Etiket Arşivler: Tıp ve Sağlık Hukuku

İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi, Avrupa Konseyi çerçevesinde Kasım 1996’da kabul edilerek, 4 Nisan 1997 tarihinde imzaya açılmış olan “Biyoloji ve Tıbbın Uygulanması Bakımından İnsan Hakları ve İnsan Haysiyetinin Korunması Sözleşmesi: İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi” adıyla, 03.12.2003 tarihinde 5013 sayılı kanun ile onaylanmıştır.  Oviedo Sözleşmesi olarak da bilinmektedir. Sözleşme ile; biyolojik ve tıbbi uygulamalarda ayrım gözetmeden insan hakları ve temel özgürlükler temel alınarak bütün bireylerin onur ve kişilik özellikleri garanti altına alınmış, bilimin ilgi alanının insanların iyiliğinin önüne geçmesi yasaklanmıştır. Sözleşmeye taraf olan devletler, sağlık gereksinimlerini ve kaynakları göz önüne alarak yeterli kalitede bir sağlık hizmetine erişmede eşitliği sağlamaya çalışacaklar; …

Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi, tütün kullanımının giderek artmasına, dünya çapında sağlığa olan tehdidine ve tütün şirketleri tarafından gelişmekte olan ülkelerde pazar oluşturma stratejilerine karşı geliştirilen ve dünyada tütün kontrolüne yönelik ilk uluslararası anlaşmadır. Tütün Kontrol Çerçeve Sözleşmesi”, 21 Mayıs 2003 tarihinde, Cenevre’de Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) 56. Dünya Sağlık Asamblesi’nde kabul edilmiştir. Sözleşme, 16 Haziran 2003 ile 22 Haziran 2003 tarihleri arasında Dünya Sağlık Örgütü’nün Cenevre’deki genel merkezinde, daha sonra 30 Haziran 2003 ile 29 Haziran 2004 tarihleri arasında New York’taki Birleşmiş Milletler genel merkezinde, Dünya Sağlık Örgütü’nün tüm üyelerinin ve Dünya Sağlık Örgütü üyesi olmayan ancak …

Çocukların Hırpalanması ve İhmali Hakkında Bildirge, Dünya Tabipler Birliğinin 1984 yılında Singapur’da düzenlenen 36. Genel Kurul Toplantısında kabul edilmiştir. Belge, 1989 yılında Hong Kong’da düzenlenen 41. Genel Kurul’da, 1990 yılında ABD’de yapılan 42. Genel Kurulda ve 1992 yılında İspanya’da yapılan 44. Genel Kurul’da değiştirilmiş ve geliştirilmiştir. Kötü muamele; çocukların sağlık, yaşam, gelişim ve değerlerine karşı yapılan fiziksel, psikolojik, cinsel ve her türlü saldırıyı kapsamaktadır. İhmal ise, çocuğa bakmakla yükümlü kişi ya da kişiler tarafından yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi; beslenme, giyim kuşam, sosyal ihtiyaçlar, sağlık gereksinimleri ve diğer yaşamsal ilginin gösterilmemesidir. Çocuğa yapılan saldırı ve ihmal durumunda hekimlerin sorumluluğunu tespit eden Çocukların …

Çatışma Dönemlerine İlişkin Dünya Tabipler Birliği Kuralları, Küba’nın başkenti Havana’da 1956 yılı ekim aynda düzenlenen 10’uncu Dünya Tabipler Birliği Kurultayı’nda kabul edilmiştir. Belirlenen kurallar, 1957 yılında İstanbul’da düzenlenen 11’inci Dünya Hekimlik Kurultayı’nda ve 1983 yılında Venedik’te düzenlenen 35’inci Dünya Hekimler Kurultayı’nda güncellenmiştir. Silahlı Çatışma Dönemlerine İlişkin Dünya Tabipler Birliği Kuralları Silahlı Çatışma Dönemlerine İlişkin Yönerge: 1- Silahlı çatışma dönemlerinde tıp ahlakı, Dünya Hekimler Birliği’nin Uluslararası Tıp Ahlakı Yasası‘nda saptandığı gibi, barış dönemlerinden farklı değildir. Hekimin birincil yükümlülüğü mesleki görevidir. Mesleki görevini yürütürken hekimin en başta gelen yol göstericisi vicdanıdır. 2– Tıp mesleğinde birinci görev sağlığı korumak ve yaşamı sürdürmektir. Bu …

Türk Tabipler Birliği Çalışan Sağlığı Bildirgesi, 20 Haziran 2009 tarihinde Ankara’da düzenlenen Türk Tabipleri Birliği II. Etik Bildirgeler Çalıştayı”nda kabul edilen mesleki etik kurallarındandır. Türk Tabipler Birliği Çalışan Sağlığı Bildirgesi Çalışma hakkı en temel insan haklarından biridir. Bu hak tek başına bir anlam ifade etmeyeceği gibi, diğer temel haklardan olan yaşam hakkının özünü ihlal etmeyen sağlıklı ve güvenli bir iş ortamlarının sağlanmasıyla mümkün kılınabilir. Sağlıklı ve güvenli ortamlarda yaşama her bireyin temel hakkı olduğuna göre çalışma hakkının kullanımı sırasında işyerlerinin, çalışanların beden bütünlüğünü ve sağlığını bozacak etmenlerden arındırılması esastır. Bu nedenle çalışanların sağlığının korunması kamusal bir alandır ve kamusal bir …

Türk Tabipleri Birliği Hekimlik ve İnsan Hakları Bildirgesi, 4-5 Nisan 2008 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen Türk Tabipleri Birliği Etik Bildirgeler Çalıştayında kabul edilmiştir. Bildirge, 20 Haziran 2009 tarihinde Ankara’da düzenlenen Türk Tabipleri Birliği II. Etik Bildirgeler Çalıştayında güncellenmiştir. Türk Tabipler Birliği Hekimlik ve İnsan Hakları Bildirgesi Her hekim başta İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi olmak üzere tüm insan hakları belgelerine ve hekimlikle ilgili ortak kurallara uymakla yükümlüdür. Hekimler, insan haklarının bütünselliğini ve bölünemezliğini kabul ederler. Tüm mesleki uygulamalarında insan haklarını temel alırlar. Hekimler herkesin; ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal veya başka bir görüş, ulusal veya sosyal köken, mülkiyet, doğuş veya herhangi …

Türk Tabipler Birliği Hekimlerin Toplumsal Sorumlulukları Bildirgesi, 4-5 Nisan 2008 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen “Türk Tabipleri Birliği Etik Bildirgeler Çalıştayında kabul edilmiştir. Bildirge, 20 Haziran 2009 tarihinde Ankara’da düzenlenen “Türk Tabipleri Birliği II. Etik Bildirgeler Çalıştayı”nda güncellenmiştir. Türk Tabipler Birliği Hekimlerin Toplumsal Sorumlulukları Bildirgesi Bireylerin ve toplumların sağlık düzeyi, sadece sunulan sağlık hizmetleri ile değil, toplumsal sınıf, eğitim, genetik, beslenme, barınma, çalışma ve çevre koşulları gibi pek çok etken tarafından belirlenmektedir. Dolayısıyla sağlık hakkının gereklerinin yerine getirilmesi, sadece kişinin gereksindiği sağlık hizmetini almasına değil, sağlığı etkileyen diğer belirleyenlerin de uygun koşullarda olmasına bağlıdır. Türk Tabipleri Birliği her bireyin sağlık hakkına sahip …

Sao Paulo Bildirgesi, Çevre Kirliliğine İlişkin Duyuru başlığı ile 1976 yılı ekim ayında Brezilya’nın Sao Paulo kentinde düzenlenen 30’uncu Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulunda  kabul edilmiştir. Bildirge, 1984 yılı ekim ayında Singapur’da düzenlenen 36’ncı Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulunda gözden geçirilmiştir. Sao Paolo Bildirgesi Çevre Kirliliğine İlişkin Duyuru Öndeyiş: 1976’da Sao Paolo’da topladığı bilimsel konferansta kirlilik sorunlarını tartışan Dünya Tabipler Birliği, insan ile çevresi arasındaki ekolojik dengenin önemi üzerinde durmakta ve ülkelerin toplumsal ve ekonomik gelişmeyi yürüttükleri gibi, kendi çevrelerinin niteliğini de geliştirecek adımlar atmaları gerektiğini vurgulamaktadır. Kirlilik sorunu, yalnızca ortamın yaşanırlığını ve güzelliğini etkilemekte kalmamakta, bu ortamda yaşayan insanların …

Hasta Hakları Bali Bildirgesi(WMA DECLARATION OF LISBON ON THE RIGHTS OF THE PATIENT) , Dünya Tabipler Birliği(The World Medical Association) ’nin 1995 yılı Eylül ayında, Endonezya’nın Bali kentinde yapılan toplantısında kabul edilmiştir.  Hasta haklarını uluslararası çapta, kapsamlı olarak düzenleyen ilk belge olan ve 1981 yılında Lizbon’da imzalanan Dünya Hekimler Birliği Hasta Hakları Bildirgesi, 1995 yılında Bali’de yeniden ele alınarak yenilenmiştir. Bildirge daha sonra 2005 yılında Santiago Bildirgesi’yle geliştirilmiştir. Hasta Hakları Bali Bildirgesi Giriş Hekimler, hastaları ve geniş toplum kesimleri arasındaki ilişkilerde son yıllarda önemli değişikler meydana gelmiştir. Hekim kendi vicdanına ve hastanın yararına hareket ederken , aynı zamanda hastanın özerkliğini …

Hastanelere Getirilen Mahkumlara Yönelik Hekim Tutumu Belgesi, 1999 yılı Aralık ayında Türk Tabipler Birliği tarafından ilan edilmiştir. Hastanelere Getirilen Mahkumlara Yönelik Hekim Tutumu Belgesi Tıbbı insanlığın hizmetine sunmak, kişiler arasında herhangi bir ayrım yapmadan beden ve ruh sağlığını korumak ve iyileştirmek, hastaların acılarını dindirrnek ve onları rahatlatmak, tıp doktorlarına tanınmış bir ayrıcalıktır.” Tokyo Bildirgesi‘nin ön deyişinde de belirtildiği gibi, bireyler arasında hiç bir ayrım yapmaksızın onların ihtiyaç duyduğu tıbbi bakımı ve tedaviyi sunmak hekimlerin birincil görevidir. Bu bağlamda bir hasta grubu olarak karşımıza gelebilecek tutuklu ve hükümlülere tıbbi bakım sunulurken alınması gereken tutum da bu ilkenin bütünselliği içinde değerlendirilmelidir. 1- …

Dünya Tabipler Birliği Teletıp Etiği Raporu, 2007 yılı ekim ayında Danimarka’nın Kopenhag kentinde, Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulu’nda kabul edilmiştir. Dünya Tabipler Birliği Teletıp Etiği Raporu Tanım Teletıp, veri, doküman ve diğer bilgilerin telekomünikasyon sistemleri üzerinden taşınmasıyla girişimlerin, tanı/tedavi kararlarının ve önerilerin belli bir mesafe üzerinden yapıldığı tıp uygulamasıdır. Önsöz Bilgi ve iletişim teknolojilerinin gelişmesi ve ilerlemesi, hasta bakım hizmetlerinde yeni tıbbi tedavi yaklaşımlarının oluşturulmasına neden olmaktadır. Bu araçlar tıbbi uygulamada değişik yollar sunar. Teletıp uygulamasının benimsenmesi, hızı, tıbbi yardıma ulaşmada kısıtlılık halinde hastalara ulaşım kapasitesi ve ek olarak sağlık bakımını geliştirme gücü nedeniyle haklı çıkarılabilir. Hekimler teletıp uygulamalarında aşağıdaki …

Dünya Tabipler Birliği Gürültü Kirliliği Raporu, 1992 yılı eylül ayında İspanya’nın Marbella kentinde 44. Dünya Tıp Kongresi’nde kabul edilmiş, Ekim 2007’de Danimarka’nın Kopenhag kentinde DTB Genel Kurulu’nda güncellenmiştir. Dünya Tabipler Birliği Gürültü Kirliliği Raporu Önsöz Gelişen çevresel farkındalık/duyarlılık ve gürültünün sağlık üzerine, ruhsal duruma, performans ve iyi halde olma üzerine etkileri bilgisiyle, çevresel gürültüyle savaş gittikçe önem kazanmıştır. Dünya Sağlık Örgütü gürültüyü, endüstriyel uluslarda başlıca çevresel sorun olarak tanımlamaktadır. Gürültü insanları çeşitli yollarla etkiler. İşitme, vejetatif sinir sistemi, ruhsal durum, sesli iletişim, uyku ve performans ile ilişkili etkileri vardır. Gürültü daha fazla enerji tüketimine ve daha yüksek yıpranmaya neden olarak …

Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun, 14 Nisan 1928 tarihinde resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanun, Türkiye’de Hasta Hakları ile ilgili olarak yapılan yasal düzenlemelerin başlangıcını oluşturmaktadır. Bu kanundan sonra 1960 yılında Türk Tabipler Birliği tarafından Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi hazırlanmış ve Türkiye’de hasta-hekim ilişkileri düzenleyen ilk yazılı metin oluşturulmuştur. Bu nizamname “Hekimlik ve Meslek Etiği Kuralları” adı altında yeniden düzenlenerek Türk Tabipler Birliği’nin Ekim 1998’de Ankara’da yaptığı 47. Büyük Kongresi’nde kabul edilmiştir. 1987  yılında Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu ve 1993 yılında İlaç Araştırmaları Hakkında Yönetmelik çıkarılmış, 1998 yılında Hasta Hakları Yönetmeliği yürürlüğe girmiştir. TABABET VE ŞUABATI SAN’ATLARININ TARZI İCRASINA …

İşkence ya da Zalimce-İnsanlık dışı – Onur kırıcı Muamelelerin Belgelendirilmesi ve İhbar Edilmesinde Hekimlerin Sorumluluğu, Dünya Tabipler Birliğinin 2002 yılında düzenlenmiş, 2003 yılında Helsinki’de düzenlenen DTB Genel Kurulu’nda hekimlerin sorumluluklarına ilişkin kurallar ve öneriler kabul edilmiş ve Ekim 2007’de Danimarka’nın Kopenhag kentinde DTB Genel Kurulu’nda güncellenmiştir. İşkence ya da Zalimce/İnsanlık dışı /Onur kırıcı Muamelelerin Belgelendirilmesi ve İhbar Edilmesinde Hekimlerin Sorumluluğu Dünya Tabipler Birliği, 1. Temel insan hakları, saygınlık ve insani değerler bağlamında bireylerin Birleşmiş Milletler’e olan inancını beyan eden 26 Haziran 1945 tarihli Birleşmiş Milletler Beyannamesi’nin önsözünü, 2. İnsan haklarını saymama ve karşı gelmenin insanlığın vicdanını bozan barbarca hareketlerle sonuçlandığını …

Edinburg Bildirgesi, “Dünya Tabipler Birliğinin Hapishane Koşulları/Tüberküloz ve Diğer Bulaşıcı Hastalıkların Yayılımı Konusunda Edinburg Bildirgesi” adıyla 2000 yılı ekim ayında kabul edilmiştir. Dünya Tabipler Birliğinin Hapishane Koşulları/Tüberküloz ve Diğer Bulaşıcı Hastalıkların Yayılımı Konusunda Edinburg Bildirgesi Giriş 1. Mahkumlar insani tedavi ve uygun tıbbi bakım hakkına sahiptirler. Mahkumların tedavilerinde kullanılacak standartlar, Birleşmiş Milletlerin çeşitli kurumları tarafından hazırlanan rehber ve bildirgelerle belirlenmiştir. 2. Hekim ve mahkum arasındaki ilişkideki etik kuralların, hekim ve herhangi bir hasta arasındakinden hiçbir farkı yoktur. 3. Bu kuralların önemini vurgulamak için güçlü halk sağlığı gerekçeleri vardır, yakın zamanda, birçok ülkede mahkumlar arasında tüberküloz oranının arttığını gösteren veriler, yeni …

DÜNYA TABİPLER BİRLİĞİ’NİN TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN SAĞLIĞA ZARARLARI ÜZERİNE BİLDİRGESİ Tütün Ürünlerinin Sağlığa Zararları Üzerine Bildirge, Avusturya’nın Viyana kentinde 1988 yılı Eylül ayında 40. Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulunda kabul edilmiş, 1997 yılı Kasım ayında Almanya’nın Hamburg kentinde 49. DTB Genel Kurulu’nda ve Ekim 2007’de Danimarka’nın Kopenhag kentinde DTB’nin Genel Kurulu’nda değiştirilerek güncellenmiştir.  Önsöz Dünya’da her üç erişkinden biri ve daha fazla kişi (1.1 milyardan fazla) sigara içmekte, bunların %80’i düşük ve orta-gelirli ülkelerde yaşamaktadır. Sigara ve diğer tütün ürünlerinin kullanımı vücutta her organ sistemini etkilemektedir ve kanser, kalp hastalıkları, inme, kronik obstrüktif akciğer hastalıkları, fetal hasarlar ve pek çok diğer …

Türk Tabipler Birliği Hekim Hakları Bildirgesi, 4-5 Nisan 2008 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen Türk Tabipleri Birliği Etik Bildirgeler Çalıştayında kabul edilmiştir. Bildirge, 20 Haziran 2009 tarihinde Ankara’da düzenlenen Türk Tabipleri Birliği II. Etik Bildirgeler Çalıştayında güncellenmiştir. Türk Tabipler Birliği Hekim Hakları Bildirgesi Türk Tabipleri Birliği hekimlerin mesleklerini uygularken bazı haklara sahip olduklarını kabul eder. Ancak öncesinde önemle vurgulamak gerekir ki, hekim hakları hasta hakları kavramına karşı geliştirilmiş haklar değildir. Diğer bir deyişle, hekim hakları hasta hakları temel alınarak gerekçelendirilemez ve hasta haklarının getirdiği sorumlulukları azaltmaz. Hekim haklarını hekimin sağlık hizmeti sunduğu kişi ve topluma karşı hakları ve hekimin sağlık hizmetini örgütleyen …

Evrensel Hekim Hakları Bildirgesi, Türk Hekimleri Dostluk ve Yardımlaşma Derneği – HEKİMDER tarafından 2013 yılında ilan edilmiştir. Hekimder, hekimlerin haklarını tanımlamış ve tüm çalışmalarında Evrensel Hekim Hakları Bildirgesini referans alacakları açıklamıştır. EVRENSEL HEKİM HAKLARI BİLDİRGESİ Hekimlik ve hekimlik uygulamaları evrenseldir. Evrensel hekim hakları; hekimin, insani onurunu ve hekimlik mesleği onurunu gözeterek etik kurallar çerçevesinde hizmet vermesini amaçlar. Sağlık hizmeti sunumu yapan hekimlerin kanuni temel hakları Evrensel Hekim Hakları Bildirgesi’nde dört ana başlıkta ele alınmıştır: 1. Bireysel haklar 2. Hastaya ilişkin haklar 3. Topluma ilişkin haklar 4. Devlete, kurumlara ve bilime ilişkin haklar 1. Bireysel Haklar a) Hekimlik mesleği, yalnızca tıp ve …

Hekim Hak ve Yükümlülükleri, Tıp ve Sağlık Hukuku kapsamında; hekim ile hasta arasındaki ilişkiler çerçevesinde hekimlerin hukuken korunan hakları ile vecibelerinden oluşmaktadır. . Hekimlerin Yeterli Eğitim Alma ve Sürekli Mesleki Gelişim Hakkı Hekimler, ağır mesleki, etik ve hukuki sorumlulukları üstlenebilmeleri için yeterli ve nitelikli bir eğitim alma hakkına sahiptirler. Tıp fakültelerindeki teorik ve uygulamalı eğitimin müfredatı ve uygulaması, hekimleri sahaya çıktıklarında gereksinim duyacakları her türlü bilgi, beceri ve tutuma sahibi kılmalıdır. Farklı tıp fakülteleri ve eğitim kurumlarındaki pratisyen ve uzman hekim eğitimlerinin standardizasyonu sağlanmalı ve yetişen hekimlere/uzmanlara eğitimde eşit fırsatlar verilmelidir. Hekimlerin Yeterli Ücret Alma Hakkı Hekimler, tıbbi bilgilerini, mesleki gelişimlerini kesintisiz olarak sürdürebilecekleri şekilde eğitim …

Ölümle Sonuçlanacak Hastalıklarla İlgili Venedik Bildirgesi, İtalya’nın Venedik kentinde 1983 yılında toplanan 35’inci Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulu’nda kabul edilmiştir. Sağlıkla ilgili evrensel belgeler içerisinde yer alan bir Bildirge; hastanın yakın bir gelecekte öleceği gerçeğini değiştirmeyecek olan tedavi şartlarını ve tıp etiği ilkelerini belirlemektedir. Dünya Tabipler Birliği, hastalıkların tedavisinde olduğu gibi ölümle sonuçlanması halinde de hastanın kişisel ve manevi hakları ile toplum yararını gözetme zorunluluğunu kural haline getirmiştir. Ölümle Sonuçlanacak Hastalıklarla İlgili Venedik Bildirgesi 1-Hekimin görevi hastalarını iyileştirmek, olabildiğince onların acılarını gidermek, hastalarının çıkarlarını iyi şekilde koruyacak biçimde davranmaktır. 2-Hastada iyileşmeyecek bir hastalığın ay da malformasyonun bulunduğu durumlar bile, bu …

Sağlık Hizmeti Sunulmasında On İki İlke, Dünya Tabipler Birliğinin 1963 yılı ekim ayında New York’ta düzenlenen 17’nci genel kurul toplantısında kabul edilmiştir. Belirlenen on iki ilke; 1983 yılında Venedik’te düzenlenen 35’inci Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulunda ve 2006 yılında Güney Afrika’da yapılan genel kurulunda güncellenmiştir. Dünya Tabipler Birliği tarafından belirlenen bu ilkeler; devletler, sağlık kuruluşları ve hekimler bakımından sağlık hizmetlerinde uyulması gereken temel normları belirleyen evrensel bir metindir. BÜTÜN ULUSAL BAKIM SİSTEMLERİ İÇİN SAĞLIK BAKIMI SUNULMASINDA ON İKİ İLKE ( WMA STATEMENT ON THE TWELVE PRINCIPLES OF PROVISION OF HEALTH CARE IN ANY NATIONAL HEALTH CARE SYSTEM) Öndeyiş: Dünya yüzünde …

Hekimlik Ahlakı Uluslararası Yasası, Dünya Tabipler Birliği’nin Ekim 1949 tarihinde yapılan üçüncü genel kurul toplantısında Londra’da kabul edilmiştir. Kabul edilen metin 1968 yılı ağustos ayında Avustralya’nın başkenti Sidney’de toplanan 22. Dünya Tabipler Kurulu’nda ve İtalya’nın Venedik kentinde toplanan 35’inci Dünya Tabipler Birliği Genel Kurulu’nda geliştirilmiştir. Hekimlik Ahlakı Uluslararası Yasası, Tıp ve Sağlık Hukuku alanında kabul edilmiş evrensel hukuk metinlerindendir. Hekimlik Ahlakı Uluslararası Yasası Hekimlerin Genel Olarak Görevleri: Hekim, mesleğini her zaman en yüksek düzeyde sürdürecektir. HEKİM, hastalarının yararı için özgür ve bağımsız olarak vereceği kararları çıkar güdülerinin etkilemesine izin vermeyecektir. HEKİM, hangi çeşit tıbbi uygulama içinde olursa olsun insanın değerine …