Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilmesine Dair Avrupa Sözleşmesi Ek Protokol

Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilmesine Dair Avrupa Sözleşmesine Ek Protokol(Additional Protocol to the European Convention on Information on Foreign Law), 7 Haziran 1968 tarihinde Londra’da imzalanan sözleşmeye ek olarak 15 Mart 1978 tarihinde Strazburg’da kabul edilmiştir.

Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilmesine Dair Avrupa Sözleşmesi

Ek Protokol, Türkiye Cumhuriyeti adına 1 Eylül 1980 tarihinde imzalanmış ve 7 Nisan 2004 tarihli ve 5130 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunmuştur. “Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilmesine Dair Avrupa Sözleşmesine Ek Protokol”ün ekli beyan ile onaylanması; Dışişleri Bakanlığı’nın 16 Eylül 2004 tarihli ve AKGY/371852 sayılı yazısı üzerine, 31 Mayıs 1963 tarihli ve 244 sayılı Kanunun 3 üncü maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 23 Eylül 2004 tarihinde kararlaştırılmıştır.

Bu Protokol’ü imzalayan Avrupa Konseyi üyesi Devletler,

7 Haziran 1968 tarihinde Londra’da imzaya açılan, Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilmesine Dair Avrupa Sözleşmesi (bundan böyle “Sözleşme” olarak anılacaktır) hükümlerini dikkate alarak;

Anılan Sözleşme ile oluşturulan uluslar arası karşılıklı yardım sisteminin , ceza huuku ve usulü alanına da, Sözleşmeye katılan Akit taraflara açık çok yanlı bir çerçeve içinde, genişletilmesi isteğini göz önünde tutarak;

Yasal dava işlemlerine başvurmayı önleyen ekonomik engellerin ortadan kaldırılması ve ekonomik yönden durumları elverişli olmayan kimselerin üye devletlerde haklarını daha kolay kullanmaları amacıyla, ayrıca Sözleşme ile hukuki ve ticari konularda oluşturulan adli yardım ve danışmanlık alanındaki sistemin kapsamının genişletilmesi isteğini gözönünde tutarak;

Sözleşme’nin 1. maddesinin, 2. fıkrasının, iki veya daha fazla Akit Tarafın, kendi aralarında, Sözleşme kapsamını, Sözleşme’de değinilen başka alanlara genişletmeyi kararlaştırabilecekleri hükmünü öngördüğünü kaydederek;

Sözleşmenin 3. maddesinin 3. fıkrasının, iki veya daha fazla Akit tarafın, kendi aralarında, Sözleşmenin kapsamını adli makamlar dışındaki makamların taleplerine genişletmek hususunda anlaşabilecekleri hükmünü öngördüğünü kaydederek;

Aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır:

KISIM I

Madde 1

Âkit Taraflar, Sözleşme hükümlerine uygun olarak, cezai tedbirlerin yerine getirilmesine ilişkin kanun hükümleri ile birlikte kovuşturma makamları da dahil olmak üzere, ceza alanındaki adlî teşkilât ile maddi ve usul kanunları hakkında birbirlerine bilgi vermeyi üstlenirler. Bu yükümlülük, bilgi isteminde bulunulduğu sırada, talep eden Tarafın adlî makamlarının yargı yetkisine giren suçların kovuşturması ile ilgili tüm işlemlere uygulanır.

Madde 2

1. Maddede belirtilen alanda konular hakkındaki bir bilgi istemi:
2. Yalnız bir mahkemeden değil ayrıca suçların kovuşturulması veya kesinleşmiş ve bağlayıcı nitelikteki mahkumiyet kararlarının yerine getirilmesinde yargı yetkisini haiz bir adlî makamdan gelebilir; ve
3. Yalnız kovuşturmanın fiilen başlatılması halinde değil ayrıca kovuşturma başlatılmasının öngörülmesi halinde de yapılabilir.

KISIM II

Madde 3

Sözleşme’nin 1. Maddesinin 1. fıkrasında yer alan yükümlülük çerçevesinde Âkit Taraflar bilgi istemlerinin;

1. Yalnız bir adlî makamdan değil ayrıca resmî adlî yardım sistemi içinde ekonomik yönden zayıf durumda bulunan kimseler adına hareket eden veya yasal danışmanlık yapan herhangi bir kişi veya makamdan da gelebileceği;
2. Yalnız kovuşturmanın fiilen başlatılması halinde değil ayrıca kovuşturma başlatılmasının öngörülmesi halinde de yapılabileceği;

Hususlarında anlaşmaya varmışlardır.

Madde 4

1. Sözleşme’nin 2. maddesinin 2. fıkrasında öngörülen şekilde iletici makam olarak görev yapmak üzere bir veya birden fazla makam oluşturmamış veya tayin etmemiş olan her Âkit Taraf, bu Protokol’ün 3. maddesine uygun olarak herhangi bir bilgi isteminin yetkili yabancı alıcı makama iletilmesini sağlamak amacıyla bir makam veya makamları oluşturacak veya tayin edecektir.
2. Her Âkit Taraf önceki fıkra gereğince tayin ettiği veya oluşturduğu iletici makam veya makamların isim ve adresini Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne bildirecektir.

KISIM III

Madde 5

1. Her Devlet, imza sırasında veya onay, kabul, tasvip veya katılma belgesinin tevdi edildiği sırada, bu Protokol’ün I. ve II. Kısım hükümlerinden yalnız biriyle bağlı olacağını beyan edebilir.
2. Böyle bir beyanda bulunmuş olan bir Devlet daha sonra herhangi bir zamanda Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne bir bildirimde bulunmak suretiyle I. ve II. Kısımlardaki hükümlerin tamamıyla bağlı olacağını beyan edebilir. Söz konusu bildirim alındığı tarihten itibaren hüküm ifade edecektir.
3. I. ve II. Kısımlardaki hükümlerin tamamıyla bağlı olan bir Âkit Taraf, herhangi bir zamanda, Avrupa Konseyi Genel Sekreterine bir bildirimde bulunmak suretiyle I. ve II. Kısımlardan sadece birinin hükümleriyle bağlı olacağını beyan edebilir. Bu bildirim, alındığı tarihten altı ay sonra hüküm ifade edecektir.
4. I. veya II. Kısmın hükümleri yalnız söz konusu Kısımla bağlı bulunan Âkit Taraflar arasında uygulanacaktır.

Madde 6

1. Bu Protokol Sözleşme’yi imzalamış bulunan, Avrupa Konseyi Üyesi Devletlerin bu Protokol’e ve taraf olabilmeleri için;

a. Onay, kabul veya tasvip şartı olmaksızın imza ile;

b. Onay, kabul veya tasvip şartı ile imza halinde, onay, kabul veya tasvip ile;

imzalarına açık olacaktır.

2. Onay, kabul veya tasvip belgeleri Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne tevdi edilecektir.
3. Avrupa Konseyi üyesi bir Devlet Sözleşme’yi, aynı zamanda veya daha önceden onaylamamış veya kabul etmemiş olduğu takdirde, bu Protokol’ü onay, kabul veya tasvip şartı olmaksızın ne imzalayabilir ne de onaylayabilir, kabul veya tasvip edebilir.

Madde 7

1. Bu Protokol, Avrupa Konseyi’ne üye üç Devletin 6. madde hükümlerine uygun olarak bu Protokol’e taraf oldukları tarihten üç ay sonra yürürlüğe girecektir.
2. Bu Protokol onay, kabul veya tasvip şartı olmaksızın Protokol’ü daha sonra imzalayacak veya onaylayacak, kabul edecek ya da tasvip edecek her üye Devlet bakımından, söz konusu imza tarihinden veya onay, kabul veya tasvip belgesinin tevdi tarihinden üç ay sonra yürürlüğe girecektir.

Madde 8

1. Bu Protokol’ün yürürlüğe girmesinden sonra Sözleşmeye katılan veya katılmak için davet edilen her devlet Bakanlar Komitesi tarafından ayrıca bu Protokol’e de katılmaya davet edilebilecektir.
2. Bu katılma, tevdi edildiği tarihten üç ay sonra hüküm ifa edecek olan bir katılma belgesinin Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne tevdi suretiyle gerçekleşecektir.

Madde 9

1. Her Devlet, imza sırasında veya onay, kabul, tasvip veya katılma belgesinin tevdi edildiği esnada, bu Protokol’ün uygulanacağı ülke veya ülkeleri belirtebilir.
2. Her Devlet, onay, kabul, tasvip veya katılma belgesinin tevdii sırasında veya daha sonraki bir tarihte Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne yapacağı bir beyanla, bu Protokolü beyanında belirttiği ve uluslararası ilişkilerinden sorumlu olduğu veya adına yükümlülük almaya yetkili kılındığı diğer bir ülkeye veya ülkelere teşmil edebilir.
3. Önceki fıkraya uygun olarak yapılmış olan her beyan, söz konusu beyanda zikredilen herhangi bir ülkeyle ilgili olarak, Avrupa Konseyi Genel Sekreterine yapılacak bir bildirimle geri alınabilir. Söz konusu geri alınma, bildirimin Avrupa Konseyi Genel Sekreteri tarafından alındığı tarihten altı ay sonra hüküm ifade edecektir.

Madde 10

1. İlgili her Âkit Taraf, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’ne bildirimde bulunmak suretiyle bu Protokol’ün feshini ihbar edebilir.
2. Fesih, söz konusu bildirimin Avrupa Konseyi Genel Sekreteri tarafından alındığı tarihten altı ay sonra hüküm ifade edecektir.
3. Sözleşmenin feshi, otomatik olarak bu Protokol’ün de feshedilmesi sonucunu meydana getirecektir.

Madde 11

Avrupa Konseyi Genel Sekreteri, Konsey üyesi Devletlerle, Sözleşme’ye katılmış olan her Devlete aşağıdaki hususları bildirecektir:

a. Onay, kabul veya tasvip şartına bağlı olmayan her imzayı

b.Onay, kabul veya tasvip şartına bağlı olan her imzayı;

c.Her onay, kabul, tasvip veya katılma belgesinin tevdiini;

d. 7. madde gereğince bu Protokol’ün yürürlüğe girdiği her tarihi;

e. 4. madde hükümleri gereğince alınan her bildirimi;

f. 5. madde hükümleri gereğince alınan her beyan ve bildirimi;

g. 9. madde hükümleri gereğince alınan her beyan ve söz konusu her beyanın geri alınmasını;

h. 10. madde hükümleri gereğince alınan her bildirimle, fesih ihbarının hüküm ifade edeceği tarihi.

Bunu teyiden, usulüne uygun olarak yetkili kılınan aşağıdaki imza sahipleri bu Protokol’ü imzalamışlardır.

Avrupa Konseyi arşivlerinde saklanacak olan tek bir nüsha halinde, her iki metinde aynı derecede geçerli olmak üzere, İngilizce ve Fransızca olarak 15 Mart 1978 tarihinde, Strazburg’da düzenlenmiştir. Avrupa Konseyi Genel Sekreteri imzalayan ve katılan Devletlerin her birine onaylı örneklerini iletecektir.

BEYAN

Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilmesine Dair Avrupa Sözleşmesi’nin 2/2. maddesi ile bu Ek Protokol’ün 4. maddesi uyarınca, Adalet Bakanlığı, Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü Türk Hükümeti tarafından iletici makam olarak belirlenmiştir.

Yabancı Dil metni Resmî Gazete’nin mevcut baskısında bulunmaktadır.