bu firmaların Áalışanlarına ve temsilcilerine uygulanacaktır.
«alışma Grubuínun ˆnerileri 1990 yılının Kasım ayında bir IOSCO ÷nergeísi şeklinde IOSCO Başkanlar Komitesiínde kabul edilmiştir. Eyl¸l 2000 itibarıyla 58 IOSCO ¸yesi sˆzkonusu ˆnergeyi kabul etmiş olup T¸rkiyeíyi temsilen Kurulumuz bu 58 ¸ye arasında yer almamaktadır. ÷nergeíde yer alan ilkeler aşağıda verilmektedir;
1. Dürüst ve Adil Davranma
Firma faaliyetlerini yürütürken müşterilerinin çıkarlarını ve piyasaların bütünlüğünü göz önünde tutacak şekilde dürüst ve adil bir şekilde davranmalıdır.
2. Özen
Firma faaliyetlerinin yürütülmesinde müşterinin en fazla yararına olabilecek ve piyasanın dürüst biçimde işlemesini sağlayacak şekilde gereken ˆzen , titizlik ve dikkati göstermelidir.
3. Yetenek (Capabilities)
Firma faaliyetlerinde başarılı olabilmesi için gerekli olan prosedür ve kaynakları etkin olarak kullanabilme yeteneğine sahip olmalıdır.
4. Müşterilere İlişkin Bilgi
Firma, müşterilere verilen hizmetlere ilişkin olarak müşterilerinin yatırım ama.ları, yatırım deneyimleri ve mali durumları hakkındaki bilgileri araştırmalı ve söz konusu bilgileri müşterilerden temin etmelidir.
5. Müşteriler İçin Bilgi
Firma, müşterileri ile olan ilişkilerinde ilgili belgelere ilişkin yeterli açıklamada bulunmalıdır.
6. Çıkar Çatışması
Firma, müşterileri ile çıkar çatışmasından uzak durmaya çalışmalı ve eğer çıkar çatışması ile karşı karşıya kalınır ise müşterilerine adil davranmalıdır.
7. Uyum
Firmanın, müşterilerin çıkarlarını en iyi şekilde korumak ve piyasanın dürüst şekilde işlemesini sağlamak için tüm mesleki davranış kurallarına uyum konusunda gerekli ˆzeni göstermesi gerekmektedir
