Hukuk Ansiklopedisi
Uluslararası Zoralım Mahkemesi(Uluslararası Ganaim Mahkemesi), 1907 tarihli İkinci La Haye Konferansı Sözleşmeleri arasında yer alan “XII Nolu Uluslararası Zoralım Mahkemesi Kurulmasına Dair Sözleşme (the Convention Relative to the Creation of an International Prize Court)” ile kurulmasına karar verilen uluslararası bir mahkemedir. Sözleşme, “Bir Uluslararası Ganaim Divanının Tesisine İlişkin Sözleşme” olarak da adlandırılmaktadır.
1907 sözleşmesinin yargı yetkisini Yüksek Mahkemeye vermesi nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri Anayasası ile çeliştiğinin ileri sürülmesi ve Birleşik Krallığın da aynı gerekçelerle karşı çıkması üzerine 1908 ve 1909’da Londra’daki Deniz Konferansı’nda toplanan delegeler tarafından ABD’nin önerdiği değişiklikler görüşülmüş; Uluslararası Zoralım Mahkemesi’nin Kurulmasına Dair Sözleşme’ye Ek 19 Eylül 1910 tarihli Protokol(Additional Protocol to the Convention relative to the Establishment of an International Prize Court) La Haye’de imzalanmıştır. Kurulmasına karar verilen Uluslararası Zoralım Mahkemesi fiilen hayata geçememiştir.
Protokol; Arjantin, Belçika, Bolivya, Bulgaristan, Şili, Kolombiya, Küba, Danimarka, El Salvador, Fransa, Almanya, Guatemala, Haiti, İran İslam Cumhuriyeti, Meksika, Hollanda, Norveç, Panama, Peru, İsveç, Tayland, Amerika Birleşik Devletleri ve Uruguay tarafından imzalanmıştır. Osmanlı Devleti La Haye Sözleşmelerini imzalamamış ve onaylamamıştır. Sözleşme ve protokol sadece Nikaragua tarafından onaylanmıştır.
Tarihte bir uluslararası antlaşma aracılığı ile kurulması planlanan ilk uluslararası mahkeme ‘Uluslararası Zoralım Mahkemesidir. Mahkemenin kurulması için dayanak olan ‘’Uluslararası Zoralım Mahkemesi Sözleşmesi’’ ve sonradan imzalanan protokol yürürlüğe girmediğinden mahkeme faaliyet gösterememiştir.
’Milletler Arası Daimi Adalet Divanı’ Milletler Cemiyeti bünyesinde kurularak 15 Şubat 1922 tarihinde faaliyete başlamış ve 18 Nisan 1946 tarihinde faaliyetine son verilmiştir. Milletlerarası Daimi Adalet Divanının faaliyetine son verilmesiyle bu mahkemenin yerini Birleşmiş Milletler antlaşmasıyla kurulan ‘Uluslararası Adalet Divanı’ almıştır.
