Arşiv: Çin Halk Cumhuriyeti Anayasası

Çin Halk Cumhuriyeti Anayasası, Çin Halk Cumhuriyeti Dördüncü Milli Halk Meclisinin Birinci Oturumunda 17 Ocak 1975 tarihinde kabul edilmiş, yapılan değişikliklerin ardından 1982 tarihli son metin yürürlüğe girmiştir. Bu anayasalar arasında ciddi farklılıklar bulunmakta olup, 1982 Anayasası da sonraki yıllarda değişikliklere uğramıştır. Anayasa, birçok ülkenin anayasasına göre daha kısa olup komünist yönetim esasına dayanmaktadır. Çin Halk Cumhuriyeti Anayasası 1988, 1993, 1999 ve 2004 yıllarında değişiklik görmüştür. Çin’de daha önce 1954 Anayasası ve 1975 Anayasası yürürlüğe girmiştir. Anayasa genel hatlarıyla; giriş, genel ilkeler, temel haklar ve yurttaşların görevleri, Ulusal Halk Kongresi, Devlet Konseyi, Yerel Halk Kongreleri, Yerel Halk Hükûmetleri, Halk Mahkemeleri ve Halk Savcılıkları gibi devlet organlarının görev ve yetkilerinin tanımlandığı bölümlerden oluşmaktadır. Devletin yapısı ile ulusal bayrak ve devlet arması da Anayasada hüküm altına alınmıştır. Çin Halk Cumhuriyeti Anayasası, dünya anayasaları arasında kısa olarak tanımlanabilecek nitelikte bir metindir. 1988 değişiklikleri, özel mülkiyet ve ekonomik düzenlemelerle ilgilidir. 1993 değişiklikleri, sosyalist piyasa ekonomisini anayasal düzeye taşımıştır.1999 değişiklikleri, hukukun üstünlüğü ve özel mülkiyetin korunmasını vurgulamıştır. 2004 değişiklikleri, insan haklarının korunması ve özel mülkiyetin dokunulmazlığı ilkelerini pekiştirmiştir. 2018 değişiklikleri ile devlet başkanlığı için iki dönem sınırı kaldırılmış ve Çin Komünist Partisi liderliği güçlendirilmiştir. Bu değişiklikler, Çin’in siyasi yapısındaki dönüşümlerin anayasaya yansıması açısından önemlidir.