Uluslararası PEN Yazarlar Birliği Kadın Hakları Bildirgesi

Uluslararası PEN Yazarlar Birliği Kadın Hakları Bildirgesi, 2017 Uluslararası PEN Kongresine katılan tüm merkezlerin oybirliğiyle kabul edilmiştir. Manifesto niteliğindeki bildirge tüm dillere çevrilmiş, Türkçe çevirisi Tarık Günersel tarafından yapılmış ve ayrıca Orta Asya ülkeleriyle paylaşılmıştır. PEN Yazarla Birliği, yayımladığı bildiriyle kadının toplumsal yaşamdaki baskılanan konumuna dikkat çekmiştir.

Uluslararası PEN Yazarlar Birliği Kadın Hakları Bildirgesi

Uluslararası PEN Tüzüğü’-nün ilk ve kurucu ilkesi şudur: “Edebiyat sınır tanımaz.” Buradaki “sınır” sözcüğünü ülke ve toplumlar arası sınırlar ile bağlantılı düşünmek gelenek olmuştur.

Oysa dünyada nice kadın açısından (aslında görece yakın zamana kadar tüm kadınlar açısından) ilk, son ve belki de en güçlü sınır oturduğu evin kapısı olagelmiştir: ana-baba ya da koca evinin kapısı.

Özgürce konuşabilmek, okuma ve yazma hakları için kadınların dolaşma hakkı olmalıdır: Kadın hem somut mekânda hem de toplum hayatı ile kendi zihninde özgürce dolaşabilmelidir. Ne var ki pek az toplum düzeninde tek başına yürüyen bir kadına düşmanca bakılmıyor.

PEN gerek ev duvarları arasında gerekse kamu alanında kadına yönelik tüm şiddet biçimlerinin tehlikeli sansür türlerine yol açtığı görüşündedir. Dünyanın her yerinde kültür, din ve gelenek çoğu kez insan haklarından üstün tutulmakta, kadın ve kızlara zarar vermeye yönelik birer gerekçe sayılmaktadır.

PEN açısından, bir insanı susturmak onun varlığını inkârdır. Bir tür ölümdür. Kadınlar yaratıcılık ile bilgi alanlarında her bakımdan özgürce davranamazsa insanlık eksik ve yoksun kalır.

PEN ŞU ULUSLARARASI İLKELERİ SAVUNUR

1. ŞİDDETSİZLİK

Kadın ve kızlara yönelik her türlü şiddete son vermek -yasal, bedensel, cinsel, psikolojik, sözlü ve dijital olanlar dahil. Kadınlarla kızların kendilerini özgürce ifade edebileceği bir çevre oluşturmak. Cinsiyet temelli her türlü şiddeti kapsamlı araştırın ve ceza ile karşılık görmesini sağlamak. Kurbanlara yardım etmek, tazminat ödemek.

2. GÜVENLİK

Kadın yazar ve gazetecileri korumak. Dünyada ve internet ortamında kadın yazar ve gazetecilere yönelik şiddete karşı çıkmak.

3. EĞİTİM

Eğitimin her düzeyinde cinsiyet ayırımcılığına son vermek. Tüm kadın ve kızların eğitim haklarını gözetmek, okuma yazma haklarını güvenceye almak.

4. EŞİTLİK

Hukukta kadın-erkek eşitliğini sağlamak. Kadınlara karşı her türlü ayırımcılığı kınamak. Tüm insanların
eşitliğini sağlamaya yönelik olarak, kadın yazarların gelişip ilerlemesini desteklemek.

5. ERİŞİM

Yurttaşlık, siyaset, ekonomi ve kültür hakları bakımından kadınların erkeklerle eşitliğini savunmak; medyada ve edebiyatın tüm türlerinde tam ve özgür katılımlarına destek olmak; böylece kamunun saygısına yol açmak.

6. EŞDEĞER

Ekonomide kadın yazarların eşit katılımına destek olmak. Kadın yazar ve gazetecilere erkek meslektaşları ile eşit iş ve eşit gelir olanakları sağlamak.

 

DANIŞMANLAR

Jennifer Clement, Uluslararası PEN Başkanı,

Kätlin Kaldmaa,  Uluslararası PEN Uluslararası Sekreteri,

Margie Orford, Uluslararası PEN YK Üyesi ve Güney Afrika PEN Önceki Başkanı

Joanne Leedom-Ackerman, Uluslararası PEN Başkan Yardımcısı,

Teresa Cadete, Portekiz PEN Başkanı,

Lisa Appignanesi, İngiliz PEN Önceki Başkanı,

Gillian Slovo, İngiliz PEN Önceki Başkanı,

Aline Davidoff, Meksika PEN Önceki Başkanı,

Nina George, Alman PEN YK Üyesi,

Salil Tripathi, Uluslararası PEN Hapisteki Yazarlar Komitesi Başkanı

Sarah Lawson, Uluslararası PEN Kadın Yazarlar Komitesi Başkanı,

Ellah Allfrey Caroline Criado Perez, Deanna Rodger, Rebecca Servadio, Kamila Shamsie, Laure Thorel, Gaby Wood, Romana Cacchioli, Sarah Clarke, Josie O’Reilly (Uluslararası PEN)

DESTEKÇİLER

Uluslararası PEN Kadın Yazarlar Komitesi, MIRA, Slovenia, PEN Almanya, PEN Arjantin, PEN Estonya, PEN Finlandiya,PEN Güney Afrika, PEN İsveç, PEN Lübnan, PEN Meksika, PEN Myanmar (Burma),PEN Norveç, PEN Portekiz, PEN Quebec, PEN San Miguel, PEN Sierra Leone, PEN Sydney, PEN Trieste, PEN Türkiye, PEN Zimbabwe