Hukuk Ansiklopedisi Herkes İçin Adalet
23 Ocak – Hukuk Takvimi – Hukuk Tarihinde Önemli Olaylar
1737 | Amerikalı tüccar ve devlet adamı John Hancock dünyaya geldi. (23 Ocak 1737 – 8 Ekim 1793) Hancock 23 Ocak 1737de dünyaya geldi. Siyasi kariyerine Boston’da başladı. Massachusetts Eyaleti’nin ilk valisi seçildi. Amerikan Devrimi’nde etkin rol alarak devrimin kahramanlarından biri oldu. 4 Temmuz 1776’da Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi‘nin hazırlanışında kongreye başkanlık yaptı. Bildirgeye ilk imza atan kişidir. 1778 yılında ABD Anayasası‘nın hazırlanmasında da önemli rol oynadı. |
1744 | İtalyan hukukçu ve siyaset felsefecisi Giambattista Vico yaşamını yitirdi.(Doğumu: 23 Haziran 1668) Napoli Üniversitesi‘nde hukuk eğitimi gördü. Aynı okulda Latin dili retoriği kürsüsünde retorik profesörü olarak eğitim verdi. Başta René Descartes‘tan etkilendi ama sonraları Descartes‘in tarihe açık ve seçik düşüncelerle yaklaşma tavrına karşı çıktı ve doğruluğu, kesinliği, açık seçik düşüncelerde değil de, etkinlikte, insan varlıkları tarafından yaratılmış, gerçekleştirilmiş olanda aradı. |
1806 | Hukukçu ve devlet adamı Genç William Pitt yaşamını yitirdi. (Doğumu: 28 Mayıs 1759) Hukuk eğitimini Lincoln’s Inn’de aldı. Cambridge’deki Pembroke Koleji’ne kabul edildi ve Siyaset felsefesi, klasikler, matematik, trigonometri, kimya ve tarih okudu. 1783’te 24 yaşında İngiltere’nin en genç başbakanı oldu. 1801’de Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı’nın ilk başbakanı oldu. Başbakanlık yaptığı tüm süre boyunca Maliye Bakanı olarak da görev yaptı. |
1849 | Elizabeth Blackwell, tıp diploması alan ilk kadın oldu. |
1870 | Amerika Birleşik Devletleri ordusu, Montana’da, çoğunluğu kadın ve çocuk olmak üzere 173 Kızılderiliyi katletti. |
1873 | Hasköy Tersanesi’nde ilk grev yapıldı. |
1945 | Alman hukukçu Helmuth James Graf von Moltke yaşamını yitirdi. (Doğumu: 11 Mart 1907) Humboldt Üniversitesi, University of Wrocław ve Viyana Üniversitesi’nde hukuk ve siyaset eğitimi gördü. Berlin’de bir avukatlık bürosu açtı. Uluslararası hukuk ile uğraştı. Hitler’in rejimi yüzünden yurttan kaçan mağdurlara yardım etti. Oxford Üniversitesi’nde İngiliz hukuku eğitimini tamamladı. 1944’te Gestapo tarafından tutuklandı. Halk Mahkemesi, kendisi aleyhine hiçbir kanıt bulamadı ve darbe meydana getirmek için herhangi bir komploya katılmış olduğunu ispatlayamadı. Buna rağmen 1945 tarihinde idama mahkûm edildi ve Berlin’de Plötzensee Hapishanesi‘nde on iki gün sonra idam edildi.1946 – Toprak mahsulleri vergisi kaldırıldı. |
1959 | Vatan Partisi‘nin kurucularına ilişkin dava başladı. Tutuklu bulunan partililere haklarındaki iddiaların okunmasına başlandı, Dr. Hikmet Kıvılcımlı ile 47 kişi, komünizm propagandası yapmakla suçlandı. Savcı sanıklar için 5 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası istedi. |
1961 | Dolandırıcılık olaylarıyla ünlenen Sülün Osman, Zeytinburnu‘nda kumar oynarken yakalandı. Galata Kulesi’ni satmasıyla ünlüydü. |
1963 | Menderes Hükümeti tarafından 1959’da imzalanan anlaşma uyarınca, ABD tarafından yerleştirilen Jüpiter füzelerinin demode oldukları gerekçesiyle sökülerek yerlerine Polaris denizaltıların yerleştirilmesi önerisi İnönü hükümetince kabul edildi. |
1968 | Amerika Birleşik Devletleri Pueblo haber alma gemisi Kuzey Kore’de ele geçirildi. Mürettebat casuslukla suçlanarak tutuklandı. |
1972 | İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı gece 03:00’ten akşam 18:00’e kadar 15 saat süreyle “sokağa çıkma yasağı” ilan etti ve Fırtına-1 operasyonunu gerçekleştirdi. Bata cezaevi firarileri başta olmak üzere aranan kişilerin yakalanması amacıyla 84.855 asker tarafından 268.810 bina ve 510.000 konut ve işyerinde genel arama yapıldı. Sıkıyönetim 11 ilde 2 ay daha uzatıldı. |
1973 | Paris’te, ABD, Kuzey Vietnam ve Vietkong temsilcileri arasında imzalanan barış anlaşmasıyla, Vietnam’da yıllardır süren savaş sona erdi. Anlaşmayla, Vietnam’daki bütün ABD askerlerinin çekilmesini ve Güney Vietnam halkının kendi kaderini belirlemesi kararlaştırıldı. |
1976 | ABD’li hukukçu ve sivil haklar savunucusu Paul Robeson yaşamını yitirdi. (Doğumu: 9 Nisan 1898) Columbia Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde eğitim gördü. Baroya kabul edilen ilk siyahi avukat oldu. Tiyatroya olan ilgisi, yüzünden avukatlığı bıraktı. 1921 yılında kendi müzik grubunu kurdu. Shakespeare’in Othello’sunda oynayan ilk siyahi oyuncu oldu. İnsan hakları, yoksullukla mücadele, ırkçılık gibi konularda seri konferanslar verdi. Afrika halkları konseyi başkanı seçildi. Nâzım Hikmet hapse atıldığında serbest bırakılması için dünya çapında kampanya başlattı. Nâzım Hikmet’le birlikte Dünya Barış Konseyi ödülünü paylaştı. Amerikan Komünist Partisi üyesi olduğunu Truman delegasyonunda açıkladığı için yurt dışına çıkışı yasaklanınca Freedom (Özgürlük) adında bir gazete çıkardı. Hayatı boyunca ırkçılıkla mücadele etti. |
1983 |
|
1986 | Sinema, Video ve Müzik Eserleri Kanunu mecliste kabul edildi. kanun daha sonra 14/7/2004 tarihli ve 5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanunun 16ncı maddesiyle yürürlükten kaldırıldı. Yeni kanunda ise 2019 yılında esaslı değişiklikler yapıldı. |
1990 | Kadınlar, Anayasa Mahkemesi’nin “fahişeye tecavüzde ceza indirimi” kararını, İstanbul/Karaköy genelev sokağında protesto etti. |
1995 | Yaşar Kemal Der Spiegel’de çıkan yazısı nedeniyle DGM’de ifade verdi. |
1997 | Hukukçu ve diplomat Madeleine Albright, Amerika Birleşik Devletleri’nin ilk kadın Dış İşleri Bakanı oldu. Columbia Üniversitesi’nde kamu hukuku ve yönetim doktorası yaptı. ABD’nin Birleşmiş Milletler nezdinde büyükelçisi olarak görev yaptı. Günümüzde Georgetown Üniversitesi’nde diplomasi dersleri vermektedir. |
1998 | ILO 138 No’lu Asgari Yaş Sözleşmesi, Türkiye tarafından 23 Ocak 1998 tarihinde onaylandı, Resmi Gazetenin 27 Ocak 1998 tarihli sayısında yayınlanarak yürürlüğe girdi. Sözleşme, 6 Haziran 1973 tarihinde Uluslararası Çalışma Örgütü(ILO) tarafından kabul edildi. |
1998 | ILO 29 No’lu Zorla Çalıştırma Sözleşmesi, Türkiye sözleşmeyi 23 Ocak 1998 tarihinde 4333 sayılı yasa ile onayladı. Sözleşmenin onaylandığına dair yasa Resmi Gazetenin 23 Haziran 1998 tarihli sayısında yayınlanarak sözleşme yürürlüğe girdi. Sözleşme, 6 Haziran 1930 tarihinde Uluslararası Çalışma Örgütü(ILO) tarafından kabul edildi.2000 – Tarsus’ta bir taşocağında ve bir tarlada Hizbullah’ın öldürdüğü altı ceset bulundu. Hizbullaha yönelik operasyonlarda gözaltına alınanların sayısı 199’a yükseldi, işkenceyle öldürülen insan sayısı 31’e ulaştı.2001 – Filipinler’in eski Devlet Başkanı Joseph Estrada’nın yurtdışına çıkması yasaklandı ve banka hesapları donduruldu. |
2002 | Fransız sosyolog, antropolog ve felsefeci Pierre Bourdieu yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1 Ağustos 1930) Günümüz sosyolojisinin temel kuramcılarından biri olarak tanımlanmaktadır. Avrupa Sosyoloji Merkezi’nin kurucusudur. 21. yüzyıl sosyolojisine miras kalacak en sistematik ve kapsamlı epistemolojik girişimin sahibidir. Kültürel yeniden üretim adlı yeni bir terimi literatüre kazandırdı. 1959 ve 1962 yıllarında eğitimden başlayarak çeşitli kültürel alanlardaki üretim, yeniden üretim, ayrışım mekanizmalarını inceleyen çok sayıda çalışması bulunmaktadır. |
2006 | Kartal Cumhuriyet Başsavcılığı, Mehmet Ali Ağca hakkında yeni bir müddetname hazırlayarak, tahliye edilmesini kararlaştırdı. Ağca daha önce serbest bırakılmış, yanlış hesap yapıldığı için yeniden cezaevine konulmuştu. |
2006 | Hasan Gerçeker 23 Ocak 2006 tarihinde ikinci kez Yargıtay Dokuzuncu Ceza Dairesi Başkanlığına seçildi. |
2008 | Prof. Dr. Ayşe Işıl Karakaş, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi‘nde (AİHM) Türkiye’nin yeni yargıcı olarak seçildi. |
2012 | Fransa Senatosu, 1915 Ermeni olaylarıyla ilgili soykırım iddialarının inkarını suç sayan yasa teklifini kabul etti. |
2017 | 685 sayılı KHK ile “Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu” kuruldu. OHAL Komisyonu, 12 Ocak 2023 itibarıyla görev süresi içerisinde tüm başvuruları karara bağladı, görev süresi 22 Ocak 2023’te sona erdi. |
2019 | Yargıtay 16.Ceza Dairesi, Malatya Zirve Kitabevi cinayeti davasında verilen kararı onadı. Dava 9 yıl sürdü, 3 mahkeme başkanı ve 5 savcı dosyaya baktı. 28 Eylül 2016’da 5 sanığa 3’er kez ağırlaştırılmış müebbet hapis ve 39 yıl 9’ar ay hapis cezası verildi. |
2025 | Sosyal medya fenomeni Oğuzhan Uğur ve BaBala TV sahibi ekibinden iki Kaan Kayacan ve Ercan Özdemir, 6 Şubat 2023’de meydana gelen 2 büyük deprem sonrasında barajların patladığı yönündeki paylaşımları sonucunda korku ile paniğe sebep olarak arama kurtarma çalışmalarında aksamalara neden olduğu gerekçesiyle başlatılan soruşturma kapsamında İstanbul 46. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın duruşmasında hakim karşısına çıktı. |
2025 | Tekirdağ’ın Çorlu ilçesinde Nesine 3. Lig 3. Grup takımlarından Çorluspor 1947 Kulübü Teknik Direktörü Ersin Aka’nın silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetmesine ilişkin 9 tutuklunun bulunduğu soruşturmada gözaltına alınan 3 şüpheli daha tutuklandı. |
2025 | ABD Başkanı Donald Trump, 2020 yılında siyahi ABD vatandaşı 20 yaşındaki Karon Hylton-Brown’ı öldürmekten hüküm giyen iki eski polis Terence Sutton ve Andrew Zabavsky için af kararnamesi çıkardı. |
2025 | 2025 yılı Tehlikedeki Avukatlar Günü, 2020’deki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden sonra üzerlerindeki baskı gün geçtikçe artan Belarus’lu avukatlara ithaf edildi. Organizasyon komitesi güne özel olarak Lahey’deki Belarus Büyükelçiliğinde bir protesto gösterisi tertip etti. |
2025 | Cumhurbaşkanı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 4. Yargı Reformu Strateji Belgesi‘ni açıkladı. Erdoğan, “Yeni Strateji Belgesiyle etkin ve hızlı işleyen bir adalet sistemi inşa edeceğiz” dedi. |
2025 | İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü terör soruşturması kapsamında İstanbul Barosu Yönetim Kurulu Üyesi Av. Fırat Epözdemir, Strasbourg’da katıldığı Avrupa Konseyi Savunmanlar toplantısı dönüşünde İstanbul Havalimanında gözaltına alındı. Epözdemir’in bürosunda ve ikametinde arama yapıldı. Epözdemir, 1976 yılında Bitlis’in Tatvan ilçesinde doğdu. 1993 yılında lise eğitimini Tatvan’da tamamladı. Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesinden 2007 yılında mezun oldu. İstanbul Barosuna 2007 yılında kayıt olarak avukatlık mesleğine başladı. Evli ve iki çocuk babasıdır. |
2025 | 63 Baro ortak açıklama yaptı: “Biz imzacı olan barolar olarak adaletin herkese eşit ve tarafsız şekilde işlemesinin, hukukun üstünlüğünün ve demokrasinin korunması adına vazgeçilmez olduğunu hatırlatıyoruz.’ |
